Umiarkowanie naturalistyczna nowela Marii Konopnickiej (1842–1910), która wpisuje się w charakterystyczny dla autorki nurt opowieści z życia biedoty, a zarazem ludzi szamocących się z losem. Dynamizm opisu zastosowanego przez Konopnicką uwidacznia się szczególnie w tych fragmentach, w których pisarka portretuje Żydów. W „Jaktonie” wyjątkowo plastycznie oddaje jednostajny rytm dnia pracy ubogiej Żydówki — to jeden z najbardziej wymownych obrazków w nowelistyce polskiej. Tytułowy „Jakton” oznacza

Pierwsza z książek dla dzieci autorstwa Marii Konopnickiej, której bohaterami są koty. Wydany w 1889 roku tekst ukazał się początkowo pod pseudonimem ”Mruczysław Pazurek” i stanowił jedynie wstęp do kontynuowanej później przez autorkę twórczości dla dzieci. Opowiada zabawne historie z życia kociej rodziny, której członkami są między innymi kocięta — Filuś, Miluś i Kizia-Mizia. Ten utwór oraz opublikowane po kilku latach przygody Pimpusia Sadełko, a także inne wiersze i opowiadania skierowane do