Darmowe ebooki » Epos » Eneida - Wergiliusz (gdzie czytac ksiazki online za darmo TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Eneida - Wergiliusz (gdzie czytac ksiazki online za darmo TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Wergiliusz



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 45
Idź do strony:
Wergiliusz Eneida

 

tłum. Tadeusz Karyłowski

Ta lektura, podobnie jak tysiące innych, jest dostępna on-line na stronie wolnelektury.pl.

Utwór opracowany został w ramach projektu Wolne Lektury przez fundację Nowoczesna Polska.

ISBN 978-83-288-5333-1

Eneida Strona tytułowa Spis treści Początek utworu Księga I Księga II Księga III Księga IV Księga V Księga VI Księga VII Księga VIII Księga IX Księga X Księga XI Księga XII Przypisy Wesprzyj Wolne Lektury Strona redakcyjna
Eneida
Przyjaciele Wolnych Lektur otrzymują dostęp do prapremier wcześniej niż inni. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur: wolnelektury.pl/towarzystwo/
Księga I
Broń i męża opiewam, co z Troi wybrzeża 
Do Italii, gnan losem, pierwszy na brzeg zmierza 
Lawiński1, po mórz głębi i lądach pędzony 
Mocą niebian, pamiętny gniew znosząc Junony2; 
Wiele też w boju cierpiał, nim dźwignął mur miasta 
I bogi wniósł do Lacjum, skąd plemię urasta 
Latynów, ojce Alby i wielkiej gród Romy. 
Muzo, wskaż mi przyczyny, jaki żal kryjomy 
Lub boleść skłania bogów królową, iż męża 
Zbożnego tylu przygód i prac uciemięża 
Brzemieniem? Więc gniew taki i niebian pierś pali? 
 
Był gród stary — tyryjscy3 nim kmiecie władali — 
Naprzeciw ujść tybrowych Italii: Kartago, 
Przepychem bogactw sławny i bitew przewagą. 
Nad wszystkie on, jak mówią, był drogi Junonie, 
Nad Samos4 czci go więcej: tam były jej bronie, 
Tam wóz5; ludom stolicę w nim bogini śmiała, 
Jeśliby los dozwolił, już wtedy wznieść chciała. 
Lecz wzięła wieść, że z Trojan krwi zbudzi się plemię, 
Co kiedyś zamki Tyru6 obali na ziemię, 
Że stamtąd sławny w bojach lud z królem przybłędą 
Na zgubę Libii przyjdzie: — tak Parki7 nić przędą. 
Przed tym córka Saturna8 drży, w myśli jej stoi 
Bój, który za swe Argos9 wiodła u bram Troi; 
Nie zgasło w sercu złości i cierpień zarzewie; 
Głęboko w duszy skryty, utwierdza ją w gniewie 
Parysa sąd krzywdzący, zapomnieć się nie da10 
Ród wrogi, porwanego chwała Ganimeda11. 
Tym wzburzona, miotanych w krąg po morzu całem 
Resztki Trojan, co zbiegły przed Achilla szałem, 
Wstrzymywała od Lacjum z dala; przez lat wiele 
Błądzili, gnani losem w mórz wszystkich topiele: 
Taki trud był, gród Romy na trwałym wznieść zrębie. 
 
Ledwo z oczu Sycylię straciwszy, na głębie 
Puścili rześko żagle, krając spiżem piany, 
Gdy Juno, w której piersi ból wiecznej tkwi rany, 
Tak myśli: «Mamże12 ustać w drodze, pokonana? 
Nie mogęż13 od Italii wstrzymać Teukrów14 pana? 
Nie! Losy bronią! — Pallas mogła spalić łodzie 
Argiwów15, a ich samych zatopić we wodzie, 
(Z win i szału jednego Ajaksa Ojlosa16!) 
Jowisza szybkie ognie17 z chmur miecąc18 z ukosa, 
Roztrąca statki, wichrem bałwany wód żenie19, 
A jego, zionącego z dna piersi płomienie, 
Porwała i na skały nabiła grań ostrą: — 
Ja, niebian pani, któram20 Jowisza jest siostrą 
I żoną, z ludem jednym lat szereg niemały 
Wojuję! Któż Junonie hołd winnej21 da chwały? 
Kto kornie jej ołtarzom obiatę22 uczyni?» 
Ten w sercu rozognionym spór wiodąc, bogini 
W ojczyznę burz, gdzie wichrów tłum dziki się kłębi, 
W Eolię23 wchodzi. Eol król w wielkich jam głębi 
Wrące wichry, świszczące rozgłośnych burz szturmy 
Powściąga władzą, tłoczy do więzów i turmy24. 
One, gniewne, z warczeniem głośnym huczą z bliska 
Przy ryglach. Eol siedzi u szczytu zamczyska, 
Berło dzierżąc, gniew wichrów wstrzymuje w zapędzie. 
Gdyby nie to, wnet morza i ziemic krawędzie 
Wraz z niebem w puch by rozniósł gwałtowny ich zamach; 
Lecz ojciec je wszechwładny w zapadłych skrył jamach, 
Tego bojąc się; brzemię gór wielkich niebawem 
Nałożył i dał króla, co niezłomnym prawem 
Skracać im umie wodze i zwalniać na słowo. 
Jego więc Juno korną zagadnie tak mową: 
«Eolu, tobie ojciec niebian i król ludzi25 
Dał moc, co fale tłumi i wichrem znów budzi. 
Lud wrogi mi po głębi tyrreńskich wód26 płynie. 
Penaty27 z Ilium28 niosąc Italii krainie. 
Pobite wichrem pogrąż ich statki we fali 
Lub spraw, by się po morzu rozbici tułali! 
W orszaku nimf czternaście mam cudnego ciała, 
Z tych kształtem najpiękniejsza Dejopa wspaniała; 
Ją tobie dam w małżeństwo stałe za usługi 
Tak wielkie, by wraz z tobą lat wszystkich ciąg długi 
Przeżyła, pięknych dziatek radując cię gronem!» 
Na to Eol: «Wyjawić, co chcesz mieć spełnionem. 
Twój trud, pani, — mnie spełnić trzeba, co stanowisz. 
Ty państwo mi zjednywasz, przez ciebie mi Jowisz 
Życzliwy, ty u bogów dasz siadać biesiady, 
Ty czynisz mnie potężnym nad burze i grady». 
Tak rzekł i odwróconym dzirytem29 w bok trzaśnie 
Pieczary skalnej: wichry jak hufiec hałaśnie 
Otwartą bramą w ziemie rwą trąbą huczącą, 
Zwarły się z falą, do dna skłębiony nurt mącą. 
Wraz Eurus30, Notus31 gnają i z częstych burz znany 
Afrykus32 — wzdęte pędzą ku brzegom bałwany. 
Krzyk ludzi się rozlega wraz z trzaskiem przy sterze. 
Chmur nawał wnet blask dzienny i błękit zabierze 
Sprzed oczu Teukrów: czarna noc legła na fali. 
Grzmi niebo, z częstych ogni w krąg przestwór się pali; 
Niechybną śmiercią wszystko żeglarzy przestrasza. 
Dreszcz zimny obezwładni członki Eneasza; 
Westchnął i w niebo dłonie podnosząc wraz obie, 
Tak rzecze: «O szczęśliwsi stokroć, co w walk dobie 
W oczach ojców, pod Troi mury wysokiemi 
Paść mogli! O najśmielszy z synów greckiej ziemi, 
Tydydo33! Czemuż w polu, wśród iliońskich błoni 
Nie mogłem ducha oddać, tam polec z twej dłoni, 
Gdzie Hektor od Achilla włóczni, gdzie olbrzymi 
Sarpedon34, gdzie Symois35 bałwany wzdętymi 
Porwane toczy tarcze, szyszaki i ciała!» 
 
Gdy mówił, Akwilonem36 świszcząca nawała 
Uderza w żagle, w niebo odmęty wód wali. 
Pękły wiosła, przód łodzi się skręcił i fali 
Dał bok; góra urwista uderzy weń wodna, 
Tych w przestwór niesie, tamtym, rozdarłszy toń do dna, 
Odsłania piach wśród nurtów; wre żwirem lej cały. 
Trzy statki Not37 porwawszy, w tajne skręca skały 
(Arami zwą je: skryte, gdy morze wichr skłębi, 
Grzbiet groźny wznoszą w ciszy) — trzy Eurus38 od głębi 
Gna w Syrty39 — przykry widok dla oczu tułacza! — 
Strąca w brody i piachu nasypem otacza. 
Łódź Lików40 wraz z Orontem, przed jego oczyma, 
Ogromny bałwan, który pod niebo grzbiet wzdyma, 
Uderza z tyłu; sternik, strącon bez pamięci, 
Głową w dół spada, — łódź zaś po trzykroć nurt skręci 
W lej wirów i gwałtowną paszczęką w głąb chłonie. 
Wynurzą się nieliczni nad wielkich wód tonie, 
Broń, deski, skarby Troi — pęd fali rozmiata. 
Łódź mocną Ilioneja, mężnego Achata, 
Łódź, którą Abas jechał i Aletes stary, 
Zwycięża orkan; w inne bokami, przez szpary 
Zwątlonych spojeń — wrogi nurt deszczem się wciska. 
Tymczasem huk fal grzmiących z tajnego siedliska 
Puszczoną burzę odkrył wreszcie Neptunowi 
W dnie głębin; oburzenia dreszcz przebiegł go mrowi; 
Łagodne lica z fali nad pełne wzniósł morze: 
Eneja flotę widzi po całym przestworze 
Rozbitą, Trojan nieba zmiażdżonych ruiną; 
Wie dobrze brat Junony, że z jej gniewu giną. 
Zefira41 z Eurem42 wzywa, te głosząc im słowa: 
«Także to43 umysł pycha wam mroczy rodowa? 
Jużeście, Wichry, niebo z ziemią zmieszać śmieli 
Beze mnie, takie wznosząc wód góry z topieli?! 
Dam ja wam!... Ale trzeba burz stłumić huragan! 
Raz wtóry44 nie do takich ucieknę się nagan. 
Uciekajcie, to swemu odnosząc monarsze: 
Mórz władzę, srogi trójząb, nie jemu najstarsze 
Daje prawo — mnie tylko! Olbrzymie ma skały, 
Wasz dom, Eurze; tam niechaj dochodzi swej chwały, 
Tam niech Eol zamkniętej króluje wichurze!» 
 
Tak rzekł i słowem wzdęte łagodzi wraz burze, 
Skłębione spędza chmury i wraca dzień miły. 
Cymotoe45 z Trytonem46 z raf ostrych co siły 
Spychają statek; Syrty trójzębem bóg porze47, 
Rozrzuca wielkie zaspy, ucisza w krąg morze 
I pełne fale kółmi lekkimi roztrąca. 
Tak często kłótnia w tłumie porywa się wrąca 
I zamęt, srogim gniewem pospólstwa czerń płonie: 
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 45
Idź do strony:

Darmowe książki «Eneida - Wergiliusz (gdzie czytac ksiazki online za darmo TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz