Zdania na wypadek (wyd. książkowe 2007) to tom zawierający przekrojowy wybór wierszy Karola Maliszewskiego z różnych lat. Lektura ta daje możliwość zapoznania się ze spektrum zagadnień bliskich autorowi: od doświadczenia pracy nauczycielskiej, przez przeżycia związane z włóczęgami i zanurzeniem w krajobrazie najbliższej okolicy, kwestię „prowincjonalności”, aż po odmienną optykę postrzegania najnowszej historii charakterystyczną dla Śląska (tu np. wiersz Stara Niemka wraz z Dopiskiem po

Crime and custom in savage society to rozprawa naukowa autorstwa Bronisława Malinowskiego. Została napisana po wyprawie badacza na Wyspy Triobrandzkie. Uchodzi za podstawowe dzieło dotyczące antropologii prawa — Malinowski opisuje mechanizmy warunkujące prawo wśród społeczeństw pierwotnych oraz różne podejścia wśród osób nim objętych. Krytykuje funkcjonujące do tej pory w antropologii przekonania, bazujące na interpretacjach odwołujących się do cywilizacji Zachodu i próbach kontrastowania

Argonauts of the Western Pacific to rozprawa naukowa autorstwa Bronisława Malinowskiego. Jest ona efektem wyprawy badacza na wyspy Toulon i wyspy Trobriandzkie. Malinowski opisuje w niej przede wszystkim rytuał Kula, ukazujący zdolności handlowe ludów tam żyjących. Rytuał polega na wymianie biżuterii, opierającej się na pewnych szytwno ustalonych regułach związanych m.in. z równą wartością wymienianych przedmiotów. Malinowski upatruje w przedstawicielach społeczeństw pierwotnych wcielenia

Maria autorstwa Antoniego Malczewskiego to pierwsza polska realizacja gatunku (została napisana w 1824 roku, a opublikowana w 1825), jakim jest powieść poetycka. Malczewskiego do napisania tego utworu zainspirowała historia o zbrodni dokonanej na Gertrudzie Komorowskiej, pierwszej żonie Szczęsnego Potockiego, na polecenie teścia, Franciszka Salezego Potockiego. Autor nie odtworzył jednak historii dokładnie, zmienione zostały także czas i miejsce wydarzeń — w powieści odbywają się one w XVII

Tarp skausmų į garbę jest to jeden z pierwszych poematów Maironisa. Przedstawiając realia życiowe młodego pokolenia inteligencji litewskiej poeta nadaje sens wszelkim ideom odrodzenia narodowego. Różni z pozoru, a jednak połączeni ideą wolnej duchem ojczyzny młodzi ludzie wyrzekają się własnego szczęścia, drogą ciernistą kroczą ku chwale ziemi ojczystej. Właśnie ten poemat po kilku latach zostanie przez poetę zredagowany, wzbogacony i nazwany Jaunoji Lietuva.

Jaunoji Lietuva, czyli Młoda Litwa, jest to jeden z najważniejszych utworów w dorobku poety. Poeta mówi tu o tej Litwie, która od czasów pierwszych swych gazet „Varpas” i „Aušra”, czyli od pocz. XIX wieku, zaczyna się budzić z głębokiego snu, powstaje ku nowemu zarówno politycznemu, jak i kulturalnemu życiu. Kraj, tchnący młodością. Taki kraj tworzyli młodzi ludzie. Jest to zatem poemat z pewnością historyczny, ideologiczny, o staraniach ludzi mocnego ducha i postawy bohaterskiej.