Darmowe ebooki » Tragedia » Oblubienica z Messyny - Fryderyk Schiller (gdzie za darmo czytać książki txt) 📖

Czytasz książkę online - «Oblubienica z Messyny - Fryderyk Schiller (gdzie za darmo czytać książki txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Fryderyk Schiller



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Idź do strony:
ten przedmiot, co w nich miłość wzrusza 
Jest razem celem czci i uwielbienia. 
Ustawy prawa mając na pamięci, 
Umieją w karbach trzymać dzikie chęci, 
Namiętność nawet młodzieńczego łona 
Świeci skromnością cichą osłoniona. 
Diego, szczerą prawdę ci wynurzę, 
Gdy serc ich pączek rozkwitać zaczynał 
Strach nieraz bólem piersi moje ścinał; 
Bo miłość w serca gwałtownej naturze 
Często grożące nagromadza burze. 
Gdyby w niezgody żary niebezpieczne 
Płomień zazdrości miał jeszcze ugodzić, 
Gdyby ich czucia zawsze z sobą sprzeczne 
W jednej miłości miały się znachodzić... 
Myśl sama budzi w sercu bole wieczne! 
Szczęściem tę nawet chmurę piorunową 
Czarnym obłokiem wiszącą nad głową 
Anioł dobroci przeprowadził z cicha, 
I dał, że wolno pierś moja oddycha. 
  DIEGO
Ciesz się twym dziełem. Ty uczuciem tkliwem, 
Cichym rozsądkiem dokazałaś więcej 
Niż ojciec władzą potęgi książęcej. 
Tobie i razem cześć gwiazdom szczęśliwym.  
  IZABELLA
Wiele ja, więcej szczęście dokazało. 
Niełatwo było taką tajemnicę 
Tak długo chować przed Messyną całą, 
Niełatwo było oszukać źrenice 
Podejrzliwego małżonka i księcia 
I tłumić w sercu ten popęd matczyny, 
Co jak zamknięty ogień, co godziny 
Chciał wzlecieć wolno z niewoli objęcia. 
  DIEGO
Ta łaska szczęścia robi ci nadzieje 
Że wszystko podług życzeń zajaśnieje. 
  IZABELLA
Nie chcę wychwalać gwiazdy przeznaczenia, 
Aż ujrzę koniec całego zdarzenia. 
Bo córki mojej ucieczka ostrzega 
Że mnie zły geniusz jeszcze nie odbiega. 
Zgań mnie lub pochwal — lecz dla ciebie, sługo 
Znany z wierności, nie mam tajemnicy — 
Gdy oni służą straconej dziewicy, 
Bezczynnie czekać nie mogłam tak długo. 
Gdzie sztuka ludzi nie jest dostateczna, 
Często nam radzi potęga przedwieczna. — 
  DIEGO
Powiedz mi pani, co mi wiedzieć wolno. 
  IZABELLA
Na Etnie mieszka pustelnik pobożny 
Z dawna u ludu zwany Starcem góry — 
On od plemienia człowieczego różny, 
Mieszkając bliżej nieba i natury 
Umysł swój ziemski z poziomego grzechu 
Oczyścił w lekszym powietrza oddechu, 
I patrzał długo z górnego ukrycia 
Na niepojętą grę ludzkiego życia. 
Znane mu domu naszego zdarzenia, 
Jego gorące i pobożne modły 
Niejedne niebios przekleństwo odwiodły. 
Do samotnego na górach schronienia 
Wyszedł posłannik młodym wiekiem hoży, 
Żeby o córce dowiedział się skorzej. 
Jego powrotu wyglądam co chwili. 
  DIEGO
Jeśli mnie, pani, stary wzrok nie myli, 
Wraca już spiesznie twój wysłannik młody. 
Jego usłużność godna jest nagrody.  
 
Goniec i Poprzedzający. IZABELLA
Czy złe, czy dobre przynosisz mi wieści, 
Niechaj się wszystko na ustach twych wieści. 
Jaką odpowiedź dał ci Starzec góry?  
  GONIEC
Kazał oznajmić powrót waszej córy.  
  IZABELLA
Szczęśliwe usta! Pociechy aniele, 
Ty zawsze radość niosłeś mi do łona. 
Przez kogóż córka była znaleziona? 
  GONIEC
Syn twój najstarszy dostał los ten w dziele.  
  IZABELLA
Don Man’el matce taką radość sprawił! 
Bóg mi to dziecię zawsze błogosławił. 
Starzec czy raczył wziąć gromnicę w darze, 
Żeby świętego przystroić ołtarze? — 
Bo darów, które cieszą umysł próżny, 
Nie chce przyjmować pustelnik pobożny. 
  GONIEC
W milczeniu przyjął przysłaną gromnicę, 
Lecz na ołtarzu ledwie ją zapalił, 
Płomień gwałtowny ogarnął kaplicę, 
Gdzie starzec Boga blisko sto lat chwalił. 
  IZABELLA
Co mówisz? — jakie okropne zjawisko!  
  GONIEC
Pustelnik, biada, wołając trzy razy 
Ustąpił z góry — a mnie dał rozkazy: 
Nie iść za śladem samotnego kroku 
I poza siebie nie obracać wzroku. 
Posłuszny jemu, gnany widmem strachów, 
Przybyłem spiesznie do zamkowych gmachów. 
  IZABELLA
Śpieszność tak wielka rzuca moją duszę 
W nową wątpliwość i w nowe katusze. 
Pustelnik mówił, że córka stracona 
Przez Don Man’ela była znaleziona: 
Jakąż mi radość ta wieść przynieść może, 
Gdy wspomnę straszny wypadek na górze? 
  GONIEC
Obróć się, pani — obaczysz tej chwili, 
Że słowo Starca sprawdzać się zaczyna, 
Ot twoja córka, lub mnie oko myli 
Wraca z rycerską świtą twego syna. 
 
Chór drugi wchodzi i stawia na przodzie sceny krzesło, na którym Beatrixa bez życia i ruchu złożona.
Izabella, Diego, Goniec, Beatrixa, Chór. (Bohemund, Roger, Hipolit i innych dziewięciu rycerzy Don Cezara). CHÓR (BOHEMUND)
Pana naszego spełniając rozkazy, 
Do nóg twych, pani, dziewica przybyła, 
Tak nam polecił i te rzekł wyrazy: 
Powiedzcie, że ją Don Cezar przysyła. 
  IZABELLA
z wyciągniętymi rękami spieszy do córki i cofa się z przestrachu.
O Boże! Ona blada i bez tchnienia! 
  CHÓR (BOHEMUND)
Nie — ona żyje, zbudzi się powoli — 
Czekajmy, aż się ocknie z przerażenia 
Trzymającego zmysły jej w niewoli. 
  IZABELLA
Znowuż cię widzieć mogę, dziecię moje, 
Trosków matczynych i boleści dziecię! 
Tak że powracasz w rodzinne podwoje? — 
Ja moim życiem przywołam ci życie, 
Do matczynego cisnąć będę łona, 
Aż krew od zimna śmierci uwolniona 
Sercu twojemu da gorętsze bicie. 
 
Do Chóru.
Opowiedz! Powiedz, co to wszystko znaczy? 
Gdzie ją znalazłeś, jaki strach ją trzyma 
W tym stanie cierpień i niemej rozpaczy? 
  CHÓR (BOHEMUND)
Mnie nie zapytuj — u mnie mowy nie ma. 
Syn twój Don Cezar lepiej będzie wiedzieć, 
Bo on ją przysłał w matczyne podwoje. 
  IZABELLA
Syn mój Don Man’el, tak chciałeś powiedzieć. 
  CHÓR (BOHEMUND)
Syn twój Don Cezar przysłał dziecię twoje. 
  IZABELLA
do Gońca.
Wszak Don Man’ela wymienił wieszcz stary?  
  GONIEC
Tak — o nim wspomniał w przepowiedni swojej.  
  IZABELLA
Który bądź z synów miał córkę wybawić 
On moje serce ucieszył bez miary, 
Serce go za to będzie błogosławić. 
Czyż i tę jeszcze chwilę radującą 
Której czekałam, błagałam gorąco 
Zazdrosny geniusz chce jadem zaprawić? 
Ja muszę szczęście tłumić pośród trwogi: 
Córka wróciła w rodzicielskie progi, 
Ale w grobowej i bezwładnej ciszy 
Nie widzi matki, głosu jej nie słyszy, 
Na radość moją trzyma nieme lice. 
Popatrzcie na mnie, wy lube źrenice! 
Nabierzcie ciepła, drobniuchne rączęta; 
Ty, martwa piersi, ocuć w sobie życie, 
Zagraj radością w dniu wielkiego święta. 
Patrzaj, Diego, to jest moje dziecię, 
Dziecię stracone, dziecię wybawione: 
Przyznać go mogę w oczach wszystkich ludzi. 
  CHÓR (BOHEMUND)
Dziwny i nowy strach się we mnie budzi; 
Czekam ciekawie, jaki koniec będzie 
Gdy się pokaże, że wszyscy są w błędzie.  
  IZABELLA
do Chóru, na którego twarzach widać niespokojność i przestrach.
Serca nieczułe, serca nieprzebite! 
Pierś wasza miedzi otoczona zbroją, 
Ciało morskimi skałami pokryte, 
Wy zniszczyć chcecie cichą radość moją. 
Daremnie szukam w licznym waszym gronie 
Oka, na którym łza litości płonie. 
Gdzie moje dzieci, gdzie moi synowie? 
Ich serce matce współczuciem odpowie; 
Bo na tym miejscu, tak mi się wydaje 
Jakby mnie pustyń otoczyły zgraje, 
Jakby straszydła morskie przyszły w zmowie. 
  DIEGO
Otwiera oczy, podnosi się — żyje! 
  IZABELLA
Niechże najpierwej ujrzy matki lice.  
  DIEGO
Ze strachem znowu zamyka źrzenice. 
  IZABELLA
do Chóru.
Idźcie, wzrok obcych znowu ją zabije.  
  CHÓR (BOHEMUND)
ustępując
Przed jej oczyma chętnie się ukryję.  
  DIEGO
Wzrok swój zdziwiony po licu twym wodzi.  
  BEATRIXA
Gdzie jestem? — twarz ta zdaje mi się znana.  
  IZABELLA
Powoli — cicho — do zmysłów przychodzi.  
  DIEGO
Co ona czyni? — pada na kolana.  
  BEATRIXA
na kolanach.
Piękna, anielska matki mojej twarz!  
  IZABELLA
Chodź, moje dziecię, w matczyne ramiona. 
  BEATRIXA
Do nóg twych padam, winną córkę skarz. 
  IZABELLA
Gdy ty powracasz, wina przebaczona.  
  DIEGO
Patrz pani na mnie, znasz ten siwy włos? 
  BEATRIXA
Wiernego sługi znajomy mi głos!  
  IZABELLA
Lat twych dziecinnych obrońca jedyny.  
  BEATRIXA
Więc znowu jestem na łonie rodziny!  
  IZABELLA
Nic cię nie wyrwie od niej, chyba zgon.  
  BEATRIXA
Czy mnie do obcych nie zapędzisz stron?  
  IZABELLA
Nigdy — spełniona już wola wyroku.  
  BEATRIXA
Więc ja istotnie jestem przy twym boku 
I wszystko we śnie jawiło się oku? 
O matko moja! Straszny sen mną władał, 
Widziałam jego, jak bez życia padał! — 
Jakie mnie tutaj przyniosły wypadki? 
Nic nie pamiętam, chwała Ci, jedyny! 
Że się spokojnie znachodzę przy tobie, 
Że wybawiona powracam do matki. 
Chcieli mnie zawieść do księżny Messyny, 
O! Wolę raczej znajdować się w grobie. 
  IZABELLA
Ocknij się, córko! — wszak księżna Messyny...  
  BEATRIXA
O! Nie chciej tego wspominać nazwiska; 
To imię śmiercią członki moje ściska. 
  IZABELLA
Słuchaj mnie córko... ta księżna Messyny...  
  BEATRIXA
Do niej należą niezgodni synowie, 
Jeden się Man’el, drugi Cezar zowie. 
  IZABELLA
Jestem ta sama, poznaj we mnie matkę.  
  BEATRIXA
Co mówisz? Jakie wymówiłaś słowo? 
  IZABELLA
Jestem twą matką i księżną Messyny.  
  BEATRIXA
Matka Man’ela i matka Cezara?  
  IZABELLA
I twoja razem — mówisz o twych braciach.  
  BEATRIXA
Biada mi, biada — straszliwe odkrycie!  
  IZABELLA
Co ci się stało? Co cię straszyć może? 
  BEATRIXA
patrząc w około postrzega Chór.
Teraz poznaję — tak, to oni sami! 
Teraz mnie senne złudzenie nie mami. 
Ja ich widziałam w tej okropnej chwili! 
Mówcie, nieszczęśni! Gdzieście go ukryli? 
  CHÓR
O biada, biada!  
  IZABELLA
Kogo ukryli? — bezmowni stoicie? 
Twarz wasza mówi, że ją rozumiecie. 
O, z oczów waszych, z urwanego głosu 
Czytam wyrocznię okropnego losu. 
Mówcie — chcę zaraz wiedzieć, co mnie czeka; 
Czego zwracacie wzrok wasz na podwoje? 
Co to za śpiewy biją w ucho moje? 
  CHÓR (BOHEMUND)
Dowiesz się pani — chwila niedaleka! 
Na serce twoje przywdziej zbroję dzielną, 
Przenieś po męsku tę boleść śmiertelną. 
  IZABELLA
Co się przybliża? — jaki cios mnie czeka? 
Po zamku śpiewy żałobne rozwodzą — 
Gdzie są synowie? — czemu nie przychodzą? 
 
Pierwsze pół Chóru wnosi na marach trup Manuela pokryty czarnym kirem i stawia go na wolnej stronie sceny.
Izabella, Beatrixa, Diego i Dwa Chóry. PIERWSZY CHÓR (KAJETAN)
Po miasta ulicy 
Przy boku tęsknicy 
Nieszczęście bieży. 
Obchodzi z daleka 
Mieszkania człowieka. 
Dzisiaj uderzy 
O jedne podwoje, 
Jutro ciosy swoje 
Do drugich wymierzy — 
A nie opuści żadnego domu, 
A nie przebaczy nigdy nikomu. 
Nieszczęście swym grotem 
Pierwej albo potem 
Każdy próg nawiedzi, 
Gdzie żywego widzi. 
  (BERENGAR)
Gdy listki opadną 
W późnej jesieni, 
Gdy w grób się pokładną 
Starce schyleni, 
Natura łaskawa 
Natenczas uznaje 
Dawne swoje prawa, 
Odwieczne zwyczaje, 
I nic się nie dzieje, 
Przed czym człek truchleje. 
Ale tu człowieka 
I okropność czeka: 
Zabójstwo rozrywa 
Najświętsze ogniwa, 
Do stygowej40 lodzi 
Kwiat wiosennej młodzi 
Straszna śmierć porywa. 
  (KAJETAN)
Gdy chmury zaciemnią nieba błękity 
Gdy głucho zagrzmi piorun ukryty, 
Natenczas człowiek śmiertelny czuje, 
Że nim przeznaczeń ręka kieruje. 
Ale w pogodnej nawet naturze 
Uderza piorun, powstają burze. 
Pośród żywota szczęśliwej doby 
Możesz nieszczęścia doznać żałoby! 
Niechaj więc serce twoje nie lata 
Za krótką, zwodną próżnością świata! 
Kto dziś ma własność, jutro ją utraci — 
Kto szczęścia doznał, bólem go upłaci. 
  IZABELLA
Co ja usłyszę? — co ten kir okrywa?  
 
Zbliża się do mar i cofa się znowu.
Strach niewidomy zbliża moje kroki 
I znów oddala lodowatą dłonią.  
 
Do Beatrixy, która pomiędzy nią a marami stanęła.
O pozwól! co jest niechaj mi odsłonią.  
 
Podnosi kir.
Boże wszechmocny! Syna mego zwłoki. 
  CHÓR (KAJETAN, BERENGAR, MANFRED)
Matko nieszczęsna! Syna twego ciało! 
Samaś straszliwe słowo wymówiła, 
Ono z ust moich wypełzać nie śmiało. 
  IZABELLA
Mój syn! Mój Man’el! Boże litościwy 
Także41 ja moje mam oglądać dziecię! 
Musiałeś wracać do matki nieżywy, 
Żeby zachować siostry twojej życie. 
Gdzie był Don Cezar, gdzie twój brat pogonił, 
Że cię od ciosów zabójczych nie bronił? 
Przekleństwo ręce, co go uderzyła, 
Przekleństwo matce, co zbójcę powiła, 
Przekleństwo czarne niech skrzydła rozpina 
Nad rodem całym zbójcy mego syna. 
  CHÓR
Biada, o biada! Biada, o biada! 
  IZABELLA
Wy, duchy nieba, takeście wróżyli, 
Także42 wyrocznia prawdę nam wykłada? 
Biada tym, biada, co jej zawierzyli. 
Po co uprzednio lękać się i marzyć, 
Gdy takim końcem Bóg nas chciał obdarzyć? 
Wy, których do mnie sprowadziła trwoga, 
Co w bólu moim nakarmiacie wzroki 
Patrzcie, jak kłamią i sny, i proroki, 
Patrzcie, jak ufać można słowom Boga: 
Gdy czułam łono córką tą brzemienne 
Ojciec jej dziwne miał zjawisko senne: 
Jemu się zdało, że z ślubnej pościeli 
Rosły dwa laury,
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Idź do strony:

Darmowe książki «Oblubienica z Messyny - Fryderyk Schiller (gdzie za darmo czytać książki txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz