Darmowe ebooki » Tragedia » Oblubienica z Messyny - Fryderyk Schiller (gdzie za darmo czytać książki txt) 📖

Czytasz książkę online - «Oblubienica z Messyny - Fryderyk Schiller (gdzie za darmo czytać książki txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Fryderyk Schiller



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Idź do strony:
oczyszczony 
I świeci jasno nad szczęśliwym rodem. 
 
Drugi Chór oddala się ze zwłokami Don Manuela. PIERWSZY CHÓR (KAJETAN)
Czy mam pobożne sprowadzić zakony 
Podług dawnego kościoła zwyczaju, 
Żeby z ich piersi hymn błogosławiony 
Duszę zmarłego wprowadził do raju? 
  DON CEZAR
Na naszym grobie niech ich pieśni święte 
Brzmią po czas wieczny przy blaskach pochodni — 
Dziś im nie wchodzić w te progi przeklęte, 
Bo świętość czysta nie przystała zbrodni. 
  CHÓR (KAJETAN)
O krwawym czynie nie chciej myśleć, panie, 
Nie wznoś na siebie żelaza rozpaczy! 
Między żywymi sędzia twój nie stanie, 
A żałującym Bóg winę przebaczy. 
  DON CEZAR
Między żywymi sądu na mnie nie ma, 
Wiem, i dlatego sam siebie ukarzę — 
Niebo pokutę za żal szczery trzyma, 
Ale czyn krwawy krwią się tylko maże. 
  CHÓR (KAJETAN)
Rozpacz w tym domu winieneś złagodzić, 
A nie cierpienia do cierpień przywodzić.  
  DON CEZAR
Przez śmierć upadnie klątwa nieszczęśliwa, 
Bo samobójstwo rwie losów ogniwa.  
  CHÓR (KAJETAN)
Musisz żyć, panie, dla kraju posługi 
Gdy z twojej ręki poległ władca drugi.  
  DON CEZAR
Ja bogom śmierci dług zapłacę winny; 
Niech o żyjących troszczy się kto inny. 
  CHÓR (KAJETAN)
Póty nadzieja, póki słońce błyska— 
Od śmierci tylko nic człowiek nie zyska.  
  DON CEZAR
Przed powinnością sługi uchyl czoła — 
Ja idę z duchem, który na mnie woła. 
Dla kogo szczęście dary swe otwiera, 
Niech w głębie duszy mojej nie spoziera. 
Jeśli cię władca pana nie zatrważa, 
To przeklętego lękaj się zbrodniarza 
I szanuj głowę nieszczęściem dotkniętą, 
Bo ona nawet dla Bogów jest świętą. 
Kto tyle doznał, ile ja doznaję 
Przed śmiertelnymi rachunku nie zdaje. 
 
Donna Izabella, Don Cezar, Chór. IZABELLA
wchodzi powolnym krokiem, niepewny wzrok rzuca na Don Cezara — zbliża się na koniec do niego i spokojnym mówi głosem.
Już moje oczy ujrzeć cię nie miały, 
Tak w duszy mojej przyrzekłam zbolałej; 
Lecz zamiar matki, z naturą niezgodny 
Przechodzi prędko jak wiatr niepogodny. 
Synu! Z pustego mieszkania boleści 
Mnie tu przywiodły nieszczęśliwe wieści. 
Mamże im wierzyć? — czyż to prawda szczera, 
Że mi dzień jeden dwóch synów zabiera? 
  CHÓR (KAJETAN)
Widzisz w nim serce niezgiętej odwagi, 
Gotowe wstąpić do zmarłych mogiły. 
Użyj ty, pani, matczynej powagi 
I próśb matczynych wzruszającej siły, 
Bo moje słowa daremnie dzwoniły. 
  IZABELLA
Synu! Ja cofam potępienia mowę 
Którą z rozpaczy ślepa i szalona, 
Na twoją drogą zawołałam głowę. 
Matka nie może dziecię swego łona 
Zrodzone bólem i cierpieniem mnogiem 
Potępić wiecznie przed ludźmi i Bogiem. 
Niebo tych grzesznych modłów nie wykona, 
One, brzemienne łzami przebaczenia, 
Odbić się muszą od jego sklepienia. 
O żyj, mój synu! Wolę ja zapewne 
Widzieć jednego dziecięcia mordercę 
Niźli nad dwojgiem łzy wylewać rzewne. 
  DON CEZAR
Nie myślisz, matko, co chce twoje serce; 
I mnie, i sobie gotujesz męczarnie. 
Ja żyć na ziemi nie mogę bezkarnie — 
Gdybyś ty nawet miała dosyć męstwa 
Patrzeć na moje oblicze przekleństwa, 
To ja nie zniosę na bezmownej twarzy 
Wyrzutu, którym rozpacz mnie obdarzy. 
  IZABELLA
Nigdy cię wyrzut nie zrani żałosny, 
Skargi nie będzie ni cichej, ni głośnej. 
W smutku się boleść rozleje łagodnie, 
Będziemy wspólnym cierpieniem i łzami 
Płakać nieszczęścia i ukrywać zbrodnię. 
  DON CEZAR
biorąc jej rękę łagodnym głosem.
I tak się stanie! — zapłaczesz nad nami; 
W smutku się boleść rozleje łagodnie 
Wtenczas, gdy będą pod tym samym głazem 
Spoczywać zbójca i zabity razem. 
Na naszym grobie gdy kamień pamiątki 
Uczci obydwóch pochowane szczątki, 
Z głowy mej klątwa bezbronna uleci 
I ty jednako wspomnisz twoje dzieci. 
Łza, co z pięknego oka ci popłynie 
Będzie po jednym i po drugim synie — 
Bo śmierć jest mocnym pośrednikiem ludzi, 
Ona płonący ogień gniewu studzi, 
Gasi nienawiść — tam litość w żałobie, 
Jak obraz siostry płaczącej na grobie, 
Do urny smutnej łagodnie się schyla 
I cichym prochom łzami się przymila. 
Dlatego nie broń, żebym obmył zgonem 
Klątwę wiszącą nad zbrodniczym łonem. 
  IZABELLA
Łaska religii otworem ci stoi, 
Ona strapione serce uspokoi. 
Niejedną winę miłosierdzie maże 
Gdy grzesznik zwiedzi Loretty ołtarze. 
Błogosławieństwo nieba odpoczywa 
Na grobie świętym, co grzech wszelki zmywa. 
Modły pobożnych ludzi są skuteczne, 
Bo ich zasługi mają łaski wieczne — 
W miejscu, gdzie ręce zbrodnią się zmazały, 
Można zbudować kościół okazały. 
  DON CEZAR
Morderczą strzałę wyjmiesz z głębi łona, 
Lecz rana przez to nie będzie zgojona. 
Niech kto chce pędzi żywot pognieciony 
Ostrą pokutą oczyszczając grzechy, 
Ja w sercu czując pozrywane strony47 
Na ziemi, matko, nie znajdę pociechy. 
Ja muszę wolnym duchem ożywiony 
Brać w siebie czyste powietrza oddechy, 
I między ludzi gromadą wesołą 
Podnosić dumne i pogodne czoło. 
Mnie jeszcze wtenczas zazdrość życie truła, 
Gdyś ty dla obu równą miłość czuła. 
Czyż dziś nie doznam męki udręczenia, 
Gdy w twoim żalu jedna łza na twarzy 
Zmarłego brata pierwszeństwem obdarzy? 
Śmierć ma potężną siłę oczyszczenia, 
Ona u wiecznych pałaców swych bramy 
Śmiertelność w cnoty dyjament zamienia, 
Z słabej ludzkości ściera brudne plamy. 
On teraz stoi nade mną wysoko 
Jak gwiazdy złote nad ziemską powłoką. 
Jeżeli zazdrość dzieliła dwóch braci, 
Gdy w ziemskiej obaj byliśmy postaci, 
To dzisiaj ona serce mi roztoczy; 
Dzisiaj, gdy wieczność zagrała mu w oczy, 
Gdy go bez sporu religia człowieka, 
Jak Boga, świętą pamięcią obleka. 
  IZABELLA
To żeście na to ujrzeli Messynę, 
Żeby ostatnią obaczyć godzinę? 
Jam was zwołała do zgody przymierza, 
A los złowrogi słodkie sny matczyne 
W przeciwną stronę nadziei uderza. 
  DON CEZAR
O, nie bluźń, matko! spełnione wyroki. 
Z nadzieją zgody biegliśmy ku tobie, 
I oto cicho spoczną nasze zwłoki 
Zgodą złączone, w wiecznym śmierci grobie. 
  IZABELLA
O żyj, mój synu! W tej cudzej krainie, 
Gdzie dla mnie twarze obce i nieznane, 
Ja twardym ludzi szyderstwem zostanę, 
Gdy mnie opieka synów moich minie. 
  DON CEZAR
Gdy świat bez serca cześć wypowie tobie, 
Chroń się od niego i na naszym grobie 
Zawołaj, matko, synów twoich cieni: 
My wtenczas, w duchy Boże zamienieni, 
Przyjdziemy pomoc nieść twojej żałobie. 
Jak gwiazdy bliźnie na nieba obłoku 
Wśród burzy świecą żeglarzom zbłąkanym, 
Tak my do twego przylecimy boku 
Pociechą siłę dać piersiom stroskanym. 
  IZABELLA
O żyj, mój synu! Żyj dla matki twojej! 
Stracie tak wielkiej pierś się nie ostoi! 
 
z namiętnym wzruszeniem obejmuje go za szyję — Don Cezar łagodnie wyrywa się z jej uścisku i z odwróconą twarzą podaje jej rękę. DON CEZAR
Bądź zdrowa, matko! 
  IZABELLA
Widzę z bolesnym uczuciem rozpaczy, 
Ze nic głos matki u ciebie nie znaczy. 
Może kto inny prośbą swą wyjedna 
Więcej od ciebie niźli matka biedna.  
 
idzie ku drzwiom.
Chodź, moja córko! Gdy zimny trup brata 
Tak go potężnie przyciąga do grobu, 
To może siostra, kochanka ich obu, 
W blask czarujący piękności bogata 
Nadzieją złotą zwabi go do świata. 
 
Beatrixa ukazuje się we drzwiach. Donna Izabella, Don Cezar, Chór. DON CEZAR
na widok siostry wzruszony twarz sobie zakrywa.
O matko, matko! Coś ty wymyśliła?  
  IZABELLA
przyprowadzając Beatrixę.
Jam go prosiła, daremnie prosiła; 
Ty teraz błagaj, zaklinaj, niech żyje. 
  DON CEZAR
Strasznie próbujesz chęci moje czyste! 
Do nowej walki wiedziesz moją duszę 
Tak, że na drodze do nocy wieczystej 
Za blaskiem słońca więcej tęsknić muszę. 
Tu anioł życia strojny w raju wdzięki 
Staje przede mną i z bogatej ręki 
Sypie mi tysiąc kwiatów oko ćmiących, 
Tysiąc owoców życiem woniejących. 
W promieniach słońca serce się ocuca, 
Martwa pierś moja w życie się zamienia 
Woła nadzieję i żądzę istnienia. 
  IZABELLA
Błagaj go, błagaj: niech nas nie porzuca, 
Podpory naszej z sobą nie unosi — 
Gdy ty nie możesz, nikt go nie uprosi. 
  BEATRIXA
Jeśli umarły chce od nas ofiary, 
To pozwól, matko, niech ja się poświęcę. 
Nim w sobie życia mogłam uczuć żary, 
Już mnie w zabójcze przeznaczono ręce. 
Klątwa wisząca nad rodzinnym domem 
Czeka, by swoim ugodzić mnie gromem: 
Bożej własności kradzież popełnicie 
To, którym żyję, zachowując życie. 
Ja sama matko, jam brata zabiła — 
Uśpione furie niezgody zbudziła — 
Mnie więc za sądem i Bogów, i świata 
Poświęćcie cieniom umarłego brata. 
  CHÓR (KAJETAN)
O biedna matko! Każde z twoich dzieci 
Do domu zmarłych na wyścigi leci — 
A ciebie samą zostawia wśród świata 
Bez rad przyjaciół, bez miłości dzieci. 
  BEATRIXA
Dla matki naszej zachowaj się, bracie! 
Dla niej synowska potrzebniejsza siła — 
Jam dziś dopiero do domu przybyła, 
Łatwiej po mojej ukoi się stracie.  
  DON CEZAR
z tkliwością głęboko dotkniętą.
My żyć możemy, czy życie zakończyć 
Byle jej tylko z kochankiem się złączyć.  
  BEATRIXA
Zazdrością nawet prochy brata gonisz?  
  DON CEZAR
On życiem błogiem żyje w twej żałobie, 
Ja martwym będę na ziemi i w grobie.  
  BEATRIXA
O bracie!  
  DON CEZAR
z wyrazem najżywszej namiętności.
Siostro! Czy dla mnie łzy ronisz? 
  BEATRIXA
Żyj i broń matkę.  
  DON CEZAR
upuszcza jej rękę i cofa się.
Matkę tylko jedną? 
  BEATRIX
schylając się na pierś jego.
Żyj, bracie, dla niej — i ciesz siostrę biedną. 
  CHÓR (BOHEMUND)
Zwycięstwo przy niej; prośbom siostry tkliwej 
Nie mógł się oprzeć umysł jego żywy. 
Matko! Nadzieja błyska w twej żałobie: 
On wybrał życie — syna wrócił tobie. 
 
W tej chwili słychać śpiew chóralny — środkowe podwoje otwierają się i widać w kościele katafalk z trumną licznymi kandelabrami otoczony. DON CEZAR
obrócony do trumny.
Nie, bracie! Twojej nie stracisz ofiary, 
Prochy twe święte wzniesione na mary 
Wołają na mnie silniej, głosem groźby, 
Niż płacze matki, niż kochanki prośby. 
Trzymam w objęciu mojego ramienia 
Co los człowieka w los Bogów zamienia — 
Ale czyż zbójca ma szczęśliwe chwile 
Pędzić na ziemi — a ty bez pomszczenia 
Trupieć niewinny w głębokiej mogile? 
Niech nas przedwieczna zachowa opieka, 
Żeby los taki był działem człowieka. 
Jam widział — łzy jej płynęły nam obu, 
Spokojny idę za tobą do grobu. 
 
Przebija się sztyletem i zatacza się pod nogi siostry, która pada w objęcia matki. CHÓR (KAJETAN)
po krótkim milczeniu.
Stoję strachem przejęty bez tchnienia, bez głosu; 
Nie wiem, czy go żałować, czy zazdrościć losu? 
Jedna mi tylko prawda błyszczy wśród chaosu: 
Życie nie jest największym bogactwem człowieka, 
Ale w zbrodni największe nieszczęście go czeka. 
 
Przyjaciele Wolnych Lektur otrzymują dostęp do prapremier wcześniej niż inni. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur: wolnelektury.pl/towarzystwo/
Podoba Ci się to, co robimy? Wesprzyj Wolne Lektury drobną wpłatą: wolnelektury.pl/towarzystwo/
Informacje o nowościach w naszej bibliotece w Twojej skrzynce mailowej? Nic prostszego, zapisz się do newslettera. Kliknij, by pozostawić swój adres e-mail: wolnelektury.pl/newsletter/zapisz-sie/
Przekaż 1% podatku na Wolne Lektury.
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Fundacja Nowoczesna Polska
Każda wpłacona kwota zostanie przeznaczona na rozwój Wolnych Lektur.
Przypisy:

1. Eumenida — inaczej: Erynia, w mit. gr. Erynie były wysłanniczkami Fatum, mścicielkami tropiącymi zbrodniarzy; przedstawiane były z wężami we włosach i skrzydłami; z imienia znane są trzy: Alekto (Niestrudzona), Tysyfone (Mścicielka) i Megera (Wroga). [przypis edytorski]

2. trosków — dziś popr. forma D.lm: trosk. [przypis edytorski]

3. nawa (daw.) — okręt. [przypis edytorski]

4. promieńmi — dziś popr. forma N.lm: promieniami. [przypis edytorski]

5. Ceres (mit. rzym) — bogini płodności, rolnictwa i urodzaju. [przypis edytorski]

6. Pan (mit. gr.) — bóg pasterzy, przedstawiany z koźlimi nogami, jego rzymski odpowiednik to Faun. [przypis edytorski]

7. wał (daw.) — fala. [przypis edytorski]

8. o nic piękniejszym — dziś popr.: o niczym piękniejszym. [przypis edytorski]

9. synie — dziś popr. forma Msc.lp: synu. [przypis edytorski]

10. rękojmia (daw.) — gwarancja. [przypis edytorski]

11. wyczerpnięty — dziś popr.: wyczerpany. [przypis edytorski]

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Idź do strony:

Darmowe książki «Oblubienica z Messyny - Fryderyk Schiller (gdzie za darmo czytać książki txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz