Darmowe ebooki » Powieść » Panienka z okienka - Deotyma (darmowa biblioteka internetowa TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Panienka z okienka - Deotyma (darmowa biblioteka internetowa TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Deotyma



1 ... 38 39 40 41 42 43 44 45 46 ... 51
Idź do strony:
jezuita — członek katolickiego zakonu jezuitów, którego główną misją było zwalczanie reformacji; jezuitom przypisywano zakłamanie, przewrotność i bezwzględność, stosowanie zasady, że cel uświęca środki. [przypis edytorski]
613. kredytować (z łac. credo: wierzę, ufam) — tu: dawać wiarę, uważać za prawdę. [przypis edytorski]
614. galancki — przym. od rzecz. galant; tu: ładny, elegancki. [przypis edytorski]
615. Skąd by ich wziął (o wąsach) — dziś popr.: skąd by je wziął. [przypis edytorski]
616. fajerka (z niem. Feuer: ogień) (daw.) — piecyk przenośny. [przypis edytorski]
617. Pulverturm (niem.: wieża prochowa) — prochownia, budynek, w którym przechowywano proch strzelniczy, ładunki wybuchowe i pociski. [przypis edytorski]
618. ront (daw.) — patrol straży (tu: miejskiej). [przypis edytorski]
619. kościół św. Katarzyny w Gdańsku — najstarszy kościół parafialny na Starym Mieście w Gdańsku, zbudowany w XIII w., w 1555 przejęty przez protestantów, po II wojnie światowej przekazany zakonowi karmelitów. [przypis edytorski]
620. Artusowy Dwór, Dwór Artusa — gmach w centrum Gdańska, daw. miejsce spotkań kupców, ośrodek życia towarzyskiego elity gdańskiej. [przypis edytorski]
621. raróg — drapieżny ptak z rodziny sokołów, ceniony w sokolnictwie, w Polsce rzadki. [przypis edytorski]
622. rozmyśliwać (daw.) — rozmyślać. [przypis edytorski]
623. następny (daw.) — następujący. [przypis edytorski]
624. nawigować (daw.) — żeglować, płynąć. [przypis edytorski]
625. wedle (daw.) — wzdłuż. [przypis edytorski]
626. cyrkumstancja (daw., z łac.) — okoliczność. [przypis edytorski]
627. fatów — D. rzecz. fata, będącego lm od fatum (łac.): siła decydująca o biegu wydarzeń, los, przeznaczenie); tu: losów. [przypis edytorski]
628. speranda (daw., z łac. sperandum: coś, czego się oczekuje) — nadzieja; por. desperacja: utrata nadziei. [przypis edytorski]
629. veritas (łac.) — prawda. [przypis edytorski]
630. tuszyć (daw.) — spodziewać się czegoś, mieć nadzieję; por. otucha. [przypis edytorski]
631. rekognoskować (daw., z łac. recognosco) — poznawać na nowo, przypominać sobie, rozpoznawać; badać. [przypis edytorski]
632. zaczem (daw.) — po czym, następnie. [przypis edytorski]
633. salwator (daw., łac. salvator) — zbawca, wybawiciel. [przypis edytorski]
634. junak — odważny młodzieniec, zuch, śmiałek. [przypis edytorski]
635. bez ogródki (daw.) — dziś: bez ogródek. [przypis edytorski]
636. respons (daw., z łac.) — odpowiedź. [przypis edytorski]
637. rememorować (z łac.) — przypominać. [przypis edytorski]
638. fason (z fr.) — tu: sposób. [przypis edytorski]
639. eksulować a. egzulować (daw., z łac.exulere) — iść na wygnanie, wyjechać z kraju; tu: wygnać. [przypis edytorski]
640. owszem — tu: przeciwnie. [przypis edytorski]
641. okrzyknie się — dziś: wyda okrzyk, wykrzyknie. [przypis edytorski]
642. Eden (hebr.) — biblijny rajski ogród, miejsce pierwotnej szczęśliwości. [przypis edytorski]
643. nie może być szczęśliwą — dziś raczej: nie może być szczęśliwa. [przypis edytorski]
644. dopatrywać — tu: wykrywać. [przypis edytorski]
645. makiawelski — dziś popr.: makiaweliczny, wyrachowany, cyniczny, bezwzględny; od nazwiska wł. historyka, dyplomaty i pisarza, Niccolo Machiavellego (1469–1527), autora traktatu o sprawowaniu władzy i cechach skutecznego politycznie władcy (Książę, 1513) oraz maksymy „cel uświęca środki”. [przypis edytorski]
646. divide et impera (łac.) — dziel i rządź; rzym. maksyma streszczająca zasadę zdobywania i utrzymywania władzy przez skłócanie przeciwników i powstrzymywanie ich przed połączeniem sił. [przypis edytorski]
647. personat (daw., z łac. persona: osoba) — osobistość, ważna osoba. [przypis edytorski]
648. postponować (z łac.) — okazywać brak szacunku, lekceważyć. [przypis edytorski]
649. sekreta (daw.) — dziś popr. lm: sekrety. [przypis edytorski]
650. wykoncypować — wymyślić. [przypis edytorski]
651. halegoria — alegoria, symboliczne przedstawienie treści. [przypis edytorski]
652. w rzeczy (daw.) — w rzeczywistości, faktycznie. [przypis edytorski]
653. milszać — przymiotnik milsza z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]
654. akwilon (z mit. rzym.) — zimny wiatr północny; Akwilon, bóg północnego wiatru, stanowił odpowiednik gr. Boreasza. [przypis edytorski]
655. nie będęć — nie będę z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]
656. protekcja (daw., z łac. protectio) — osłona, opieka. [przypis edytorski]
657. fortunny (daw.) — pomyślny, szczęśliwy; por. fortuna: pomyślny los, szczęście. [przypis edytorski]
658. Nowe Ogrody w Gdańsku — obszar na północ od Biskupiej Górki, noszący nazwę od ogrodów utworzonych wokół szpitala św. Gertrudy pod koniec XIV w. [przypis edytorski]
659. nazywało się to jeżdżeniem „na Soboty” — nazwa miejscowości Sopot nie pochodzi od słowa „sobota”, jak usiłowano ją później rozumieć i wyjaśniać, ale od parasłowiańskiego wyrazu oznaczającego potok, źródło. [przypis edytorski]
660. Zoppot (niem.) – Sopot, miejscowość uzdrowiskowa w pobliżu Gdańska. [przypis edytorski]
661. atencja (daw., z łac. attentio: uwaga) — względy, poważanie, szacunek. [przypis edytorski]
662. admiracja (daw., z łac.) — podziw, uwielbienie. [przypis edytorski]
663. Armada, Wielka Armada (hiszp. Grande y Felicísima Armada) — słynna wielka flota wojenna wysłana w 1588 przez króla hiszpańskiego Filipa II na podbój Anglii, zniszczona przez burzę oraz ataki szybkich, lekkich okrętów angielskich. [przypis edytorski]
664. zamek Władysławowski — fort Władysławowo. [przypis edytorski]
665. Zielona Brama — jedna z bram Gdańska, reprezentacyjny budynek z przejazdem w przyziemiu, zbudowany 1564–1568, noszący nazwę od znajdującego się wsch. stronie Zielonego Mostu. [przypis edytorski]
666. armator (z łac. armo: uzbrajam, wyposażam) — daw.: właściciel statku, który na własny koszt uzbraja go i wyposaża, na swoje potrzeby lub w celu wynajęcia; także: dostawca okrętowy, zaopatrujący statek w zapasy na czas żeglugi; dziś: ktoś, kto eksploatuje własny lub cudzy statek. [przypis edytorski]
667. wekslarz (daw., z niem: Wechsel: wymiana) — człowiek zajmujący się zawodowo wymianą pieniędzy. [przypis edytorski]
668. zrękowiny (daw.) — zaręczyny. [przypis edytorski]
669. Kocyt (z łac. Cocytus) a. Kokytos (gr.) (mit. gr.) — jedna z rzek w Hadesie, podziemnej krainie zmarłych. [przypis edytorski]
670. gzygzak — zygzak. [przypis edytorski]
671. windowy — przym. od rzecz. winda. [przypis edytorski]
672. dziwolążny — przym. od rzecz. dziwoląg. [przypis edytorski]
673. węgieł — narożnik budynku. [przypis edytorski]
674. Artushof (niem.) — Dwór Artusa. [przypis edytorski]
675. odwłóczyć (daw.) — odwlekać, odkładać na później. [przypis edytorski]
676. nieznacznie — niezauważalnie, niepostrzeżenie. [przypis edytorski]
677. pacierz — tu: zwyczajowa miara czasu, określana na podstawie czasu potrzebnego do odmówienia modlitwy Ojcze Nasz. [przypis edytorski]
678. łyk (daw. pogard.) — mieszczanin. [przypis edytorski]
679. synowę — dziś popr. forma B. lp: synową. [przypis edytorski]
680. przywyknienie (daw.) — przyzwyczajenie. [przypis edytorski]
681. komora (daw.) — tu: pokój, komnata. [przypis edytorski]
682. kościół Dominikanów — tu: należący do zakonu dominikanów gotycki kościół św. Mikołaja w Gdańsku, jeden z najstarszych w mieście. [przypis edytorski]
683. kruchta (z daw. niem. Kruft) — przedsionek kościoła. [przypis edytorski]
684. galancko (daw.) — ładnie, elegancko, zgrabnie. [przypis edytorski]
685. medytować (przestarz., z łac.) — myśleć, rozmyślać. [przypis edytorski]
686. perpleksja (daw., z łac.) — zmieszanie, zakłopotanie, niepokój. [przypis edytorski]
687. post factum (łac.) — po fakcie. [przypis edytorski]
688. asentyment (daw.) — zgoda, aprobata. [przypis edytorski]
689. fama — pogłoska; rozgłos. [przypis edytorski]
690. pomnieć (daw.) — pamiętać; zwracać na coś uwagę. [przypis edytorski]
691. precjozny (z łac.) — cenny. [przypis edytorski]
692. peregrynacja (daw., z łac.) — wędrówka, podróż. [przypis edytorski]
693. filować (daw.) — decydować, dokonywać wyboru. [przypis edytorski]
694. asambla, właśc. asambl (daw.) — zgromadzenie towarzyskie. [przypis edytorski]
695. pląskowy — zapewne: związany z pląsami, tańcami. [przypis edytorski]
696. weryfikować (daw., z łac.) — sprawdzać. [przypis edytorski]
697. komper (z łac. compertus) — tu: winny. [przypis edytorski]
698. konsyderacja (daw.) — szacunek, poważanie. [przypis edytorski]
699. huncwocki — przym. od rzecz. huncwot: szelma, łotr, nicpoń. [przypis edytorski]
700. Hymen (mit. gr.) — bóg zaślubin i małżeństwa; przen.: małżeństwo. [przypis edytorski]
701. podawam (daw.) — dziś: podaję. [przypis edytorski]
702. kować (daw.) — kuć; przykować: przykuć. [przypis edytorski]
703. hajduk — w wojsku polskim XVI i XVII w. szeregowiec piechoty węgierskiej, z czasem: służący ubrany na wzór piechoty węgierskiej. [przypis edytorski]
704. nie był (...) kosztownym — dziś: nie był kosztowny. [przypis edytorski]
705. szafunek (daw.) — gospodarowanie; szafowanie, rozdawnictwo. [przypis edytorski]
706. na borg (daw., z niem.) — na kredyt. [przypis edytorski]
707. geld (niem.) — pieniądze. [przypis edytorski]
708. harunek (daw.) — ciężka praca, harówka. [przypis edytorski]
709. zszarzany (...) długą służbą — zszarzały od długiej służby. [przypis edytorski]
710. pierwiastek (daw.) — tu: element. [przypis edytorski]
711. nadziać (daw.) — tu: włożyć, wdziać. [przypis edytorski]
712. szustokor (daw., z fr.) — wierzchni strój męski, w górnej części dopasowany do sylwetki, sięgający uda lub kolan, z długimi rękawami z koronkowymi mankietami; szyty z grubego materiału, zdobiony guzikami i haftami; początkowo używany jako mundur wojskowy, noszony w XVII–XVIII wieku. [przypis edytorski]
713. niesokorowy (daw.) — zrobiony z surowego jedwabiu, z którego pleciono koronki, wyrabiano pasy do kontuszów itp. [przypis edytorski]
714. kordelas — długi nóż myśliwski, służący do oprawiania upolowanej zwierzyny; niegdyś również element uzbrojenia. [przypis edytorski]
715. hajdawery — szerokie, bufiaste spodnie, typowy element stroju polskiej szlachty w XVII w.; szarawary. [przypis edytorski]
716. rasa (daw.) a. haras — daw. lekka tkanina wełniana. [przypis edytorski]
717. sajeta — cienkie, delikatne, kosztowne płótno. [przypis edytorski]
718. deliunak a. deliura — daw. okrycie wierzchnie, często szyte z czerwonego sukna, podbite futrem a. jedwabną podszewką; noszone w XVI–XVII w.; wołoszka, szuba. [przypis edytorski]
719. sateniszka — daw. rodzaj tkaniny atłasowej, por. satyna. [przypis edytorski]
720. pętlica — daw. ozdobne zapięcie stroju, mające kształt pętli. [przypis edytorski]
721. magierka (z węg. Magyar: Węgier) a. batorówka — okrągła lub czworokątna czapka bez daszka, wykonana z grubego sukna, obszywana tzw. barankiem; rozpowszechniona w daw. Polsce od czasów panowania Stefana Batorego. [przypis edytorski]
722. obłóżka — coś, czym jest obłożone coś innego; tu: obszycie. [przypis edytorski]
723. resursa (daw.) — stowarzyszenie osób jakiegoś środowiska mające na celu zabawę; także: lokal takiego stowarzyszenia. [przypis edytorski]
724. najprzód (daw.) — najpierw, przede wszystkim. [przypis edytorski]
725. Artur, Artus — legendarny król celtycki, panujący w V–VI w. nad płd.-zach. Brytanią, założyciel bractwa rycerzy Okrągłego Stołu. O dziejach Artura i przygodach jego rycerzy powstały liczne legendy i dzieła literackie. [przypis edytorski]
726. przezroczysty — tu: przejrzysty, łatwy do zrozumienia. [przypis edytorski]
727. patrycjat miejski — grupa najbogatszych i najbardziej wpływowych mieszczan, zasiadających w radzie miasta i sprawujących władzę ekonomiczną i polityczną. [przypis edytorski]
728. przednio (daw.) — znakomicie. [przypis edytorski]
729. fresk (z wł. fresco: świeży) — malowidło ścienne wykonywane na wilgotnym tynku. [przypis edytorski]
730. gilda (daw., z niem. Gilde: związek) — dziś: gildia, tu: zrzeszenie zawodowe kupców, broniące interesów swoich członków. [przypis edytorski]
731. Diana (mit. rzym.) — dziewicza bogini łowów i księżyca, odpowiednik gr. Artemidy. [przypis edytorski]
732. Akteon (mit. gr.) — młody myśliwy, który za podpatrywanie kąpiącej się nago bogini Artemidy został
1 ... 38 39 40 41 42 43 44 45 46 ... 51
Idź do strony:

Darmowe książki «Panienka z okienka - Deotyma (darmowa biblioteka internetowa TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz