Darmowe ebooki » Powieść » Panienka z okienka - Deotyma (darmowa biblioteka internetowa TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Panienka z okienka - Deotyma (darmowa biblioteka internetowa TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Deotyma



1 ... 34 35 36 37 38 39 40 41 42 ... 51
Idź do strony:
class="annotation" id="annotation-116">116. Hanza, Liga Hanzeatycka — powstały w XIII w. związek miast handlowych, pierwotnie Niemiec płn. i środk.; w XIV–XV w. Hanza liczyła ok. 160 miast i gromadziła niemal wszystkie miasta wybrzeży Morza Północnego i Bałtyckiego. Na terenach swojego działania uzyskała monopol handlowy, zapewniający wielkie zyski oraz poważne wpływy polityczne. Dominującym językiem handlowym w Hanzie był dolnoniemiecki. Od pocz. XVI w. pozycja Hanzy osłabła z powodu wzrostu potęgi państw skandynawskich i ustanowienia szlaków handlowych z Indiami i Ameryką. W 1669 odbył się ostatni zjazd delegatów miast hanzeatyckich, na którym pojawili się przedstawiciele tylko 9 miast. Do Hanzy należały m.in.: Szczecin, Kołobrzeg, Gdańsk, Toruń, Elbląg, Kraków, Poznań i Wrocław. [przypis edytorski]
117. nie ze wszystkim — nie całkiem. [przypis edytorski]
118. królech (daw.) — dziś popr. Ms. lm: królach. [przypis edytorski]
119. człek (daw., gw.) — człowiek. [przypis edytorski]
120. komora (daw.) — izba, komnata, pokój mieszkalny; także: pomieszczenie służące jako skład, magazyn. [przypis edytorski]
121. roki, roków (daw., gw.) — lata, lat. [przypis edytorski]
122. Zygmunt III Waza (1566–1632) — król Polski w latach 1587–1632. [przypis edytorski]
123. aleć — spójnik ale z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]
124. pokazować (daw.) — pokazywać. [przypis edytorski]
125. drzwiów — dziś popr. D.: drzwi. [przypis edytorski]
126. luter (daw. pot.) — wyznawca luteranizmu, protestant, heretyk. [przypis edytorski]
127. zara — dziś popr.: zaraz; od razu. [przypis edytorski]
128. ulicech (daw.) — dziś popr. Ms. lm: ulicach. [przypis edytorski]
129. tera — dziś popr.: teraz. [przypis edytorski]
130. kęs czasu (daw.) — długo. [przypis edytorski]
131. wypasać się — tuczyć się. [przypis edytorski]
132. kordialny (z łac.) — serdeczny. [przypis edytorski]
133. konfidencja (daw., z łac. confidentia: zaufanie) — poufałość, zażyłość. [przypis edytorski]
134. pójdziem (daw.) — dziś: pójdziemy. [przypis edytorski]
135. mieszek — sakiewka na pieniądze. [przypis edytorski]
136. na gardle karać — stosować karę śmierci (wykonywaną przeważnie przez ścięcie lub powieszenie). [przypis edytorski]
137. karawela — rodzaj jednopokładowego, szybkiego żaglowca z XV–XVII w. [przypis edytorski]
138. gorączka — przen. o osobie popędliwej, porywczej. [przypis edytorski]
139. wewnętrze — dziś popr.: wnętrze. [przypis edytorski]
140. jużem ściągnął — końcówka z ruchomą końcówką czasownika, znaczenie: już ściągnąłem. [przypis edytorski]
141. trocha (daw.) — trochę. [przypis edytorski]
142. chędogo (daw.) — czysto, porządnie, schludnie. [przypis edytorski]
143. Ja (niem.) — tak. [przypis edytorski]
144. tralka (archit.) — profilowana kolumienka podtrzymująca poręcz balustrady. [przypis edytorski]
145. chimera — w mit. gr. potwór z głową lwa, ciałem kozy i ogonem węża; w sztuce i archit.: motyw dekoracyjny w postaci fantastycznego, dziwacznego zwierzęcia. [przypis edytorski]
146. trep (z niem. Treppe: schody) — piętro. [przypis edytorski]
147. wykrzyk (daw.) — okrzyk. [przypis edytorski]
148. wedle (daw.) — z powodu, w sprawie. [przypis edytorski]
149. geniusz — duch opiekuńczy. [przypis edytorski]
150. za otworzeniem — po otwarciu. [przypis edytorski]
151. snycerszczyzna (daw.) — wyroby snycerza, artysty rzemieślnika rzeźbiącego w drewnie. [przypis edytorski]
152. ulubiona polskim budowniczym — dziś: ulubiona przez polskich budowniczych. [przypis edytorski]
153. driady (mit. gr.) — boginki leśne, duchy drzew. [przypis edytorski]
154. lary (mit. rzym.) — domowe bóstwa opiekuńcze, miały w domach kapliczki zw. lararium; por. lary i penaty (sprzęty domowe, ognisko domowe. [przypis edytorski]
155. falendysz (z niderl. vijn londisch: doskonały londyński) — tkanina wysokiej jakości (początkowo nazywano tak tylko wełniane sukno angielskie). [przypis edytorski]
156. pludry (daw., z niem. Pluderhosen) — krótkie spodnie, sięgające do kolan lub do połowy ud, z bufiastymi nogawkami i pionowymi rozcięciami odsłaniającymi tkaninę podszewki. [przypis edytorski]
157. jakowy (daw.) — jaki, jakiś [przypis edytorski]
158. kundman (z niem. Kundmann) — stały klient, odbiorca. [przypis edytorski]
159. doma (daw.) — do domu. [przypis edytorski]
160. gościniec (daw.) — podarunek przywieziony z podróży. [przypis edytorski]
161. racja — tu: przyczyna, powód. [przypis edytorski]
162. waść — skrót od daw. formy grzecznościowej: wasza miłość; używany w stosunku do szlachty szaraczkowej i mieszczan a. poufale pomiędzy szlachtą. [przypis edytorski]
163. richtig (niem.) — odpowiednio, właściwie, poprawnie, trafnie. [przypis edytorski]
164. półszkutek — mała szkuta do przewozu zboża; szkuta (z niem. Schüte): płaskodenny statek rzeczny do przewozu ładunków używany w XVI–XVIII w. [przypis edytorski]
165. bernsztejn (z niem. Bernstein) — bursztyn. [przypis edytorski]
166. paradnieś to waść przycytował — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika, znaczenie: paradnie to waść przycytowałeś; paradnie (daw.): świetnie, wyśmienicie. [przypis edytorski]
167. przycytować (z łac. cito) — przytoczyć. [przypis edytorski]
168. krotochwilność (daw.) — poczucie humoru. [przypis edytorski]
169. obaczyć (daw.) — zobaczyć. [przypis edytorski]
170. gantelet (fr.) — rękawica rycerska a. rękawica sokolnika. [przypis edytorski]
171. polica (daw., gw.) — półka. [przypis edytorski]
172. szklenica (daw.) — szklanica. [przypis edytorski]
173. nalewka (daw.) — dzbanek z dzióbkiem do nalewania płynów. [przypis edytorski]
174. maskaron a. maszkaron — dekoracja w postaci wizerunku ludzkiej głowy o zdeformowanych rysach twarzy. [przypis edytorski]
175. zausznica (daw.) — kolczyk, ozdoba noszona na uchu. [przypis edytorski]
176. alszbant (daw., z niem. Halsband) — naszyjnik. [przypis edytorski]
177. figiel (daw.) — przedmiot wykonany wymyślnie, pomysłowo a. dla rozrywki. [przypis edytorski]
178. żupan (z czes.) — starop. ubiór noszony przez szlachtę, o kroju długiej sukni zapinanej na guziki, ze stójką i wąskimi rękawami. [przypis edytorski]
179. kameryzowany — wysadzany drogimi kamieniami. [przypis edytorski]
180. srodze (daw., gw.) — mocno, bardzo. [przypis edytorski]
181. echt (niem.) — prawdziwie. [przypis edytorski]
182. Meisterstück (niem.: mistrzowskie dzieło) — majstersztyk, hist.: przedmiot wykonany przez czeladnika stanowiący dowód jego umiejętności zawodowych, przedstawiany radzie starszych cechu w celu uzyskania tytułu mistrza; także: szczególnie udane, mistrzowskie dzieło rzemiosła lub sztuki. [przypis edytorski]
183. Korduba (łac. Corduba) — dziś: Kordoba, miasto w płd. Hiszpanii, stolica prowincji o tej samej nazwie. [przypis edytorski]
184. dereń — krzew ozdobny o czerwonych, jadalnych owocach; także: owoce tego krzewu. [przypis edytorski]
185. przebóg (przestarz.) — wykrzyknienie wyrażające zdziwienie, przerażenie itp.; na Boga. [przypis edytorski]
186. skarbiech (daw.) — dziś popr. Ms. lm: skarbach. [przypis edytorski]
187. andenkien (z niem. Andenken) — pamiątka. [przypis edytorski]
188. dwie lecie — daw. gramat. liczba podwójna, dziś: dwa lata. [przypis edytorski]
189. sztuciec (daw.) — zbiór podręcznych narzędzi lub przyborów w pudełeczku; puzderko lub futerał na takie przybory; dziś: jeden z przyborów do jedzenia (nóż, widelec, łyżka), zwykle w lm: sztućce. [przypis edytorski]
190. Mars (mir. rzym.) — bóg wojny, odpowiednik gr. Aresa. [przypis edytorski]
191. Neptun (mit. rzym.) — bóg morza, odpowiednik gr. Posejdona, jego atrybutem był trójząb do połowu ryb. [przypis edytorski]
192. Wenus (mit. rzym.) — bogini miłości, jej gr. odpowiednikiem była Afrodyta, według legendy narodzona z morskiej piany. [przypis edytorski]
193. Sylenus (łac.), Sylen (mit. gr.) — mądry wychowawca i towarzysz Dionizosa, boga wegetacji i wina; przedstawiany jako opasły starzec z końskimi uszami, nogami i ogonem, często nadużywający wina; stał na czele orszaku lubieżnych satyrów. [przypis edytorski]
194. mimoć — przyimek mimo z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]
195. mirabilia (łac.) — cuda, rzeczy godne podziwu, zdumiewające, osobliwe. [przypis edytorski]
196. moderunek (daw.) — ekwipunek żołnierski. [przypis edytorski]
197. takoż (daw.) — także. [przypis edytorski]
198. Wenera a. Wenus (mit. rzym.) — bogini miłości i piękna; odpowiednik Afrodyty z mit. gr. [przypis edytorski]
199. służęć — wyraz służę z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]
200. ferwor — zapał. [przypis edytorski]
201. waszecin (daw.) — przym. dzierżawczy od skróconej formy grzecznościowej wasze, waszeć, czyli waszmość; należący do waszmości. [przypis edytorski]
202. sepecik (daw.) — mały sepet, skrzynka z szufladkami na kosztowności lub dokumenty. [przypis edytorski]
203. magister (łac.: przełożony, mistrz, nauczyciel) — tu: mistrz. [przypis edytorski]
204. rzemiesło (daw.) — rzemiosło. [przypis edytorski]
205. Korona — daw. skrócenie terminu: Korona Królestwa Polskiego, oznaczającego królestwo polskie (w odróżnieniu od Rzeczpospolitej, czyli państwa złożonego z Polski i Litwy). [przypis edytorski]
206. jegomość (daw.) — skrót od daw. formy grzecznościowej: jego miłość; używany w stosunku do osób szlachetnie urodzonych, szczególnie do władcy a. głowy rodu. [przypis edytorski]
207. König (niem.) — król. [przypis edytorski]
208. Kunstmeister (niem.) — mistrz sztuk. [przypis edytorski]
209. turnier (niem.) — turniej, potyczka. [przypis edytorski]
210. szlichtada (daw., z niem. Schlitten: sanie) — rodzaj kuligu, rozrywka polegająca na przejażdżce kilkoma saniami, odwiedzaniu wszystkich domów w sąsiedztwie i przyłączaniu sąsiadów do orszaku. [przypis edytorski]
211. lusztyk (daw., z niem. lustig: wesoły) — biesiada, wesoła hulanka. [przypis edytorski]
212. wonczas (daw.) — wówczas, w tym czasie. [przypis edytorski]
213. srybro (daw.) — srebro. [przypis edytorski]
214. fein (niem.) — wyśmienity, dokładny, wytworny, delikatny. [przypis edytorski]
215. prawy (daw.) — prawdziwy. [przypis edytorski]
216. Meister (niem.) — mistrz. [przypis edytorski]
217. owóż (daw.) — otóż; tak więc (użyte na początku zdania). [przypis edytorski]
218. Trinkbecher (niem.) — puchar. [przypis edytorski]
219. spuścić się (z czegoś) (daw.) — zwierzyć się. [przypis edytorski]
220. konterfekt (daw., z łac.) — wizerunek, obraz, portret. [przypis edytorski]
221. rad (daw.) — zadowolony; chętny, przychylny. [przypis edytorski]
222. wasze a. waszeć (daw.) — skrócona forma grzecznościowa: waszmość, tzn. wasza mość, wasza miłość. [przypis edytorski]
223. felicytować (daw., z łac. felicitas: szczęście, pomyślność) — gratulować. [przypis edytorski]
224. precjoza (z łac. pretiosa: rzeczy cenne) — kosztowności, klejnoty. [przypis edytorski]
225. jakem żyw (daw.) — jak żyję. [przypis edytorski]
226. electrum (łac.) — bursztyn. [przypis edytorski]
227. sztok (niem. Stock) — piętro, kondygnacja. [przypis edytorski]
228. ekscepcja (daw., z łac. exceptio) — wyjątek. [przypis edytorski]
229. per omnia tempora (łac.) — na wszystkie czasy. [przypis edytorski]
230. ambra — wydzielina przewodu pokarmowego kaszalota o balsamicznym zapachu, używana do wyrobu perfum. [przypis edytorski]
231. Herr (niem.) — pan. [przypis edytorski]
232. pójdziem (daw.) — dziś: pójdziemy. [przypis edytorski]
233. poczniem (daw.) — poczniemy, zaczniemy. [przypis edytorski]
234. forszneidunek (z niem. schneiden: ciąć) — krajanie, cięcie; tu: rzeźbienie. [przypis edytorski]
235. Altgeselle (niem.) — starszy czeladnik. [przypis edytorski]
236. tęgi — mocny, dzielny, dobry w swojej dziedzinie. [przypis edytorski]
237. Ollendry (daw.) — Holendrzy. [przypis edytorski]
238. frajlein (niem. Fräulein) — panna. [przypis edytorski]
239. fryga (daw.) — bąk, zabawka dziecięca. [przypis edytorski]
240. bieżeć (daw.) — biec, spieszyć, podążać. [przypis edytorski]
241. rarytny a. rarytni (daw., z łac.) — rzadki, szczególny, wyjątkowy. [przypis edytorski]
242. wszelaki — wszelki. [przypis edytorski]
243. ociec (daw.) — ojciec, tu D. lp oćca: ojca.
1 ... 34 35 36 37 38 39 40 41 42 ... 51
Idź do strony:

Darmowe książki «Panienka z okienka - Deotyma (darmowa biblioteka internetowa TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz