Jerozolima wyzwolona - Torquato Tasso (czytac ksiazki przez internet .txt) 📖
Krótki opis książki:
Jerozolima wyzwolona (wł. Gerusalemme liberata) to epos rycerski autorstwa Torquata Tassa, podejmujący temat pierwszej wyprawy krzyżowej (świętej wojny) ogłoszonej przez papieża Urbana II na synodzie w Clermont 27 listopada 1095. Epos opisuje końcowy etap wojny oraz zdobycie Jerozolimy przez krzyżowców w 1099 r.
Centralną postacią utworu jest wódz rycerzy chrześcijańskich Gotfred (także: Goffred, wł. Gottifredo), ale istotną rolę odgrywają również inni bohaterowie (np. Rynald, wł. Rinaldo) i ich perypetie. Istotną dla autora kategorią estetyczną była wzniosłość, dochodząca do głosu zarówno w wyborze samego tematu, jak również charakterystyce bohaterów, wskazywaniu na zasady etosu rycerskiego (w tym np. nieatakowanie nieuzbrojonych przeciwników, służenie wsparciem damom itp.) oraz bezinteresowność ich intencji. Wielokrotnie, w rozmaity sposób podkreślane jest to, że krzyżowcy podejmują działania wojenne ze względu na interes jedynej prawdziwej religii (muzułmanie ukazywani są jako inspirowani przez szatana wyznawcy religii fałszywej) oraz chwałę Boga na ziemi.
Epos, będący dziełem życia Tassa (pracę nad nim rozpoczął jako nastolatek) został wydany w roku 1581. Przekładu na język polski dokonał bratanek poety z Czarnolasu, Piotr Kochanowski, już w 1618 r.; samo tłumaczenie stanowi więc ważny zabytek staropolszczyzny. Utwór Tassa cieszył się największym powodzeniem w okresie romantyzmu, do którego poetyki należała między innymi melancholijna tęsknota za rzekomo harmonijnym (tj. nietarganym rewolucyjnymi wstrząsami politycznymi) światem średniowiecza.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Torquato Tasso
- Epoka: Renesans
- Rodzaj: Liryka
Czytasz książkę online - «Jerozolima wyzwolona - Torquato Tasso (czytac ksiazki przez internet .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Torquato Tasso
(ze) źrenicy; tu: z oczu. [przypis edytorski]
4702. krom (starop.) — bez, oprócz, z wyjątkiem; krom przysady: bez przesady. [przypis edytorski]
4703. beli (starop. forma) — dziś popr.: byli. [przypis edytorski]
4704. mięszać się (starop. forma) — mieszczą się. [przypis edytorski]
4705. podle (starop.) — obok. [przypis edytorski]
4706. Ugon — zmarły brat króla francuskiego Filipa. [przypis redakcyjny]
4707. brona (starop.) — brama. [przypis edytorski]
4708. za jego powodem (starop. konstrukcja) — powodowani przez niego. [przypis edytorski]
4709. Admar — biskup z Puy, legat papieski. [przypis redakcyjny]
4710. wyzszej (starop. forma) — wyżej. [przypis edytorski]
4711. kędy (starop.) — gdzie. [przypis edytorski]
4712. wzniozwszy oczu (starop. forma) — dziś: wzniósłszy oczy. [przypis edytorski]
4713. wszędy (starop.) — wszędzie. [przypis edytorski]
4714. wnętrzne (starop.) — wewnętrzne. [przypis edytorski]
4715. śmielszy (starop.) — dziś M.lm: śmielsi. [przypis edytorski]
4716. mieszkać (starop.) — zwlekać. [przypis edytorski]
4717. ręku (starop. forma) — dziś D.lp: (z) ręki. [przypis edytorski]
4718. pry (starop. forma) — skrót od: prawi; mówi. [przypis edytorski]
4719. przeście (starop. forma) — dziś popr.: przejście. [przypis edytorski]
4720. ku gurze (starop. forma) — ku górze. [przypis edytorski]
4721. hardy (starop.) — tu: dumny; zwycięstwa harda: dumna ze zwycięstwa. [przypis edytorski]
4722. nię (starop. forma) — (w) nią. [przypis edytorski]
4723. spiża (starop. forma) — dziś r.m.: spiż; z twardej spiże: z twardego spiżu. [przypis edytorski]
4724. wzad (starop.) — w tył, z powrotem. [przypis edytorski]
4725. obrada (starop.) — radość. [przypis redakcyjny]
4726. zawada (starop.) — przeszkoda. [przypis edytorski]
4727. szedziwy (starop.) — sędziwy, stary. [przypis edytorski]
4728. wieże (starop. forma) — dziś popr. D.lp r.ż.: wieży. [przypis edytorski]
4729. barzo (starop. forma) — dziś popr.: bardzo. [przypis edytorski]
4730. chocia (starop. forma) — chociaż. [przypis edytorski]
4731. beł (starop. forma) — dziś popr.: był. [przypis edytorski]
4732. barziej (starop. forma) — dziś popr.: bardziej. [przypis edytorski]
4733. wściągać (starop.) — powściągać; powstrzymywać, zatrzymywać. [przypis edytorski]
4734. dowcip (starop.) — inteligencja, rozum, umysł. [przypis edytorski]
4735. pry (starop. forma) — skrót od: prawi; mówi. [przypis edytorski]
4736. ztamtąd (starop. forma ort.) — dziś popr. (po ubezdźwięcznieniu): stamtąd. [przypis edytorski]
4737. nakoniec (starop. forma ort.) — dziś popr.: na koniec; w końcu, ostatecznie. [przypis edytorski]
4738. tusząc (starop.) — mając nadzieję. [przypis edytorski]
4739. wytrzymać szturmowi (starop.) — wytrzymać szturm; przeciwstawić się szturmowi. [przypis edytorski]
4740. wszystko (starop.) — całe (wojsko). [przypis edytorski]
4741. wstręt (starop.) — opór, przeszkoda. [przypis edytorski]
4742. lub, (...) lubo (starop.) — albo, albo. [przypis edytorski]
4743. źle żywy (starop.) — ledwie żywy. [przypis redakcyjny]
4744. beł (starop. forma) — dziś popr.: był. [przypis edytorski]
4745. bydź (starop. forma) — dziś popr. (po ubezdźwięcznieniu): być. [przypis edytorski]
4746. przedsię (starop.) — przecież, wszak, wszakże, jednak. [przypis edytorski]
4747. obegnać (starop.) — otoczyć. [przypis redakcyjny]
4748. niźli (starop.) — niż. [przypis edytorski]
4749. zwyciężca (starop. forma) — dziś: zwycięzca. [przypis edytorski]
4750. od Tankreda naycięższy mężnego Wziął raz, który tam (...) przypadł (starop.) — tj. otrzymał najcięższy cios od mężnego Tankreda, który tam się znalazł (by bić się z Argantem). [przypis edytorski]
4751. tak to umowę (...) trzymają (starop.) — tak to się dotrzymuje umowy (pytanie retoryczne, stanowiące przymówkę). [przypis edytorski]
4752. ale to na stronę (starop.) — ale to na bok; ale o tym nie mówmy. [przypis edytorski]
4753. acześ nie rycerz (starop.) — choć nie jesteś rycerzem; chociaż nie rycerz z ciebie (ale mistrz ciesielski itd.). [przypis edytorski]
4754. czyn (starop.; z węg. csin: fortel, podstęp) — [tu:] machina wojenna. [przypis redakcyjny]
4755. wnetże (starop.) — niedługo. [przypis edytorski]
4756. zabijak niewiast (starop.) — przytyk skierowany przeciw Tankredowi, który (nie wiedząc, z kim się bije) w pojedynku zabił Kloryndę. [przypis redakcyjny]
4757. prętki (starop. forma ort.) — dziś: prędki; szybki. [przypis edytorski]
4758. kwapiony (starop.) — pośpieszny, pochopny; przedwczesny. [przypis edytorski]
4759. odemnie (starop. forma ort.) — dziś popr.: ode mnie. [przypis edytorski]
4760. sam (starop.) — tu; pódź sam: podejdź tu. [przypis redakcyjny]
4761. Lub się bić sam a sam ze mną, lub chcesz gromadą (starop.) — czy chcesz się bić sam na sam, czy gromadą. [przypis edytorski]
4762. na twej wolej będzie (starop.) — na twej woli będzie (pozostaje); będzie jak wolisz. [przypis edytorski]
4763. nigdziej (starop.) — nigdzie. [przypis edytorski]
4764. przedemną (starop. forma ort.) — dziś popr.: przede mną. [przypis edytorski]
4765. najść (starop.) — znaleźć; 3.os.lp cz. przysz. najdę: znajdę. [przypis edytorski]
4766. oba (starop. forma) — dziś popr.: obaj. [przypis edytorski]
4767. stawa się (starop. forma) — dziś popr.: staje się. [przypis edytorski]
4768. krwie (starop. forma) — dziś popr. D.lp r.ż.: krwi. [przypis edytorski]
4769. ścieszka (starop. forma ort.) — dziś popr.: ścieżka. [przypis edytorski]
4770. ukazowały (starop. forma) — dziś popr. 3.os.lm r.ż.: ukazywały. [przypis edytorski]
4771. pagórkami plac między gęstemi (starop.) — szyk przestawny; inaczej: plac między gęstymi pagórkami. [przypis edytorski]
4772. tarczej (starop. forma) — dziś popr. D.lp r.ż.: tarczy. [przypis edytorski]
4773. plundrować (z niem.) — plądrować, pustoszyć. [przypis edytorski]
4774. siła ma nadeń (starop.) — wiele ma nad niego; przewyższa go o wiele. [przypis edytorski]
4775. lub siecze, lub chodzi (starop.) — czy zadaje ciosy, czy idzie; zarówno w walce wręcz, jak w poruszaniu się. [przypis edytorski]
4776. miąższość (starop.) — grubość; tu: masa, rozmiar. [przypis edytorski]
4777. przechodzić kogo (starop.) — przewyższać kogo. [przypis edytorski]
4778. zebrany sam w się (starop.) — skupiony. [przypis redakcyjny]
4779. prętkość (starop. forma) — dziś popr.: prędkość; szybkość. [przypis edytorski]
4780. podbieżać (starop.) — podejść. [przypis edytorski]
4781. godzić na co (starop.) — dążyć do czego. [przypis edytorski]
4782. odwieść (starop.) — odbić na stronę [miecz]. [przypis redakcyjny]
4783. wszystek (starop.) — cały. [przypis edytorski]
4784. wyciągniony (starop. forma) — dziś popr.: wyciągnięty. [przypis edytorski]
4785. nadalej (starop. forma) — dziś popr.: najdalej. [przypis edytorski]
4786. aby mu urazy ukradkiem dane nie przyniosły razy (starop.) — aby ukradkiem dane razy nie przyniosły mu urazy; tj. aby nie uraziły go ukradkiem (przez przeciwnika) zadane ciosy. [przypis edytorski]
4787. pożyć (starop.) — pokonać, zwyciężyć. [przypis edytorski]
4788. snadnie (starop.) — łatwo, z łatwością. [przypis edytorski]
4789. odwieść na stronę (starop.) — odbić na bok. [przypis redakcyjny]
4790. z gniewu się nie czuć (starop.) — nie panować nad sobą z gniewu. [przypis edytorski]
4791. poczytać za stratę (starop.) — uznać za stratę. [przypis edytorski]
4792. przeszcie (starop.) — przejście. [przypis edytorski]
4793. on (starop.) — ten. [przypis edytorski]
4794. odwieść (starop.) — odbić na bok. [przypis redakcyjny]
4795. podchodzi miecz (starop.) — zbliża się popod miecz. [przypis redakcyjny]
4796. pry (starop. forma) — skrót od: prawi; mówi. [przypis edytorski]
4797. miece się (starop.) — miota się; rzuca się, ciska się. [przypis edytorski]
4798. przezdzięki (starop.) — niechętnie, wbrew woli, opornie, gwałtem, z trudnością. [przypis redakcyjny]
4799. poimany a. pojmany (starop.) — uwięziony; przytrzymany. [przypis edytorski]
4800. Alcyd — wnuk Alceusza, Herkules. [przypis redakcyjny]
4801. Anteus — syn Posejdona i Ziemi, olbrzym, panował w Libii; posiadał tę własność, że nie mógł być w zapasach pokonany, dopóki dotykał ziemi. [przypis redakcyjny]
4802. snadź, snaść a. sna (starop.) — może, być może; pewnie, chyba, prawdopodobnie; widocznie. [przypis edytorski]
4803. żylisty (starop.) — żylasty. [przypis redakcyjny]
4804. niż (starop.) — tu: nim, zanim. [przypis edytorski]
4805. cięszki (starop. forma ort.) — dziś popr.: ciężki. [przypis edytorski]
4806. raz (starop.) — cios. [przypis edytorski]
4807. nań (starop. forma) — na niego. [przypis edytorski]
4808. mdły (starop.) — słaby; osłabiony. [przypis edytorski]
4809. odskoczy się (starop.) — dziś: odskoczy. [przypis redakcyjny]
4810. słowy (starop. forma) — dziś N.lm: słowami. [przypis edytorski]
4811. wywierać (starop.) — tu: wywodzić; dowodzić. [przypis edytorski]
4812. bezkrewny (starop.) — bez krwi. [przypis redakcyjny]
4813. przyrodzenie (starop.) — natura. [przypis edytorski]
4814. rozjeść się (starop.) — rozgniewać się. [przypis redakcyjny]
4815. opiły (starop.) — pijany. [przypis redakcyjny]
4816. powłokiem (starop.) — powłócząc (krok powłokiem i leniwo niesie). [przypis edytorski]
4817. słowy (starop. forma) — dziś popr. N.lm: słowami. [przypis edytorski]
4818. napoły (starop. forma ort.) — dziś popr.: na poły; na pół, w połowie. [przypis edytorski]
4819. ranne (starop. forma) — dziś popr. B.lm: rannych. [przypis edytorski]
4820. tylko o lud zbrojny stoi (starop.) — zależy mu tylko na ludziach zbrojnych. [przypis edytorski]
4821. od Salomona i teraz się zowie (kościół) — świątynia Salomona w Jerozolimie. [przypis edytorski]
4822. przyszedszy (starop. forma) — dziś popr.: przyszedłszy. [przypis edytorski]
4823. tamtę (starop. forma) — dziś popr.: tamtą. [przypis edytorski]
4824. czyn (starop.; z węg. csin: fortel, podstęp) — [tu:] machina wojenna. [przypis redakcyjny]
4825. spiżane wrota (starop.) — spiżowe wrota; drzwi ze spiżu. [przypis redakcyjny]
4826. obbieżeć a. obbiedz (starop.) — dziś popr.: obiec; 3.os.lp: obbieżał, tj. okrążył biegiem dookoła. [przypis redakcyjny]
4827. przemory (starop.) — morzenie się głodem, post. [przypis redakcyjny]
4828. obbiedz a. obbieżeć (starop.) — obiegać, biec dookoła. [przypis redakcyjny]
4829. zawada (starop.) — przeszkoda; gdzie się jaka najduje zawada: gdzie się znajduje jakaś przeszkoda. [przypis edytorski]
4830. zbyt (starop.) — bardzo, niezwykle, ogromnie. [przypis edytorski]
4831. miąższy (starop.) — gruby. [przypis edytorski]
4832. tram (starop.) — belka. [przypis edytorski]
4833. widamy (starop.) — forma częstotliwa; dziś: widujemy. [przypis edytorski]
4834. raz niewytrzymany (starop.) — cios nie do wytrzymania. [przypis edytorski]
4835. rospuściwszy (starop. forma ort.) — dziś popr.: rozpuściwszy. [przypis edytorski]
4836. roskołysany (starop. forma ort.) — dziś popr.: rozkołysany. [przypis edytorski]
4837. spiża (starop. forma) — dziś r.m.: spiż. [przypis edytorski]
4838. cięszki (starop. forma ort.) — dziś popr.: ciężki. [przypis edytorski]
4839. stalony (starop.) — stalowy. [przypis edytorski]
4840. takiem kształtem (starop.) — w taki sposób. [przypis edytorski]
4841. gwałtem (starop.) — nagle, gwałtownie. [przypis edytorski]
4842. pohańce (starop.) — pohańcze, pohańcu; poganinie. [przypis edytorski]
4843. beł splugawił (starop. forma) — był splugawił; konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność
Darmowe książki «Jerozolima wyzwolona - Torquato Tasso (czytac ksiazki przez internet .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)