Jerozolima wyzwolona - Torquato Tasso (czytac ksiazki przez internet .txt) đź“–
KrĂłtki opis ksiÄ…ĹĽki:
Jerozolima wyzwolona (wł. Gerusalemme liberata) to epos rycerski autorstwa Torquata Tassa, podejmujący temat pierwszej wyprawy krzyżowej (świętej wojny) ogłoszonej przez papieża Urbana II na synodzie w Clermont 27 listopada 1095. Epos opisuje końcowy etap wojny oraz zdobycie Jerozolimy przez krzyżowców w 1099 r.
Centralną postacią utworu jest wódz rycerzy chrześcijańskich Gotfred (także: Goffred, wł. Gottifredo), ale istotną rolę odgrywają również inni bohaterowie (np. Rynald, wł. Rinaldo) i ich perypetie. Istotną dla autora kategorią estetyczną była wzniosłość, dochodząca do głosu zarówno w wyborze samego tematu, jak również charakterystyce bohaterów, wskazywaniu na zasady etosu rycerskiego (w tym np. nieatakowanie nieuzbrojonych przeciwników, służenie wsparciem damom itp.) oraz bezinteresowność ich intencji. Wielokrotnie, w rozmaity sposób podkreślane jest to, że krzyżowcy podejmują działania wojenne ze względu na interes jedynej prawdziwej religii (muzułmanie ukazywani są jako inspirowani przez szatana wyznawcy religii fałszywej) oraz chwałę Boga na ziemi.
Epos, będący dziełem życia Tassa (pracę nad nim rozpoczął jako nastolatek) został wydany w roku 1581. Przekładu na język polski dokonał bratanek poety z Czarnolasu, Piotr Kochanowski, już w 1618 r.; samo tłumaczenie stanowi więc ważny zabytek staropolszczyzny. Utwór Tassa cieszył się największym powodzeniem w okresie romantyzmu, do którego poetyki należała między innymi melancholijna tęsknota za rzekomo harmonijnym (tj. nietarganym rewolucyjnymi wstrząsami politycznymi) światem średniowiecza.
Przeczytaj ksiÄ…ĹĽkÄ™
Podziel siÄ™ ksiÄ…ĹĽkÄ…:
- Autor: Torquato Tasso
- Epoka: Renesans
- Rodzaj: Liryka
Czytasz książkę online - «Jerozolima wyzwolona - Torquato Tasso (czytac ksiazki przez internet .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Torquato Tasso
tym. [przypis edytorski]
3981. śrzeżogi i śniegi (starop.) — zimno, mróz. [przypis redakcyjny]
3982. naleźć (starop.) — znaleźć. [przypis edytorski]
3983. nieprzestany (starop.) — nieustanny (wiatr). [przypis redakcyjny]
3984. zawżdy (starop.) — zawsze. [przypis edytorski]
3985. kędy (starop.) — gdzie. [przypis edytorski]
3986. niestateczny (starop.) — niestały, zmienny. [przypis edytorski]
3987. zawżdy (starop.) — zawsze. [przypis edytorski]
3988. się beli strudzili (starop.) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: strudzili się wcześniej (uprzednio, kiedyś itp.). [przypis edytorski]
3989. postawając (starop.) — przystając, robiąc postoje. [przypis edytorski]
3990. ścieszka (starop. forma ort.) — dziś popr.: ścieżka. [przypis edytorski]
3991. obadwa (starop.) — obydwa (brzegi). [przypis edytorski]
3992. dla Boga (starop. forma) — w imię Boga (rodzaj zaklęcia religijnego). [przypis edytorski]
3993. mijajwa (starop. forma) — mijajmy. [przypis edytorski]
3994. skrytemi napuszczone jady (starop.) — nasączone tajemnymi truciznami. [przypis edytorski]
3995. trzymajwa (starop. forma) — trzymajmy; tj. tu: wstrzymujmy. [przypis edytorski]
3996. niebespieczny (starop. forma ort.) — niebezpieczny. [przypis edytorski]
3997. puszczajwa (starop. forma) — dziś 2.os.lm trybu rozk.: puszczajmy; tu: opuszczajmy, darujmy sobie. [przypis edytorski]
3998. obiad (starop.) — uczta (szczególnie: weselna). [przypis edytorski]
3999. zatykajwa (starop. forma) — dziś 2.os.lm trybu rozk.: zatykajmy. [przypis edytorski]
4000. dwie dziewczynie (starop.) — daw. forma liczby podwójnej; dziś: dwie dziewczyny. [przypis edytorski]
4001. prętki (starop. forma ort.) — dziś popr.: prędki. [przypis edytorski]
4002. przedsię (starop.) — przecież, jednak, a jednak. [przypis edytorski]
4003. podszedszy (starop. forma) — dziś: podszedłszy. [przypis edytorski]
4004. pławaczka (starop. forma) — pływaczka. [przypis redakcyjny]
4005. igrzysko (starop.) — zabawa; igraszka. [przypis edytorski]
4006. w onej chwili (starop. forma) — w tej chwili; wówczas, wtedy. [przypis edytorski]
4007. insze (starop. forma) — inne. [przypis edytorski]
4008. rany (starop.) — wczesny. [przypis edytorski]
4009. na świat urodzona z piany oceanowej, szła matka rozkoszy — Afrodyta. [przypis edytorski]
4010. pijany (starop.) — [tu: pełen] piany. [przypis redakcyjny]
4011. zmyślając (starop.) — tu: udając. [przypis edytorski]
4012. beły (starop. forma) — dziś popr.: były. [przypis edytorski]
4013. zasromany (starop.) — zawstydzony. [przypis edytorski]
4014. razem (starop.) — tu: zarazem. [przypis edytorski]
4015. sromać się (starop.) — wstydzić się. [przypis edytorski]
4016. srom (starop.) — tu: wstyd, zawstydzenie. [przypis edytorski]
4017. daleko (starop.) — tu: o wiele. [przypis edytorski]
4018. jagody (starop.) — policzki. [przypis edytorski]
4019. bydź (starop. forma) — dziś popr. (po ubezdźwięcznieniu): być. [przypis edytorski]
4020. najnieludczejszy (starop. forma) — najbardziej nieludzki (w obejściu); tzn. najbardziej niemiłosierny itp. [przypis redakcyjny]
4021. wniść (starop.) — wejść. [przypis edytorski]
4022. bezpieczny (starop.) — pewny. [przypis redakcyjny]
4023. jużeście teraz rycerze miłości (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: teraz już jesteście rycerzami miłości. [przypis edytorski]
4024. pośniadać (starop.) — tu: posilić się. [przypis edytorski]
4025. strona (starop.) — struna. [przypis redakcyjny]
4026. łagodności (starop.) — słodycze, powaby. [przypis redakcyjny]
4027. baczenie (starop.) — rozwaga, uwaga, czujność. [przypis edytorski]
4028. ubrany (starop.) — tu: uzbrojony; w baczenie ubrany: zbrojny uwagą (rozsądkiem itp.). [przypis edytorski]
4029. umarzać (starop.) — uśmiercać, zabijać. [przypis edytorski]
4030. pożyć (starop.) — pokonać, zwyciężyć. [przypis edytorski]
4031. beł (starop. forma) — dziś popr.: był. [przypis edytorski]
4032. dzierżyć się (starop.) — trzymać się. [przypis edytorski]
4033. do umoru (starop.) — [na umór; do ostatecznych granic] por. „śmiać się do zdechu”. [przypis redakcyjny]
4034. nieubłagany (starop.) — dziś popr. forma imiesłowu przysłówkowego współcz.: nie ulegając błaganiom. [przypis edytorski]
4035. wiedma (starop.) — wiedźma. [przypis edytorski]
4036. zepsowała (starop. forma) — dziś popr.: zepsuła. [przypis edytorski]
4037. beli (...) postawili (starop. forma) — byli postawili; konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: postawili wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
4038. czarci (starop. forma) — czarty; diabły. [przypis edytorski]
4039. tylko nie (starop.) — mało, o mało że. [przypis redakcyjny]
4040. wydrożono (starop.) — (było) wydrążone, wyrzeźbiony. [przypis redakcyjny]
4041. kęs (starop.) — trochę. [przypis edytorski]
4042. Iole — córka Euryta, króla Ojchalii, branka Heraklesa. Poeta mylnie zamiast Omfali wprowadza tu Iole. [przypis redakcyjny]
4043. bałwany (starop.) — bałwanami; falami. [przypis edytorski]
4044. Lewkata — wyspa Leukas albo Leukadia na Morzu Jońskim, połączona wąskim międzymorzem z Akarnanią. [przypis redakcyjny]
4045. godzić za kim (starop.) — dążyć za kim; podążać za kim. [przypis edytorski]
4046. Meander — rzeka w Azji Mniejszej; wpada do Morza Ikaryjskiego nieopodal Miletu; słynna z nader krętego biegu. [przypis redakcyjny]
4047. rozwięzując (starop. forma) — dziś: rozwiązując. [przypis edytorski]
4048. ścieszka (starop. forma ort.) — dziś popr.: ścieżka. [przypis edytorski]
4049. misterstwo (starop.) — mistrzostwo; rzemiosło. [przypis edytorski]
4050. sprawuje (starop.) — sprawia; czyni. [przypis edytorski]
4051. ktemu a. k’temu (starop.) — ku temu; do tego; tu: w dodatku. [przypis edytorski]
4052. wiedma (starop.) — wiedźma. [przypis edytorski]
4053. dawa (starop. forma) — dziś popr. 3.os.lp cz.teraźn.: daje. [przypis edytorski]
4054. wyńdzie (starop. forma) — wyjdzie; tu: przejrzeje. [przypis edytorski]
4055. dostawać się (starop.) — tu: dojrzewać. [przypis edytorski]
4056. rózga (starop.) — tu: gałązka. [przypis edytorski]
4057. rany (starop.) — wczesny. [przypis edytorski]
4058. różą (starop. forma) — dziś B.lp r.ż.: różę. [przypis edytorski]
4059. przyście (starop.) — przyjście. [przypis edytorski]
4060. rozwiniony (starop.) — rozwinięty. [przypis edytorski]
4061. nie godzi się (starop.) — tu: nie nadaje się (na wieńce). [przypis edytorski]
4062. kcie (starop.) — kwitnie. [przypis redakcyjny]
4063. zbywać czego (starop.) — tracić co; pozbywać się czego. [przypis edytorski]
4064. różą (starop. forma) — dziś B.lp r.ż.: różę. [przypis edytorski]
4065. pożądny (starop.) — pożądany, upragniony. [przypis redakcyjny]
4066. upłynąć (starop.) — tu: przeminąć. [przypis edytorski]
4067. pożądny (starop.) — tu: pożądany; upragniony. [przypis edytorski]
4068. wzgardzać co (starop.) — dziś: wzgardzać czym; wszystkie roskoszy rycerze wzgardzają: rycerze wzgardzają wszystkimi rozkoszami. [przypis redakcyjny]
4069. wtem (starop.) — w tym czasie. [przypis edytorski]
4070. gęstemi między gałęziami (starop.) — szyk przestawny; inaczej: między gęstymi gałęziami. [przypis edytorski]
4071. ukwapliwy (starop.) — skwapliwy, prędki, pospieszny. [przypis edytorski]
4072. naostatek (starop. forma ort.) — dziś popr.: na ostatek; w końcu. [przypis edytorski]
4073. siła (starop.) — wiele, mnóstwo. [przypis edytorski]
4074. wszystko (starop.) — ciągle, bez ustanku. [przypis redakcyjny]
4075. nędznik (starop.) — [tu:] nieszczęśnik. [przypis redakcyjny]
4076. wczas (starop.) — wypoczynek. [przypis edytorski]
4077. broić (starop.) — dokazywać; szaleć, wściekać się. [przypis edytorski]
4078. trefny (starop.) — wyszukany, kunsztowny. [przypis edytorski]
4079. rynsztunek — całość uzbrojenia i wyposażenia rycerza, żołnierza itp. [przypis edytorski]
4080. wierciadło (starop.) — zwierciadło. [przypis redakcyjny]
4081. zdawna (starop. forma ort.) — z dawna; od dawna. [przypis edytorski]
4082. we śkle (starop. forma) — w szkle. [przypis edytorski]
4083. władzey (starop. forma) — dziś D.lp r.ż.: (z) władzy. [przypis edytorski]
4084. niewolej (starop. forma) — dziś D.lp r.ż.: (z) niewoli. [przypis edytorski]
4085. wierciadło (starop.) — zwierciadło. [przypis redakcyjny]
4086. wżdy (starop.) — przynajmniej, choć, tylko, aby; zgoła, całkiem; przecież, wszakże. [przypis edytorski]
4087. nadobny (starop.) — ładny. [przypis edytorski]
4088. wierciadło (starop.) — zwierciadło. [przypis redakcyjny]
4089. samy (starop.) — same (nieba). [przypis edytorski]
4090. wzrzęda (starop.) — przesadne zajmowanie się czymś. [przypis redakcyjny]
4091. postawa (starop.) — [tu:] osnowa tkacka. [przypis redakcyjny]
4092. nieszczyry (starop. forma) — dziś popr.: nieszczery. [przypis edytorski]
4093. prętki (starop. forma ort.) — dziś popr.: prędki. [przypis edytorski]
4094. jednanie (starop.) — pojednanie. [przypis edytorski]
4095. mkły (starop.) — szybki. [przypis redakcyjny]
4096. beła (starop. forma) — dziś popr.: była. [przypis edytorski]
4097. wyszedszy (starop. forma) — dziś: wyszedłszy. [przypis edytorski]
4098. zawarty (starop.) — zamknięty. [przypis edytorski]
4099. piędzią wyniść (starop.) — wyjść na piędź; wyjść na krok. [przypis edytorski]
4100. wczasy (starop.) — wypoczynek. [przypis edytorski]
4101. samo dwoje (starop. forma) — dziś: sami dwoje. [przypis edytorski]
4102. obadwa (starop. forma) — dziś: obydwaj. [przypis edytorski]
4103. wygrawał (starop. forma) — wygrywał. [przypis edytorski]
4104. stady (starop. forma) — (między) stadami. [przypis edytorski]
4105. obrada (starop.) — radość. [przypis redakcyjny]
4106. on (starop.) — ten. [przypis edytorski]
4107. beł (starop. forma) — dziś popr.: był. [przypis edytorski]
4108. gore (starop.) — dziś 3.os.lp: pali się, płonie; gorze. [przypis edytorski]
4109. wczas (starop.) — wypoczynek, wygoda. [przypis edytorski]
4110. trafiony (starop.) — trefiony; tj. ufryzowany, wykwintnie ułożony. [przypis edytorski]
4111. podle (starop.) — obok. [przypis edytorski]
4112. iść do sfory (starop. konstrukcja) — [pasować] do maści; zgadzać się. [przypis redakcyjny]
4113. przydzie (starop. forma) — dziś popr.: przyjdzie. [przypis edytorski]
4114. k’sobie (starop. forma) — ku sobie; do siebie; przyjść k’sobie: dojść do siebie. [przypis edytorski]
4115. zasię a. zasie (starop.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
4116. patrzyć (starop. forma) — dziś: patrzeć. [przypis edytorski]
4117. wszystko (starop.) — ciągle, bez ustanku. [przypis redakcyjny]
4118. patrzyli (starop. forma) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy patrzy. [przypis edytorski]
4119. w stronę (starop.) — w bok. [przypis edytorski]
4120. za się (starop.) — za siebie; w tył. [przypis edytorski]
4121. Azjej (starop. forma) — (przeciwko) Azji. [przypis edytorski]
4122. Syrjej (starop. forma) — (do) Syrii. [przypis edytorski]
4123. Zophiej (starop. forma) — Zofiej; dziś: Zofii. [przypis edytorski]
4124. ono (starop.) — to, owo. [przypis edytorski]
4125. zmierzły (starop.) — obrzydły. [przypis edytorski]
4126. nachylony (starop.) — tu: podupadły; nadwątlony. [przypis edytorski]
4127. jagody (starop.) — policzki, twarz. [przypis edytorski]
4128. beł (starop. forma) — dziś popr.: był. [przypis edytorski]
4129. ścieszka (starop. forma ort.) — dziś popr.: ścieżka. [przypis edytorski]
4130. ukwapliwy (starop.) — skwapliwy; pospiesznie działający. [przypis edytorski]
4131. ogroda (starop. forma) — dziś D.lp: (z) ogrodu. [przypis edytorski]
4132. mało (starop.) — trochę; postój mało: poczekaj chwilę.
Darmowe książki «Jerozolima wyzwolona - Torquato Tasso (czytac ksiazki przez internet .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)