Jerozolima wyzwolona - Torquato Tasso (czytac ksiazki przez internet .txt) đź“–
KrĂłtki opis ksiÄ…ĹĽki:
Jerozolima wyzwolona (wł. Gerusalemme liberata) to epos rycerski autorstwa Torquata Tassa, podejmujący temat pierwszej wyprawy krzyżowej (świętej wojny) ogłoszonej przez papieża Urbana II na synodzie w Clermont 27 listopada 1095. Epos opisuje końcowy etap wojny oraz zdobycie Jerozolimy przez krzyżowców w 1099 r.
Centralną postacią utworu jest wódz rycerzy chrześcijańskich Gotfred (także: Goffred, wł. Gottifredo), ale istotną rolę odgrywają również inni bohaterowie (np. Rynald, wł. Rinaldo) i ich perypetie. Istotną dla autora kategorią estetyczną była wzniosłość, dochodząca do głosu zarówno w wyborze samego tematu, jak również charakterystyce bohaterów, wskazywaniu na zasady etosu rycerskiego (w tym np. nieatakowanie nieuzbrojonych przeciwników, służenie wsparciem damom itp.) oraz bezinteresowność ich intencji. Wielokrotnie, w rozmaity sposób podkreślane jest to, że krzyżowcy podejmują działania wojenne ze względu na interes jedynej prawdziwej religii (muzułmanie ukazywani są jako inspirowani przez szatana wyznawcy religii fałszywej) oraz chwałę Boga na ziemi.
Epos, będący dziełem życia Tassa (pracę nad nim rozpoczął jako nastolatek) został wydany w roku 1581. Przekładu na język polski dokonał bratanek poety z Czarnolasu, Piotr Kochanowski, już w 1618 r.; samo tłumaczenie stanowi więc ważny zabytek staropolszczyzny. Utwór Tassa cieszył się największym powodzeniem w okresie romantyzmu, do którego poetyki należała między innymi melancholijna tęsknota za rzekomo harmonijnym (tj. nietarganym rewolucyjnymi wstrząsami politycznymi) światem średniowiecza.
Przeczytaj ksiÄ…ĹĽkÄ™
Podziel siÄ™ ksiÄ…ĹĽkÄ…:
- Autor: Torquato Tasso
- Epoka: Renesans
- Rodzaj: Liryka
Czytasz książkę online - «Jerozolima wyzwolona - Torquato Tasso (czytac ksiazki przez internet .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Torquato Tasso
forma) — dziś B.lp r.ż: (na) paszę. [przypis edytorski]
3403. zdala (starop. forma) — z daleka. [przypis edytorski]
3404. miłośniki (starop. forma) — dziś N.lm: (z) miłośnikami. [przypis edytorski]
3405. obracają (...) na nice (starop.) — obracają na drugą stronę. [przypis edytorski]
3406. w pewne księżyce (starop.) — w pewne miesiące. [przypis redakcyjny]
3407. trzymać o czym (starop.) — sądzić o czym; utrzymywać co o czym. [przypis edytorski]
3408. pierwszy (starop. forma) — pierwsi. [przypis edytorski]
3409. charaktery (starop.) — znaki piśmienne, pismo. [przypis redakcyjny]
3410. gromy (starop. forma) — gromami (strąceni). [przypis edytorski]
3411. piekły (starop. forma) — piekłami. [przypis edytorski]
3412. wnidźcie (starop. forma) — dziś: wejdźcie. [przypis edytorski]
3413. barzo (starop. forma) — dziś popr.: bardzo. [przypis edytorski]
3414. mieszkać (starop.) — zwlekać, opóźniać się. [przypis edytorski]
3415. odemnie (starop. forma ort.) — ode mnie. [przypis edytorski]
3416. nieobjęte (starop.) — tu: nieuchwytne (powietrze). [przypis redakcyjny]
3417. znienagła (starop.) — z wolna, powoli, stopniowo, niepostrzeżenie. [przypis edytorski]
3418. barzo (starop. forma) — dziś popr.: bardzo. [przypis edytorski]
3419. acz (starop.) — aczkolwiek; jednakże. [przypis edytorski]
3420. w onem czesie (starop. forma) — w tym czasie, wówczas; wtedy. [przypis edytorski]
3421. prawić (starop.) — mówić. [przypis edytorski]
3422. tuszyć (starop.) — tu: dawać nadzieję. [przypis edytorski]
3423. niewymówione (starop.) — niewypowiedziane; tu: ogromne. [przypis edytorski]
3424. Nazamonowie — naród w głębi Afryki na płd.-zach. od Barki. [przypis redakcyjny]
3425. Garamantowie — naród we wnętrzu Afryki, dziś Fezzan. [przypis redakcyjny]
3426. kędy (starop.) — gdzie. [przypis edytorski]
3427. łatwie (starop. forma) — dziś: łatwo. [przypis edytorski]
3428. okrócony (starop.) — pokonany. [przypis edytorski]
3429. porażony (starop.) — pobity, rozbity. [przypis edytorski]
3430. gdzieby (starop.) — tu: gdyby. [przypis edytorski]
3431. zarówno (starop.) — tu: równo (ze świtem). [przypis edytorski]
3432. wzad (starop.) — z powrotem. [przypis edytorski]
3433. rzemieśle (starop. forma) — dziś N.lp: (w) rzemiośle. [przypis edytorski]
3434. beli założyli (starop. forma) — byli założyli; konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: założyli wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
3435. beło (starop. forma) — dziś popr.: było. [przypis edytorski]
3436. niepożyty (starop.) — nieubłagany, nieugięty; srogi. [przypis edytorski]
3437. jagody (starop.) — tu: policzki; twarz. [przypis edytorski]
3438. miejsca w nich żadne nie miały wywody (starop.) — nie przemawiały do nich żadne tłumaczenia. [przypis edytorski]
3439. nakoniec (starop. forma ort.) — dziś popr.: na koniec; w końcu, ostatecznie. [przypis edytorski]
3440. w zawody (starop.) — na wyścigi; szybko. [przypis edytorski]
3441. obmowa (starop.) — tu: wytłumaczenie, wyjaśnienie. [przypis redakcyjny]
3442. tuszyć (starop.) — mieć nadzieję, spodziewać się. [przypis edytorski]
3443. pokusy (starop.) — tu: diabły. [przypis edytorski]
3444. ostraszyć się (starop.) — ze strachem się oswoić. [przypis redakcyjny]
3445. nieokrocony a. nieokrócony (starop.) — niepokonany. [przypis edytorski]
3446. razy (starop.) — ciosy, uderzenia. [przypis edytorski]
3447. odważony (starop. forma) — odważny; nie bojący się najgorszych ciosów. [przypis edytorski]
3448. ziemie (starop. forma) — dziś D.lp r.ż.: ziemi. [przypis edytorski]
3449. bespiecznie (starop. forma ort.) — bezpiecznie; tu: śmiało. [przypis redakcyjny]
3450. uciekę (starop. forma) — dziś: ucieknę. [przypis edytorski]
3451. by (starop.) — tu: choćby. [przypis edytorski]
3452. ale nie przeto (...) czuje (starop.) — szyk przestawny; inaczej: ale nie czuje przez to (z tego powodu). [przypis edytorski]
3453. abo (starop.) — albo. [przypis edytorski]
3454. wzad (starop.) — w tył, do tyłu, z powrotem. [przypis edytorski]
3455. w koło (starop. forma ort.) — wkoło, wokół. [przypis edytorski]
3456. więtsze (starop. forma) — dziś większe. [przypis edytorski]
3457. do gury (starop. forma) — dziś popr.: do góry. [przypis edytorski]
3458. w około (starop. forma ort.) — dziś: wokoło, wokół. [przypis edytorski]
3459. o się się boi (starop.) — boi się o siebie. [przypis edytorski]
3460. strach go przejął (...) który w niem przedtem, jako żyw, nie postał (starop.) — przejął go strach, który w nim (nigdy) przedtem, jak długo żył, nie zrodził się. [przypis edytorski]
3461. ludzie (starop.) — dziś B.lm: (na) ludzi. [przypis edytorski]
3462. przyść (starop. forma) — dziś: przyjść. [przypis edytorski]
3463. na lada co składał (starop. konstrukcja) — byle czym się wymawiał. [przypis edytorski]
3464. nakoniec (starop. forma ort.) — dziś popr.: na koniec; w końcu, ostatecznie. [przypis edytorski]
3465. nie zabawić (starop.) — nie pozostać długo. [przypis edytorski]
3466. nie wiele (starop. forma ort.) — niewiele. [przypis edytorski]
3467. sprawić (starop.) — zdziałać. [przypis edytorski]
3468. obłuda (starop.) — tu: złuda, mara. [przypis redakcyjny]
3469. wrzkomo (starop.) — rzekomo; niby. [przypis edytorski]
3470. onej doby (starop.) — w tym czasie; wtedy. [przypis edytorski]
3471. potrzeba pospolita (starop.) — potrzeba powszechna; potrzeba wszystkich. [przypis edytorski]
3472. nieznajomy (starop.) — nieznany; tu: nierozpoznany. [przypis edytorski]
3473. niewidomy (starop.) — niewidoczny. [przypis edytorski]
3474. ruchać się (starop.) — ruszać się. [przypis redakcyjny]
3475. w onem czesie (starop. forma) — w tym czasie, wówczas; wtedy. [przypis edytorski]
3476. zastanowić się (starop.) — zatrzymać się. [przypis edytorski]
3477. frymarczyć (starop.) — kupczyć, handlować. [przypis edytorski]
3478. bydź (starop. forma) — dziś popr. (po ubezdźwięcznieniu): być. [przypis edytorski]
3479. odważony (starop. forma) — odważny. [przypis edytorski]
3480. namniey (starop. forma) — najmniej. [przypis edytorski]
3481. prętko (starop. forma ort.) — dziś: prędko. [przypis edytorski]
3482. w pułgodziny (starop. forma ort.) — w pół godziny. [przypis edytorski]
3483. zdumiały (starop. forma) — zdumiony. [przypis edytorski]
3484. niezastanowiony (starop. forma) — niepowstrzymany. [przypis edytorski]
3485. kwapiony (starop.) — szybki, pospieszny. [przypis edytorski]
3486. poszło na (starop.) — wyglądało na (wonne cyprysy). [przypis redakcyjny]
3487. zastanowić się (starop.) — zatrzymać się. [przypis edytorski]
3488. tuszyć (starop.) — tu: spodziewać się, przewidywać. [przypis edytorski]
3489. ma się na pieczy (starop.) — uważa na siebie; pilnuje się. [przypis edytorski]
3490. wnętrzny (starop.) — wewnętrzny. [przypis edytorski]
3491. przedsię (starop.) — przecież, wszak, wszakże, jednak. [przypis edytorski]
3492. chutnie (starop.) — tu: ochoczo. [przypis edytorski]
3493. nie dać pokój (starop.) — dziś: nie dać spokoju. [przypis redakcyjny]
3494. przedsię (starop.) — przecież, wszak, wszakże, jednak. [przypis edytorski]
3495. dufać (starop.) — ufać. [przypis edytorski]
3496. radby (...) powrócił (starop. konstrukcja) — chętnie by powrócił. [przypis edytorski]
3497. przezdzięki (starop.) — niechętnie, wbrew woli, opornie, gwałtem, z trudnością. [przypis redakcyjny]
3498. niewiedzieć jako (starop. forma) — nie wiadomo jak. [przypis edytorski]
3499. namniejsza (starop. forma) — dziś: najmniejsza. [przypis edytorski]
3500. ono (starop. forma) — to, owo. [przypis edytorski]
3501. samę (starop. forma) — dziś B.lp: samą. [przypis edytorski]
3502. samy (starop.) — dziś M.lm r.ż.: same. [przypis edytorski]
3503. ognie, które się (...) beze drew siliły (starop.) — ognie, które paliły się bez drew. [przypis edytorski]
3504. pokusy (starop.) — tu: diabły. [przypis edytorski]
3505. skurę (starop. forma ort.) — skórę. [przypis edytorski]
3506. raz (starop.) — cios. [przypis edytorski]
3507. serca ia zto nie mam (starop.) — nie mam do tego serca. [przypis redakcyjny]
3508. znam się (starop.) — wiem o sobie; znam się, żem słaby: wiem, że jestem słaby. [przypis edytorski]
3509. beło (starop. forma) — dziś popr.: było. [przypis edytorski]
3510. pokusić (starop.) — spróbować. [przypis edytorski]
3511. wyśli (starop. forma) — wyszli. [przypis edytorski]
3512. wątpliwy (starop. forma) — tu: pełen wątpliwości. [przypis edytorski]
3513. zdyjmuje a. zdyimuje (starop. forma) — zdejmuje. [przypis edytorski]
3514. Rak przyjął (...) Słońce — Słońce weszło w znak Raka (tj. nastało lato). [przypis edytorski]
3515. cele (starop.) — tu: zamiary, zamysły. [przypis redakcyjny]
3516. psowały (starop. forma) — dziś popr.: psuły. [przypis edytorski]
3517. więtszy (starop. forma) — większy. [przypis edytorski]
3518. dojmować (starop.) — dokuczać, przeszywać; por. dziś: dojmujący ból. [przypis edytorski]
3519. wytrwany (starop.) — do wytrwania, do przetrwania, do wytrzymania; przykre czyniąc gorąco wytrwane (szyk przestwny): czyniąc przykre gorąco możliwe do wytrzymania. [przypis edytorski]
3520. rany (starop.) — wczesny. [przypis edytorski]
3521. najwyższej (starop. forma) — dziś: najwyżej. [przypis edytorski]
3522. włudzić (starop.) — wmówić. [przypis redakcyjny]
3523. w koło (starop. forma ort.) — wkoło, wokół. [przypis edytorski]
3524. smugi (starop. forma) — (między) smugami. [przypis edytorski]
3525. okrócony (starop.) — pokonany. [przypis edytorski]
3526. niewidomy (starop.) — niewidoczny. [przypis edytorski]
3527. one (starop.) — te, owe. [przypis edytorski]
3528. nie wspomionie (starop. forma) — niewspomniane. [przypis edytorski]
3529. chciwość (starop.) — chęć, zapał. [przypis redakcyjny]
3530. ustawiczny (starop.) — nieustanny, nieustający. [przypis edytorski]
3531. tchnienie (starop.) — ciężki, dychawiczny oddech. [przypis edytorski]
3532. wszystko mu niemiło (starop.) — wszystko jest mu niemiłe. [przypis edytorski]
3533. wnętrzny (starop.) — wewnętrzny. [przypis edytorski]
3534. przyrodzenie (starop.) — natura. [przypis edytorski]
3535. zgęstwiało (starop.) — zgęstniało (powietrze). [przypis edytorski]
3536. nadzieie (starop. forma) — dziś D.lp r.ż.: nadziei. [przypis edytorski]
3537. z nadzieje ostatniej zrażeni (starop.) — pozbawieni ostatniej nadziei (właśc. dosł. zbici z ostatniej nadziei). [przypis edytorski]
3538. beli o sobie zwątpili (starop. forma) — byli o sobie zwątpili; konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: zwątpili o sobie wcześniej, uprzednio itp. [przypis edytorski]
3539. zdrowszy (starop. forma) — dziś M.lm: zdrowsi. [przypis edytorski]
3540. głosem (starop.) — na głos, głośno. [przypis edytorski]
3541. na co trwa więcej (starop.) — po co dalej [tu] trwa. [przypis edytorski]
3542. mieszkanie (starop. forma) — tu: przebywanie; pobyt. [przypis edytorski]
3543. po chwilić nas do szczętu nie zstanie (starop. forma) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą co -ć; znaczenie: za chwilę nie zostanie z nas ani szczątek (nawet resztka). [przypis edytorski]
3544. goręczszych (starop. forma) — gorętszych. [przypis edytorski]
3545. małmazyje (starop.) — pierwotnie nazwa ciemnych, aromatycznych win produkowanych w okolicach miasta Malvasia na Peloponezie; tu: słodkie wina. [przypis edytorski]
3546. przykrzyć się (starop.) — stać się przykrym komu; nudzić się. [przypis edytorski]
3547. niewczas (starop.) — niewygoda. [przypis edytorski]
3548. gwoli czemu (starop.) —
Darmowe książki «Jerozolima wyzwolona - Torquato Tasso (czytac ksiazki przez internet .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)