Jerozolima wyzwolona - Torquato Tasso (czytac ksiazki przez internet .txt) 📖
Krótki opis książki:
Jerozolima wyzwolona (wł. Gerusalemme liberata) to epos rycerski autorstwa Torquata Tassa, podejmujący temat pierwszej wyprawy krzyżowej (świętej wojny) ogłoszonej przez papieża Urbana II na synodzie w Clermont 27 listopada 1095. Epos opisuje końcowy etap wojny oraz zdobycie Jerozolimy przez krzyżowców w 1099 r.
Centralną postacią utworu jest wódz rycerzy chrześcijańskich Gotfred (także: Goffred, wł. Gottifredo), ale istotną rolę odgrywają również inni bohaterowie (np. Rynald, wł. Rinaldo) i ich perypetie. Istotną dla autora kategorią estetyczną była wzniosłość, dochodząca do głosu zarówno w wyborze samego tematu, jak również charakterystyce bohaterów, wskazywaniu na zasady etosu rycerskiego (w tym np. nieatakowanie nieuzbrojonych przeciwników, służenie wsparciem damom itp.) oraz bezinteresowność ich intencji. Wielokrotnie, w rozmaity sposób podkreślane jest to, że krzyżowcy podejmują działania wojenne ze względu na interes jedynej prawdziwej religii (muzułmanie ukazywani są jako inspirowani przez szatana wyznawcy religii fałszywej) oraz chwałę Boga na ziemi.
Epos, będący dziełem życia Tassa (pracę nad nim rozpoczął jako nastolatek) został wydany w roku 1581. Przekładu na język polski dokonał bratanek poety z Czarnolasu, Piotr Kochanowski, już w 1618 r.; samo tłumaczenie stanowi więc ważny zabytek staropolszczyzny. Utwór Tassa cieszył się największym powodzeniem w okresie romantyzmu, do którego poetyki należała między innymi melancholijna tęsknota za rzekomo harmonijnym (tj. nietarganym rewolucyjnymi wstrząsami politycznymi) światem średniowiecza.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Torquato Tasso
- Epoka: Renesans
- Rodzaj: Liryka
Czytasz książkę online - «Jerozolima wyzwolona - Torquato Tasso (czytac ksiazki przez internet .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Torquato Tasso
[przypis edytorski]
3260. drugą bramą chciała (starop.) — w domyśle: dostać się do miasta. [przypis edytorski]
3261. niż (starop.) — tu: zanim. [przypis edytorski]
3262. jej dognał (starop. forma) — dziś: dognał ją (D. zamiast B.). [przypis edytorski]
3263. szli po miecze do boku (starop.) — sięgnęli do boku po miecze. [przypis edytorski]
3264. srodzy bycy (starop. forma) — dziś: srogie byki. [przypis edytorski]
3265. jem (starop. forma) — im. [przypis edytorski]
3266. pełneli razy, skąpeli bydź mają (starop. forma) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy pełne ciosy, czy skąpe być mają; tj. czy z całą mocą wyprowadzone, czy też lekkie. [przypis edytorski]
3267. słyszeć (starop. forma) — tu: słychać. [przypis edytorski]
3268. dawają (starop. forma) — dziś popr. 3.os.lm: dają. [przypis edytorski]
3269. obelżenie (starop.) — obelga. [przypis edytorski]
3270. podwodzić (starop.) — tu: podżegać. [przypis edytorski]
3271. przydawa (starop. forma) — przydaje; dodaje. [przypis edytorski]
3272. ztądże (starop. forma) — stąd właśnie. [przypis edytorski]
3273. jem (starop. forma) — im. [przypis edytorski]
3274. zawżdy (starop.) — zawsze. [przypis edytorski]
3275. bojce (starop.) — bodźce. [przypis edytorski]
3276. kwapienie (starop.) — pośpiech, pośpieszne działanie. [przypis edytorski]
3277. mięszać (starop. forma) — dziś popr.: mieszać. [przypis edytorski]
3278. czynienie (starop.) — tu: walka. [przypis edytorski]
3279. mięczów (starop. forma) — mieczów. [przypis edytorski]
3280. pracej (starop. forma) — dziś N.lp r.ż.: (po) pracy. [przypis edytorski]
3281. głupie (starop. forma) — dziś: głupio. [przypis edytorski]
3282. wrychle (starop.) — wkrótce; niedługo, zaraz. [przypis edytorski]
3283. nierad czemu (starop.) — tu: niezadowolony z czego. [przypis edytorski]
3284. na przemiany (starop.) — dziś: na przemian. [przypis edytorski]
3285. nakoniec (starop. forma ort.) — dziś popr.: na koniec; w końcu, ostatecznie. [przypis edytorski]
3286. czynienie (starop.) — tu: walka, pojedynek. [przypis edytorski]
3287. lub przegram, lub wezmę zwycięstwo (starop.) — dziś: czy przegram, czy odniosę zwycięstwo. [przypis edytorski]
3288. już (starop.) — tu: jeszcze; już cię to omyli: jeszcze cię to wprowadzi w błąd. [przypis edytorski]
3289. barzo (starop. forma) — dziś popr.: bardzo. [przypis edytorski]
3290. wraca się jem gniew (starop.) — powraca im gniew. [przypis edytorski]
3291. jedno (starop.) — tylko; gdzie jedno: gdzie tylko. [przypis edytorski]
3292. wał (starop.) — fala. [przypis edytorski]
3293. niźli (starop.) — tu: zanim. [przypis edytorski]
3294. nieużyty (starop.) — bezwzględny; nieubłagany. [przypis edytorski]
3295. Kloryndzinego — należącego do Kloryndy. [przypis edytorski]
3296. ato (starop.) — za to; natomiast. [przypis edytorski]
3297. pokusa (starop.) — tu: zły duch. [przypis redakcyjny]
3298. dotkniony (starop. forma) — dotknięty; poruszony, przejęty. [przypis edytorski]
3299. krynice (starop. forma) — dziś D.lp r.ż.: (do) krynicy. [przypis edytorski]
3300. wynikać (starop.) — tu: wypływać. [przypis edytorski]
3301. dokonywać (starop.) — tu: konać; umierać. [przypis edytorski]
3302. mocy (starop. forma) — dziś B.lm r.ż.: moce. [przypis edytorski]
3303. krzest (starop.) — chrzest. [przypis edytorski]
3304. niebom osięgła (starop. forma) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: osiągnęłam niebo. [przypis edytorski]
3305. niebam dostąpiła (starop. forma) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: dostąpiłam nieba. [przypis edytorski]
3306. nię (starop.forma) — dziś B.lp r.ż.: (w) nią. [przypis edytorski]
3307. władzej (starop. forma) — dziś D.lp r.ż: władzy. [przypis edytorski]
3308. rówien (starop. forma) — równy. [przypis edytorski]
3309. trafunek (starop.) — przypadek; z trafunku: przypadkiem. [przypis edytorski]
3310. książe Chrześcijańskie (starop. forma) — dziś: chrześcijańskiego księcia. [przypis edytorski]
3311. tyrańskie (przysł.) — po tyrańsku. [przypis redakcyjny]
3312. ciała obie (starop. forma) — daw. liczba podwójna, szyk przestawny; dziś popr: oba ciała. [przypis edytorski]
3313. zieje (starop. forma) — oddycha. [przypis edytorski]
3314. dawa (starop. forma) — dziś 3.os.lp: daje. [przypis edytorski]
3315. nadzieie (starop. forma) — dziś D.lp r.ż.: nadziei. [przypis edytorski]
3316. namieciech (starop. forma) — dziś N.lm: (w) namiotach. [przypis edytorski]
3317. jeśli (starop. forma) — tu: czy. [przypis edytorski]
3318. nakoniec (starop. forma ort.) — dziś popr.: na koniec; w końcu, ostatecznie. [przypis edytorski]
3319. poznawa (starop. forma) — poznaje; rozpoznaje. [przypis edytorski]
3320. dawa (starop. forma) — dziś 3.os.lp: daje. [przypis edytorski]
3321. mię (starop. forma) — mnie. [przypis edytorski]
3322. wydawa (starop. forma) — wydaje. [przypis edytorski]
3323. wzmierziony (starop.) — wstrętny, obmierzły. [przypis edytorski]
3324. niechcieć (starop. forma ort.) — nie chcieć. [przypis edytorski]
3325. przykłady (starop. forma) — (między) przykładami. [przypis edytorski]
3326. zawżdy (starop.) — zawsze. [przypis edytorski]
3327. w błędzie (starop.) — błądząc; będąc obłąkany. [przypis edytorski]
3328. nakoniec (starop. forma ort.) — dziś popr.: na koniec; w końcu, ostatecznie. [przypis edytorski]
3329. pojrzeć (starop. forma) — spojrzeć. [przypis edytorski]
3330. niestetysz (starop. forma ort.) — niestety; niestetyż. [przypis edytorski]
3331. gdziesz (starop. forma ort.) — gdzież. [przypis edytorski]
3332. wżdy (starop.) — przecież. [przypis edytorski]
3333. rozszarpano jest (starop. forma) — jest rozszarpane; zostało rozszarpane (ciało). [przypis edytorski]
3334. od źwierzu (starop. forma) — przez zwierza. [przypis edytorski]
3335. obie ciała (starop. forma) — oba ciała. [przypis edytorski]
3336. znienagła (starop.) — z wolna, powoli, stopniowo, niepostrzeżenie. [przypis edytorski]
3337. chocia (starop. forma) — choć, chociaż. [przypis edytorski]
3338. ziemie (starop. forma) — dziś D.lp r.ż.: (do) ziemi. [przypis edytorski]
3339. prawić (starop.) — mówić. [przypis edytorski]
3340. w zamiany (starop.) — w zamian. [przypis edytorski]
3341. zawiniony (starop.) — tu: zawinięty; obandażowany. [przypis edytorski]
3342. beło (starop. forma) — dziś popr.: było. [przypis edytorski]
3343. namiecie (starop. forma) — dziś N.lp: (po) namiocie. [przypis edytorski]
3344. przezdzięki (starop.) — niechętnie, wbrew woli, opornie, gwałtem, z trudnością. [przypis redakcyjny]
3345. co raz (starop. forma ort.) — coraz; wciąż. [przypis edytorski]
3346. roście (starop. forma) — 3.os.lp cz. teraźn.; dziś popr.: rośnie. [przypis edytorski]
3347. ktoć (...) odjął (starop. forma) — kto ci odjął; tj. kto ci odebrał. [przypis edytorski]
3348. wżdy (starop.) — przecież, wszak. [przypis edytorski]
3349. kwoli (starop.) — dla, z powodu. [przypis edytorski]
3350. przeciwić się komu (starop. forma) — sprzeciwiać się. [przypis edytorski]
3351. któryć (...) dodawa (starop. forma) — który ci oddaje. [przypis edytorski]
3352. obacz się (starop.) — tu: opamiętaj się. [przypis edytorski]
3353. do śmierci prowadzi obojej (starop.) — konstrukcja z formą daw. liczby podwójnej, dziś: prowadzi do obu [rodzajów] śmierci; tj. do śmierci cielesnej i duchowej. [przypis edytorski]
3354. z nienagła a. znienagła (starop.) — powoli, stopniowo. [przypis edytorski]
3355. przedsię (starop.) — przecież, wszak, wszakże, jednak. [przypis edytorski]
3356. głosem (starop.) — tu: na głos. [przypis edytorski]
3357. lubo wieczorne, lubo wstają rane zorze (starop.) — czy wieczorne, czy [też] ranne wstają zorze. [przypis edytorski]
3358. jej woła, jej płacze, jej prosi (starop.) — dziś: ją woła, z jej powodu płacze, o nią prosi. [przypis edytorski]
3359. nieodziane pióry dzieciny (starop.) — nieodziane piórami dzieciny; nieupierzone dzieci (słowika). [przypis edytorski]
3360. unosić (starop.) — uprowadzać; zabierać. [przypis edytorski]
3361. i dni i nocy (starop.) — dziś: i dnie, i noce. [przypis edytorski]
3362. nakoniec (starop. forma ort.) — dziś popr.: na koniec; w końcu, ostatecznie. [przypis edytorski]
3363. natkniony (starop.) — tu: przetykany (gwiazdami). [przypis edytorski]
3364. dobrze (starop.) — tu: znacznie. [przypis edytorski]
3365. prawić (starop.) — mówić. [przypis edytorski]
3366. zajrzysz (starop.) — zazdrościsz. [przypis edytorski]
3367. opatrować (starop. forma) — dziś: opatrywać. [przypis edytorski]
3368. beł (starop. forma) — dziś popr.: był. [przypis edytorski]
3369. nie beł mistrz jaki uczony, co miał grób z drogich marmurów ukować (starop.) — nie było wykształconego rzemieślnika, który umiałby wykuć grób z drogich marmurów. [przypis edytorski]
3370. przedsię (starop.) — przecież, wszak, wszakże, jednak. [przypis edytorski]
3371. ile czas znosił (starop.) — na ile czas pozwalał. [przypis redakcyjny]
3372. lane świece — odlewane tj. wielkie. [przypis redakcyjny]
3373. przejrzeć (starop.) — przewidzieć. [przypis edytorski]
3374. rówien (starop. forma) — równy. [przypis edytorski]
3375. odjąć się (starop.) — przeciwstawić się (płaczowi silnemu). [przypis edytorski]
3376. przeraźliwy (starop. forma) — [ten, który] przeraża, przejmuje. [przypis redakcyjny]
3377. przykrszy (starop. forma) — przykrzejszy. [przypis redakcyjny]
3378. wżdyć (starop. forma) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą co -ć; wżdy: przynajmniej, choć, tylko, aby; zgoła, całkiem; przecież, wszakże. [przypis edytorski]
3379. oboj proch (starop. forma) — proch obojga. [przypis redakcyjny]
3380. nierozjęty (starop.) — nierozdzielony. [przypis edytorski]
3381. plundrować (starop., z niem.) — plądrować. [przypis redakcyjny]
3382. zeszły (starop.) — w podeszłym wieku; stary. [przypis edytorski]
3383. inszem (starop. forma) — innym. [przypis edytorski]
3384. obeszły (starop. forma) — w znaczeniu biernym: [otoczony przez gmin; red. WL]. [przypis redakcyjny]
3385. wspomionę (starop. forma) — dziś: wspomnę. [przypis edytorski]
3386. żebyśwa była cierpiała (starop. forma) — daw. liczba podwójna; dziś: żebyśmy cierpieli (we dwoje). [przypis edytorski]
3387. brona (starop.) — brama. [przypis edytorski]
3388. aby się beła jako ratowała (starop.) — żeby się jakoś ratowała. [przypis edytorski]
3389. bym beł wypadł (starop. forma) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika w trybie przypuszczającym daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: wypadłbym wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
3390. zdrowobym ją nazad beł wprowadził (starop.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika w trybie przypuszczającym daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: zdrowo wyprowadziłbym ją nazad wcześniej, uprzednio itp. [przypis edytorski]
3391. rozradzić (starop. forma) — odradzić. [przypis edytorski]
3392. pomnię (starop. forma) — pomnę; pamiętam. [przypis edytorski]
3393. co się ich najduje (starop.) — ile ich jest. [przypis edytorski]
3394. krwie (starop. forma) — dziś D.lp r.ż.: krwi. [przypis edytorski]
3395. znienagła (starop.) — z wolna, powoli, stopniowo, niepostrzeżenie. [przypis edytorski]
3396. w rychle a. wrychle (starop.) — rychło, prędko, wkrótce. [przypis edytorski]
3397. ostraszyć się (starop.) — ze strachem się oswoić. [przypis redakcyjny]
3398. kwoli (starop.) — z powodu. [przypis edytorski]
3399. nie przejrzany (starop. forma ort.) — dziś: nieprzejrzany. [przypis edytorski]
3400. nastawa (starop. forma) — dziś: nastaje. [przypis edytorski]
3401. niewytrwany (starop. forma) — nie do wytrzymania. [przypis edytorski]
3402. paszą (starop.
Darmowe książki «Jerozolima wyzwolona - Torquato Tasso (czytac ksiazki przez internet .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)