Jerozolima wyzwolona - Torquato Tasso (czytac ksiazki przez internet .txt) đź“–
KrĂłtki opis ksiÄ…ĹĽki:
Jerozolima wyzwolona (wł. Gerusalemme liberata) to epos rycerski autorstwa Torquata Tassa, podejmujący temat pierwszej wyprawy krzyżowej (świętej wojny) ogłoszonej przez papieża Urbana II na synodzie w Clermont 27 listopada 1095. Epos opisuje końcowy etap wojny oraz zdobycie Jerozolimy przez krzyżowców w 1099 r.
Centralną postacią utworu jest wódz rycerzy chrześcijańskich Gotfred (także: Goffred, wł. Gottifredo), ale istotną rolę odgrywają również inni bohaterowie (np. Rynald, wł. Rinaldo) i ich perypetie. Istotną dla autora kategorią estetyczną była wzniosłość, dochodząca do głosu zarówno w wyborze samego tematu, jak również charakterystyce bohaterów, wskazywaniu na zasady etosu rycerskiego (w tym np. nieatakowanie nieuzbrojonych przeciwników, służenie wsparciem damom itp.) oraz bezinteresowność ich intencji. Wielokrotnie, w rozmaity sposób podkreślane jest to, że krzyżowcy podejmują działania wojenne ze względu na interes jedynej prawdziwej religii (muzułmanie ukazywani są jako inspirowani przez szatana wyznawcy religii fałszywej) oraz chwałę Boga na ziemi.
Epos, będący dziełem życia Tassa (pracę nad nim rozpoczął jako nastolatek) został wydany w roku 1581. Przekładu na język polski dokonał bratanek poety z Czarnolasu, Piotr Kochanowski, już w 1618 r.; samo tłumaczenie stanowi więc ważny zabytek staropolszczyzny. Utwór Tassa cieszył się największym powodzeniem w okresie romantyzmu, do którego poetyki należała między innymi melancholijna tęsknota za rzekomo harmonijnym (tj. nietarganym rewolucyjnymi wstrząsami politycznymi) światem średniowiecza.
Przeczytaj ksiÄ…ĹĽkÄ™
Podziel siÄ™ ksiÄ…ĹĽkÄ…:
- Autor: Torquato Tasso
- Epoka: Renesans
- Rodzaj: Liryka
Czytasz książkę online - «Jerozolima wyzwolona - Torquato Tasso (czytac ksiazki przez internet .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Torquato Tasso
class="annotation" id="annotation-2692">2692. onę (starop. forma) — ją. [przypis edytorski]
2693. tuszyć (starop.) — mieć nadzieję, spodziewać się. [przypis edytorski]
2694. koły (starop. forma) — kołami. [przypis edytorski]
2695. chwile (starop. forma) — (od) chwili; wytchnie od wojennej chwile: odpocznie po wojennej chwili; odetchnie po wojnie. [przypis edytorski]
2696. cięszki (starop. forma) — dziś: ciężki; tu: przyczyniający kłopotów, trudów. [przypis edytorski]
2697. zajrzeć (starop.) — zazdrościć. [przypis edytorski]
2698. część (starop.) — [tu:] częścią, [częściowo]. [przypis redakcyjny]
2699. pożyć (starop.) — pokonać, zwyciężyć. [przypis edytorski]
2700. przyśli (starop. forma) — przyszli. [przypis edytorski]
2701. chrześciańskie (starop. forma) — dziś: chrześcijańskie. [przypis edytorski]
2702. zwycięzce (starop. forma) — dziś: zwycięzcy. [przypis edytorski]
2703. gwałtem (starop.) — gwałtownie. [przypis edytorski]
2704. chrześciański (starop. forma) — dziś: chrześcijański. [przypis edytorski]
2705. beł (starop. forma) — dziś popr.: był. [przypis edytorski]
2706. oba (starop. forma) — obaj. [przypis edytorski]
2707. schodzisty (starop.) — pochyły, stromy, np. schodzista góra. [przypis redakcyjny]
2708. gura (starop. forma ort.) — dziś popr.: góra. [przypis edytorski]
2709. zastanowić się (starop.) — zatrzymać się; stanąć. [przypis edytorski]
2710. niewstępna skała (starop.) — niedostępna; [tj. na którą nie sposób wstąpić, wejść; red. WL]. [przypis redakcyjny]
2711. jaskinią (starop. forma) — jaskinię. [przypis edytorski]
2712. wykować (starop. forma) — wykuć. [przypis edytorski]
2713. weszcie (starop. forma) — wejście. [przypis edytorski]
2714. ukasany (starop.) — podkasany; podciągnięty do góry (o długiej szacie). [przypis edytorski]
2715. gdzie co wadzi (starop. forma) — gdzie coś stoi na przeszkodzie. [przypis edytorski]
2716. piec (starop.) — tu: loch. [przypis edytorski]
2717. on (starop. forma) — ten, ów. [przypis edytorski]
2718. wierzgnąć (starop.) — zbuntować się. [przypis redakcyjny]
2719. kryjomy (starop.) — ukryty. [przypis edytorski]
2720. zbyt dawny (starop.) — bardzo dawny; bardzo stary. [przypis edytorski]
2721. niewidomy (starop.) — niewidoczny. [przypis edytorski]
2722. niewie (starop. forma ort.) — dziś: nie wie; tu: nie zna. [przypis edytorski]
2723. okrom (starop.) — oprócz, prócz. [przypis edytorski]
2724. wątpliwy (starop.) — wątpiący, pełen zwątpienia, pełen wątpliwości. [przypis edytorski]
2725. niż trzeba, więcej bojaźliwy (starop.) — bardziej bojaźliwy niż trzeba. [przypis edytorski]
2726. barzo (starop. forma) — dziś popr.: bardzo. [przypis edytorski]
2727. mało (starop.) — tu: trochę. [przypis edytorski]
2728. niemić (starop.) — kazać zamilknąć; stłumić. [przypis edytorski]
2729. omacnie (starop.) — po omacku. [przypis edytorski]
2730. po świadomu (starop. forma) — świadomie. [przypis edytorski]
2731. co raz (starop. forma ort.) — coraz. [przypis edytorski]
2732. rozwodzić się (starop.) — tu: rozszerzać się. [przypis edytorski]
2733. łatwie (starop. forma) — łatwo. [przypis edytorski]
2734. ciemnice (starop. forma) — ciemnicy. [przypis edytorski]
2735. wschód (starop.) — schody. [przypis edytorski]
2736. spara (starop.) — szpara. [przypis edytorski]
2737. schód (starop. ) — zachód, schyłek; tu prawdopodobnie: pochyły strop. [przypis edytorski]
2738. obadwa (starop. forma) — obydwaj. [przypis edytorski]
2739. dzienieśmy (...) mieli (starop. forma) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: mieliśmy dzień. [przypis edytorski]
2740. wczora (starop. forma) — wczoraj. [przypis edytorski]
2741. powątlić (starop.) — nadwątlić; osłabić. [przypis edytorski]
2742. sama (starop.) — tu: jedyna. [przypis edytorski]
2743. niebespiecznem (starop. forma ort.) — dziś: niebezpiecznym. [przypis edytorski]
2744. w czesie (starop. forma) — zamiast: w czasie (analogicznie do las, w lesie). [przypis redakcyjny]
2745. zawżdy (starop.) — zawsze. [przypis edytorski]
2746. odmienny (starop.) — zmienny, zmieniający się; odmienne nieba, tu: zmienne losy. [przypis edytorski]
2747. szczęcie (starop.) — szczęście; tu: los. [przypis edytorski]
2748. sadzić się na czym (starop.) — zasadzać się na czym; opierać się na czym. [przypis edytorski]
2749. bydź (starop. forma) — dziś popr. (po ubezdźwięcznieniu): być. [przypis edytorski]
2750. napewniejsze (starop. forma) — najpewniejsze; tu: najpewniej, zapewne. [przypis edytorski]
2751. obrać się (starop.) — znaleźć się. [przypis redakcyjny]
2752. z ręku (starop. forma) — daw. liczba podwójna (dualis), dziś: z rąk. [przypis edytorski]
2753. spuszczać się na co (starop.) — zdać się na co; zawierzyć czemu. [przypis edytorski]
2754. pomieniony (starop.) — wymieniony; nazwany po imieniu. [przypis edytorski]
2755. beł (starop. forma) — dziś popr.: był. [przypis edytorski]
2756. krwie (starop. forma) — dziś popr. D.lp. r.ż.: (z) krwi. [przypis edytorski]
2757. zniewolić (starop.) — [tu:] zrobić niewolnikiem. [przypis redakcyjny]
2758. wotować (starop.) — głosować; tu: wypowiadać się. [przypis edytorski]
2759. dawa (starop. forma) — daje; się znać dawa: daje się poznać. [przypis edytorski]
2760. niebespieczeństwo (starop. forma ort.) — dziś: niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]
2761. upatrować (starop. forma) — upatrywać; tu: przewidywać. [przypis edytorski]
2762. jeśli (starop.) — tu: czy. [przypis edytorski]
2763. musi (starop.) — [tu:] musi się, trzeba. [przypis redakcyjny]
2764. naostatek (starop. forma ort.) — na ostatek; w końcu. [przypis edytorski]
2765. bydłaśmy trochę (...) wprowadzili (starop. forma) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: wprowadziliśmy trochę bydła. [przypis edytorski]
2766. trapić kogo (starop. forma) — nękać kogo. [przypis edytorski]
2767. barzoby to mało (starop. forma) — zdanie eliptyczne (z opuszczonym orzeczeniem), dziś pisownia rozdzielna: bardzo by to [było] mało. [przypis edytorski]
2768. cóż kiedy chybi (starop.) — cóż [będzie] jeśli chybi [tj. nie osiągnie zamierzonego skutku]. [przypis edytorski]
2769. odsieczy (starop. forma) — dziś M.lm: odsiecze. [przypis edytorski]
2770. Turki, Araby i Persy — Turków, Arabów i Persów [pobiło]. [przypis edytorski]
2771. natarczywy (starop.) — skłonny do natarcia, waleczny, pochopny do walki. [przypis edytorski]
2772. nie raześ jem (...) ukazował (starop. forma) — nie raz im ukazywałeś. [przypis edytorski]
2773. tył ukazować (starop.) — ukazywać tył; tzn. uciekać. [przypis edytorski]
2774. krzywym być — być złym; źle postępować. [przypis edytorski]
2775. zawżdy (starop.) — zawsze. [przypis edytorski]
2776. krzywy (starop.) — zły; krzywem grozi okiem: patrzy groźnie, złym (pełnym złości) wzrokiem. [przypis edytorski]
2777. wstrącić (starop.) — dać wstręt, odpór. [przypis redakcyjny]
2778. osiędzie (starop. forma) — osiądzie; osiąść miasto: zdobyć miasto. [przypis edytorski]
2779. część (starop.) — [tu:] częścią, [częściowo]. [przypis redakcyjny]
2780. cale (starop.) — w całości. [przypis edytorski]
2781. trybut (starop.) — lenno; za trybutem (...) panować: panować na zasadach lenna. [przypis edytorski]
2782. wątpliwy (starop.) — tu: pełen wątpliwości, pełen zwątpienia. [przypis edytorski]
2783. słowy (starop. forma) — dziś N.lm: słowami. [przypis edytorski]
2784. dla strachu (starop.) — z powodu strachu; obawiając się, bojąc się. [przypis edytorski]
2785. wotować (starop.) — głosować; tu: wyrażać swoje zdanie. [przypis edytorski]
2786. gwałtem (starop.) — tu: wbrew woli. [przypis edytorski]
2787. przestrony (starop. forma) — przestronny. [przypis edytorski]
2788. kędy (starop.) — gdzie. [przypis edytorski]
2789. była się zgromadziła (starop. forma) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: zgromadziła się wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
2790. pry (starop.) — prawi, mówi. [przypis edytorski]
2791. gniaździe (starop. forma) — (w) gnieździe. [przypis edytorski]
2792. przemierzły (starop.) — obmierzły, obrzydły. [przypis edytorski]
2793. przydą (starop.) — przyjdą; przyjść do zgody: pogodzić się. [przypis edytorski]
2794. na dół pośli okiem (starop.) — poszli na dół wzrokiem; spuścili wzrok; spuścili oczy. [przypis edytorski]
2795. kwapiony (starop.) — pospieszny. [przypis edytorski]
2796. pry (starop.) — mówi. [przypis edytorski]
2797. Aladyn — król palestyński. [przypis redakcyjny]
2798. stolec (starop.) — tron. [przypis edytorski]
2799. obłapić (starop.) — objąć. [przypis edytorski]
2800. baldekin (starop. forma) — baldachim. [przypis edytorski]
2801. podle (starop.) — obok. [przypis edytorski]
2802. między inszemi (starop. forma) — między innymi. [przypis edytorski]
2803. przerazić (starop.) — przejąć, opanować; przerażony nienawiścią: opanowany przez nienawiść. [przypis redakcyjny]
2804. miece (starop. forma) — miota; ciska, rzuca. [przypis edytorski]
2805. obadwa (starop. forma) — dziś: obydwaj (królowie). [przypis edytorski]
2806. była (...) pobrała (starop. forma) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: pobrała wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
2807. brona (starop.) — brama. [przypis edytorski]
2808. ztąd (starop. forma ort.) — dziś popr. (po ubezdźwięcznieniu): stąd. [przypis edytorski]
2809. jakoście ztąd wyszli (starop.) — odkąd stąd wyszliście. [przypis edytorski]
2810. błędy (starop.) — błądzenie, błąkanie. [przypis redakcyjny]
2811. bezpiecznie (starop. forma ort.) — dziś: bezpiecznie. [przypis edytorski]
2812. nakoniec (starop. forma ort.) — dziś popr.: na koniec; w końcu, ostatecznie. [przypis edytorski]
2813. przeć przed kim czego (starop.) — wypierać się czego przed kim. [przypis edytorski]
2814. klijowaty (starop.) — klejowaty, kleisty. [przypis edytorski]
2815. błoty (starop. forma) — błotami; błoto, tu: bagno. [przypis edytorski]
2816. klije (starop.) — kleje; tu: bagna. [przypis edytorski]
2817. łodzie (starop. forma) — (bez) łodzi. [przypis edytorski]
2818. wzwód (starop.) — most zwodzony. [przypis edytorski]
2819. beła (...) uczyniła (starop. forma) — była uczyniła; konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: uczyniła wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
2820. śrzodek (starop. forma) — środek. [przypis edytorski]
2821. beła postawiła (starop. forma) — była postawiła; konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: postawiła wcześniej, uprzednio, kiedyś itp. [przypis edytorski]
2822. oboja ręka i noga (starop. forma) — rodzaj żeński od nieużywanego męskiego przymiotnika: obój. „Sejmy i rady ten obój naród polski i litewski ma zawżdy mieć wspólne”, Herburt, Statut 688 [z aktu Unii Lubelskiej, zamieszczonego w zbiorze statutów opracowanym przez Jana Herburta, w 1570 przełożonym na jęz. polski pt.Statuta i przywileje koronne; red. WL]. [przypis redakcyjny]
2823. obrócić w co (starop.) — tu: przemienić. [przypis edytorski]
2824. niepodobny (starop.) — tu: nieprawdopodobny. [przypis edytorski]
2825. podobno (starop.) — prawdopodobnie, zapewne. [przypis edytorski]
2826. przyrodzenie (starop.) — natura. [przypis edytorski]
2827. niewolej (starop. forma) — (w) niewoli. [przypis edytorski]
2828. poobracać (starop.) — tu: poprzemieniać. [przypis edytorski]
2829. będą winni (starop.) — będą mieli powinność. [przypis edytorski]
2830. wezdrgnął się (starop. forma) — dziś: wzdrygnął. [przypis redakcyjny]
2831. tylko Rambaldowi poszło to w posłuch (starop.) — tylko Rambald posłuchał się, podporządkował się. [przypis edytorski]
2832. na jej błędy przystał
Darmowe książki «Jerozolima wyzwolona - Torquato Tasso (czytac ksiazki przez internet .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)