Jerozolima wyzwolona - Torquato Tasso (czytac ksiazki przez internet .txt) 📖
Krótki opis książki:
Jerozolima wyzwolona (wł. Gerusalemme liberata) to epos rycerski autorstwa Torquata Tassa, podejmujący temat pierwszej wyprawy krzyżowej (świętej wojny) ogłoszonej przez papieża Urbana II na synodzie w Clermont 27 listopada 1095. Epos opisuje końcowy etap wojny oraz zdobycie Jerozolimy przez krzyżowców w 1099 r.
Centralną postacią utworu jest wódz rycerzy chrześcijańskich Gotfred (także: Goffred, wł. Gottifredo), ale istotną rolę odgrywają również inni bohaterowie (np. Rynald, wł. Rinaldo) i ich perypetie. Istotną dla autora kategorią estetyczną była wzniosłość, dochodząca do głosu zarówno w wyborze samego tematu, jak również charakterystyce bohaterów, wskazywaniu na zasady etosu rycerskiego (w tym np. nieatakowanie nieuzbrojonych przeciwników, służenie wsparciem damom itp.) oraz bezinteresowność ich intencji. Wielokrotnie, w rozmaity sposób podkreślane jest to, że krzyżowcy podejmują działania wojenne ze względu na interes jedynej prawdziwej religii (muzułmanie ukazywani są jako inspirowani przez szatana wyznawcy religii fałszywej) oraz chwałę Boga na ziemi.
Epos, będący dziełem życia Tassa (pracę nad nim rozpoczął jako nastolatek) został wydany w roku 1581. Przekładu na język polski dokonał bratanek poety z Czarnolasu, Piotr Kochanowski, już w 1618 r.; samo tłumaczenie stanowi więc ważny zabytek staropolszczyzny. Utwór Tassa cieszył się największym powodzeniem w okresie romantyzmu, do którego poetyki należała między innymi melancholijna tęsknota za rzekomo harmonijnym (tj. nietarganym rewolucyjnymi wstrząsami politycznymi) światem średniowiecza.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Torquato Tasso
- Epoka: Renesans
- Rodzaj: Liryka
Czytasz książkę online - «Jerozolima wyzwolona - Torquato Tasso (czytac ksiazki przez internet .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Torquato Tasso
href="part13.xhtml#anchor-2546">2546. biczmi (starop. forma) — zamiast: biczami, porównaj pieśń I, zwr. 63 itp. [przypis redakcyjny]
2547. one (starop. forma) — te, owe. [przypis edytorski]
2548. porównywać (starop.) — równać, równo się obchodzić. [przypis redakcyjny]
2549. niebłagany (starop.) — nieubłagany, srogi. [przypis redakcyjny]
2550. na przód nic nie dała (starop.) — nie dała przewagi, nie dała pierwszeństwa; wcale nie ustępowała. [przypis edytorski]
2551. puł (starop. forma ort.) — pół. [przypis edytorski]
2552. nieuchronny (starop.) — taki, przed którym nie sposób się uchronić. [przypis edytorski]
2553. Kloryndzin (starop. forma) — należący do Kloryndy. [przypis edytorski]
2554. krtań przecięty (starop.) — r.m.; krtaniem zamiast: krtanią; por. Potocki Wojna chocimska, gdzie także „krtań” rodzaju męskiego. [przypis redakcyjny]
2555. pogany (starop. forma) — pogan [siekła]. [przypis edytorski]
2556. przejrzano o nich (starop.) — sądzono [ich], zapadł [na nich] wyrok. [przypis redakcyjny]
2557. Ośmid — w oryginale: Osmida, imię własne saraceńskie. [przypis redakcyjny]
2558. zkrwawione (starop. forma ort.) — dziś: skrwawione. [przypis edytorski]
2559. rany (starop.) — wczesny. [przypis edytorski]
2560. z wolej (starop. forma) — z woli. [przypis edytorski]
2561. z prętka (starop. forma ort.) — prędko. [przypis edytorski]
2562. lub złą, lub dobrą (starop.) — czy złą, czy dobrą. [przypis edytorski]
2563. kosa (starop.) — warkocz. [przypis edytorski]
2564. kopyty (starop. forma) — kopytami. [przypis edytorski]
2565. prętki (starop. forma ort.) — prędki. [przypis edytorski]
2566. rże (starop. forma) — zamiast: rży, czas teraźniejszy, 3.os. lp od: rżeć. [przypis redakcyjny]
2567. plecu (starop. forma) — (po) plecach. [przypis edytorski]
2568. odkryły świat (starop.) — [tu] w znaczeniu biernym: odkryty, jasny świat. [przypis redakcyjny]
2569. zbroje (starop. forma) — zbroi. [przypis edytorski]
2570. potrętwiały (starop. forma) — odrętwiały, zdrętwiały. [przypis edytorski]
2571. inszemi (starop. forma) — [za] innymi. [przypis edytorski]
2572. przeganiać z kogo (starop.) — szydzić z kogo. [przypis redakcyjny]
2573. słowy (starop. forma) — dziś N.lm: słowami. [przypis edytorski]
2574. nie długo (starop. forma) — niedługo. [przypis edytorski]
2575. przejźrzeć (starop.) — przejrzeć, tu: przewidzieć. [przypis edytorski]
2576. umrzy (starop. forma) — umrzyj. [przypis edytorski]
2577. przez dzięki (starop.) — niechętnie, wbrew woli, opornie, gwałtem, z trudnością. [przypis redakcyjny]
2578. co to wiesz (starop.) — [tu:] który wiesz. [przypis edytorski]
2579. koń miał pod sobą podobny do śniegu (starop. forma) — dziś konstrukcja z formami w D.: konia miał pod sobą podobnego (...). [przypis edytorski]
2580. w miesiące tkanem złotogłowie (starop. forma) — w złotogłowiu tkanym w księżyce. [przypis edytorski]
2581. z strony (starop.) — z boku. [przypis edytorski]
2582. skłół (starop. forma ort.) — skłuł; tu: przekłuł. [przypis edytorski]
2583. cóż potem (starop.) — cóż po tym; cóż z tego. [przypis edytorski]
2584. przez dzięki (starop.) — niechętnie, wbrew woli, opornie, gwałtem, z trudnością. [przypis redakcyjny]
2585. znienagła (starop.) — z wolna, powoli, stopniowo, niepostrzeżenie. [przypis edytorski]
2586. puł (starop. forma ort.) — pół. [przypis edytorski]
2587. wszcząt (starop.) — doszczętnie. [przypis edytorski]
2588. zepsowany (starop. forma) — zepsuty. [przypis edytorski]
2589. on (starop. forma) — ten, ów. [przypis edytorski]
2590. mało miał na tem (starop.) — mało mu tego było. [przypis edytorski]
2591. tem czasem (starop. forma ort.) — tymczasem. [przypis edytorski]
2592. paiż a. paiża (starop.) — krótka tarcza metalowa używana przez rycerzy konnych. [przypis edytorski]
2593. nie raz (starop. forma ort.) — dziś: nieraz. [przypis edytorski]
2594. cierpliwy (starop.) — [tu:] pełen cierpień. [przypis redakcyjny]
2595. błędy (starop.) — błądzenie, błąkanie. [przypis redakcyjny]
2596. po jelca (starop. forma) — po jelec, tj. po rękojeść broni. [przypis edytorski]
2597. namniej (starop. forma) — najmniej. [przypis edytorski]
2598. odjąć serce (starop.) — odjąć odwagę. [przypis edytorski]
2599. najeźnik (starop. forma) — dziś: najeźdźca. [przypis edytorski]
2600. by (starop.) — tu: choćby. [przypis edytorski]
2601. niewyliczyłbych (starop. forma) — nie wyliczyłbym. [przypis edytorski]
2602. od (starop.) — przez; od tych wojowników pobitych: pobitych przez tych wojowników. [przypis edytorski]
2603. co raz to (starop. forma ort.) — coraz to. [przypis edytorski]
2604. okrótny (starop. forma ort.) — okrutny. [przypis edytorski]
2605. nielutościwy (starop.) — nielitościwy; bezlitosny. [przypis edytorski]
2606. ukwapliwy (starop.) — pospieszny; pochopny. [przypis edytorski]
2607. wycieczka (starop.) — tu: wyprawa wojenna, wypad. [przypis edytorski]
2608. z gury (starop. forma ort.) — z góry. [przypis edytorski]
2609. pospołu (starop.) — razem. [przypis edytorski]
2610. z Turki (starop. forma) — dziś: z Turkami. [przypis edytorski]
2611. surowie (starop. forma) — surowo. [przypis edytorski]
2612. bawić się (starop.) — tu: zwlekać. [przypis edytorski]
2613. naostatek (starop. forma ort.) — dziś: na ostatek; w końcu, ostatecznie. [przypis edytorski]
2614. ludzie sprawą swe uwodzić chcieli (starop.) — chcieli swych ludzi wyprowadzić w szyku bojowym. [przypis edytorski]
2615. w gurę (starop. forma) — w górę. [przypis edytorski]
2616. tem czasem (starop. forma ort.) — tymczasem. [przypis edytorski]
2617. tchnąć (starop.) — ciężko oddychać, dychać. [przypis redakcyjny]
2618. mdły (starop.) — słaby. [przypis edytorski]
2619. stępy — składające się z misy i ubijaka urządzenie do łuskania oraz rozdrabniania na kaszę ziaren zbóż. [przypis edytorski]
2620. na obie stronie (starop. forma) — daw. liczba podwójna; dziś: na obie strony. [przypis edytorski]
2621. rozbierać (starop. forma) — rozważać. [przypis edytorski]
2622. wątpliwy (starop.) — wątpiący, wahający się. [przypis redakcyjny]
2623. jeśli (starop.) — tu: czy. [przypis edytorski]
2624. dotkliwy (starop.) — dokuczliwy, zjadliwy [język]. [przypis redakcyjny]
2625. czyli (starop.) — tu: czy też. [przypis edytorski]
2626. nakoniec (starop. forma ort.) — dziś popr.: na koniec; w końcu, ostatecznie. [przypis edytorski]
2627. sromota (starop.) — hańba, wstyd. [przypis edytorski]
2628. tył czyjś widzieć (starop.) — oglądać czyjąś ucieczkę. [przypis edytorski]
2629. śmiele (starop. forma) — śmiało. [przypis edytorski]
2630. nieprzyjaciel sroższy się jem wrócę (starop.) — wrócę jako [jeszcze] sroższy ich nieprzyjaciel. [przypis edytorski]
2631. od którego (starop. forma) — przez którego. [przypis edytorski]
2632. beł (starop. forma) — dziś popr.: był. [przypis edytorski]
2633. błędy (starop.) — błądzenie, błąkanie. [przypis redakcyjny]
2634. zoczyć (starop. forma) — zobaczyć; dostrzec. [przypis edytorski]
2635. dołoma (starop.) — dołman, szata zwierzchnia na zbroję (po węg. dolmany). [przypis redakcyjny]
2636. pokłóto (starop. forma) — pokłuto. [przypis edytorski]
2637. za nic nie stoi (starop.) — tu: nic nie osłania; jest do niczego. [przypis edytorski]
2638. przemory (starop.) — morzenie się głodem, post. [przypis redakcyjny]
2639. w ten czas (starop. forma) — wtenczas, wówczas; w tym czasie, wtedy. [przypis edytorski]
2640. po onem (starop.) — po tym. [przypis edytorski]
2641. bezpiecznie (starop. forma ort.) — dziś: bezpiecznie. [przypis edytorski]
2642. przedsię (starop.) — przecież, wszak, wszakże, jednak. [przypis edytorski]
2643. śmiele (starop. forma) — śmiało. [przypis edytorski]
2644. ścieszki (starop. forma) — ścieżki. [przypis edytorski]
2645. rozbierając (starop.) — rozważając. [przypis edytorski]
2646. skusić (starop.) — spróbować, doświadczyć. [przypis redakcyjny]
2647. nieprzejrzysty (starop.) — nieprzejrzany. [przypis redakcyjny]
2648. zbroje (starop. forma) — zbroi. [przypis edytorski]
2649. wszystek on dzień (starop.) — (przez) cały ten dzień. [przypis edytorski]
2650. Phebus właśc. Febus a. Feb (mit. gr.) — zlatynizowana forma słowa Fojbos (gr.: promienny), przydomka Apolla, boga światła i słońca, opiekuna sztuk, patrona poetów i pieśniarzy. [przypis edytorski]
2651. daktyły (starop. forma) — daktylami. [przypis edytorski]
2652. radby (starop. forma) — dziś: rad by; Radby się przespał, radby się położył: chętnie by się przespał, chętnie by się położył. [przypis edytorski]
2653. układł się (starop. forma) — ułożył się, położył się. [przypis edytorski]
2654. głowy (starop.) — miejsce, gdzie głowa podczas snu spoczywa. [przypis redakcyjny]
2655. osurowiałe rany (starop.) — odświeżone, na nowo się krwawiące. [przypis redakcyjny]
2656. dojmować (starop.) — dokuczać, przeszywać; ból mu dojmował, por. dziś: dojmujący ból. [przypis edytorski]
2657. wnętrzny (starop.) — wewnętrzny. [przypis edytorski]
2658. mdły (starop.) — słaby. [przypis edytorski]
2659. naspisz się (starop.) — naśpisz się. [przypis edytorski]
2660. czasu inszego (starop.) — w innym czasie; kiedy indziej. [przypis edytorski]
2661. wolej (starop. forma) — (do) woli. [przypis edytorski]
2662. frasować się (starop.) — martwić się, troszczyć się. [przypis edytorski]
2663. niewolej (starop. forma) — (w) niewoli. [przypis edytorski]
2664. rolej (starop. forma) — dziś N.lp r.ż.: (po) roli; tzn. tu: na polu. [przypis edytorski]
2665. sromota (starop.) — hańba, wstyd. [przypis edytorski]
2666. ujźrzał (starop. forma) — dziś: ujrzał. [przypis edytorski]
2667. coć do sromoty i do moich rzeczy (starop.) — co ci do sromoty i do moich rzeczy; co cię obchodzą moja hańba i moje sprawy. [przypis edytorski]
2668. mieć o kogo staranie (starop.) — dbać o kogo; opiekować się kim. [przypis edytorski]
2669. chciwość (starop.) — tu: pragnienie. [przypis edytorski]
2670. wrychle (starop.) — rychło, szybko, wkrótce. [przypis edytorski]
2671. przygodzić się (starop.) — tu: przydać się. [przypis edytorski]
2672. okrom (starop.) — bez; okrom wątpliwości: bez wątpliwości, niewątpliwie. [przypis edytorski]
2673. naśladować kogo (starop.) — iść za kim; [iść w czyjeś ślady; red. WL]. [przypis redakcyjny]
2674. zawżdy (starop.) — zawsze. [przypis edytorski]
2675. udać się komu (starop.) — przydać się komu; spodobać się komu. [przypis edytorski]
2676. pręcej (starop. forma ort.) — prędzej; tu: bardziej. [przypis edytorski]
2677. podle (starop.) — obok, przy. [przypis edytorski]
2678. lec (starop.) — lejc, powódek. [przypis redakcyjny]
2679. zawodniki (starop.) — tu: konie ciągnące wóz. [przypis edytorski]
2680. tchnąć (starop.) — ciężko oddychać, dychać. [przypis redakcyjny]
2681. prześć (starop. forma) — przejść; tu; przeniknąć. [przypis edytorski]
2682. zdaleka (starop. forma ort.) — z daleka. [przypis edytorski]
2683. jako cię zową (starop.) — jak cię zwą; jak się nazywasz. [przypis edytorski]
2684. foremnie (starop.) — kształtnie, zręcznie. [przypis edytorski]
2685. wyńdzie (starop. forma) — wyjdzie. [przypis edytorski]
2686. zstrętwiałość (starop.) — odrętwiałość. [przypis edytorski]
2687. zemnie (starop. forma ort.) — ze mnie. [przypis edytorski]
2688. odemnie (starop. forma ort.) — ode mnie. [przypis edytorski]
2689. Syrowie — mieszkańcy Syrii. [przypis redakcyjny]
2690. snadnie (starop.) — łatwo, z łatwością. [przypis edytorski]
2691. myśli (...) szturmować (starop.) — zamierza szturmować. [przypis edytorski]
Darmowe książki «Jerozolima wyzwolona - Torquato Tasso (czytac ksiazki przez internet .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)