Darmowe ebooki » Dramat szekspirowski » Dwaj panowie z Werony - William Shakespeare (Szekspir) (czytaj online książki TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Dwaj panowie z Werony - William Shakespeare (Szekspir) (czytaj online książki TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 13
Idź do strony:
samym zawiązku niszcząc ich zieloność 
I piękne przyszłych owoców nadzieje. 
Lecz po cóż tracę czas, by radzić tobie, 
Co jesteś tkliwej żądzy zwolennikiem. 
Bądź zdrów raz jeszcze. Ojciec mię po drodze 
Czeka, by ujrzeć, jak wsiądę na barkę. 
  PROTEJ
I ja, Walencjo, tam cię odprowadzę.  
  WALENCJO
Luby Proteju, nie. Tu się rozstańmy. 
Do Mediolanu donoś mi przez listy 
O twym w zalotach szczęściu i o wszystkim, 
Co się tu zdarzy w mej nieobecności, 
A ja cię również nawiedzę moimi.  
  PROTEJ
Wszech ci powodzeń życzę w Mediolanie.  
  WALENCJO
Tyleż ci w domu, za czym17 już cię żegnam. 
 
Odchodzi. PROTEJ
On sławę ściga, ja miłość. Przyjaciół 
On swych opuszcza, by im chlubę przynieść, 
Ja siebie, swoich, wszystko — dla miłości. 
Tyś mię zmieniła, Julio, tyś przyczyną, 
Że czas mój trwonię, żem ustał w naukach, 
Że z rad przychylnych, ze świata szyderca, 
Tracę w snach płonnych18 hart duszy i serca. 
 
Wchodzi Śpiech. ŚPIECH
Szczęść ci, Proteju. Gdzie mój pan, czy nie wiesz?  
  PROTEJ
Wraz19 szedł na barkę wsiąść do Mediolanu.  
  ŚPIECH
Więc wsiadł już, ręczę sto przeciw jednemu. 
Jam istny baran, żem w tył podał barki.  
  PROTEJ
Często tak baran zabłąka się w tyle, 
Skoro się pasterz oddali na chwilę.  
  ŚPIECH
Stąd więc wywodzisz, że mój pan pasterzem, 
A ja baranem.  
  PROTEJ
Tak, tak, rzecz to znana. 
  ŚPIECH
Więc moje rogi są jego rogami, 
Czyli20 śpię w nocy, czy się budzę z rana.  
  PROTEJ
Głupia odpowiedź i godna barana.  
  ŚPIECH
To jeszcze silniej dowodzi, żem baran.  
  PROTEJ
Prawda, jak również, że twój pan pasterzem.  
  ŚPIECH
O nie, zaprzeczyć temu mogę pewną okolicznością.  
  PROTEJ
To sęk, gdyż ja ci tego inną dowiodę.  
  ŚPIECH

Pasterz szuka barana, a nie baran pasterza, lecz ja mego pana szukam, a mój pan mię nie szuka, stąd widać, żem nie baran.

PROTEJ

Baran dla paszy chodzi za pasterzem, pasterz dla strawy nie chodzi za baranem. Ty gwoli21 twym zasługom chodzisz za twym panem, twój pan według22 zasług nie chodzi za tobą, stąd więc jesteś baranem.

ŚPIECH

Jeszcze jeden taki dowód, a zabeczę: bee!

PROTEJ

Lecz słuchaj, czyś mój list Julii doręczył?

ŚPIECH

A jużci23, panie; ja, zgubiony baran, list twój oddałem onej24, wytrefionemu25 barankowi, a ona, wytrefiony baranek, mnie, zgubionemu baranowi, nic za trud nie dała.

PROTEJ

Brak mi tu pastwiska dla tak licznej trzody baranków.

ŚPIECH

Jeśli brak, a grunt przeciążony, to ją lepiej wybrakuj.

PROTEJ

Znów się zgubiłeś, raczej tobie marsz do kata.

ŚPIECH

Co, masz dukata? O, mniej dukata starczy mi za to, żem list nosił.

PROTEJ

Nie rozumiesz; do kata znaczy: do oprawcy.

ŚPIECH
Ej, z dukata w oprawcę — to mała poprawa, 
Nie bierz listów od gacha26, co tak mało dawa27.  
  PROTEJ

Lecz czyż po odebraniu mego pisma nie skinęła, nie rzekła nic?

ŚPIECH
potakując głową

Po nim.

PROTEJ

Nic i po nim, to razem będzie nicponiem.

ŚPIECH

Nie zrozumiałeś mię, panie, jam ci mówił, że skinęła. Ty się pytasz, czy po odebraniu tego pisma nie skinęła, nie rzekła nic. Po nim, odpowiadam, jużci28 nie przed nim.

PROTEJ

Co społem29 wzięte, staje się nicponiem.

ŚPIECH

Teraz więc, gdyś w składaniu tyle zażył trudów, weź to za twe trudy.

PROTEJ

Nie, tobie się to należy za wręczenie listu.

ŚPIECH

No, widzę, że cierpliwie muszę cię znosić.

PROTEJ

Jak to znosić mię musisz?

ŚPIECH

Nosząc twój list uczciwie, a za trud niczego nie otrzymując prócz nazwania nicponiem.

PROTEJ

Dalibóg30, rączy masz dowcip.

ŚPIECH

A jednak twej opieszałej kieski dognać nie może.

PROTEJ

No, no, otwórz twą tajemnicę pokrótce. Cóż ona rzekła?

ŚPIECH

Otwórz twą kieskę, aby twój pieniądz i moja tajemnica mogły się razem objawić.

PROTEJ

Masz więc za twój trud. Cóż rzekła?

ŚPIECH

Zaprawdę mniemam, panie, że jej zdobyć nie zdołasz.

PROTEJ

Co, czyś tyle z niej wydobył?

ŚPIECH

Mnie się nic, panie, nie udało z niej wydobyć, nic, ani nawet jednego dukata za wręczenie listu. A ponieważ ona tak twardą była względem mnie, com wyznanie twego serca jej przyniósł, bodaj czy również twardą się nie okaże tobie, gdy ci wyjawi swoje31. Nie dawaj jej żadnego zadatku, chyba kamienie, gdyż ona twarda jak stal.

PROTEJ

Cóż, nic więc nie rzekła?

ŚPIECH

Nic, ani nawet: „Weź to za twe trudy”. Dzięki ci, że chcąc wydać się hojnym, dałeś mi dydka32, więc, wet za wet, noś sam twe listy na przyszłość. Za czym idę polecić cię memu panu.

PROTEJ
Idź, by ochronić barkę od rozbicia, 
Gdyż, niosąc ciebie, zatonąć nie może. 
Czeka cię bowiem suchsza śmierć na lądzie. 
Muszę innego wyprawić posłańca. 
Może mych Julia czytać nie raczyła 
Słów, otrzymanych tak niegodną pocztą. 
 
Wychodzą w przeciwne strony. SCENA DRUGA
Ogród przy domu Julii. Wchodzi Julia i Lucetta. JULIA
Lecz mów, Lucetto, gdyśmy teraz same, 
Czyli33 mi radzisz poddać się miłości?  
  LUCETTA
Czemu nie, pani, byle ulec bacznie.  
  JULIA
Z całej nadobnej34 rzeszy zalotników, 
Którzy codziennie słówka do mnie mierzą, 
Kogoż miłości najgodniejszym sądzisz?  
  LUCETTA
Racz ich nazwiska wymienić, a prostym, 
Płytkim mym sądem myśl ci mą otworzę.  
  JULIA
Cóż o nadobnym sądzisz Eglamurze?  
  LUCETTA
Choć mąż wymowny, postać gładka35, miła, 
Nie byłby dla mnie, gdybym tobą była.  
  JULIA
Jak ci się bogacz Merkacjo podoba?  
  LUCETTA
Majątek śliczny, lecz mierna osoba.  
  JULIA
Jakaż o tkliwym Proteju twa rada?  
  LUCETTA
O Boże, jakiż szał nad nami włada!  
  JULIA
Co? Skąd gniew taki jego imię rodzi? 
  LUCETTA
Przebacz mi, pani, to wstyd, czy się godzi, 
Bym ja, tak nędzne, tak liche stworzenie 
Śmiała przymawiać takich panów cenie?  
  JULIA
Sądź i Proteja, innych osądziwszy.  
  LUCETTA
Więc: z tylu zacnych, mniemam, najpoczciwszy.  
  JULIA
Racja?  
  LUCETTA
Nie inna jak racja kobieca: 
Tak sądzę o nim, bo tak o nim sądzę. 
  JULIA
I chcesz, bym jemu dała miłość moją? 
  LUCETTA
Tak, gdy ci nie strach, że ją stracisz marnie.  
  JULIA
On jeden z wszystkich nie błagał mnie zgoła36.  
  LUCETTA
Jak on cię kocha, żaden tak nie zdoła.  
  JULIA
Ta małomówność drobną miłość zdradza.  
  LUCETTA
W ogniu tłumionym najdzielniejsza władza.  
  JULIA
Kto nie objawia miłości, nie kocha.  
  LUCETTA
Głośną przed ludźmi tylko miłość płocha37.  
  JULIA
Chciałabym jego znać myśli.  
  LUCETTA
Przeczytaj 
To pismo, pani.  
  JULIA
„Do Julii”. Od kogo? 
  LUCETTA
To list pokaże.  
  JULIA
Mów, kto ci go wręczył? 
  LUCETTA
Paź to Walencja, wysłan38 przez Proteja, 
Szedł ci go oddać, jam się nawinęła 
I przebacz, żem go w twym imieniu wzięła. 
  JULIA
No, na mą skromność! wybornaś39 stręczarka40. 
Tyż to41 śmiesz płoche przechowywać pisma, 
Na moją młodość zmawiać się, knuć spiski? 
Śliczny to urząd, wierz mi, wzniosła godność, 
A tyś urzędnik na to miejsce właśnie. 
Weź stąd to pismo, pamiętaj je zwrócić 
Lub mi się więcej nie pokaż na oczy.  
  LUCETTA
Lepszej wart płacy ten, co miłość krzepi42.  
  JULIA
Odejdź!  
  LUCETTA
Byś mogła rozmyślić się lepiej. 
 
Wychodzi. JULIA
Trzeba mi było list przejrzeć przynajmniej! 
Teraz wstyd byłby przyzwać ją na powrót 
I w błąd ją kusić, który tuż zgromiłam. 
Jakaż niezdara, że wiedząc, żem dziewczę, 
Gwałtem mi listu przed oczy nie wparła. 
„Nie” — mówi dziewczę przez skromność, a pragnie, 
Aby natrętnik43 w tym słówku „tak” słyszał. 
Wstyd! Jakże chwiejną jest ta głupia miłość! 
Zadraśnie mamkę, jak krnąbrne niemowlę, 
I wnet w pokorze rózgę ucałuje. 
Jakżem stąd szorstko wygnała44 Lucettę, 
Właśnie gdym chętnie mieć ją tu pragnęła! 
W jakiż gniew srogi zmarszczyłam me czoło, 
Gdy wewnątrz radość wiodła serce w uśmiech! 
Teraz mą karą przyzwać znów Lucettę 
I za grzech przeszły błagać przebaczenia. 
Oho! Lucetto!  
 
Lucetta powracając, upuszcza list. LUCETTA
Czego pani żąda? 
  JULIA
Dają już obiad?  
  LUCETTA
O, gdyby już dano! 
Byś mogła na nim stępić ząbki, które 
Na mnie tak ostrzysz.  
 
Podnosi list. JULIA
Cóżeś tam podjęła45 
Tak troskliwie?  
  LUCETTA
Nic. 
  JULIA
Więc przecz46 się schylałaś? 
  LUCETTA
By podjąć papier, co mi wypadł z ręki.  
  JULIA
Więc papier niczym?  
  LUCETTA
W niczym mię nie tyczy. 
  JULIA
Ten, kogo tyczy, niech go sobie szuka.  
  LUCETTA
Kogo on tyczy, tego nie oszuka, 
Byle tłumacza fałszywego nie miał.  
  JULIA
Pewnie gach jakiś pisze ci wierszami.  
  LUCETTA
Bym je należną wyśpiewała nutą. 
Daj, daj mi nutę. Wszak ton przybrać umiesz.  
  JULIA
Podobne bzdurstwa47 niezgodne z mym tonem. 
Zanuć je na ton: „Rączy błysk miłości”.  
  LUCETTA
Nader to ciężkie na tak rączą nutę.  
  JULIA
Ciężkie? Alboż to nie fuga48 na głosy? 
  LUCETTA
Prosta melodia, wyśpiewaj ją solo.  
  JULIA
A czemuż nie ty?  
  LUCETTA
Dla mnie za wysoko. 
  JULIA
No, daj twą piosenkę. 
 
Usiłuje porwać list. Lucetta spiesznie ukrywa go za plecami i ucieka.
Nie chceszże, filutko49? 
 
Goni ją. LUCETTA
Nie zmieniaj tonu, gniewaj się, a śpiewaj, 
 
Julia ją chwyta.
Chociaż mi nie w smak ów twój ton poprzedni. 
  JULIA
Nie w smak? A czemu? 
 
Szczypie ją. LUCETTA
Bo major50 zbyt ostry. 
  JULIA
Sporna filutko!  
  LUCETTA
Zbyt w mdły minor51 spadasz, 
Psujesz harmonię zbyt cienkim dyszkantem52, 
A dla niej tenor53 konieczny w tej piosnce.  
  JULIA
Tenor ty głuszysz twym niesfornym basem54.  
  LUCETTA
Tak, bo basuję55 wciąż w sprawie Proteja.  
  JULIA
Takim paplarstwem56 nie chcę się już trapić. 
Oto masz koniec i z tym na dobitkę. 
 
drze list w kawałki
Precz, precz mi z oczu! Zostaw tu te świstki. 
Czyż cię na złość mi palce do nich świerzbią? 
  LUCETTA
Niby się gniewa, a byłaby rada57, 
Gdyby ją taki drugi list rozzłościł. 
 
Odchodzi. JULIA
Czemuż i na ten złościć się nie mogę! 
Przebrzydłe ręce! żeście zedrzeć śmiały 
Słowa tak lube. Zjadliwe szerszenie! 
Wy, które miodem karmiąc się tak słodkim, 
Wbijacie żądła w pszczoły, co go dają, 
Każdy papierek przeproszę całusem. 
Patrz, napisane: „Dobra Julio!” Gdzie tam, 
Niedobra Julio! W pomście za niewdzięczność 
Ciskam twe imię na ostre kamienie, 
Wzgardliwie depcząc twą przekorną dumę. 
Patrz dalej: „Protej miłością zraniony”. 
O biedne imię! me łono58 jak łoże 
Utuli ciebie, aż rana się zgoi. 
Lecz niech ją tkliwy wprzód ten całus zbada. 
Znów powtórzone: „Protej” — dwa, trzy razy. 
Ucisz się, wietrze, nie porwij ni słowa, 
Aż znajdę każdy listek z tego listu 
Krom59 własnej nazwy. Tę niech wicher jaki 
Na stromą, straszną, przepaścistą skałę 
Niesie i stamtąd w wściekłe
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 13
Idź do strony:

Darmowe książki «Dwaj panowie z Werony - William Shakespeare (Szekspir) (czytaj online książki TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz