Darmowe ebooki » Tragedia » Juliusz Cezar - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie po polsku .TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Juliusz Cezar - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie po polsku .TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 13
Idź do strony:
id="anchor-63">63 twoje tajemnice. 
O wiem, wiem dobrze, tylkom jest kobietą, 
Lecz tę kobietę Brutus wziął za żonę; 
O, wiem, wiem dobrze, tylkom jest kobietą, 
Lecz ta kobieta jest Katona córką; 
Czy żona taka, czyli64 taka córka, 
Nie jest silniejszą od swojej płci słabej? 
Odsłoń twe myśli, nie zdradzę tajemnic. 
Ażeby moją wypróbować stałość, 
Tu dobrowolną dałam sobie ranę65, 
A jeśli boleść tę cierpliwie zniosłam, 
Nie zdradzę pewnie i tajemnic męża. 
  BRUTUS
O, Boże, zrób mnie godnym takiej żony! 
 
Słychać stukanie za sceną
Słuchaj! Ktoś stuka. Oddal się na chwilę. 
Wszystkie tajniki serca ci odsłonię, 
Wszystkie ci moje zamiary opowiem, 
Wyznam, skąd smutek na czole mym zasiadł. 
Zostaw mnie teraz. 
 
Wychodzi Porcja
Wchodzą: Lucjusz i Ligariusz
Lucjuszu, kto stukał? 
  LUCJUSZ
Chory przychodzi twej rady zasięgnąć.  
  BRUTUS
Kajusz Ligariusz, o którym przed chwilą 
Metellus mówił. Zostaw nas, Lucjuszu.  
 
Wychodzi Lucjusz
Co mi przynosisz?  
  LIGARIUSZ
Przyjmij pozdrowienie, 
Choć wymówione cierpiącym językiem.  
  BRUTUS
Jak źle wybrałeś czas twojej choroby! 
Ach, jakbym pragnął, byś wszystkie miał siły!  
  LIGARIUSZ
Nie jestem chory, jeśli masz zamiary 
Godne poświęceń człowieka honoru.  
  BRUTUS
Mam je, Kajuszu. Zamiar mój opowiem, 
Byleś miał zdrowe do słuchania ucho.  
  LIGARIUSZ
Na wszystkich bogów, którym się Rzym kłania, 
Odpędzam moją chorobę, Brutusie. 
Ty, rzymska duszo, wielkich ojców synu, 
Jak czarnoksiężnik duch słaby66 zakląłeś. 
Każ, a rozpocznę dzieło niemożebne, 
Dokonam nawet. Mów, co trzeba zrobić.  
  BRUTUS
Czyn, który chorym wróci dawne zdrowie.  
  LIGARIUSZ
A czy choroby zdrowych nie nabawi?  
  BRUTUS
I to być musi. Wszystko ci opowiem 
W drodze do tego właśnie, który będzie 
Naszego czynu ostatecznym celem.  
  LIGARIUSZ
Z gorącym sercem wszędzie idę z tobą, 
Z gotową dłonią na czyn tajemniczy; 
Bo dosyć dla mnie Brutusa iść śladem. 
  BRUTUS
Więc idźmy razem.  
 
Wychodzą SCENA II
Pokój w pałacu Cezara
Grzmoty i błyskawice. Wchodzi Cezar w nocnym ubraniu CEZAR
Niebo tej nocy z ziemią było w wojnie: 
Trzy razy we śnie wołała Kalpurnia: 
„Boże! ratujcie! mordują Cezara!” 
Hola! 
 
Wchodzi SŁUGA SŁUGA
Mój panie? 
  CEZAR
Idź, niechaj kapłani 
Biją ofiary, a wracaj powiedzieć, 
Czyli67 wypadek pomyślny mi wróżą.  
  SŁUGA
Śpieszę. 
 
wychodzi — Wchodzi Kalpurnia KALPURNIA
Cezarze, czyś nie zmienił zdania? 
Nie, nie, ty dzisiaj domu nie opuścisz.  
  CEZAR
Cezar wykona, co raz zapowiedział. 
Groźby widziały tylko plecy moje; 
Gdy się odważą w mą twarz spojrzeć, nikną.  
  KALPURNIA
Z wszystkich wróżb dotąd śmiałam się, Cezarze, 
Dziś drżę przed nimi. Przyszedł właśnie człowiek, 
Co, oprócz zjawisk, których byłeś świadkiem, 
Mówi o dziwach, które straż widziała. 
Lwica zrzuciła szczenię na ulicę; 
Z otwartych grobów wstawali umarli; 
Ogniste armie w chmurach bój toczyły, 
W szyku i hufcach jak rzymskie legiony, 
A krew strugami ciekła na Kapitol; 
Wrzawę potyczki słyszano w powietrzu, 
I rżenie koni, i jęk konających; 
Duchy śród ulic wyły zabłąkane; 
Wszystkie te dziwy trwogą mnie przejmują. 
  CEZAR
Kto z nas, Kalpurnio, potrafi uniknąć, 
Co mu potęga bogów przeznaczyła? 
Lecz Cezar pójdzie, bo te przepowiednie 
Tak światu grożą, jak i Cezarowi. 
  KALPURNIA
Gdy żebrak kona, nie świecą komety, 
Lecz na śmierć książąt i niebo się pali.  
  CEZAR
Trwożliwy stokroć umiera przed śmiercią; 
Mężny raz tylko czuje śmierci gorycz. 
Ze wszystkich cudów, o których słyszałem, 
To cud największy, że ludzie się boją, 
Wiedząc, że kresem śmierć nieuniknionym, 
Przyjdzie, przyjść musi.  
 
Wchodzi Sługa
Co mówią Wróżbiarze? 
  SŁUGA
Radzą, byś w domu dzień cały pozostał, 
Bo gdy wyjęli wnętrzności ofiary, 
W piersiach bydlęcia nie znaleźli serca.  
  CEZAR
Tym cudem niebo zawstydza lękliwych. 
I Cezar byłby bydlęciem bez serca, 
Gdyby z bojaźni za próg nie śmiał wyjrzeć. 
Niebezpieczeństwo już dawno wie o tym: 
Niebezpieczniejszym od niego jest Cezar; 
Jakby dwa lwięta, jeden dzień nas spłodził, 
Ale ja byłem starszy i groźniejszy. 
Cezar więc pójdzie.  
  KALPURNIA
Mężu mój i panie, 
Zbytek ufności rozum twój zaćmiewa. 
Dziś tylko zostań, powiedz, że ma bojaźń, 
Nie twoja własna w domu cię zamyka. 
Marek Antoniusz powie senatowi, 
Że jesteś chory, że nie możesz przybyć. 
Słuchaj mej rady, na klęczkach cię błagam! 
  CEZAR
Dobrze, Antoniusz powie, żem jest chory; 
Zostanę w domu dla twoich przywidzeń.  
 
Wchodzi Decjusz
To Decjusz Brutus, on będzie mym posłem.  
  DECJUSZ
Witaj, Cezarze! przychodzę, by razem 
Udać się z tobą do izby senatu.  
  CEZAR
Przychodzisz w porę, abyś senatorom 
W moim imieniu zaniósł pozdrowienie, 
Doniósł, że dzisiaj do izby nie przyjdę, 
Że przyjść nie mogę, to byłoby kłamstwem; 
Że nie śmiem, większe jeszcze będzie kłamstwo, 
A więc po prostu powiedz, że nie przyjdę. 
  KALPURNIA
Powiedz, że chory.  
  CEZAR
Co? Cezar ma kłamać? 
Kto tam zwycięską dłonią gdzie ja sięgnął, 
Nie śmiałby dzisiaj prawdy starcom mówić? 
Powiedz, Decjuszu, że Cezar nie przyjdzie. 
  DECJUSZ
Wielki Cezarze, daj mi jaki powód, 
Żebym senatu nie był pośmiewiskiem. 
 
  CEZAR
Powodem wola jest moja, nie przyjdę; 
Myślę, że powód starczy senatowi. 
Ale dla ciebie, dla ciebie jedynie, 
Kocham cię bowiem, całą wyznam prawdę: 
Na prośbę żony Kalpurnii zostaję. 
Tej nocy posąg mój widziała we śnie 
Jakby fontannę, tysiącem otworów, 
Krwi mej czerwonej strugę tryskającą, 
A tłumy Rzymian, z uśmiechem na twarzy, 
Biegły, by ręce we krwi mojej kąpać. 
Ten sen, w jej myśli, bożym jest zesłaniem 
I przepowiednią nieszczęść mi grożących. 
Klęcząc błagała, abym w domu został. 
  DECJUSZ
Ten sen Kalpurnia źle wytłumaczyła: 
Widzenie było szczęścia przepowiednią. 
Krew tryskająca z twojego posągu, 
W której Rzymianie ręce swe kąpali, 
To znak, że w tobie nasz wielki Rzym znajdzie 
Świeżej krwi strugę, która go odmłodzi, 
A którą pierwsze miasta tego męże 
Będą czerpały jak święte relikwie. 
To jest prawdziwe snu tego znaczenie. 
  CEZAR
I dobrze w taki tłumaczysz je sposób. 
  DECJUSZ
Poznasz to lepiej, gdy mą powieść skończę. 
Wiedz, że zamiarem dzisiaj jest senatu 
Włożyć koronę na głowę Cezara; 
Kto wie, czy słysząc, że przybyć odmawiasz, 
Nagle od swojej nie odstąpi myśli. 
Zresztą jak łatwo w śmiech poszłoby wszystko, 
Gdyby przypadkiem w tłumie kto zawołał: 
„Odroczmy senat do dnia, w którym znowu 
Żona Cezara lepszy sen mieć będzie”. 
Jeśli nie przyjdziesz, czy nie będą szeptać: 
„Co? Zląkł się Cezar?” 
Przebacz, Cezarze, ale miłość moja 
Śmiałe te słowa w me usta włożyła; 
Miłość wzgardziła roztropności radą. 
  CEZAR
Jak mi się teraz bojaźń twa, Kalpurnio, 
Wydaje śmieszną! Sam się teraz wstydzę, 
Że mogłem takim ustąpić powodom. 
Podaj mi togę, idę do senatu.  
 
Wchodzą: Publiusz, Brutus, Ligariusz, Metellus, Kaska, TREBONIUSZ i Cynna
Widzę, że Publiusz chce mi towarzyszyć.  
  PUBLIUSZ
Witaj, Cezarze!  
  CEZAR
Dzień dobry, Publiuszu. 
Co? Brutus nawet tak rano w mym domu? 
Dzień dobry, Kasko. Nigdy, Ligariuszu, 
Cezar dla ciebie nie był takim wrogiem, 
Jak febra, która cię tak wychudziła. 
Która godzina?  
  BRUTUS
Już wybiła ósma. 
  CEZAR
Dzięki wam wszystkim za waszą uprzejmość.  
 
Wchodzi Antoniusz
Patrzcie, Antoniusz nawet już na nogach, 
Pomimo długiej swej nocnej hulanki. 
Witaj, Antoni!  
  ANTONIUSZ
Witam cię, Cezarze! 
  CEZAR
Niech służba moja będzie w pogotowiu, 
Źle, że tak długo czeka na mnie senat. 
Cynno — Metellu — Ale, Treboniuszu, 
Mam z tobą mówić na jaką godzinę; 
Dziś mi przypomnieć tego nie omieszkaj68; 
Stań przy mnie blisko, bym i ja pamiętał. 
  TREBONIUSZ
Chętnie, Cezarze.  
 
Na stronie
A stanę tak blisko, 
Że i najlepsi twoi przyjaciele 
Chcieliby chętnie, bym stał trochę dalej. 
  CEZAR
Wychylcie wprzódy kielich wina ze mną, 
Potem ruszymy jak przyjaciół grono.  
  BRUTUS
Na stronie
Że nas pozory tak często uwodzą, 
Ta myśl, Cezarze, serce mi zakrwawia!  
 
Wychodzą SCENA III
Rzym. Ulica w bliskości Kapitolu
Wchodzi Artemidorus z papierem w ręku ARTEMIDORUS
Czyta

„Cezarze, strzeż się Brutusa; daj baczność na Kasjusza; nie zbliżaj się do Kaski; nie ufaj Treboniuszowi; uważaj pilnie Metellusa Cymbra; Decjusz Brutus cię nie kocha; pokrzywdziłeś Kajusza Ligariusza. Wszystkich tych ludzi jedna myśl ożywia, a myśl ta skierowana przeciw Cezarowi. Jeśli nie jesteś nieśmiertelnym, miej się na baczności: zbyteczna ufność toruje drogę sprzysiężeniom. Niech cię bronią potężne bogi69! Twój kochający cię Artemidorus”.

Tu się zatrzymam, aż Cezar nadejdzie, 
I pismo wręczę, niby jaką prośbę. 
Boli mnie serce, że cnota na ziemi 
Zębów zazdrości nie może uniknąć. 
Czytaj, Cezarze, a znajdziesz zbawienie; 
Odrzuć z zdrajcami w spisku przeznaczenie. 
 
Wychodzi SCENA IV
Rzym. Inna część tej samej ulicy, przed domem Brutusa
Wchodzą: Porcja, Lucjusz Porcja
Chłopcze, pędź lotem do izby senatu. 
Nie odpowiadaj, nie trać darmo czasu. 
Dlaczego stoisz?  
  LUCJUSZ
Czekam na zlecenia. 
  PORCJA
Ach, jak bym chciała, byś już był z powrotem, 
Zanim ci powiem, po co cię wysyłam! 
O wytrwałości, bądź po mojej stronie! 
Staw góry między sercem a językiem! 
Mam duszę męża, lecz kobiety serce. 
Jak ciężko sekret zachować kobiecie! 
Czyś jeszcze tutaj? 
  LUCJUSZ
Co robić mam, pani? 
Do Kapitolu bieżeć70 i nic więcej? 
Potem do domu wracać, i nic więcej? 
  PORCJA
Leć, wróć i powiedz, jak pan twój wygląda, 
Bo słaby wyszedł. Zważaj także pilnie, 
Co robi Cezar, kto o co go prosi. 
Lecz cicho, chłopcze! Co wrzawa ta znaczy? 
  LUCJUSZ
Ja nic nie słyszę.  
  PORCJA
Nadstaw tylko ucho. 
Słyszałam wrzawę; niby jakieś starcie; 
A wiatr od strony Kapitolu wieje.  
  LUCJUSZ
Nie, pani, wszędzie cichość, nic nie słyszę.  
 
Wchodzi Wróżbiarz PORCJA
Zbliż się; skąd idziesz?  
  WRÓŻBIARZ
Z mego domu, pani. 
  PORCJA
Która godzina?  
  WRÓŻBIARZ
Około dziewiątej. 
  PORCJA
A czy już Cezar wszedł do Kapitolu?  
  WRÓŻBIARZ
Nie jeszcze, pani; właśnie tutaj stanę, 
Aby w przechodzie Cezara zobaczyć.  
  PORCJA
Czy masz do niego prośbę jaką zanieść?  
  WRÓŻBIARZ
Mam prośbę, pani, aby raczył Cezar 
Słuchać, co powiem, a pragnę go błagać, 
Ażeby własnym swym był przyjacielem.  
  PORCJA
Czy wiesz, że jakie grozi mu nieszczęście?  
  WRÓŻBIARZ
Nie wiem o żadnym, lecz lękam się wielu. 
Dzień dobry, pani! Wąska tu ulica, 
Tłum senatorów, sług i suplikantów71 
Gotów słabego starca na śmierć zagnieść; 
Wolę więc stanąć na szerokim placu, 
I tam słów kilka szepnąć Cezarowi. 
 
Wychodzi PORCJA
Sił mi nie staje72 — muszę wejść do domu. 
Ach, jakże słabe kobiety jest serce! 
Niech ci, Brutusie, niebo dopomoże! — 
Ach, to mnie chłopię podsłuchało pewno. — 
BRUTUS ma zanieść prośbę do Cezara, 
On ją odrzuci. — O Boże, omdlewam! — 
Spiesz, spiesz, Lucjuszu! Poleć mnie mężowi, 
Powiedz, że jestem wesoła, a wracaj, 
Wracaj i jego przynieś mi odpowiedź!  
 
Wychodzą
AKT TRZECI SCENA I
Senat zebrany w Kapitolu
Ulica prowadząca do Kapitolu zapełniona tłumem, wśród którego Artemidorus i Wróżbiarz. — Odgłos trąb. — Wchodzą: Cezar, Brutus, Kasjusz; Kaska, Decjusz, Metellus, Treboniusz, Cynna, Antoniusz, Lepidus, Popiliusz, Publiusz i inni CEZAR
Marcowe Idy przyszły.  
  WRÓŻBIARZ
Lecz nie przeszły. 
  ARTEMIDORUS
Niech żyje Cezar! — Przeczytaj to pismo.  
  DECJUSZ
Trebioniusz błaga, żebyś w wolnej chwili 
Raczył pokorną prośbę tę odczytać.  
  ARTEMIDORUS
Czytaj wprzód moją, bo treść jej ważniejsza, 
Bliżej samego obchodzi Cezara. 
Czytaj, Cezarze!  
  CEZAR
To, co mnie obchodzi, 
Zawsze ostatnie trzymać będzie miejsce.  
  ARTEMIDORUS
O, nie trać czasu, odczytaj natychmiast!  
  CEZAR
Człek ten oszalał.  
  PUBLIUSZ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 13
Idź do strony:

Darmowe książki «Juliusz Cezar - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie po polsku .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz