Juliusz Cezar - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie po polsku .TXT) 📖

Uwagi: 0

Słowa kluczowe:

Skarżyć się

Krótki opis książki:

Juliusz Cezar to tragedia Szekspira z 1599 r. Utwór oparty został na prawdziwych wydarzeniach.

W wyniku spisku ginie rzymski polityk, przywódca Juliusz Cezar. Rozpoczyna się walka o władzę między zwolennikami republiki a zwolennikami monarchii.

Przeczytaj książkę

Podziel się książką:

Czytasz książkę online - «Juliusz Cezar - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie po polsku .TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)

Idź do strony:

równy Brutusowi,

Lecz żołnierz szczery, prosty i otwarty,

Do przyjaciela swego przywiązany,

Jak o tym wiedzą ci, którzy publicznie

Dali mi prawo mówić o nim do was,

Bo na dowcipie87 zbywa mi i słowach,

I na płynności, na wdzięku i geście,

Bym mógł poruszyć krew w słuchacza żyłach.

Mówię po prostu to, co w sercu czuję,

I co z was każdy wie lepiej ode mnie,

Nieme Cezara pokazuję rany,

Niech za mnie mówią biedne, drogie rany!

Gdyby Antoniusz zostać mógł Brutusem,

Gdyby tu Brutus stał za Antoniusza,

Jak by wam słowem dusze rozpłomienił!

Jaką wymową każdą natchnął ranę!

Jak by na słowa jego w całym Rzymie

Kamienie nawet miecz zemsty chwyciły!

KILKU

My go pomścimy!

1 OBYWATEL

Spalim dom Brutusa!

3 OBYWATEL

Więc naprzód, naprzód! Idźmy zdrajców szukać!

ANTONIUSZ

Obywatele, jedno jeszcze słowo!

KILKU

Cicho! Szlachetny mówić chce Antoniusz.

ANTONIUSZ

Biegniecie robić co? nie wiecie sami.

Na taką miłość czym zarobił Cezar?

Jeszcze nie wiecie, a więc ja wam powiem.

Jego testament wybiegł wam z pamięci.

KILKU

Prawda, testament! Czytaj nam testament!

ANTONIUSZ

Oto testament z pieczęcią Cezara,

A w nim każdemu obywatelowi

Drachm88 siedemdziesiąt i pięć przekazuje.

2 OBYWATEL

Szlachetny Cezar! Śmierć jego pomścimy!

3 OBYWATEL

Królewski Cezar!

ANTONIUSZ

Słuchajcie cierpliwie!

KILKU

Cicho!

ANTONIUSZ

Prócz tego w darze wam zostawia

Swoje chłodniki89, sady i ogrody

Z tej strony Tybru, wam i dzieciom waszym,

Gdzie byście mogli przejść się i wypocząć.

Taki był Cezar; kiedyż jemu równy

Znajdzie się znowu?

1 OBYWATEL

Nigdy! Nigdy! Dalej!

Na świętym miejscu ciało jego spalim,

Potem, głowniami, zbójców jego domy.

Zabierzmy ciało!

2 OBYWATEL

Śpieszmy szukać ognia!

3 OBYWATEL

Wyrwijmy ławy!

4 OBYWATEL

Okna, dachy, wszystko!

Wychodzą Obywatele z ciałem Cezara ANTONIUSZ

Reszta ich sprawą. Ty, zło rozbudzone,

Leć teraz drogą, jaką samo zechcesz!

Wchodzi Sługa

Co mi przynosisz?

SŁUGA

Oktawiusz jest w Rzymie.

ANTONIUSZ

A gdzie?

SŁUGA

Z Lepidem w Cezara jest domu.

ANTONIUSZ

Śpieszę natychmiast połączyć się z nimi.

Przybywa w porę; widzę, że fortuna90

W dobrym humorze wszystko da nam chętnie.

SŁUGA

Oktawiusz mówi, że Kasjusz i Brutus

Jak obłąkani z Rzymu się wymknęli.

ANTONIUSZ

Zapewne na czas dobiegły ich wieści,

Jaki był skutek mej pogrzebnej mowy.

Prowadź mnie teraz, gdzie pan twój, Oktawiusz.

Wychodzą SCENA III

Ulica w Rzymie

Wchodzi poeta Cynna91 CYNNA

Miałem sen, żem był na uczcie z Cezarem;

Czarne przeczucia duszę mą obsiadły;

Nie miałem chęci za drzwi się wychylić,

Lecz jakaś tajna wywiodła92 mnie siła.

Wbiegają Obywatele 1 OBYWATEL

Twoje nazwisko?

2 OBYWATEL

Gdzie idziesz?

3 OBYWATEL

Gdzie mieszkasz?

4 OBYWATEL

Czyś żonaty, czy kawaler?

2 OBYWATEL

Odpowiedz każdemu wręcz!

1 OBYWATEL

A krótko!

4 OBYWATEL

A mądrze!

3 OBYWATEL

A szczerze; słuchaj rady!

CYNNA

Moje nazwisko? Gdzie idę? Gdzie mieszkam? Czy jestem żonaty, czy kawaler? Na wszystko mam odpowiedzieć wręcz, a krótko, a mądrze, a szczerze; a więc odpowiem mądrze: jestem kawaler.

2 OBYWATEL

To jakbyś powiedział, że głupi, kto ma żonę. Boję się bardzo, żebyś za takie słowa nie dostał ode mnie cięgów. Odpowiadaj dalej, a wręcz!

CYNNA

Więc idę wręcz na pogrzeb Cezara.

1 OBYWATEL

Czy jak przyjaciel, czy jak nieprzyjaciel?

CYNNA

Jak przyjaciel.

2 OBYWATEL

Na to pytanie wręcz odpowiedziałeś.

4 OBYWATEL

Gdzie mieszkasz? tylko krótko.

CYNNA

Krótko, mieszkam przy Kapitolu.

3 OBYWATEL

Twoje nazwisko? A szczerze.

CYNNA

Szczerze, nazywam się Cynna.

1 OBYWATEL

Rozszarpmy go na kawałki, to sprzysiężeniec.

CYNNA

Ja jestem poeta Cynna, ja jestem Cynna, poeta.

4 OBYWATEL

Rozszarpmy go na kawałki za jego złe wiersze; rozszarpmy go na kawałki za jego złe wiersze!

CYNNA

Nie jestem bynajmniej Cynną sprzysiężonym.

2 OBYWATEL

Mniejsza o to; nazywasz się Cynna. Wyrwijmy mu tylko nazwisko z serca, a potem puśćmy go na wolność.

3 OBYWATEL

Rozszarpmy go na kawałki, na kawałki! Naprzód! Hola! Głownie! Hola, pochodnie! Do Brutusa! do Kasjusza! Palmy wszystko! Niech jedni lecą do domu Decjusza, inni do Kaski, inni do Ligariusza! Tylko żwawo! Naprzód!

Wychodzą

Informacje o nowościach w naszej bibliotece w Twojej skrzynce mailowej? Nic prostszego, zapisz się do newslettera. Kliknij, by pozostawić swój adres e-mail: wolnelektury.pl/newsletter/zapisz-sie/

AKT CZWARTY SCENA I

Rzym. Pokój w domu Antoniusza

Antoniusz, Oktawiusz, Lepidus siedzą przy stole ANTONIUSZ

A więc ci umrą; każdy ma swój znaczek93.

OKTAWIUSZ

I brat twój także umrzeć musi z nimi.

Zgoda, Lepidzie?

LEPIDUS

Zgoda.

OKTAWIUSZ

do Antoniusza

Połóż znaczek.

LEPIDUS

Lecz pod warunkiem, Marku Antoniuszu,

Że twój siostrzeniec Publiusz los z nim dzieli.

ANTONIUSZ

Więc niech go dzieli! Patrz, daję mu kreskę.

Teraz, Lepidzie, idź bez straty czasu,

Przynieś testament z komnaty Cezara,

A zobaczymy, czy się nam nie uda

Z jego legatów część jakąś odtrącić.

LEPIDUS

Czy was tu znajdę?

OKTAWIUSZ

Tu lub w Kapitolu.

Wychodzi Lepidus ANTONIUSZ

Największą tego człowieka zdolnością

Lepszym od siebie służyć do posyłek.

Czy się też godzi ziemię na trzy dzielić,

Aby się jedna dostała mu cząstka94?

OKTAWIUSZ

Tak sam myślałeś, gdyś go wziął do rady,

Na proskrypcyjny kogo wciągnąć regestr95.

ANTONIUSZ

Więcej dnim widział niż ty, Oktawiuszu;

A choć wkładamy na niego ten honor,

By nań część sprawy nienawistną zwalić,

Honor dlań będzie, czym złoto dla osła:

Będzie się pocił, stękał pod ciężarem,

Po naszej woli wiedziony lub gnany,

A gdy zaniesie skarb nasz, gdzie zechcemy,

Zdejmiem mu juki, odpędzim jak osła,

Ażeby wolny uszy swe otrząsnął,

I szczypał oset na publicznej drodze.

OKTAWIUSZ

Zrobisz, jak zechcesz; tylko nie zaprzeczysz,

Że dzielny z niego, doświadczony żołnierz.

ANTONIUSZ

Jak doświadczony i dzielny mój rumak,

Za to też siana nigdy mu nie braknie.

Jam go przyuczył do krwawego boju,

Zrobił posłusznym natchnieniom mej woli;

Skręca się, bieży lub staje, jak zechcę.

Pod pewnym względem podobny mu Lepid;

Trzeba go uczyć, trzeba nim kierować.

Umysł jałowy, dla którego strawą

Sztuki, nauki i naśladowania

Dawno zużyte przez bystrzejsze głowy:

Dla nas on tylko narzędziem być może.

Lecz słuchaj teraz nowin wielkiej wagi:

Brutus i Kasjusz już formują pułki;

Czas ruszyć w pole; szukajmy przyjaciół

I sprzymierzeńców, a natężmy siły;

Radźmy bez zwłoki, jak plany ich odkryć.

Niebezpieczeństwom jawnym jak zapobiec.

OKTAWIUSZ

Radźmy, bo wrogów bije na nas psiarnia,

Jakby na zwierzę przykute do słupa.

Wiem, że niejeden, z uśmiechem na twarzy,

Tysiąc złych myśli w sercu dla nas chowa.

Wychodzą SCENA II

Przed namiotem Brutusa, w obozie blisko Sardes96

Przy odgłosie bębnów wchodzą: Brutus, Lucyliusz, Lucjusz, Żołnierze; Tytyniusz i Pindarus idą na ich spotkanie BRUTUS

Stój!

LUCYLIUSZ

Stój! Zdaj hasło!

BRUTUS

do Lucyliusza

Czy Kasjusz przybywa?

LUCYLIUSZ

Będzie za chwilę, Pindar go wyprzedził

W imieniu swego pana cię pozdrowić.

Pindar wręcza list Brutusowi BRUTUS

List jest uprzejmy. Lecz pan twój, Pindarze,

Przez własną winę lub podwładnych błędy

Niemałą żądzę w sercu moim zbudził,

Żeby się mogło odstać, co się stało.

Lecz sam zapewne da mi tłumaczenie.

PINDAR

A jestem pewny, że pan mój szlachetny

Dziś się pokaże takim, jak był zawsze,

Mężem mądrości pełnym i honoru.

BRUTUS

Nie wątpię o tym. — Słowo, Lucyliuszu.

Jak cię on przyjął? Opowiedz mi wszystko.

LUCYLIUSZ

Przyjął uprzejmie, z niemałą względnością,

Lecz nie znalazłem starej jego cnoty:

Wolnej, poufnej, otwartej rozmowy.

BRUTUS

Dałeś mi żywy obraz przyjaciela,

Z gorących uczuć z wolna stygnącego;

Bo kiedy miłość blednieje i słabnie,

Zwykle się słania zbytkiem ceremonii.

Szczerym uczuciom nie trzeba fortelu;

Lecz puste serce, jak koń w pierwszej chwili

Nazbyt gorący, wiele obiecuje,

A gdy ostroga boki mu zakrwawi,

Pochyla głowę i jak zwodny szkapa

Stanowczej próby nie może wytrzymać.

Czy armia jego przybywa z nim razem?

LUCYLIUSZ

Tej nocy w Sardes ma kwaterą stanąć,

Część jednak większa, prawie cała jazda,

Idzie z Kasjuszem.

Marsz za sceną BRUTUS

Słuchajmy! Przybywa.

Idźmy spokojnie na jego spotkanie.

Wchodzą: Kasjusz i Żołnierze KASJUSZ

Stój!

BRUTUS

Stój! Zdaj hasło!

GŁOS

za sceną

Stój!

GŁOS

za sceną

Stój!

GŁOS

za sceną

Stój!

KASJUSZ

Ciężką mi, bracie, wyrządziłeś krzywdę.

BRUTUS

Sądź mnie, Jowiszu! — Powiedz, czyli97 kiedy

Wrogom mym nawet krzywdę wyrządziłem?

I ja bym brata mojego pokrzywdził?

KASJUSZ

Powagą formy owijasz niesłuszność,

Czując się winnym —

BRUTUS

Uspokój się, bracie;

Powiedz urazy twoje; znam cię dobrze.

Odłóżmy spory, bo dwie nasze armie

Powinny tylko miłość naszą widzieć.

Rozkaż im odejść, a w moim namiocie

Wszystkie mi twoje wypowiesz urazy.

KASJUSZ

Rozkaż, Pindarze, moim pułkownikom

Stanąć obozem w pewnej odległości.

BRUTUS

Podobny rozkaz ponieś, Lucyliuszu.

Niech nikt do mego nie wchodzi namiotu,

Póki się nasza na skończy narada.

Niech drzwi pilnują Lucjusz i Tytyniusz.

Wychodzą. SCENA III

W namiocie Brutusa.

Wchodzą: Brutus i Kasjusz; w pewnej odległości od namiotu Lucjusz i Tytyniusz KASJUSZ

Wysłuchaj teraz, w czym mnie pokrzywdziłeś:

Lucjusza Pellę skazałeś na hańbę

Za to, że dał się Sardianom przekupić,

Bez żadnych względów na mój list i prośby

Za moim dobrym, starym przyjacielem.

BRUTUS

Sam się skrzywdziłeś, pisząc w takiej sprawie.

KASJUSZ

W czasach, jak nasze, niedobrze jest, bracie,

Surowo karcić drobne przekroczenia.

BRUTUS

O tobie także, daruj mi otwartość,

Mówią dość głośno, że długie masz ręce,

Że godnościami frymarczysz98 z hołotą

Idź do strony:

Darmowe książki «Juliusz Cezar - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie po polsku .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!

Dodaj komentarz