Darmowe ebooki » Tragedia » Juliusz Cezar - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie po polsku .TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Juliusz Cezar - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie po polsku .TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)



1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Idź do strony:
włos na głowie jeży? 
Ktoś jest? odpowiedz!  
  DUCH
Twój zły duch, Brutusie. 
  BRUTUS
Po co przychodzisz?  
  DUCH
Aby ci powiedzieć, 
Że się zobaczym znowu pod Filippi.  
  BRUTUS
Więc cię zobaczę jeszcze?  
  DUCH
Pod Filippi. 
 
znika BRUTUS
Więc dobrze, znów cię ujrzę pod Filippi. 
Zaledwie zniknął, serce mi wróciło. 
Zły duchu, chciałbym dłużej z tobą mówić. — 
Chłopcze! Lucjuszu! Klaudiuszu! Warronie! 
Zbudźcie się!  
  LUCJUSZ
Lutnia była rozstrojona. 
  BRUTUS
On jeszcze marzy, że ma lutnię w ręku. 
Zbudź się, Lucjuszu!  
  LUCJUSZ
Panie! 
  BRUTUS
Czyś co marzył, 
Żeś śpiąc tak wrzasnął?  
  LUCJUSZ
Nie wiedziałem, panie, 
Żem przez sen wołał.  
  BRUTUS
A wołałeś przecie. 
Czyś nic nie widział?  
  LUCJUSZ
Nic, panie. 
  BRUTUS
Śpij znowu. 
Hola, Klaudiuszu! Obudźcie się wszyscy!  
  WARRO
Panie!  
  KLAUDIUSZ
Panie!  
  BRUTUS
Co mają znaczyć krzyki wasze we śnie? 
 
  WARRO i KLAUDIUSZ
Czyśmy krzyczeli?  
  BRUTUS
Czy nic nie widziałeś? 
  WARRO
Nic nie widziałem.  
  KLAUDIUSZ
Ani ja, mój panie. 
  BRUTUS
Idź, Kasjuszowi zanieś pozdrowienie, 
Powiedz, niech naprzód swe prowadzi pułki, 
My pójdziem za nim.  
  WARRO i KLAUDIUSZ
Idźmy spełnić rozkaz. 
 
Wychodzą AKT PIĄTY SCENA I
Równiny pod Filippi
Wchodzą: Oktawiusz, Antoniusz i ich Wojska OKTAWIUSZ
Wszystkie się moje spełniły nadzieje. 
Wróg, twoim zdaniem, miał przylgnąć do wzgórzy112. 
Miał nie mieć serca zstąpić na dolinę; 
Nie tak się stało, armia się ich zbliża, 
Na tych równinach chce na nas uderzyć, 
I przed wyzwaniem jeszcze w szranki wstąpić. 
  ANTONIUSZ
W sercu ich czytam, przenikam ich myśli: 
Chętnie ku innym ciągnęliby stronom; 
A teraz z trwożnym nacierają męstwem, 
Jakby nas chcieli pozorem przekonać, 
Że mają serce, choć im na nim zbywa. 
 
Wchodzi Posłaniec POSŁANIEC
Szykujcie pułki do boju, wodzowie, 
Wróg się przybliża w wojennym rynsztunku, 
Krwawą chorągiew, znak bitwy, wywiesił, 
I lada chwila z naszymi się zetrze.  
  ANTONIUSZ
Prowadź twe pułki i na lewym skrzydle 
Rozwiń powoli szyk twój, Oktawiuszu. 
  OKTAWIUSZ
Ja zajmę prawe, ty weź lewe skrzydło.  
  ANTONIUSZ
W stanowczej chwili skąd to sprzeciwianie?  
  OKTAWIUSZ
To wola moja, a nie sprzeciwianie.  
 
Marsz. — Przy odgłosie bębnów wchodzą: Brutus, Kasjusz i ich Armie, Lucyliusz, Tytyniusz, Messala i inni BRUTUS
Patrzcie, stanęli, chcą parlamentować.  
  KASJUSZ
Stój, Tytyniuszu! Wystąpmy, słuchajmy.  
  OKTAWIUSZ
Marku Antoni, czy damy znak boju?  
  ANTONIUSZ
Nie, nie, Cezarze, czekajmy ataku. 
Zbliżmy się do nich, chcą nam coś powiedzieć.  
  OKTAWIUSZ
Stójcie w milczeniu, na znak nasz czekajcie.  
  BRUTUS
Słowa przed ciosem, czy nie tak, rodacy?  
  OKTAWIUSZ
Lecz nie my słowa nad ciosy przenosim.  
  BRUTUS
Nad zły cios jednak lepsze dobre słowo.  
  ANTONIUSZ
W złych twoich ciosach dobre dajesz słowa, 
Dowiodłeś tego, gdy Cezara serce 
Przebiłeś, wrzeszcząc: „Niech żyje nasz Cezar”! 
  KASJUSZ
Marku Antoniuszu, ciosów twych natura 
Dotąd przynajmniej jeszcze nam nieznana; 
Twe słowa pszczoły hyblejskie113 okradły, 
Miód im zabrały... 
  ANTONIUSZ
...Zostawiły żądła. 
  KASJUSZ
Nie tylko żądła i głos im zabrały, 
Brzęczenie także skradłeś im, Antoni, 
Dlatego mądrze grozisz, nim ukłujesz. 
  ANTONIUSZ
Wy nie brzęczeli, gdyście podły sztylet 
W Cezara piersiach pospołu szczerbili, 
Nie, wyście łasić się jak psy woleli, 
Wyście jak małpy wyszczerzali zęby, 
Cezara nogi całując poddańczo, 
Gdy z tyłu Kaska, ten kundel piekielny, 
W szyi Cezara sztylet swój utopił. 
O, wy pochlebcy!  
  KASJUSZ
Pochlebcy! — Brutusie, 
Sam sobie teraz podziękuj za wszystko; 
Ten by nas język nie krzywdził tak dzisiaj, 
Gdyby me zdanie podówczas przemogło. 
  OKTAWIUSZ
Do rzeczy! Jeśli już w samych słów starciu 
Pot wilży czoła, gdy przyjdzie do próby, 
Czerwieńsza rosa popłynie strugami. 
Patrz, na spiskowców dobywam oręża; 
A kiedy oręż ten wróci do pochwy? 
Nigdy, dopóki nie będą pomszczone 
Wszystkie trzydzieści trzy rany Cezara, 
Albo dopóki na drugim Cezarze 
Zdrajców sztylety nie spełnią morderstwa.  
  BRUTUS
Od zdrajców ręki nie zginiesz, Cezarze, 
Chyba, że sam ich z sobą sprowadziłeś.  
  OKTAWIUSZ
Tak się spodziewam, bo się nie rodziłem, 
Ażeby legnąć od szabli Brutusa.  
  BRUTUS
Choćbyś najpierwszym był z twojego rodu, 
Nie mógłbyś piękniej umierać, nędzniku!  
  KASJUSZ
Niesforny student, pajaca hulaki 
Godny towarzysz, śmierci takiej nie wart.  
  ANTONIUSZ
Zawsze, jak widzę, ten sam stary Kasjusz.  
  OKTAWIUSZ
Idźmy, Antoni. Żeby skończyć, zdrajcy, 
Teraz wam nasze ciskam w twarz wyzwanie 
Jeżeli macie serce dzisiaj walczyć, 
Wystąpcie dzisiaj, lub kiedy zechcecie.  
 
Wychodzą: Oktawiusz, Antoniusz i ich Armia KASJUSZ
Dmij teraz, wichrze! Wzdymajcie się, fale! 
A ty, płyń, barko! Zaryczała burza, 
Traf wszystkim rządzi. 
  BRUTUS
Słuchaj, Lucyliuszu. 
  LUCYLIUSZ
Panie!  
 
Brutus i Lucyliusz rozmawiają na stronie KASJUSZ
Messalo! 
  MESSALA
Co chcesz mi powiedzieć? 
  KASJUSZ
Messalo, dzisiaj moje urodziny; 
W tym dniu, przed laty, urodził się Kasjusz. 
Daj mi twą rękę, Messalo, bądź świadkiem, 
Że jak Pompejusz114, mimo mojej woli, 
Na jednej bitwy stawiłem wypadek 
Nasze swobody i przyszły los Rzymu115. 
Wiesz, żem był wiernym Epikura116 uczniem, 
Ale dziś zmieniam dawną moją wiarę, 
I wróżbom trochę dowierzać zaczynam. 
Gdyśmy z Sard wyszli, na pierwszej chorągwi, 
Jakby na grzędzie, usiadły dwa orły, 
I z rąk żołnierzy naszych pastwę jadły, 
Towarzyszyły nam aż do Filippi, 
Ale dziś rano oba odleciały, 
A na ich miejsce kruki, wrony, kanie 
Krążą nad nami i patrzą nam w oczy, 
Jak na żer pewny, na pół już umarły, 
Cieniem swych skrzydeł, jak śmiertelną płachtą, 
Owiły wszystkie armii naszej pułki, 
Na śmierć skazane. 
  MESSALA
O, nie wierz w te gusła! 
  KASJUSZ
W części też tylko wierzę im, Messalo, 
Bo duch mój świeży i zawsze gotowy 
Z niebezpieczeństwem bez trwogi się mierzyć.  
  BRUTUS
Tak, Lucyliuszu.  
  KASJUSZ
Szlachetny Brutusie, 
Niechaj nam bogi117 dzisiaj dopomogą, 
Byśmy w pokoju starości dożyli! 
Lecz gdy niepewne wszystkie ludzkie sprawy, 
Przygotowanym na wszystko być trzeba. 
Jeżeli bitwę przegramy, Brutusie, 
To już ostatnia nasza jest rozmowa; 
Jakie na potem są twoje zamysły?  
  BRUTUS
Tę filozofię wezmę za mistrzynię, 
Z którą Katona118 potępiłem rozpacz, 
Gdy własną ręką oswobodził duszę. 
Mym sądem119, bojaźń ten nikczemną zdradza, 
Kto sam żywota nić swego przecina, 
Przyszłych wypadków obłąkany groźbą. 
Co do mnie, zbrojny w cierpliwość chcę czekać, 
Póki Opatrzność, która światem rządzi, 
Swoich wyroków nie spełni nad nami. 
  KASJUSZ
Chcesz, zwyciężony, przez ulice Rzymu 
Za triumfalnym postępować wozem120?  
  BRUTUS
O nie, Kasjuszu, nie myśl, aby Brutus 
Miał Rzym zobaczyć jak zwycięzców jeniec; 
Zbyt wielkie serce w piersiach jego bije. 
Ale co w Idach marca się poczęło, 
To w dniu dzisiejszym rozstrzygnąć się musi. 
Nie wiem, czy kiedy zobaczym się znowu, 
Więc przyjm ostatnie moje pożegnanie. 
Bądź zdrów, Kasjuszu, na wieki! Na wieki! 
Gdy się zobaczym, uśmiechniem się znowu, 
Gdy nie, na zawsze żegnamy się teraz. 
  KASJUSZ
Bądź zdrów, Brutusie, na wieki! Na wieki! 
Gdy się zobaczym, uśmiechniem się znowu, 
Gdy nie, na zawsze żegnamy się teraz. 
  BRUTUS
Więc naprzód! Naprzód! — O, gdyby mógł człowiek 
Przewidzieć koniec sprawy przed dnia końcem! 
Lecz dość jest wiedzieć, że dzień się ten skończy 
I że z dnia końcem rozstrzygnie się sprawa. 
Naprzód! 
 
Wychodzą SCENA II
Plac boju pod Filippi
Alarm. — Wchodzą: Brutus i Messala BRUTUS
Na koń, Messalo! Na koń! I galopem 
Na lewe skrzydło rozkazy te ponieś. 
 
Głośny alarm
Niech żwawo natrą, bo widzę dowodnie, 
Chwiać się zaczyna skrzydło Oktawiusza, 
Całe w rozsypkę na pierwszy cios pójdzie. 
Pędź, pędź Messalo! Niech masą uderzą. 
 
Wychodzą SCENA III
Inna część pola bitwy
Alarm. — Wchodzą: Kasjusz i Tytyniusz KASJUSZ
Patrz, Tytyniuszu, patrz, tchórze pierzchają! 
Wrogiem mych własnych zostałem żołnierzy. 
Tego sztandaru chorąży tył podał121, 
Zabiłem tchórza, sam wziąłem chorągiew.  
  TYTYNIUSZ
Brutus za wcześnie wydał znak ataku, 
Za pierzchającym skrzydłem Oktawiusza 
Nazbyt gorąco w pogoń się zapuścił; 
Gdy żołnierz jego na rabunek pobiegł, 
Naszych zwycięski otoczył Antoniusz. 
 
Wchodzi Pindarus PINDAR
Uciekaj, wodzu, uciekaj co prędzej! 
Marek Antoniusz zdobył twe namioty; 
Uciekaj, wodzu, póki jeszcze pora!  
  KASJUSZ
Wzgórze to jeszcze dosyć jest odległe. 
Spojrz, Tytyniuszu, czy mnie oczy mylą, 
Czy to są moje namioty w płomieniach?  
  TYTYNIUSZ
Twoje.  
  KASJUSZ
Przez Boga! Konia mego dosiądź, 
Nie szczędź ostrogi, dotrzyj, gdzie te pułki, 
I wracaj do mnie z pewną wiadomością, 
Czy to są nasi, czy nieprzyjaciele. 
  TYTYNIUSZ
Z szybkością myśli powrócę, Kasjuszu. 
 
wychodzi KASJUSZ
A ty, Pindarze, wdrap się na szczyt skały, 
Wzrok mój zbyt słaby, patrz za Tytyniuszem, 
Powiedz, jak stoi bitwa na dolinie.  
 
Wychodzi Pindarus
W tym dniu raz pierwszy życie zobaczyłem, 
Czas mój zbiegł koło — w tym dniu zamknę oczy.  
  PINDAR
za sceną
Wodzu, mój wodzu!  
  KASJUSZ
I cóż zobaczyłeś? 
  PINDAR
Za Tytyniuszem wrogów pędzi szwadron — 
Już go otoczył — lecz on pędzi jeszcze — 
Już go dobiega — śmiało, Tytyniuszu! — 
Już zsiadło kilku i on z konia zskoczył — 
Już go pojmali — słyszysz krzyk triumfu?  
 
Okrzyki KASJUSZ
Dość tego, wracaj, dosyć już widziałeś! — 
Jażbym tchórzliwie przeciągnąć chciał żywot, 
Gdy pod mym okiem przyjaciel mój wzięty?  
 
Wchodzi Pindarus
Zbliż się! Pamiętasz, na partyjskich polach 
Wziąłem cię jeńcem, darowałem życie, 
A ty przysiągłeś, że jak wierny sługa, 
Ślepo me wszystkie rozkazy wykonasz. 
Przyszła godzina, dotrzymaj przysięgi. 
Wracam ci wolność, a dobrą tę klingę, 
Która Cezara przeszyła wnętrzności, 
W sercu mym utop. 
Nie odpowiadaj — uchwyć tę rękojeść, 
A gdy osłonię twarz, jak teraz, uderz! 
Uderz! Cezarze, śmierć twoja pomszczona, 
Tą samą klingą, co ciebie zabiła. 
 
Umiera PINDAR
Jestem więc wolny! Nie chciałbym nim zostać, 
Gdybym własnego słuchać mógł natchnienia. 
Bądź zdrów, Kasjuszu! Pindar tam się skryje, 
Gdzie nigdy rzymskie nie ujrzą go oczy. 
 
Wychodzi. — Wchodzi: Tytyniusz i Messala MESSALA
To tylko klęska klęską okupiona. 
BRUTUS przełamał skrzydło Oktawiusza, 
Jak nasze legie pierzchły przed Antonim.  
  TYTYNIUSZ
Ta wieść pociechą będzie dla Kasjusza.  
  MESSALA
Gdzieś go zostawił?  
  TYTYNIUSZ
Na tym właśnie wzgórzu, 
Z Pindarem, wiernym jego niewolnikiem.  
  MESSALA
Czy to nie Kasjusz?  
  TYTYNIUSZ
O Boże! Bez życia! 
  MESSALA
Czy to nie Kasjusz?  
  TYTYNIUSZ
To był kiedyś Kasjusz, 
Lecz już go nie ma! — Słońce zachodzące, 
Jak w twych czerwonych zapadasz promieniach, 
Tak w krwi czerwonej zapadł dzień Kasjusza! 
Z nim Rzymu słońce zagasło na wieki! 
I nasz dzień zmierzcha, tu prac naszych koniec! 
A mgły i chmury niebezpieczeństw wschodzą! 
To dzieło trwogi to jazdy mej skutek. 
  MESSALA
To dzieło trwogi o jazdy twej skutek. 
Okrutny błędzie, melancholii synu, 
Czemuż przedstawiasz łatwowiernej myśli 
To, czego nie ma? Zbyt łatwo poczęty, 
Nigdy szczęśliwie na świat nie przychodzisz, 
Zawsze zabijasz własną twoją matkę.  
  TYTYNIUSZ
Gdzieś jest, Pindarze? Pindarze, czy słyszysz?  
  MESSALA
Szukaj go pilnie, ja tymczasem biegnę 
Wieścią tą ucho Brutusowe przeszyć, 
O tak jest, przeszyć, bo zatrutej strzały 
Lub świst pocisku mniej by je przeraził, 
Niż gorzka powieść, którą mu przyniosę. 
  TYTYNIUSZ
Śpiesz się; tymczasem wyszukam Pindara.  
 
Wychodzi Messala
Po
1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Idź do strony:

Darmowe książki «Juliusz Cezar - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie po polsku .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz