Party, kolacja i grill - 1. Stół dobrych manier - Peggy Post (jak czytać książki txt) 📖
- Autor: Peggy Post
Czytasz książkę online - «Party, kolacja i grill - 1. Stół dobrych manier - Peggy Post (jak czytać książki txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Peggy Post
Między stylami zachodzą też znaczne różnice:
Styl amerykański (zwany też zygzakowym). Kiedy jedzenie zostanie pokrojone, styl ten wymaga położenia (nie oparcia) noża na brzegu talerza, a następnie przełożenia widelca do prawej ręki przed podniesieniem go, zębami w górę, do ust.
Styl amerykański
Styl kontynentalny. Po pokrojeniu jedzenia nóż pozostaje w dłoni albo zostaje położony w poprzek talerza, natomiast druga dłoń unosi widelec do ust. Pozostaje on w lewej ręce. Jest trzymany zębami w dół, a palec wskazujący dotyka szyjki trzonka.
Styl kontynentalny
Odkładanie sztućców
Przydatna okazuje się również wiedza, gdzie odkładać sztućce podczas posiłku i po nim. Po pierwsze, nigdy nie wolno użytego noża, widelca czy łyżki odkładać wprost na stół; należy położyć go ukośnie na brzegu swojego talerza.
Jeśli przerywasz jedzenie, aby się napić lub z kimś porozmawiać czy odezwać, połóż nóż i widelec na talerzu, blisko jego środka, nieco pod kątem w stosunku do siebie, tworząc odwróconą literę V, przy czym końce noża i widelca powinny być skierowane ku sobie. (Nie przejmuj się tym, czy kładziesz widelec zębami w górę, czy w dół, choć logiczne jest, iż będą one skierowane w dół, jeśli jesz w stylu kontynentalnym). Możesz też odłożyć sztućce w stylu amerykańskim – nóż lekko ukośnie na prawym górnym brzegu talerza, a widelec w jego pobliżu, zębami w górę. Te dwie pozycje spoczynkowe, rozpoznawane przez przeszkolonych kelnerów, sygnalizują, że jeszcze nie chcesz, by zabierano ci talerz.
W większości restauracji używane sztućce zostają zastąpione czystymi przy następnym daniu. Jeżeli kelner prosi, byś zachował brudne sztućce (praktyka wynikająca najwyraźniej z oszczędności), możesz mimo to zażyczyć sobie czystych.
Jeśli zupa albo deser zostają podane w głębokiej misce, filiżance albo misce postawionej na talerzu, po skończeniu dania połóż sztuciec na tym talerzu. Jeżeli podano danie w talerzu głębokim (szerokim), pozostaw łyżkę w nim.
Dwie możliwe pozycje odkładania sztućców w czasie posiłku
Po skończeniu jedzenia połóż nóż i widelec obok siebie, ukośnie na talerzu (gdyby talerz był tarczą zegara, sztućce wskazywałyby godzinę czwartą). Ostrze noża powinno być skierowane do środka, a zęby widelca dowolnie, w górę albo w dół. Pozycja ta nie tylko jest sygnałem dla kelnera, że skończyłeś jedzenie, ale także zmniejsza możliwość upadku sztućców na podłogę, kiedy talerze są zabierane.
Sztućce odłożone w sposób wskazujący na zakończenie posiłku
Używanie serwetki
Niezależnie od tego, czy serwetka jest z materiału, czy papierowa, kładzie się ją na kolanach od razu po zajęciu miejsca. Kiedyś tradycyjnie goście czekali, aż gospodyni zrobi to pierwsza, ale dziś zwyczaj ten zachowuje się tylko przy bardziej oficjalnych okazjach. Pamiętaj, by kłaść serwetkę na kolanach. Nie wpychaj jej za kołnierzyk, między guziki koszuli czy bluzki ani za pasek. (Można zrobić wyjątek dla osób starszych albo niepełnosprawnych; jeśli komuś często się zdarza rozsypywać albo rozlewać jedzenie, ma wszelkie prawo chronić swoje ubranie). Rozłóż serwetkę częściowo (innymi słowy, zostaw ją na pół złożoną); nie rozkładaj jej pokazowym strzepnięciem.
W czasie posiłku często używaj serwetki przez przytknięcie jej do ust albo osuszanie ich, ale nie wycieranie. Dobrze jest osuszyć usta przed piciem – zwłaszcza, jeśli jesteś kobietą i masz pomalowane usta.
Za każdym razem, kiedy odchodzisz od stołu oraz gdy skończysz posiłek, kładź serwetkę po lewej stronie swojego talerza. Nie składaj jej ani nie zgniataj, po prostu zostaw ją luźno złożoną tak, by zabrudzone części nie były widoczne. Po zakończeniu posiłku połóż serwetkę z lewej strony albo, jeśli zabrano już twój talerz, na środku nakrycia.
Sposób podawania posiłku zależy od jego stylu. Na oficjalnym przyjęciu jedzenie przynosi się każdemu gościowi. Obsługujący pokazuje półmisek albo miskę z lewej strony gościa i wtedy może on przyjąć jedzenie lub odmówić. (Potrawy mogą też zostać przygotowane w kuchni na talerzu, przyniesione do stołu i postawione przed jedzącymi). Podczas bardziej swobodnych posiłków, takich jak nieoficjalne przyjęcie, gospodarz nakłada jedzenie na talerze gości i podaje je wokół stołu albo goście sami nakładają sobie jedzenie i podają je innym w razie potrzeby.
W którym kierunku podaje się jedzenie wokół stołu? Tradycja mówi, by przekazywać półmiski w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara (czyli w prawo) choć tak naprawdę chodzi o to, by robić to tylko w jednym kierunku. Jeden gość trzyma naczynie, kiedy następny nakłada sobie jedzenie, albo podaje naczynie osobie, która potem obsługuje się sama. Wszelkie ciężkie albo nieporęczne naczynia stawia się na stole po każdym podaniu. Sosjerki i inne naczynia z uszkami powinno się podawać uchwytem w kierunku osoby przyjmującej.
Nabieranie jedzenia
Najważniejsze przy nabieraniu sobie jedzenia są ostrożność i unikanie rozlania czy rozsypania. Poza tym należy pamiętać o następujących sprawach:
Sos nalewa się łyżką bezpośrednio na mięso, ziemniaki czy ryż na własnym talerzu, natomiast przyprawy, pikle i galaretki kładzie się obok pożywienia, któremu mają towarzyszyć.
Oliwki, orzechy, rzodkiewki czy seler kładzie się na talerzyku na chleb. Jeżeli go nie ma, można je położyć na brzegu talerza obiadowego.
Jeśli posiłek się rozpoczął, a na stole brakuje czegoś, co zwykle powinno na nim być, na przykład soli i pieprzu albo masła, powiedz o tym gospodarzowi tylko wtedy, gdy masz pewność, że to jedynie przeoczenie: „Anne, czy jest masło do bułek?” Proszenie o coś innego może być niezręczne i nieuprzejme, zwłaszcza podczas przyjęcia. Po pierwsze, gospodarz może nie mieć sosu do steków albo pikli; po drugie, proszenie o coś dodatkowego sugeruje, że twoim zdaniem jedzenie nie jest wystarczająco dobre.
Odmówienie potrawy
Kiedy znajdujesz się wśród przyjaciół, możesz z powodzeniem odmówić jakiejś potrawy, której nie chcesz, mówiąc uprzejmie: „Nie, dziękuję”. Jednak na przyjęciu, gdzie gospodarz zadał sobie wiele trudu, dobre maniery zalecają spróbowanie choć odrobiny każdej podanej potrawy.
Jeśli masz alergię na jakieś pożywienie albo jesteś na diecie, a gospodarz nakłania cię do jedzenia czegoś, czego jeść nie powinieneś, wytłumacz mu (ale nie wszystkim przy stole), dlaczego musisz odmówić: „Sarah, nie mogę jeść skorupiaków, ale jestem pewien, że wszystkie pozostałe przepyszne potrawy mi to wynagrodzą”.
Z chwilą podania posiłku pojawia się pierwsze pytanie: kiedy zacząć jeść? Czy musisz czekać, aż zapełnią się talerze wszystkich pozostałych gości, mimo że twoje jedzenie stygnie? Jeśli posiłek składa się z potraw zimnych, inni biesiadnicy (także gospodarz, jeśli jest) będą zwykle nakłaniać cię do rozpoczęcia. Jeżeli grupa jest duża, zacznij jeść, gdy przynajmniej trzem osobom podano już jedzenie.
Przy małym stole, gdzie siedzi od dwóch do czterech osób, lepiej poczekać z rozpoczęciem do chwili, kiedy wszyscy dostaną jedzenie. Podczas posiłku oficjalnego albo biznesowego powinieneś zaczekać, aż wszyscy zostaną obsłużeni; należy zacząć, gdy poprosi o to gospodarz.
Pozostałe wskazówki na czas posiłku są proste. Opierają się na zasadzie, by robić wszystko w sposób nierzucający się w oczy – to dlatego nie należy jeść głośno, machać widelcem podczas mówienia ani potrząsać serwetką, zamiast ją rozłożyć.
Postawa, wiercenie się ... i te łokcie
Nie powinieneś siedzieć przy stole sztywno, jakbyś połknął kij, ale garbienie się nad talerzem (postawa towarzysząca często posługiwaniu się widelcem jak szuflą) jest zdecydowanie czymś zakazanym. Tak samo niewłaściwe jest odchylanie się na krześle (co powoduje, że wyglądasz na niezainteresowanego posiłkiem), kiedy jesz z innymi.
Jeśli chodzi o zasadę, która mówi, by nie opierać łokci na stole, ten wbijany nam do głowy zakaz dotyczy tylko czasu, kiedy faktycznie jesz. Co innego, gdy nie używa się sztućców; tak naprawdę oparcie łokci na stole, kiedy pochylasz się trochę do przodu w czasie konwersacji, świadczy o zainteresowaniu rozmówcą.
Czekając na jedzenie albo po posiłku, można trzymać ręce na kolanach, choćby po to, by oprzeć się pokusie bawienia się sztućcami czy innymi przedmiotami. Powstrzymuj się od bębnienia palcami, potrząsania kolanami i innych nerwowych nawyków; ręce trzymaj zawsze z dala od włosów.
Krojenie, przyprawianie i tym podobne
Zaczynając i kontynuując posiłek, warto pamiętać o wykonywaniu pewnych czynności oraz unikaniu innych.
Krojenie jedzenia. Krój jednorazowo tylko kawałek na jeden-dwa kęsy. Talerz pełen pokrojonego jedzenia nie tylko wygląda nieapetycznie; pokrojona potrawa szybciej stygnie i wysycha. (Wyjątkiem od tej reguły jest pomoc w krojeniu małemu dziecku).
Przyprawianie jedzenia. Na przyjęciu i w restauracji zawsze spróbuj potrawy przed jej przyprawieniem. Pospieszne posypanie jedzenia solą czy polanie ketchupem sugeruje, że twoim zdaniem dzieło kucharza wymaga poprawienia.
Przeżuwanie jedzenia. Kiedy zaczniesz jeść, nie gryź kęsów większych, niż możesz przeżuć. Ugryź rozsądny kawałek, przeżuj go dobrze i połknij przed wzięciem następnego. Pamiętaj też, że mlaskanie, siorbanie i jedzenie z wypchanymi policzkami to poważne faux pas. Kiedy masz usta pełne jedzenia, unikaj dwóch rzeczy: picia i mówienia. Jeżeli chcesz powiedzieć więcej niż kilka słów, przełknij jedzenie, odłóż widelec na talerz i odezwij się, zanim zaczniesz jeść na nowo.
Sięganie po jedzenie. Jak blisko coś musi być na stole, by sięgnąć po to samemu? To proste: w zasięgu ręki, kiedy musisz pochylić się tylko odrobinę naprzód. Nie rób tego, jeśli przeszkadzasz siedzącej obok ciebie osobie, ani nie rzucaj się naprzód. Prośba: „Proszę, podaj mi ...” oraz podziękowanie osobie podającej to najlepszy sposób, aby spróbować tego, co znajduje się poza twoim zasięgiem.
Używanie miseczki z wodą. Jeśli podano ci miseczkę z wodą (potrzebną po zjedzeniu czegoś rękami, na przykład homara, albo bardziej oficjalnego posiłku, gdy podawany jest deser), zanurz palce w wodzie, po czym osusz je serwetką. (Zobacz też s. 131: „Finezja miseczki z wodą”).
Wybrane rady
Pamiętaj o używaniu serwetki, jeśli chcesz wytrzeć palce. Niewielkiego jej kawałka używaj też do w miarę częstego osuszania ust.
Jeśli jakiś kawałek jedzenia wciąż umyka twojemu widelcowi, nie wpychaj go palcem między zęby widelca; do popchnięcia wykorzystaj kawałek chleba lub nóż.
Nadmiar sosu wysusz kawałkiem chleba nabitym na widelec; nasączone pieczywo włóż do ust widelcem.
Po skończeniu jedzenia nie odsuwaj talerza od siebie. Nie ogłaszaj też głośno: „Skończyłem” albo „Ale się najadłem”.
Radzenie sobie z niespodziewanymi trudnościami przy stole – począwszy od jedzenia bez smaku, przez napad kaszlu, po zobaczenie maleńkiego stworzenia pełzającego po sałacie – to zmartwienie dla uprzejmego gościa. Wyzwaniom takim można sprostać, zachowując pewność siebie, spokój i poczucie humoru.
Rozlanie, rozsypanie. Jeśli przy nabieraniu z półmiska jedzenie upadnie ci na stół, zbierz, ile się da, czystą łyżką albo ostrzem noża; potem zamocz róg serwetki w wodzie i przyłóż do tego miejsca. Jeśli przewrócisz naczynie z napojem, szybko postaw je pionowo i przeproś inne osoby przy stole: „Och, przepraszam. Taka ze mnie niezdara! Mam nadzieję, że Państwa nie pochlapałem”. Postaraj się o szmatkę albo gąbkę i od razu zetrzyj płyn. W restauracji daj dyskretnie znak kelnerowi, który położy serwetkę na ewentualnych plamach. Jeśli przyjęcie odbywa się u kogoś w domu, natychmiast powiedz o tym gospodarzowi i pomóż mu posprzątać. (Zobacz też s. 76: „Co robić, gdy...”).
Za gorące albo zepsute jedzenie. Jeżeli kęs jedzenia okazuje się za gorący, natychmiast popij go wodą albo innym zimnym napojem. Jeśli czynność ta jest niemożliwa albo nie pomaga, dyskretnie wypluj parzące jedzenie na widelec (raczej nie na rękę i zdecydowanie nie do serwetki) i połóż na brzegu talerza. To samo odnosi się do niedobrej ostrygi, sercówki oraz jakiegokolwiek innego pożywienia, które smakuje jak zepsute. Wyjmij je z ust jak najszybciej i jak najbardziej dyskretnie.
Niesforne jedzenie. Przesunięcie językiem po zębach, może ci uświadomić, że kawałek jedzenia utknął ci między zębami. Jeśli tak się stało, przeproś, odejdź od stołu i wyciągnij go w toalecie.
Jeśli zauważysz kawałek jedzenia w zębach, na twarzy czy ubraniu którejś z osób przy stole, wyświadczysz jej przysługę, informując ją o tym. Jeżeli znajdujecie się przy stole tylko we dwoje, powiedz po prostu: „Millie, chyba masz coś na brodzie”. Jeśli jesteście w grupie, lepiej zasygnalizować to po cichu, nawiązując kontakt wzrokowy i lekko dotykając swojej brody palcem wskazującym.
Kaszel i kichanie. Gdy czujesz, że zbliża się kichnięcie albo kaszel, zasłoń usta i nos chusteczką lub serwetką, jeśli tylko masz je w zasięgu. (W sytuacji awaryjnej ręka jest lepsza niż nic). Jeżeli atak kichania albo kaszlu przedłuża się, przeproś i odejdź od stołu, aż minie.
Kaszel i kichanie często prowadzą do potrzeby wydmuchania nosa. W takim przypadku przeproś, opuść towarzystwo i wytrzyj nos w toalecie, po czym koniecznie umyj ręce.
Dławienie się. Jeśli utknie ci w gardle kawałek jedzenia, a łyk wody nie pomaga go przełknąć, zasłoń usta (jeśli możesz, choć to raczej nie pora martwić się o dobre maniery!) i mocno odkaszlnij. Potem usuń kęs jedzenia w jak najbardziej praktyczny sposób. Jeśli musisz zakasłać więcej niż raz czy dwa razy, przeproś i odejdź od stołu.
Poważne dławienie się to zupełnie inna sprawa. Jeżeli nie możesz zakasłać ani mówić, zrób, co konieczne, by inni biesiadnicy przyszli ci z pomocą. Na szczęście wiele osób (i większość personelu restauracji) jest przeszkolonych w wykonywaniu ratującego życie manewru Heimlicha[1] – techniki, która może być przydatna dla każdego.
PYTANIE DO AUTORKI
W ubiegłym tygodniu byłam gościem na niewielkim przyjęciu obiadowym i znalazłam włos w porcji smażonych ziemniaków. Nie chciałam wprawiać gospodyni w zakłopotanie, ale nie potrafiłam się zmusić do zjedzenia choćby kęsa potrawy. Nikt nic nie powiedział, ale gospodyni musiała zauważyć moje nietknięte ziemniaki. Czy powinnam była jej to wyjaśnić, gdy zostałyśmy same?
Należy ci się medal za to, że nie poruszyłaś tej sprawy podczas przyjęcia. O znalezieniu włosa, przysłowiowej muchy w zupie czy jakiegokolwiek innego ciała obcego nie powinno się wspominać, aż przyjdzie odpowiednia na to pora albo w ogóle nic nie mówić. Na prywatnym obiedzie nie chcemy zwracać uwagi gospodyni ani nikogo innego na problem. W niezręcznej sytuacji zrobiłaś najlepsze, co mogłaś i zaoszczędziłaś gospodyni zakłopotania.
Jeśli ciało obce odkryjesz dopiero w ustach, wypluj je spokojnie na widelec lub łyżkę i połóż na brzegu talerza. Od ciebie zależy, czy będziesz jeść
Uwagi (0)