Eneida - Wergiliusz (gdzie czytac ksiazki online za darmo TXT) 📖
Krótki opis książki:
Epopeja w dwunastu księgach opowiadająca o podróży Eneasza, który po upadku i spaleniu jego ojczystego miasta Troi dąży, kierowany wróżbami, do kraju swego przodka Dardanosa. Tam, w Italii, stoczywszy walkę z miejscowymi ludami, Eneasz zakłada nowe państwo, Rzym.
Droga do tego szczytnego celu jest jednak kręta i niebezpieczna, wiedzie przez wiele krain, a nawet prowadzi przez podziemne królestwo zmarłych. Przy okazji opowieści o przygodach Eneasza i jego towarzyszy oraz o zmaganiach poprzedzających powstanie Rzymu, czytelnicy zostają wprowadzeni w świat mitów i wierzeń starożytnego świata.
Wergiliusz pisał Eneidę u schyłku życia, w latach 29–19 p.n.e. i nie dokończył dzieła, choć aby temu sprostać, podjął podróż do Grecji, ojczyzny Homera. Epos został wydany dwa lata po śmierci autora, wbrew jego ostatniej woli, w redakcji dokonanej przez dwóch jego przyjaciół, na polecenie cesarza Oktawiana Augusta.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Wergiliusz
- Epoka: Starożytność
- Rodzaj: Epika
Czytasz książkę online - «Eneida - Wergiliusz (gdzie czytac ksiazki online za darmo TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Wergiliusz
[przypis edytorski]
475. Palemon, syn Iny a. Melicertes (mit. gr.) — syn królewny tebańskiej Ino, córki Kadmosa, która wraz z synem skoczyła ze skały do morza, ścigana przez obłąkanego męża, Atamasa (dotkniętego szaleństwem przez Herę, co było karą za wychowanie przez Ino małego Dionizosa); oboje z synem zostali przemienieni w bóstwa morskie: Ino w boginkę Leucotheę, a Melicertes w bożka Palemona, strzegącego okrętów. [przypis edytorski]
476. Fork — morski starzec; Forka drużyny: bożki morskie. [przypis edytorski]
477. Thetis (mit. gr.) — Tetyda, jedna z Nereid; matka Achillesa. [przypis edytorski]
478. Sen (mit. rzym.) — Somnus, syn Nocy, brat Śmierci; odpowiednik Hypnosa z mit. gr. [przypis edytorski]
479. jać (...) zastąpię — skrócone: ja cię zastąpię. [przypis edytorski]
480. w nurtach Lety (mit. gr.) — tj. w rzece przynoszącej zapomnienie, płynącej w Hadesie, podziemnej krainie zmarłych. [przypis edytorski]
481. Syrenie rafy — u wybrzeża Kampanii, niedaleko Sorrento. [przypis edytorski]
482. eubejskie Kume — Kume, osada Chalcydejczyków z Eubei. [przypis edytorski]
483. Hesperia — tu: Italia. [przypis edytorski]
484. Sybilla — w staroż. Grecji i Rzymie imię to oznaczało po prostu prorokinię; najsławniejsze są dwie: kumańska i tiburtyńska. [przypis edytorski]
485. Delijczyk — Apollo, urodzony na Delos. [przypis edytorski]
486. Trywia — potrójna bogini; tu: Hekate; jej poświęcona była cała okolica nad jeziorem Awernus; gaj Hekate otaczał świątynię Apollina. [przypis edytorski]
487. Dedal — mityczny architekt i rzeźbiarz ateński; żył na Krecie, gdzie królowi Minosowi wybudował sławny labirynt. Poróżniwszy się potem z Minosem, sporządził sobie i swemu synowi Ikarowi skrzydła, by za ich pomocą uciec na Sycylię. Ikar, jak wiadomo, spadł do morza podczas tej podróży. [przypis edytorski]
488. chram (daw.) — świątynia. [przypis edytorski]
489. zgon Androgeja — Androgeos, syn Minosa, zwyciężył w Atenach we wszystkich zawodach i został zamordowany przez zazdrosnych Ateńczyków; Minos pomścił jego śmierć i zmusił pokonanych Ateńczyków (Cekropidów, od króla Cekropsa), do corocznej daniny z siedmiu młodzieńców i siedmiu dziewczynek na ofiarę dla Minotaura, potwora z głową byka, mieszkającego w głębi Labiryntu. [przypis edytorski]
490. ziemia gnoska — Gnosus, tj. Knossos, na Krecie. [przypis edytorski]
491. Pazyfy — Pazyfae — żona Minosa. [przypis edytorski]
492. Minotaur, zła spuścizna po niecnej Wenerze — tj. po niecnej miłości. [przypis edytorski]
493. miłość Ariadny — (córki Minosa) do Tezeusza, królewicza ateńskiego, który przyjechał zabić Minotaura i otrzymał od królewny sławny kłębek, po którego nitce doszedł do wyjścia z labiryntu. [przypis edytorski]
494. wraży (daw.) — wrogi. [przypis edytorski]
495. Deifobe — Sybilla Kumejska była córką znanego bożka morskiego, Glauka. [przypis edytorski]
496. zdębi się (...) włos — włosy staną dęba. [przypis edytorski]
497. śluby — dziś popr. forma N.lm: ślubami. [przypis edytorski]
498. Eacyda — wnuk Eaka. [przypis edytorski]
499. Massylowie — lud we wsch. Numidii, w sąsiedztwie Kartaginy. [przypis edytorski]
500. z bóstwy — dziś popr. forma N.lm: z bóstwami. [przypis edytorski]
501. Ty złemu nie ustępuj, lecz przeciw idź śmiało — przysłowiowe. [przypis edytorski]
502. gród Grajów — gród grecki, Pallanteum na Palatynie. [przypis edytorski]
503. słowy — dziś popr. forma N.lm: słowami. [przypis edytorski]
504. Acheront — rzeka podziemna, która miała tworzyć rozlewisko na zewnątrz w postaci jeziora Awerneńskiego. [przypis edytorski]
505. struny — dziś popr. forma N.lm: strunami. [przypis edytorski]
506. Dit (mit. rzym.) — przydomek Plutona, boga podziemnej krainy umarłych. [przypis edytorski]
507. Kocytus (mit. gr.) — rzeka jęków w podziemnej krainie umarłych. [przypis edytorski]
508. mroki — dziś popr. forma N.lm: mrokami. [przypis edytorski]
509. ważyć — tu: rozważać. [przypis edytorski]
510. matki swojej ptaki — gołębie były ptakami poświęconymi Wenerze, matce Eneasza. [przypis edytorski]
511. z nieswojego drzewa — jemioła jest rośliną pasożytniczą; jej nasiona, przeniesione przez ptaki, wyrastają na korze innych drzew. [przypis edytorski]
512. górę, co imieniem Mizena nazwana — Przylądek Mizenum, na płd. od Kume. [przypis edytorski]
513. Aornos — z gr. „bez ptaków”, czyli miejsce, ponad którym ptaki nie latają. [przypis edytorski]
514. matka Eumenid — matką Eumenid (furii) była Noc, córa Chaosu, siostra Ziemi. [przypis edytorski]
515. władca Styksu — Dito (Pluton). [przypis edytorski]
516. Chaos — z którego wyszedł świat, zalega wraz z ciemnością podziemie. [przypis edytorski]
517. Flegeton — rzeka ognia w podziemnej krainie umarłych. [przypis edytorski]
518. wstęgi — dziś popr. forma N.lm: wstęgami. [przypis edytorski]
519. Sny — Somnia; mary senne. [przypis edytorski]
520. Scylla (mit. gr.) — potwór morski z Odysei Homera; nazwana dwukształtną, ponieważ z góry miała postać dziewczyny. [przypis edytorski]
521. Briareus — Tytan mający sto rąk. [przypis edytorski]
522. gad Lerny — hydra lernejska o wielu głowach, zabita przez Herkulesa. [przypis edytorski]
523. Chimera — z przodu lew, z tyłu smok, w środku dzika koza. [przypis edytorski]
524. Gorgony — z nich najsławniejsza Meduza, zamieniająca spojrzeniem wszystko w kamień; ściął jej głowę Perseusz. [przypis edytorski]
525. postać, co się zwiera z trzech ciał — Gerion, któremu Herkules zabrał stado wołów i krów. [przypis edytorski]
526. bezbrodna — której nie można przejść w bród. [przypis edytorski]
527. spaleni — nawiązanie do obrzędu palenia ciał zmarłych na stosie pogrzebowym. [przypis edytorski]
528. żertwa (daw.) — ofiara. [przypis edytorski]
529. miejsce weźmie (...) Palinura miano — na płn. od zatoki Salerneńskiej do dziś istnieje Porto di Palinuro. [przypis edytorski]
530. żem przyjął Alcyda — Charon tak się przestraszył Herkulesa (Alcyda), przybywającego po Cerbera, że go przeprawił przez Styks, za co ukarany został rocznym więzieniem. [przypis edytorski]
531. skoro — szybko; tu: skwapliwie a. pochopnie. [przypis edytorski]
532. amfryska — Apollinowa; od Amfrysu, rzeki w Tesalii, nad którą Apollo pasł niegdyś stada króla Admeta. [przypis edytorski]
533. stryja — Dita, tj. Plutona, który był jej mężem, ale zarazem stryjem, jako brat Jowisza i ojciec Prozerpiny. [przypis edytorski]
534. Styks trzyma strugi dziewięcioma — Styks opisywano jako rzekę o dziewięciu zakrętach. [przypis edytorski]
535. Fedra (mit. gr.) — żona Tezeusza, zakochana w swym pasierbie Hipolicie, i wzgardzona przez niego, odebrała sobie życie; [przypis edytorski]
536. Prokrit — żona Cefalusa, przez zazdrość naraziła się na przypadkową śmierć z ręki męża. [przypis edytorski]
537. Eryfile — Eryfile dała się przekupić Polinicesowi, przygotowującemu wyprawę przeciw ojczystym Tebom, i pokazała, gdzie się ukrywał jej mąż Amfiaras, który teraz musiał iść pod Teby i zginął. Śmierć jego pomścił na matce syn, Alkmeon. [przypis edytorski]
538. Euadne (mit. gr.) — żona Kapaneusa, jednego z uczestników wyprawy przeciw Tebom, po śmierci męża rzuciła się na jego pogrzebowy stos. [przypis edytorski]
539. Pazyfae — żona Minosa. [przypis edytorski]
540. Laodamia (mit. gr.) — pożerana tęsknotą za mężem, Protesilaosem, poległym pod Troją, złączyła się z nim przez śmierć. [przypis edytorski]
541. Cenis, co z dziewki chłopcem wprzód musiała zostać — Tesalkę Cenis Neptun zamienił w Ceneusza. Młodzieniec zginął w walce z Centaurami. [przypis edytorski]
542. Marpejska skała — Marpezos nazywała się góra na Paros, gdzie łamano marmury. [przypis edytorski]
543. Tydej — ojciec Diomedesa, poległy pod Tebami. [przypis edytorski]
544. Partenopej — Arkadyjczyk poległy pod Tebami. [przypis edytorski]
545. Adrast — Adrastus, król Argos, teść Polinicesa, jedyny z siedmiu bohaterów wyszedł cało spod Teb. [przypis edytorski]
546. Dardanie — Trojanie. [przypis edytorski]
547. Idajos — woźnica Priama. [przypis edytorski]
548. Atryda — syn Atreusa; tu: Agamemnon. [przypis edytorski]
549. Deifob — syn Priama, jeden z najdzielniejszych Trojan, poślubił po śmierci Parysa Helenę. [przypis edytorski]
550. cieszyć — tu: pocieszać. [przypis edytorski]
551. Teucer — protoplasta Trojan, zwanych też Teukrami. [przypis edytorski]
552. Pelazgowie — tu: Grecy. [przypis edytorski]
553. Reteum — na wybrzeżu trojańskim, gdzie był przylądek Retejon. [przypis edytorski]
554. Lacenka — tu: Helena. [przypis edytorski]
555. Eolida — tu: Ulises, jako potomek Syzyfa, syna Eola. [przypis edytorski]
556. Tyzyfone — jedna z Furii, Erynii. [przypis edytorski]
557. gnozyjski — kreteński, od nazwy miasta Knossos. [przypis edytorski]
558. Radamantes (mit. gr.) — brat Minosa, sędzia dusz. [przypis edytorski]
559. dwóch Aloidów — Otos i Efialtes, synowie olbrzyma Aloeusa. [przypis edytorski]
560. Salmoneus — syn Eola, brat Syzyfa, król Elidy, miał pochodnią naśladować błyskawice Jowisza. [przypis edytorski]
561. Titios — syn Ziemi, który targnął się na cześć Latony i poległ pod strzałami Apollina i Diany. [przypis edytorski]
562. Iksion — król Lapitów w Tesalii, chciał uwieść Junonę; za karę w Hadesie został wpleciony w płonące koło. [przypis edytorski]
563. Piritous — inny Lapita, na Prozerpinę, za karę w Hadesie został przykuty do skały. [przypis edytorski]
564. Flegiasz — ojciec Iksiona; z zemsty za porwanie mu córki przez Apollina spalił poświęconą mu świątynię delficką i za to poniósł karę taką samą jak Tantal. [przypis edytorski]
565. powinny (daw.) — obowiązkowy, wyznaczony przez powinność, należny. [przypis edytorski]
566. tracki kapłan — tu: Orfeusz, syn Muzy Kalliopy, miał wprowadzić tajemnicze obrzędy, misteria, zwane potem orfickimi. [przypis edytorski]
567. Ilus, Assarak, Dardan, założyciel Troi (mit. gr., mit. rzym.) — Ilus założył Ilion, Assarak, jego brat, objął po nim władzę; Dardan, syn Jowisza ożeniony z córką Teukra, objął dziedzictwo poprzednich. [przypis edytorski]
568. pean — pieśni radosne na cześć Apollina. [przypis edytorski]
569. kędy (daw.) — gdzie. [przypis edytorski]
570. Erydan — mityczna rzeka na najdalszym Zachodzie, gdzie też umieszczano Wyspy Szczęśliwe. [przypis edytorski]
571. Muzeusz — śpiewak attycki, uchodził (obok Orfeusza) za autora wielu utworów religijnych. [przypis edytorski]
572. ramiony — dziś popr. forma N.lm: ramionami. [przypis edytorski]
573. słowy — dziś popr. forma N.lm: słowami. [przypis edytorski]
574. by ci Libii państwa nie szkodziły — nawiązanie do pobytu Eneasza u Dydony. [przypis edytorski]
575. albańczyk — od Alba (Alba Longa), czyli mający już imię łacińskie (w przeciwieństwie do trojańskich imion przodków). [przypis edytorski]
576. wian z dębu — wieniec dębowy dawano za uratowanie życia obywateli. [przypis edytorski]
577. Nomentum — w kraju Sabinów nad źródłem Alii, dokąd prowadziła z Rzymu Via Nomentana. [przypis edytorski]
578. Gabii — miasto w Lacjum, między Rzymem a Preneste. [przypis edytorski]
579. Fideny (Fidenae) — miasto na końcu doliny Tybru, między Rzymem i Veii. [przypis edytorski]
580. Kolatyn — Collatia na wzgórzach między drogą prenestyńską a lewym brzegiem Anienu. [przypis edytorski]
581. Pometi a. Suessa Pometia — być może miasto w kraju Wolsków. [przypis edytorski]
582. Castrum Inui — też: Fanni; miasto Rutulów. [przypis edytorski]
583. Bolę razem z Korą — Bola: wśród Ekwów za Anienem; Kora: górskie miasteczko w Lacjum. [przypis edytorski]
584. Berecyntka — Cybele lub Rea, matka bogów, czczona na frygijskiej górze Berecynthus. Przedstawiano ją w koronie wieżowej (corona turrita) na głowie. [przypis edytorski]
585. Garamanci i Indowie — w czasie powstawania Eneidy najdalsze znane południowe narody. [przypis edytorski]
586. Atlas (mit. gr.) — jeden z tytanów, skazany na dźwiganie na barkach sklepienia niebios. [przypis edytorski]
587. łania — mowa o łani cerynickiej, którą Herkules ścigał aż do krainy Hyperborejczyków. [przypis edytorski]
588.
Darmowe książki «Eneida - Wergiliusz (gdzie czytac ksiazki online za darmo TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)