Koriolan - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie książek TXT) 📖
Krótki opis książki:
Jedna z ostatnich sztuk Szekspira, niewystawiana za życia autora. Poruszająca tragedia honoru i zdrady, choć opowiada losy na wpół legendarnego Rzymianina, przedstawia uderzająco aktualną, gorzką ocenę społeczeństwa i polityki.
Akcja sztuki rozgrywa się na początku piątego wieku przed naszą erą, kilkanaście lat po obaleniu władzy królewskiej w Rzymie i zaprowadzeniu republiki. Rządy, za pośrednictwem senatu i konsulów, sprawują przedstawiciele możnych rodów, patrycjusze. Kajusz Marcjusz, szlachetnie urodzony dowódca rzymski, z niechęcią patrzy na kolejne ustępstwa senatu wobec ludu. Już w młodości zyskał sobie sławę na polach bitew, wychowany przez matkę na nieustraszonego i dumnego obrońcę miasta. Pogardza ludem, uważając go za głupi, tchórzliwy i zmienny motłoch. Z powodu głodu i drożyzny w mieście zaczynają się zamieszki, a tymczasem na ziemie Rzymu kieruje się armia Wolsków dowodzona przez Aufidiusza, zaprzysiężonego wroga Marcjusza, z którym już kilkukrotnie starł się w bitwie. Kiedy główna część rzymskich wojsk maszeruje na spotkanie Wolsków, Marcjusz jako zastępca dowódcy armii prowadzi oddziały na wrogie miasto Koriole.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: William Shakespeare (Szekspir)
- Epoka: Renesans
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Koriolan - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie książek TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)
Meneniusz z Brutusem i Sycyniuszem.
MENENIUSZ
Uczyniłeś już, Koriolanie, zadość
Zwykłej rutynie, oto trybunowie
Przychylne ludu przynoszą ci wota131.
Nie pozostaje ci teraz nic więcej,
Jak tylko w znakach godności niezwłocznie
Pójść się przedstawić senatowi.
KORIOLAN
Zatem
To już minęło.
SYCYNIUSZ
Dopełniłeś, panie,
Uświęconego zwyczajem warunku,
Lud cię potwierdza, wzywamy cię przeto,
Abyś się udał niezwłocznie po odbiór
Publicznej sankcji132.
KORIOLAN
Gdzież się to mam udać?
Do Kapitolu?
SYCYNIUSZ
Tak, do Kapitolu.
KORIOLAN
Mogę więc zdjąć ten ubiór?
SYCYNIUSZ
Możesz, panie.
KORIOLAN
Uczynię też to natychmiast, a skoro
Znów będę sobą, stawię się w senacie.
MENENIUSZ
Idźmy. A waszmość panowie?
BRUTUS
My tutaj
Czekać będziemy na lud.
SYCYNIUSZ
Bądźcie zdrowi.
Koriolan i Meneniusz wychodzą.
Zgryzł orzech, ale mu ciężko na sercu;
To z oczu widać.
BRUTUS
Pod szatą pokory
Zawsze ta sama wyniosłość. Cóż myślisz?
Mamy rozpuścić lud?
Obywatele wracają.
SYCYNIUSZ
Tak więc, waszmoście,
Daliście temu człowiekowi głosy?
PIERWSZY OBYWATEL
Ta jużci, niby tak.
BRUTUS
Prosimy bogów,
Ażeby się on wam za to odwdzięczył.
DRUGI OBYWATEL
Dałyby bogi! Według mojej biednej
Miary widzenia zdało mi się jakoś,
Że on z nas szydził, prosząc nas o głosy.
TRZECI OBYWATEL
Ba, nawet drwił z nas.
PIERWSZY OBYWATEL
Ej, to taki jego
Sposób mówienia; nie myślał drwić.
DRUGI OBYWATEL
Żaden
Z nas, oprócz ciebie jednego, nie wątpi,
Że on się z nami obszedł pogardliwie;
Powinien nam był pokazać znamiona
Swojej zasługi, rany odebrane
W obronie kraju.
SYCYNIUSZ
Musiał ci je przecie
Pokazać. Jak to, nie?
OBYWATELE
jeden przez drugiego
Nikt ich nie widział.
TRZECI OBYWATEL
Powiedział, że ma rany, że je gotów
Zaprezentować nam gdzie na uboczu;
Potem, skłaniając się z urągowiskiem,
Rzekł: „Chciałbym zostać konsulem, atoli
Bez waszych głosów dawny zwyczaj nie chce
Na to pozwolić; dajcie mi więc głosy”.
Kiedyśmy mu w tym uczynili zadość,
Wtedy przebąknął: „Dziękuję wasanom133
Za wasze głosy — lube głosy! — teraz,
Mając je w garści, nie mam już z wasaństwem
Nic do czynienia”. Nie byłyż134 to drwiny?
SYCYNIUSZ
Alboście byli ślepi, żeście tego
W lot nie spostrzegli, albo dobroduszni
Jak dzieci, żeście spostrzegłszy to, dali
Mu jednak głosy.
BRUTUS
Czyżeście nie mogli
Tak mu powiedzieć, jak was nauczono?
Nie mając władzy, będąc jeszcze w rzędzie
Prostych sług państwa, był on wrogiem waszym.
Zawsze opierał się waszym swobodom
I przywilejom, które posiadacie,
Stanowiąc ciało Rzeczypospolitej135.
Jeżeli teraz, zyskawszy znaczenie,
Miejsce u steru państwa, pozostanie
Nieprzyjacielem ludu, czyliż136 wasze
Wota nie będą przeciwko wam samym
Wołać o pomstę? Trzeba mu wam było
Powiedzieć, że jak z jednej strony jego
Chwalebne czyny torują mu drogę
Do tego, o co się stara, tak z drugiej
Uprzejmy jego i wdzięczny charakter
Niepłonną137 czyni wam wróżbę, że będzie
Pamiętał o was, w dank za wasze głosy,
I że zamieni niechęć ku wam w miłość,
Zostając stale przychylnym wam panem.
SYCYNIUSZ
Gdybyście byli rzecz tak wyłuszczyli,
Jak wam instrukcję dano, bylibyście
Byli trafili w jego słabą stronę
I chęci jego zbadali. A przy tym
Alboby musiał był wam uroczyste
Dać przyrzeczenie, które byście w każdym
Razie potrzeby mogli mu przypomnieć;
Alboby jego gwałtowna natura,
W niczym hamulca klauzul nie cierpiąca,
Została przez to podrażniona. Wtedy
Wzburzywszy mu żółć, bylibyście byli
Mogli skorzystać z jego uniesienia
I z kwitkiem panka odprawić.
BRUTUS
Skoroście
Zauważyli, że on was traktował
Z jawną pogardą, wtenczas kiedy jako
Suplikant waszych potrzebował względów,
Pomyślcie jeno, jakiej to pogardy
Przyjdzie wam wtedy doświadczyć od niego,
Kiedy was będzie mógł zgnieść? Cóż, u licha,
Nie macież serca w ciele, klepek w głowie,
A język na to tylko, żeby wrzeszczeć
Przeciw powadze rozumu?
SYCYNIUSZ
Czyżeście
Żadnego dotąd jeszcze kandydata
Nie odpalili? Skądże wam dziś znowu
Przyszedł szał czynić fawor138 człowiekowi,
Który bynajmniej was nie prosił, owszem,
Zbył was drwinkami?
TRZECI OBYWATEL
On nie zatwierdzony
Jeszcze; możemy go jeszcze odpalić.
DRUGI OBYWATEL
I odpalimy; ja pięćset mieć będę
Głosów po temu.
PIERWSZY OBYWATEL
Ja tysiąc; nie licząc
Półgłosów, które się przypną w dodatku.
BRUTUS
Idźcież, nie tracąc czasu, uwiadomić
Waszych przyjaciół, że sobie obrali
Konsula, który ich z swobód obierze,
Głos im ukróci jak psom, które często
Bywają bite za szczekanie, chociaż
Na to są, żeby szczekały.
SYCYNIUSZ
Zgromadźcie
Ich i po zdrowym rozważeniu rzeczy
Jednozgodnymi głosy odwołajcie
Wasz niedorzeczny wybór. Przypomnijcie
Im jego dumę i nienawiść ku wam.
Nie zapomnijcie im także nadmienić,
Z jaką on wzgardą był dla szat pokory,
Jak się z was, niby prosząc, naigrawał.
Ale naówczas afekt139 wasz ku niemu,
Wzgląd na zasługi jego nie pozwolił
Wam pilnie baczyć na jego obejście,
Którym niegodnie i uwłaczająco
Zakorzenionej nienawiści ku wam
Jawny dał dowód.
BRUTUS
Złóżcie całą winę
Na nas: powiedzcie, żeśmy pracowali
Usilnie nad tym, ażebyście (w razie,
Jeżeli k’temu140 nie zajdzie przeszkoda)
Poparli jego elekcję.
SYCYNIUSZ
Powiedzcie,
Żeście mu dali wasze wota raczej
Wskutek naszego rozkazu niż wskutek