Koriolan - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie książek TXT) 📖
Jedna z ostatnich sztuk Szekspira, niewystawiana za życia autora. Poruszająca tragedia honoru i zdrady, choć opowiada losy na wpół legendarnego Rzymianina, przedstawia uderzająco aktualną, gorzką ocenę społeczeństwa i polityki.
Akcja sztuki rozgrywa się na początku piątego wieku przed naszą erą, kilkanaście lat po obaleniu władzy królewskiej w Rzymie i zaprowadzeniu republiki. Rządy, za pośrednictwem senatu i konsulów, sprawują przedstawiciele możnych rodów, patrycjusze. Kajusz Marcjusz, szlachetnie urodzony dowódca rzymski, z niechęcią patrzy na kolejne ustępstwa senatu wobec ludu. Już w młodości zyskał sobie sławę na polach bitew, wychowany przez matkę na nieustraszonego i dumnego obrońcę miasta. Pogardza ludem, uważając go za głupi, tchórzliwy i zmienny motłoch. Z powodu głodu i drożyzny w mieście zaczynają się zamieszki, a tymczasem na ziemie Rzymu kieruje się armia Wolsków dowodzona przez Aufidiusza, zaprzysiężonego wroga Marcjusza, z którym już kilkukrotnie starł się w bitwie. Kiedy główna część rzymskich wojsk maszeruje na spotkanie Wolsków, Marcjusz jako zastępca dowódcy armii prowadzi oddziały na wrogie miasto Koriole.
- Autor: William Shakespeare (Szekspir)
- Epoka: Renesans
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Koriolan - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie książek TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)
190. także — tu: konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: to tak? [przypis edytorski]
191. atrybucje — uprawnienia komuś przysługujące. [przypis edytorski]
192. wyrzeczenie — tu: orzeczenie. [przypis edytorski]
193. w rzeczy (daw.) — w rzeczywistości, rzeczywiście. [przypis edytorski]
194. chybiać — tu: zaniedbywać, pomijać, zawodzić. [przypis edytorski]
195. letni (daw.) — mający wiele lat, leciwy. [przypis edytorski]
196. azaliż (daw.) — czyż. [przypis edytorski]
197. przenosić (daw.) — przewyższać. [przypis edytorski]
198. karm (r.ż., daw.) — pokarm, strawa. [przypis edytorski]
199. tuszyć (daw.) — uważać, sądzić; spodziewać się, mieć nadzieję. [przypis edytorski]
200. pigmejska bitwa — taka jak prowadzona przez Pigmejów, mityczny lud karłów mieszkających w Afryce lub w Indiach, wg legend prowadzących ustawiczną wojnę z żurawiami. [przypis edytorski]
201. wnijść (daw.) — wejść. [przypis edytorski]
202. zabijeli — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: jeśli zabije. [przypis edytorski]
203. zostawili — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: jeśli zostawi. [przypis edytorski]
204. blat (daw.) — taca, płaski, podłużny półmisek na pieczone mięsa. [przypis edytorski]
205. widno (daw.) — widać. [przypis edytorski]
206. krom (daw.) — oprócz. [przypis edytorski]
207. skwitować się (daw.) — wyrównać rachunki. [przypis edytorski]
208. zajrzeć (daw.) — zazdrościć. [przypis edytorski]
209. fryga (daw.) — wirująca zabawka dziecięca, podobna do bąka. [przypis edytorski]
210. dalipan (daw.) — doprawdy, słowo daję; wykrzyknienie podkreślające prawdziwość wypowiedzi. [przypis edytorski]
211. pewna (daw.) — skrócone: rzecz pewna; dziś: pewne. [przypis edytorski]
212. gach (daw.) — zalotnik; dziś pogard.: kochanek. [przypis edytorski]
213. dyskredowany — przekręcone przez mówiącego: dyskredytowany. [przypis edytorski]
214. wety (daw.) — deser. [przypis edytorski]
215. plagi (daw.) — uderzenia batem, kijem, rózgą itp. [przypis edytorski]
216. fryc (daw.) — nowicjusz, początkujący. [przypis edytorski]
217. szlachtuz (daw., z niem. Schlachthaus) — rzeźnia. [przypis edytorski]
218. Tak jak Herkules trząsł z drzewa dojrzały owoc — jedną z dwunastu prac mitycznego herosa i siłacza Heraklesa (w mit. rzym. Herkulesa) było zdobycie złotych jabłek z jabłoni rosnącej w ogrodzie nimf Hesperyd. [przypis edytorski]
219. wspaniałość (daw.) — wspaniałomyślność. [przypis edytorski]
220. nie mieć czoła (daw.) — nie mieć wstydu, honoru. [przypis edytorski]
221. folgować (daw.) — traktować łagodniej. [przypis edytorski]
222. niepodobieństwo (daw.) — coś nieprawdopodobnego a. niemożliwego. [przypis edytorski]
223. nieznacznie — niezauważalnie, niepostrzeżenie. [przypis edytorski]
224. zabaczać (daw.) — zapominać. [przypis edytorski]
225. wylany (daw.) — ofiarny, życzliwy, serdeczny. [przypis edytorski]
226. czyli (daw.) — czy. [przypis edytorski]
227. żebrając — dziś popr.: żebrząc. [przypis edytorski]
228. rachować na coś (daw.) — dziś: liczyć na coś. [przypis edytorski]
229. gwoli (daw.) — z powodu. [przypis edytorski]
230. zbijać z terminu — zbijać z tropu. [przypis edytorski]
231. dukt — droga leśna; dziś popr. lm: dukty. [przypis edytorski]
232. wyforować (daw.) — wyrzucić. [przypis edytorski]
233. instancja (daw., z łac.) — wstawiennictwo, poparcie. [przypis edytorski]
234. fryszt (daw., z niem.) — odłożenie sprawy, zawieszenie broni. [przypis edytorski]
235. ażali a. azali (daw.) — czy, czyż. [przypis edytorski]
236. poszept (daw.) — podszept, namowa. [przypis edytorski]
237. powolność (daw.) — uległość, poddawanie się cudzej woli. [przypis edytorski]
238. Publikola, właśc. Publius Valerius Publicola (zm. 503 p.n.e.) — rzymski arystokrata, polityk i dowódca, uważany za jednego z ojców założycieli republiki; jeden z przywódców powstania przeciwko Tarkwiniuszom, pierwszy konsul republiki (w 509 p.n.e., razem z Lucjuszem Juniuszem Brutusem); urząd konsula pełnił łącznie czterokrotnie; swoim oddaniem sprawie ludu zyskał sobie przydomek Publicola (Przyjaciel ludu). [przypis edytorski]
239. Diana (mit. rzym.) — dziewicza bogini łowów i księżyca, odpowiednik gr. Artemidy. [przypis edytorski]
240. wolen (daw.) — dziś: wolny; wolen plamy: wolny od plamy, tj. od zmazy na honorze. [przypis edytorski]
241. miasto (daw.) — zamiast. [przypis edytorski]
242. któreć (daw.) — tu: które cię. [przypis edytorski]
243. zawżdy (daw.) — zawsze. [przypis edytorski]
244. na ścież (daw.) — na oścież. [przypis edytorski]
245. Jeżeli komu, to wam by powinien Rzym wznieść świątynie — wg Plutarcha senat dla uhonorowania kobiet spełnił ich prośbę i nakazał zbudowanie świątyni Fortuny oraz utrzymywanie kultu z pieniędzy publicznych. [przypis edytorski]
246. denar — srebrna moneta rzymska bita od III w. p.n.e.; w oryginale: doit, tj. drobna moneta holenderska, przen.: marny grosz. [przypis edytorski]
247. zmiennik (daw.) — mężczyzna zmienny w uczuciach, niedotrzymujący słowa. [przypis edytorski]
248. konsulostwo (daw.) — urząd konsula, konsulat. [przypis edytorski]
249. mir (daw.) — pokój. [przypis edytorski]
250. krasić (poet.) — zdobić, upiększać. [przypis edytorski]
251. ludzie z sercem — tj. ludzie mający mężne serca, dzielni. [przypis edytorski]
Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.
Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.
Jak możesz pomóc?
Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja Nowoczesna Polska
KRS 0000070056
Dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur i pomóż nam rozwijać bibliotekę.
Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.
Ten utwór nie jest objęty majątkowym prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza że możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać. Jeśli utwór opatrzony jest dodatkowymi materiałami (przypisy, motywy literackie etc.), które podlegają prawu autorskiemu, to te dodatkowe materiały udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach 3.0 PL.
Źródło: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/shakespeare-koriolan
Tekst opracowany na podstawie: William Szekspir, Dzieła dramatyczne. Tragedie, Państwowy Instytut Wydawniczy, [Warszawa 1980].
Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Reprodukcja cyfrowa wykonana przez fundację Nowoczesna Polska.
Opracowanie redakcyjne i przypisy: Agnieszka Barszcz, Aleksandra Kopeć, Wojciech Kotwica, Paulina Ołtusek.
Okładka na podstawie: Lineke Van den Bout@Flickr, CC BY 2.0
ISBN 978-83-288-5501-4
Plik wygenerowany dnia 2021-07-08.
Uwagi (0)