Judyta - Fryderyk Hebbel (bezpłatna biblioteka cyfrowa .txt) 📖
Krótki opis książki:
Holofernes, asyryjski wódz, planuje napaść na Betulię, żydowskie miasto. Kiedy jego mieszkańcy dowiadują się, że wojska Holofernesa się zbliżają, są przerażeni.
Dochodzą do wniosku, że jedynym sposobem na uniknięcie całkowitego upadku Betulii, jest poddanie się. Innego zdania jest jednak Judyta, która po gorącej modlitwie postanawia sama działać.
Tragedia Fryderyka Hebla Judyta odwołuje się do biblijnej historii z Księgi Judyty, wchodzącej w skład Starego Testamentu. Motyw Judyty i Holofernesa stał się jednym z najważniejszych motywów w sztuce.
Fryderyk Hebbel był niemieckim dramaturgiem i poetą. Dramat Judyta powstał w 1840 roku i jest najsłynniejszym utworem autora. Przekładu dokonał Kazimierz Kaszewski, innym tłumaczem, znawcą i propagatorem twórczości Hebbla w Polsce był Karol Irzykowski.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Fryderyk Hebbel
- Epoka: Romantyzm
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Judyta - Fryderyk Hebbel (bezpłatna biblioteka cyfrowa .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Fryderyk Hebbel
class="didaskalia">do Ludu
To żona
Samai.
NAJSTARSZY
Jak się to stało?
DELIA
Pytacie?...
Ach!... Mąż mój wraca stąd: twarz rozstrojona,
Wiedzie Niemego i w dalszej komnacie
Z nim się zaszczepia. Co mówi, nie słyszę;
A Niemy łka wciąż i boleśnie dysze59.
Co to jest? myślę... Pode drzwi podchodzę,
Patrzę przez szparę... Niemy jęczy wciąż,
Trzyma miecz w ręku; tymczasem mój mąż
Stoi i coś mu wypomina srodze,
Niemy do piersi już kieruje miecz;
Ale wtem naraz odrzuca go precz,
Na mego męża rzuca się jak żmija,
I szyję jego rękami obwija.
Wołam o pomoc. Wraz60 ogromną zgrają
Ze wszystkich domów sąsiedzi zbiegają,
Drzwi wyłamują... Ach! widok straszliwy!...
Za późno... Mąż mój już leżał nieżywy:
Niemy go zdusił! Za moim przybyciem
Leżał przy trupie, jęcząc strasznym wyciem.
Gdym weszła, ucichł; bo choć było tłumnie,
Poznał mnie z głosu i czołgał się ku mnie
Na klęczkach. „Zbójco!” krzyknęłam doń, lecz
On wskazał w niebo, podniósł z ziemi miecz,
Podał mi do rąk, na pierś wskazał ręką,
I zdał się błagać swym umarłym wzrokiem,
Bym go przebiła.
KAPŁAN
Daniel jest prorokiem.
Pan się zlitował nad narodu męką,
Dał głos niememu i nie szczędził cudu,
By zbudzić wiarę u wiernego ludu
W te cuda, które Pan w przyszłości zdziała.
Samaja, teraz widzicie to sami,
Próżno was straszył swymi proroctwami:
Samaja upadł, Danielowi chwała!
AMMON
Idźmy doń, by mu krzywda się nie stała!
WSZYSCY
Tak! Do Daniela!
KAPŁAN
Idźcie, lecz bez broni:
Pan go nam zesłał i Pan go osłoni.Pan go nam zesłał i Pan go osłoni.
Gruppa. — Zasłona spada.
Informacje o nowościach w naszej bibliotece w Twojej skrzynce mailowej? Nic prostszego, zapisz się do newslettera. Kliknij, by pozostawić swój adres e-mail: wolnelektury.pl/newsletter/zapisz-sie/
AKT IV
Przed namiotem Holofernesa. — Okolica górzysta, jak w akcie pierwszym. — Widok Betulii w głębi. — Przed namiotom kamienie do siedzenia.
SCENA 1
Dwaj Porucznicy Holofernesa, następnie Holofernes. — Od czasu do czasu zbrojni przechodzą przez scenę.
1 PORUCZNIK
Hetman wygląda jakiś zagadkowy:
Coś niby płomień wybuchnąć gotowy.
2 PORUCZNIK
Więc niebezpieczny.
1 PORUCZNIK
Czy wiesz, co się stało
W przeszłą noc?
2 PORUCZNIK
Nie wiem.
1 PORUCZNIK
Hetman nasz o mało
Sam się nie zabił.
2 PORUCZNIK
Bajka!
1 PORUCZNIK
We śnie marzy,
Że ktoś przy łożu godzić się nań waży.
Chwyta za sztylet, by pchnąć przeciwnika,
Aż sztylet własną pierś jego spotyka.
Szczęściem, iż żebra twardsze ma, niż miecze!
Budzi się, widzi krew, śmiać się poczyna.
„Krwi mam za wiele; to mnie chłodzi” — rzecze,
Gdy mu komornik61 opaskę przepina —
„Nie trudź się stary; niech sobie pociecze!”
2 PORUCZNIK
Trudno uwierzyć.
1 PORUCZNIK
Spytaj komornika.
HOLOFERNES
wychodząc z namiotu
To już mnie lepiéj.
przerażenie Poruczników
Rycerze! Rycerze!
Dobrze wam życzę; a więc żal mnie bierze
Za was, że z nudów nie szczędząc języka,
Mielecie różne wieści i domysły,
Od których gardła częstokroć zawisły.
Moja to wprawdzie w tym największa wina,
Że was bezczynność nudzić już zaczyna,
Tak, iż gawędki toczycie złowieszcze,
By się okłamać, że żyjecie jeszcze.
Lecz mówcie, co byście też uczynili,
Gdybym istotnie ja nie żył w tej chwili?
1 PORUCZNIK
Ty, panie, powiedz nam, bo my nie wiemy.
HOLOFORNES
Choćbym i wiedział, milczałbym jak niemy.
Człowiek, co wskaże za życia po sobie
Zastępcę, sam już tym samym legł w grobie.
Bo cóż to śmierć jest? Co śmierć?... Jak myślicie?
2 PORUCZNIK
To rzecz, dla62 której miłujemy życie...
HOLOFERNES
Dobra odpowiedź... Więc nam z całej siły
Trzymać się życia, by smak jego wszelki
Aż do ostatniej wycisnąć kropelki,
Aż do zerwania życiodajnej żyły,
Która dla zręcznych tryska tak obficie;
Ściągnąć rozkoszy najwyższe zachwyty
Z dreszczami śmierci w węzeł jednolity,
By użyć życia i umrzeć przez życie...
Chociaż nie jeden jest, co śmierć poniesie
Od miecza myśli swej.
1 PORUCZNIK
Holofernesie!
HOLOFERNES
Wy się dziwicie, że ja na gawędę
Z głowy swej myśli nić za nicią przędę,
Niby z kądzieli?.. Sam nie wiem, prawdziwie;
Ale to pewnie tak po krwi upływie...
Czas wreszcie mamy na dalsze wypadki:
Betulia, widzę, że nam nie uciecze;
Coś jej obrońcy długo ostrzą miecze,
Jakby czekali, aby pójść na jatki63.
SCENA 2
Poprzedzający. — Trzeci Porucznik.
3 PORUCZNIK
Opodal stoi hebrajska niewiasta;
Ujęliśmy ją przed bramami miasta.
HOLOFERNES
A jak wygląda?
3 PORUCZNIK
Czcze opowiadanie:
Tracisz czas, póki nie ujrzysz jej, panie!
Gdyby nie piękna, czyżbym tu ją wiódł?..
Myśmy u źródeł obstawili straże,
Bacząc, czy z miasta co się nie pokaże;
Aż oto ona występuje z wrót.
Zrazu szła żywo, zakwefiona cała,
Że sługa ledwie za nią podążała;
Naraz stanęła ku miastu zwrócona,
Jakby żegnając, otwarła ramiona,
Zdała się modlić... I znowu ze sługą
Ruszyła: obie stanęły pod strugą.
Jeden ze straży szybko mignął przy niéj:
Sądziłem, że on krzywdę jej uczyni,
Bo rozbestwieni bezczynnością długą;
Lecz on się skłonił i podał do ręki
Jej czarę z wodą: wzięła bez podzięki,
Do ust poniosła, lecz nie tknąwszy wcale,
Z wolna wylała na ziemię. Żołnierza/Z wolna wylała na ziemię. Żołnierza
To rozzłościło tak, że w dzikim szale
Już na wzgardliwą mieczem się zamierza;
Lecz ona kwefu64 uchyli i w oczy
Spojrzy mu: naraz żołnierz się zatoczy,
I jak pijany na kolana pada...
„Do Holoferna prowadź mnie! — powiada —
Ja chcę obwieścić mu uległość miasta.”
HOLOFERNES
Wprowadź ją. Trzeci Porucznik wychodzi
Miłą mi każda niewiasta,
Każdego kraju. Ciekawym sąsiadki
Z kraju Hebrejów. Widziałem ich tyle!
A jeśli piękne, zawsze widzę mile.
Jednej nie znałem.
1 PORUCZNIK
Której.
HOLOFERNES
Własnej matki.
I tej zobaczyć już nie mam sposobu,
Tak jak własnego nie zobaczę grobu.
Jam nawet temu rad65 jest nieskończenie,
Że mi nieznane własne pochodzenie.
Gdym niemowlęciem jeszcze był — w lwiej jamie
Mnie zabłąkani znaleźli myśliwi:
Ja ssałem lwicę; niech więc was nie dziwi,
Jeśli lwią paszczę rozdziera me ramię.
Matka dla syna czym jest?.. Niczym więcej,
Tylko zwierciadłem słabości dziecięcej.
SCENA 3
Poprzedzający. — Trzeci Porucznik wprowadza Judytę i Mirzę. — Obie stają opodal. — Judyta zrazu pomieszana, opamiętywa się szybko, idzie ku Holofernesowi i pada przed nim na kolana.
JUDYTA
Tyś Holofernes!
HOLOFERNES
Czy mnie po ubiorze
Poznałaś lśniącym i strojnym bogato?
JUDYTA
Nie! Jeden tylko tak wyglądać może.
HOLOFERNES
Ja też drugiemu głowę zdjąłbym za to,
Że mi mą własność zabierać się waży:
Tylko ja prawo mam do mojej twarzy...
Jeszcze na klęczkach?.. Wstań!.. Imię?..