Judyta - Fryderyk Hebbel (bezpłatna biblioteka cyfrowa .txt) 📖
Krótki opis książki:
Holofernes, asyryjski wódz, planuje napaść na Betulię, żydowskie miasto. Kiedy jego mieszkańcy dowiadują się, że wojska Holofernesa się zbliżają, są przerażeni.
Dochodzą do wniosku, że jedynym sposobem na uniknięcie całkowitego upadku Betulii, jest poddanie się. Innego zdania jest jednak Judyta, która po gorącej modlitwie postanawia sama działać.
Tragedia Fryderyka Hebla Judyta odwołuje się do biblijnej historii z Księgi Judyty, wchodzącej w skład Starego Testamentu. Motyw Judyty i Holofernesa stał się jednym z najważniejszych motywów w sztuce.
Fryderyk Hebbel był niemieckim dramaturgiem i poetą. Dramat Judyta powstał w 1840 roku i jest najsłynniejszym utworem autora. Przekładu dokonał Kazimierz Kaszewski, innym tłumaczem, znawcą i propagatorem twórczości Hebbla w Polsce był Karol Irzykowski.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Fryderyk Hebbel
- Epoka: Romantyzm
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Judyta - Fryderyk Hebbel (bezpłatna biblioteka cyfrowa .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Fryderyk Hebbel
było, kamień depczę nogą.
MIRZA
Ale nie pytasz o to, jaką drogą
Dojść tam, gdzie można spełnić czyn ofiarny.
JUDYTA
Łucznik, co pyta, nie trafi w punkt czarny
Na białej tarczy. Jest ręka i oko.
Jak gołębica, szukająca gniazda,
Jam go ujrzała w przestrzeni, wysoko:
Mignął mi, niby zamglona gdzieś gwiazda;
I dusza, która w tej zwątpienia nocy
Pierwsza powstała z powszechnej niemocy,
Musiała powziąć i myśl wyzwolenia.
Lecz idź się posil.
MIRZA
To rzeczy nie zmienia:
Pójdę, lecz z tobą.
JUDYTA
Smutno patrzysz... Zgoda.
A potem użyj całego natchnienia:
Niech będę strojną jako panna młoda;
Dziś powinnością jest dla mnie uroda.
obie odchodzą
Zmiana.
Scena przedstawia otwartą przestrzeń Betulii. Gdzieniegdzie widać tyły domów, pomiędzy drzewami palmowymi i platanami; w głębi zaryglowana brama miejska, nad którą panuje okolica górzysta.
SCENA 4
Tłum ludu. — Grupa młodych mieszczan uzbrojonych. — Hozea, Ammon, Ben.
HOZEA
do Ammona
Czy nie słyszałeś co o Holofernie?
AMMON
Słyszałem... Zgroza!
HOZEA
Opowiedz nam wiernie.
AMMON
Stał on, gdzie pole staje się górzystszem
I coś po cichu rozmawiał z rotmistrzem,
Gdy wtem, w pobliżu, pod koniec rozmowy,
Spostrzega draba, i wraz mu pytanie
Rzuca: — „Coś słyszał z moich słów?”
— „Nic, panie!”
— „Szczęście!... przez uszy pozbyłbyś się głowy.”
Mnie niepojętą cierpliwość Jehowy:
Jeśli on takiej folguje potworze,
To kogóż wreszcie nienawidzić może?
Szczęśliwsi, widzę, są od nas poganie.
Słuchaj, Hozea, jakie twoje zdanie?
Czy lepiej umrzeć tak, pod gołym mieczem,
Gdy śmierć przychodzi chyża i nietrwożna,
Ni się jej zlęknąć, ni czuć dość nie można,
Czy piec się z wolna, tak, jak my się pieczem?
HOZEA
By odpowiedzieć ci na to, Ammonie,
Musiałbym gardło mniej suche mieć sam:
Próżna gawęda, próżno ślinę chłonie.
AMMON
Masz słuszność.
HOZEA
Na toż wreszcie przyszło nam,
Że sobie samym zazdrościmy ninie39
Kropel krwi, która w żyłach naszych płynie.
Ja bym sam siebie otworzył jak banię.
Co najlepszego w tej ciężkiej godzinie,
To, że w pragnieniu, którym nas poganie
Darzą, nie tyle już w nas głód się budzi.
AMMON
Głód? Wszak żywność na długo nam stanie40.
HOZEA
Na długo!.. jeśli znosić będziem ludzi
Jak ty na przykład, co z wielką rozkoszą,
Zamiast na barkach, w brzuchu mięso noszą.
AMMON
A cóż to szkodzi? Przymawiasz41 nie w porę:
Ja, to co zjadam, z własnych składów biorę.
HOZEA
Wszystko jest wspólnym w wojennej potrzebie.
Takich żarłoków, przede wszystkim ciebie,
Trzeba by spędzić na mury, na wały,
W pierwsze szeregi, tam, gdzie świszczą strzały.
Jeśli zwyciężą, więc dzięki szpikowi
Wołów i skopów42, co ich moc stanowi;
A gdy na wałach pozostawią głowy,
To zysk widoczny kuchni obozowéj.
AMMON
Ty szydzisz z siły? Spróbuj wprzód niżeli...
uderza go pięścią
BEN
wchodząc między walczących
Czyście wy, jeden z drugim, poszaleli?
Bójka rozżarza pragnienie, a przecie
Wodą zza bramy się nie napijecie.
AMMON
Czy by, zaprawdę, nie było nam zdrowiéj,
Otworzyć bramę Holofernesowi?
Kto by odsunął rygle, tego pewnie
Wódz asyryjski nie przyjąłby gniewnie.
BEN
Niechaj spróbuje: nie bronię mu wcale,
Lecz sam na ziemię trupem go powalę!
SCENA 5
Z lewej strony wchodzą: Najstarszy otoczony Ludem, kilku Kapłanów, Mieszczanie i Kobiety. — Assad, Daniel, Samaja. — Poprzedzający.
NAJSTARSZY
Słuchajcie, wszyscy Betulii mężowie,
Co arcykapłan Jojakim w mym słowie
Wam zapowiada.
ASSAD
O! Arcykapłana
Dobra chęć wszystkim nam zarówno znana:
On się otoczyć rad by lwów tysiącem,
By sam tym snadniej mógł zostać zającem;
Lecz mnie pociecha ta znaczy jedynie,
Która ze zdrojów za wałami płynie.
NAJSTARSZY
On wam wspomina wielkiego Mojżesza,
Który nie mieczem, jak myślała rzesza,
Lecz nie straciwszy jednego człowieka,
Samą modlitwą zwalczył Amaleka:
To waszej zleca Jojakim pamięci.
Nie lękajcie się ni miecza, ni tarczy;
Słowo świętego do zwycięstwa starczy.
ASSAD
A gdzie jest Mojżesz, gdzie są nasi święci?
NAJSTARSZY
I macie pomnieć43 w swym pobożnym męstwie,
Że świętość Pana jest w niebezpieczeństwie!
ASSAD
Jam myślał, że Pan strzeże naszej bramy,
A ninie44 słyszę, iż my go strzec mamy!
NAJSTARSZY
A przede wszystkim on wam przypomina,
Że choć was odda Pan w moc poganina,
Zniszczyć was z mieniem i ciałem poleci,
Nie lękajcie się: Pan was wynagrodzi
Na waszych dzieciach i na dzieciach dzieci,
W potomku, który w sto lat się urodzi.
ASSAD
Kto mi poręczy, że z krwi mego syna
Nie wzrośnie jaka niegodna drużyna,
Która szyderstwem pamięć mą zbezcześci,
Że ja się w grobie przewrócę z boleści.
Twe usta drgają, wzrok twój ćmi się, człecze;
Ząb zębem słowo twe na poły siecze,
Kryjące przestrach: i chcesz wmusić nam
Odwagę, której pozbawionyś sam?
Niechże i ja też odezwę się z raz,
I nie za siebie, lecz za wszystkich nas!
Idź, każ otworzyć miasto. Tak, poddanie
Obudzić może litość w tym tyranie;
Kiedy te rygle daremnie nas strzegą.
Mówię za wszystkich, za brata niemego,
Za starce, dzieci, niewiasty. Więc prowadź
Wszystkich nas ku tej nieszczęśliwej bramie!
obraca się do ludu
Nic słusznież mówię, co?
AMMON, HOZEA I BEN
Słusznie.
DANIEL
który od wejścia trzymał się Assada, raptem odrywa się odeń
On kłamie!
Ukamienować go! Ukamienować!
WSZYSCY
w różnych grupach, z poruszeniem, ręce wznosząc do góry
Cud!
AMMON, HOZEA I BEN
Wszak to niemy?
ASSAD
z przerażeniem patrząc na brata
Tak, ślepy i niemy!
Nie rzekł ni słowa, odkąd z nim żyjemy.
DANIEL
Tak, jest to brat mój; lecz wy go nie znacie!
Karmił mnie, poił, dał mi kącik w chacie,
I odzież na grzbiet. On i dniem, i nocą
Ratował, słodził mą dolę sierocą.
Podaj mi rękę, czuły, drogi bracie,
I stąd czym prędzej do domu mnie prowadź.
Kiedy Assad podchodzi, by mu podać rękę, Daniel jakby z przestrachem wyrywa ją i woła wielkim głosem:
Ukamienować go! Ukamienować!
ASSAD
Biadaż mi! Dola moja dokonana.
Przez usta niemych przemawia duch Pana!
Ukamienujcież mnie, jak wyrzekł niemy!
DANIEL
Ukamienujcie!
WSZYSCY
Ukamienujemy!
Lud tłoczy się za nim, rzucając kamieniami, których odgłos coraz bardziej oddala się i cichnie.
SAMAJA