Judyta - Fryderyk Hebbel (bezpłatna biblioteka cyfrowa .txt) 📖
Krótki opis książki:
Holofernes, asyryjski wódz, planuje napaść na Betulię, żydowskie miasto. Kiedy jego mieszkańcy dowiadują się, że wojska Holofernesa się zbliżają, są przerażeni.
Dochodzą do wniosku, że jedynym sposobem na uniknięcie całkowitego upadku Betulii, jest poddanie się. Innego zdania jest jednak Judyta, która po gorącej modlitwie postanawia sama działać.
Tragedia Fryderyka Hebla Judyta odwołuje się do biblijnej historii z Księgi Judyty, wchodzącej w skład Starego Testamentu. Motyw Judyty i Holofernesa stał się jednym z najważniejszych motywów w sztuce.
Fryderyk Hebbel był niemieckim dramaturgiem i poetą. Dramat Judyta powstał w 1840 roku i jest najsłynniejszym utworem autora. Przekładu dokonał Kazimierz Kaszewski, innym tłumaczem, znawcą i propagatorem twórczości Hebbla w Polsce był Karol Irzykowski.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Fryderyk Hebbel
- Epoka: Romantyzm
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Judyta - Fryderyk Hebbel (bezpłatna biblioteka cyfrowa .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Fryderyk Hebbel
w namiocie. Wyszedłem na chwilę,
A snadź7 i innych tknęła jej uroda:
Bo po mnie zaraz wszedł sam wojewoda,
Uporną przebił, i umarła z rany.
HOLOFERNES
Więc wojewoda będzie śmiercią ukarany!
Lecz oskarżyciel także śmierć poniesie
do Drabantów:
Wziąć go!
ŻOŁNIERZ
I ty mnie zabić chcesz, Holofernesie?
HOLOFERNES
Tak, bo twe wystąpienie jest nazbyt zuchwałem.
Ja, by was wypróbować, zlecenie wydałem,
A gdybym czerni8 podobnej tobie
Dał prawo skarżyć starszych w ich własnej osobie,
To ich skargom i na mnie nie byłoby końca;
A gdzieżby dla mnie wtedy znalazł się obrońca?
Jam dawno zważał, że wy szemrzecie!...
ŻOŁNIERZ
Jam tę dziewicę dla ciebie chował.
HOLOFERNES
Gdy żebrak znajdzie koronę, to przecie
Sam jej nie włoży — chyba zwariował9 —
Lecz ją odnosi królowi,
Wiedząc, że ona własność królewską stanowi;
I pan mu za to nie dziękuje srodze.
Jednak twą dobrą chęć ja nagrodzę:
Dziś jam łaskawy w niezwykłej mierze.
Idź, upij się mym winem, nim cię śmierć zabierze!
Drabanci uprowadzają Żołnierza w głąb.
Konia mojego okiełznać!
PORUCZNIK
Gotowy.
HOLOFERNES
Czym już kazał?
PORUCZNIK
Nie, ale mnie przyszło do głowy
Że każesz, wielki hetmanie.
HOLOFERNES
Kto jesteś ty, co śmiesz mnie odgadywać,
Myśli mi moje z pod czoła wyrywać?
Takie natrętne gniewa mnie postępowanie.
Myśl moja, to raz; a wasz czyn, to dwa;
I nie na odwrót! Pomnij!
PORUCZNIK
Łaska twa
Niechaj mi wybaczy!
Odchodzi.
ARCYKAPŁAN
podchodząc
Skończona obiata.
Na znak Holofernesa odchodzi.
HOLOFERNES
sam
Kto ją rozumie, wysoka to sztuka:
Być tajemnicą wieczystą dla świata!
Nie jest nią morze: świat w nim czegoś szuka,
Znajduje; łódka pierś jego ugniata.
Ogień? Zaiste, siłę ma nie lada:
Lecz byle kuchta własność jego bada,
I byle chłystek węgle nim rozpala.
Słońce? Choć płynie i przyświeca z dala,
Jednak już śledzą dróg jego krążenie;
Szewc, krawiec, mierzą czas na jego cienie.
Lecz jam nie taki. Oni też głęboko
W szczeliny duszy mej puszczają oko,
Nie pomnąc, iż ta ciekawość uśmierca.
Chwytają z ust mych żywe słowa, by je
Przekuć na wytrych do mojego serca;
Lecz moje dzisiaj jutro już nie żyje.
Jam nie z tych próżnych głupców, co się korzą
Przed własnym ja i mają dlań cześć bożą;
Przez co też zmiany najmniejszej się strzegą,
Dzień dniem zdradzając. Nie! Ja dzisiejszego
Człowieka w sobie rwę na sztuki krwawe,
I jutrzejszemu rzucam go na strawę.
Nieraz mi zda się, przed tą moją zgrają,
W tłumie, że jestem sam jeden wśród świata,
A oni czucia wtedy nabywają
Gdy miecz mój głowy ich jak kłosy zmiata.
Oni miarkują coś: lecz zamiast sami
Biec z otwartymi, jak dzieci, rękami,
Z miłością ku mnie, pierzchają gdzieś w stronę,
Niby zające w ogniu oparzone.
Gdybym miał wroga, a tak silnej wiary
Iżby śmiał ze mną chwycić się za bary,
Och! pocałowałbym go; i żelazem
Przebił, i w walce padł śmiercią z nim razem!
Nebukadnezar, to liczba jedynie,
Która się nudząc w swój czczości10 półbożéj;
Wciąż dla rozrywki sama siebie mnoży:
Jak mucha, płodzi tysiąc much w godzinie,
Aż ćma ich słońce zasłoni na niebie.
Gdybym mu odjął Asyrię i siebie,
Skóra by tylko człowiecza została,
Wypchana sadłem bezwładnego ciała.
Ja mu świat poddam, a gdy go posiędzie,
Słabość sił jego będę miał na względzie.
SCENA 2
Poprzedzający. — Goniec Nebukadnezara.
PORUCZNIK
Goniec naszego wielkiego pana
Zapytuje o hetmana.
HOLOFERNES
Sprowadź go. na stronie
Czego tam chcą ode mnie?
Cóż dumny karku? Jestżeś giętkim tyle,
Aby się ugiąć nikczemnie?
Pan dba, byś nie zapomniał i na jedną chwilę.
GONIEC
Nebukadnezar, którego potęga
Od wschodu słońca do zachodu sięga,
Śle pozdrowienie dla swego hetmana.
HOLOFERNES
W pokorze czekam na rozkazy pana.
GONIECNebukadnezar mówi: niech się strzegą
Ludzie uznawać innych bóstw, prócz niego.
A płomieniom oddać każe
Świątynie wszelkich innych bogów i ołtarze.
HOLOFERNES
Zaprawdę, dogodniejszy jeden bóg niż trzysta,
A dla samego króla — oczywista!
Bo zechce nadal modlić się, wystarczy
Mu stanąć wobec zwierciadła swej tarczy;
Chorować tylko niechaj się nie waży,
By się nie przeląkł wykrzywionej twarzy.
Dawnoż przestał wydawać chorobliwe jęki?
GONIEC
Jakoś zdrów teraz, wszystkim bogom dzięki.
HOLOFERNES
To jest jemu samemu, rozumiałeś pewnie.
Lepiej czcić boga w ciele aniżeli w drewnie.
Cóż dalej?
na stronie
Mam ochotę zdusić tego gońca.
GONIEC
Co dzień, o wschodzie słońca, ma być czczon obiatą.
HOLOFERNES
Szkoda, że dzisiaj za późno już na to z intencją:
Ano pomyślim przy zachodzie słońca.
GONIEC
Następnie, król prosi ciebie
Byś życie swoje szczędził w wojennej potrzebie,
Jako cię żaden sługa i kraju obrońca
Nie zastąpi tak wiernie.
Na koniec król ci czyni nadzieję,
Że dużo jeszcze łask swoich zleje
Na głowę twoją, o Holofernie!
HOLOFERNES
Dobrze. Możem, zaprawdę, w wojnie czy w pokoju
Nazbyt za zdrowie króla wychylał napoju.
Odpowiedz więc, że skoro jestem mu tak drogi,
Będę sam siebie kochał: całuję go w nogi.
Goniec odchodzi.
Drabant!
DRABANT
Hetmanie!
HOLOFERNES
Ogłoś wśród żołnierzy,
Niech nikt w innego boga, prócz króla, nie wierzy!
do Arcykapłana:
A gdy król innych bogów mieć nam nie pozwala,
Kapłanie! Trzeba rozbić głuchego Baala,
Z którym się włóczym jeszcze po świecie.
Drzewo w podarku sobie zabierzcie.
ARCYKAPŁAN
Jak mogę rozbić, do czego się modlę,
Chciej zważyć, panie? To byłoby...
HOLOFERNES
Podle?
Rozumiem. Ale cóż ja na to zrobię?
Baal jak może, niech tam radzi sobie;
Ja zaś wyraźne polecenie mam:
Musisz go rozbić lub zabić się sam.
ARCYKAPŁAN
A no, postaram się, wielki hetmanie.
Spełnić twoje rozkazanie.
zgina się i odchodzi
HOLOFERNES
sam
Przekleństwo tobie, królu pałacowy,
Że-ć ta olbrzymia myśl przyszła do głowy!...
On jej nie uczci, skoślawi myśl własną!
Mnie bo od dawna rzecz ta była jasną,
Że ludzkość, odkąd słońce skrzy na niebie,
Miała cel wielki: wydać boga z siebie.
Lecz ten bóg, który ciągle jest w robocie,
Czym o swój boskiej zaświadczy istocie?
Walką wieczystą. Bogiem zwać się będzie,
Gdy miecz i ogień weźmie za narzędzie,
Gdy zmoże11 czułość i litość dla ludzi,
Gdy żadna zgroza dreszczu w nim nie wzbudzi,
Gdy ludzkość zdepcze on na proch, a ona
Z krzykiem wesela u nóg jego skona.
Nebukadnezar o to się nie stara;
Sprawia się łatwiej: Nebukadnezara