Darmowe ebooki » Tragedia » Faust - Johann Wolfgang von Goethe (czy można czytać książki w internecie za darmo .TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Faust - Johann Wolfgang von Goethe (czy można czytać książki w internecie za darmo .TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Johann Wolfgang von Goethe



1 ... 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51
Idź do strony:
— żołnierz lekkiej jazdy. [przypis edytorski]
532. snadź (daw.) — widocznie. [przypis edytorski]
533. Anteusz (mit. gr.) — olbrzym pokonany przez Heraklesa; zyskiwał siły dotykając ziemi, więc Herakles musiał go w czasie walki trzymać w powietrzu. [przypis edytorski]
534. vale (łac.) — żegnaj. [przypis edytorski]
535. gryf — bajeczna skrzydlata istota o głowie orła i ciele lwa, często przedstawiana jako strażnik skarbów. [przypis edytorski]
536. etymologia — nauka o pochodzeniu słów. [przypis edytorski]
537. grabienie — w oryginale było greifen, tj. porywać. [przypis edytorski]
538. łacno (daw.) — łatwo. [przypis edytorski]
539. mrówki — o wielkich mrówkach gromadzących złoto i o Arymaspach walczących o nie z gryfami wspomina Herodot. [przypis edytorski]
540. kaleta (daw.) — skórzany woreczek na pieniądze. [przypis edytorski]
541. Bedekier (z ang. Baedecker) — przewodnik. [przypis edytorski]
542. old iniquity (ang.) — stara niegodziwość; pod tą nazwą występował zły duch w daw. ang. moralitetach i misteriach. [przypis edytorski]
543. ponowek — księżyc w nowiu. [przypis edytorski]
544. logogryf — zagadka, w której trzeba zgadnąć zaszyfrowane wyrazy. [przypis edytorski]
545. szarada — rodzaj rymowanej zagadki słownej. [przypis edytorski]
546. stanie (daw.) — wystarczy. [przypis edytorski]
547. Pobożnemu jak złemu zarówno przydatny etc. — rozwiązanie zagadki brzmi „diabeł”. [przypis edytorski]
548. paragon — tu: porównanie. [przypis edytorski]
549. sfinks (mit. gr.) — skrzydlaty potwór o głowie kobiety i tułowiu lwa, zadający zagadki i pożerający tych, co nie umieli na nie odpowiedzieć. [przypis edytorski]
550. płużyć (daw.) — sprzyjać. [przypis edytorski]
551. kuternoga (daw.) — kulawy. [przypis edytorski]
552. ciebie też uwięzi — aluzja do wydarzeń z Odysei Homera, gdzie główny bohater uniknął czaru syren, zatykając załodze uszy woskiem, a samemu przywiązując się do masztu, by słyszeć ich śpiew. [przypis edytorski]
553. parać (daw.) — zajmować. [przypis edytorski]
554. Edyp (mit. gr.) — król Teb, jako niemowlę pozostawiony przez rodziców na śmierć za sprawą przepowiedni; przeżył jednak i wyrokiem przeznaczenia zabił ojca i nieświadom co czyni, poślubił własną matkę. [przypis edytorski]
555. w czambuł — wszystkich bez wyjątku. [przypis edytorski]
556. Chiron (mit. gr.) — znany z mądrości centaur (tj. pół człowiek a pół koń), wychowawca wielu spośród mitologicznych bohaterów. [przypis edytorski]
557. stymfalijskie ptaki (mit. gr.) — drapieżne ptaki, żyjące nad jeziorem Stymfalos w Arkadii; wystrzelane z łuku przez Heraklesa. [przypis edytorski]
558. lernejski wąż — Hydra, potwór pokonany przez Heraklesa. [przypis edytorski]
559. Lamia (mit. gr.) — potwór pod postacią pięknej kobiety, porywający i zjadający dzieci i młodych mężczyzn. [przypis edytorski]
560. Penejos — tu: bóstwo rzeczne. [przypis edytorski]
561. uroczysko — miejsce odludne i trudno dostępne. [przypis edytorski]
562. argonauci (mit. gr.) — bohaterowie, którzy pod przewodnictwem Jazona wyprawili się do Kolchidy po złote runo, m.in. Herakles, Tezeusz, Orfeusz, Kastor i Polluks. [przypis edytorski]
563. Pallas sowiooka (mit. gr.) — przydomek Ateny, bogini mądrości; w Odysei występuje ona pod postacią Mentora, opiekuna Telemacha, syna Odyseusza. [przypis edytorski]
564. konował — kiepski lekarz. [przypis edytorski]
565. Dioskurowie — Kastor i Polluks, bracia Heleny. [przypis edytorski]
566. Boreadowie (mit. gr.) — synowie Boreasza, boga wiatru. [przypis edytorski]
567. Linceusz — jeden z uczestników wyprawy argonautów, cechujący się bystrym wzrokiem; imię pochodzi od łac. lynx, tj, ryś. [przypis edytorski]
568. społem (daw.) — razem. [przypis edytorski]
569. Febus (mit. gr.) — przydomek Apolla, boga słońca. [przypis edytorski]
570. Hermes (mit. gr.) — bór handlu, kupców i złodziei. [przypis edytorski]
571. Ares (mit. gr.) — bóg wojny i bitewnego szału. [przypis edytorski]
572. w posłuszeństwie wyrosły wśród cnych niewiast świty — wg mitu Herakles zniewieściał na służbie u królowej lidyjskiej Omfalii i prządł przy kołowrotku. [przypis edytorski]
573. przed wieki — dziś popr. forma N.lm: przed wiekami. [przypis edytorski]
574. mamli — czasownik z partykułą pytajną -li. [przypis edytorski]
575. Eskulap (gr. Asklepios) — bóg sztuki lekarskiej. [przypis edytorski]
576. Manto (mit. gr.) — zwykle uznawana jest za córkę tebańskiego wróża Tejrezjasza. [przypis edytorski]
577. z Sybilli cechu — sens: spośród wróżbitek. [przypis edytorski]
578. czata — tu: straż. [przypis edytorski]
579. chram (daw.) — świątynia. [przypis edytorski]
580. mierzić (daw.) — brzydzić. [przypis edytorski]
581. Persefona (mit. gr.) — córka Zeusa i Demeter, porwana przez Hadesa i uczyniona jego żoną; wraz z nim władczyni podziemia. [przypis edytorski]
582. wdały (daw.) — piękny. [przypis edytorski]
583. Seismos — przydomek boga Posejdona; tu personifikacja trzęsienia ziemi. [przypis edytorski]
584. wyspę Delos [...] jako pewny schron dla dziewy — wg mitu Leto (Latona) z pomocą Posejdona uciekła przed swą nieprzyjaciółką Herą na wyspę Delos, gdzie urodziła Apolla i Artemidę. [przypis edytorski]
585. kariatyda — rzeźbiona postać ludzka podtrzymująca sklepienie. [przypis edytorski]
586. Pelion i Ossa — góry w Grecji. greckie; wg mitu Tytani w czasie buntu przeciw bogom olimpijskim zrzucili Ossę na Pelion, aby zdobyć niebo. [przypis edytorski]
587. Parnas — góra w Grecji, w mitologii uznawana za siedzibę Muz. [przypis edytorski]
588. już przyleciały żurawi roje — wg mit. gr. Pigmeje toczyli wojny z żurawiami. [przypis edytorski]
589. Imzowie — tu: mrówki. [przypis edytorski]
590. Żuraw Ibikusa — aluzja do ballady Schillera Die Kraniche des Ibikus. Ibikus, grecki poeta, został zamordowany przez zbójców; zbrodnię tę odkryły żurawie, stając się narzędziem zemsty. [przypis edytorski]
591. klangor — głos lecących ptaków. [przypis edytorski]
592. zbroja — tu: broń. [przypis edytorski]
593. wyraj (daw.) — odlot ptaków na zimę do cieplejszyh krajów. [przypis edytorski]
594. Empuza (mit. gr.) — jedna z Lamii o oślej nodze bądź głowie. [przypis edytorski]
595. parantela — pokrewieństwo. [przypis edytorski]
596. sznuchtać (reg.) — wąchać. [przypis edytorski]
597. pedogryczny — chorujący na podagrę, tj. pogrubienie stawu palca u nogi i bóle stawów. [przypis edytorski]
598. mizdrzyć się — przymilać się, zwł. w nieprzyjemny sposób. [przypis edytorski]
599. strzelioczka (z ros.) — strzałka, przen. smukła dziewczyna. [przypis edytorski]
600. gacek — gatunek małego nietoperza. [przypis edytorski]
601. porubstwo (daw.) — rozwiązłość. [przypis edytorski]
602. zasuć (daw.) — zasypać. [przypis edytorski]
603. oreada (mit. gr.) — nimfa górska. [przypis edytorski]
604. dwóch filozofów — mowa o Talesie z Miletu i Anaksagorasie. Tales z Miletu (ur. ok. 546 p.n.e.) — jeden z siedmiu mędrców starożytności, joński filozof przyrody, twórca teorii, że wszechświat powstał z prawody, po której pływa ziemia. Teorię o dominującej roli wody w powstaniu ziemi podjęli później tzw. „neptuniści”, z którymi zgadzał się i Goethe. Anaksagoras (ok. 500 p.n.e.–ok. 428 p.n.e.) — filozof ateński, przyjaciel i nauczyciel Peryklesa, głosił m.in. naukę o nieskończonej podzielności materii. Goethe czyni go przedstawicielem tzw. „wulkanistów”, wg których dominującą rolę w kształtowaniu powierzchni Ziemi odegrały siły wulkaniczne. [przypis edytorski]
605. płony (daw.) — jałowy. [przypis edytorski]
606. do ciebie o, Hekato! Luno i Diano — ta sama bogini miała władać jako Luna niebem, jako Diana ziemią i jako Hekate światem podziemnym. [przypis edytorski]
607. na nice (daw.) — na opak. [przypis edytorski]
608. driada (mit. gr.) — boginka lasów i drzew. [przypis edytorski]
609. krajan — człowiek pochodzący z tego samego miejsca. [przypis edytorski]
610. Forkiady (mit. gr.) — mitologiczne staruchy, siostry Gorgon, usosobienie brzydoty; wg mitu dysponowały jednym okiem i jednym zębem, które w miarę potrzeby wymieniały miedzy sobą. [przypis edytorski]
611. alrauna (z niem.) — korzeń mandragory. [przypis edytorski]
612. hermafrodyta — istota dwupłciowa; w mit gr. syn Hermesa i Afrodyty; na prośbę wzgardzonej nimfy Salmakis złączony z nią w jedno ciało. [przypis edytorski]
613. tryton (mit. gr.) — bóstwo morskie, w połowie ryba, a w połowie człowiek; sługa Posejdona. [przypis edytorski]
614. kałakucki — indyjski, pochodzący z Indii (od nazwy Kalkuty). [przypis edytorski]
615. delia (daw.) — wierzchni ubiór męski. [przypis edytorski]
616. Nereus (mit. gr.)— jeden z bogów morza, mąż oceanidy Doris, ojciec kilkudziesięciu Nereid i Doryd. [przypis edytorski]
617. niewczesny — dziejący się nie w porę, w nieodpowiednim momencie. [przypis edytorski]
618. Circe (mit. gr.) — bohaterka Odysei Homera, czarodziejka, która towarzyszy Odyseusza zmieniła w świnie; córka boga Heliosa i nimfy Perseidy. [przypis edytorski]
619. łut (daw.) — niewielka jednostka masy, tu przen.: nieco, odrobina. [przypis edytorski]
620. cetnar (daw.) — jednostka masy, równa 100 kg. [przypis edytorski]
621. Galatea — nimfa morska, córka Nereusa, prześladowana miłością cyklopa Polifema; najpiękniejsza wśród bogiń po Afrodycie. [przypis edytorski]
622. Pafos — miasto na płd.-zach. wybrzeżu Cypru, miejsce kultu Afrodyty i Galatei. [przypis edytorski]
623. Proteusz (mit. gr.) — syn Posejdona, bóstwo morskie świadome przyszłości i posiadające zdolność zmiany kształtu. [przypis edytorski]
624. Kabirowie — tajemnicze bóstwa fenickie, czczone i przez Greków; za czasów Goethego badacze mitologii nie byli w stanie ustalić ich liczby. [przypis edytorski]
625. czerep — tu: gliniana skorupa. [przypis edytorski]
626. dziewicorództwo — właśc. dzieworództwo a. partenogeneza, rozwój zarodka z niezapłodnionego jaja. [przypis edytorski]
627. Telchinowie — właśc. bóstwa morskie, później kowale i rzeźbiarze z wyspy Rodos. [przypis edytorski]
628. heliosowy (mit. gr.) — związany z Heliosem, bogiem słońca. [przypis edytorski]
629. pean — tu: pieśń pochwalna. [przypis edytorski]
630. zaklęli moc Boga w kształt godny człowieka — mowa o kolosie rodyjskim, jednym z siedmiu cudów świata. [przypis edytorski]
631. Pafos — miasto na płd.-zach. wybrzeżu Cypru, miejsce kultu Afrodyty i Galatei. [przypis edytorski]
632. Psylle i Marsy — poskromiciele węży; Goethe czyni ich strażnikami wozu Afrodyty-Galatei. [przypis edytorski]
633. jałówka — młoda krowa niemająca potomstwa. [przypis edytorski]
634. tryk — baran. [przypis edytorski]
635. skwir — odgłos ptasi. [przypis edytorski]
636. posoka — krew. [przypis edytorski]
637. uroczysko — miejsce odludne i trudno dostępne. [przypis edytorski]
638. królewnej — dziś popr. forma D.lp: królewny. [przypis edytorski]
639. swadźba — swatanie, tu raczej: zaloty. [przypis edytorski]
640. Dzeus a. częściej Zeus — najważniejszy spośród bogów olimpijskich; bóg nieba i ziemi, władał piorunami. [przypis edytorski]
641. krasawica — piękność. [przypis edytorski]
642. igrzysko — tu: zabawa. [przypis edytorski]
643. harfa eolska — instrument strunowy poruszany przez wiatr. [przypis edytorski]
644. świetlak — dziś: świetlik. [przypis edytorski]
645. Menelaos — król Sparty; porwanie przez Parysa jego żony, Heleny, stanowiło przyczynę wojny trojańskiej. [przypis edytorski]
646. Frygia — kraj w zachodniej części Azji Mniejszej, gdzie miała znajdować się Troja. [przypis edytorski]
647. Posejdon (mit. gr.) — bóg morza, żeglarzy, trzęsień ziemi, brat Zeusa; przedstawiany z trójzębem. [przypis edytorski]
648. córa Tyndara — Helena była właściwie córką Zeusa i Ledy, której mężem był Tyndar. [przypis edytorski]
649. Klitemnestra a. Klitajmnestra — córka Tyndara i Ledy, żona i zabójczyni Agamemnona, za którą zbrodnię poniosła śmierć a ręki swego syna Orestesa. [przypis edytorski]
650. Cytera — wyspa na północ od Krety oraz przydomek Afrodyty. Helena została porwana przez Parysa w czasie składania ofiary Cyterze. [przypis edytorski]
651. wdały (daw.) — piękny. [przypis edytorski]
652. czyli — czy z partykułą pytajną -li. [przypis edytorski]
653. skoro (daw.) — szybko. [przypis edytorski]
654. szafarka — służąca dysponująca majątkiem. [przypis edytorski]
655. przyładzić — tu:
1 ... 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51
Idź do strony:

Darmowe książki «Faust - Johann Wolfgang von Goethe (czy można czytać książki w internecie za darmo .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz