Faust - Johann Wolfgang von Goethe (czy można czytać książki w internecie za darmo .TXT) 📖
Krótki opis książki:
Faust to dramat niemieckiego poety, polityka, uczonego Johanna Wolfganga von Goethego w dwóch częściach. Powstał w latach 1773–1832, zaś wydany został w całości w 1833 po śmierci autora.
Tytułowy bohater to uczony, który pomimo ogromnej wiedzy coraz bardziej zdaje sobie sprawę z ograniczonych naukowych możliwości człowieka, chce poznać sens istnienia. Diabeł zakłada się z Bogiem, że uda mu się opętać duszę uczonego. Do pracowni Fausta przybywa Mefistofeles proponując, że zostanie przewodnikiem naukowca, w poszukiwaniu sensu życia. W zamian za to Faust odda mu dusze po wypowiedzeniu słów: „trwaj piękna chwilo”. Faust zgadza się na to…
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Johann Wolfgang von Goethe
- Epoka: Romantyzm
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Faust - Johann Wolfgang von Goethe (czy można czytać książki w internecie za darmo .TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Johann Wolfgang von Goethe
[przypis edytorski]
221. po harapie (daw.) — po wszystkim (określenie myśliwskie, od okrzyku kończącego polowanie). [przypis edytorski]
222. swędrać się — dziś popr.: szwędać się. [przypis edytorski]
223. ino (gw.) — tylko. [przypis edytorski]
224. wieniec — symbol dziewictwa. [przypis edytorski]
225. przyzba — wał ziemny wokół podmurówki wiejskiej chaty. [przypis edytorski]
226. szwarny a. śwarny (gw.) — ładny. [przypis edytorski]
227. w okolu — w okolicy. [przypis edytorski]
228. snadnie (daw.) — łatwo. [przypis edytorski]
229. w niebiesiech — dziś popr. forma Msc.lm: w niebiosach. [przypis edytorski]
230. miesiąc (daw.) — księżyc. [przypis edytorski]
231. śpiewa — dalej następuje wolny przekład piosenki Ofelii (Hamlet, akt IV, sc. 5). [przypis edytorski]
232. gach (daw., gw.) — kochanek. [przypis edytorski]
233. czereda — tłum. [przypis edytorski]
234. ambaras — kłopotkiwa sytuacja. [przypis edytorski]
235. obierz (daw.) — pułapka, zwł. zastawiana na zwierzęta podczas polowania. [przypis edytorski]
236. ćma (daw.) — ciemność. [przypis edytorski]
237. furda (daw.) — błahostka. [przypis edytorski]
238. basta — koniec. [przypis edytorski]
239. mizdrzyć się — wdzięczyć się w nieprzyjemny sposób. [przypis edytorski]
240. rajfurka (daw.) — stręczycielka. [przypis edytorski]
241. sprościć — wyprostować. [przypis edytorski]
242. egzekwie — nabożeństwo przy trumnie zmarłego. [przypis edytorski]
243. Dies irae, Dies illa Solvet saeclum in favilla (łac.) — dzień gniewu, dzień ten, spowijający stulecie w żar. Słowa z łacińskiego hymnu Tomasza Celano (zm. 1255), śpiewanego w czasie mszy żałobnej. [przypis edytorski]
244. Iudex ergo, cum sedebit quidquid latet adparebit nil inultum remanebit. (łac.) — Gdy zaś zasiądzie sędzia, cokolwiek było skryte, stanie się jawnym, i nic nie zostanie bez pomsty. [przypis edytorski]
245. Quid sum miser tunc dicturus? Quem patronum rogaturus? Cum vix iustus sit securus. (łac.) — co ja nieszczęśliwy mogę teraz powiedzieć, jakiego patrona prosić, gdy nawet sprawiedliwy jest ledwie bezpieczny? [przypis edytorski]
246. Sabat — scena w oryginale nosi tytuł „Noc Walpurgi”, od imienia świętej, przeoryszy klasztoru w Heidenheim we Frankonii (zm. 779), mającej chronić przed czarami; przed jej świętem (1 maja) wg wierzeń ludowych w górach Harcu, na szczycie Brocken odbywał się sabat czarownic. Zegadłowicz w przekładzie przeniósł akcję na polską Łysą Górę. [przypis edytorski]
247. stylisko — drąg stanowiący uchwyt do narzędzia. [przypis edytorski]
248. sękacz — tu: sękaty kij. [przypis edytorski]
249. asan (daw.) — waćpan. [przypis edytorski]
250. kierz (reg.) — krzak. [przypis edytorski]
251. łoza — zarośla wierzbowe. [przypis edytorski]
252. połoz (daw. a. reg.) — płaz. [przypis edytorski]
253. wykrot — dziura po wyrwanych korzeniach drzewa. [przypis edytorski]
254. ił — drobnoziarnista skała osadowa. [przypis edytorski]
255. upłaz — stok górski porośnięty trawą. [przypis edytorski]
256. świetlak — dziś popr.: świetlik. [przypis edytorski]
257. Mamon (bibl.) — pogański bożek złota. [przypis edytorski]
258. mierzwa (daw.) — nawóz, obornik. [przypis edytorski]
259. chutliwy — pożądliwy. [przypis edytorski]
260. rżysko — pole po skoszonym zbożu. [przypis edytorski]
261. Baubo — przydomek Hekate, gr. bogini nocy i czarów; także mitologiczna bezwstydna czarownica. [przypis edytorski]
262. porze (daw.) — pruje (jak wodę), przecina. [przypis edytorski]
263. Kamieniec — w oryginale: Ilsenstein (ściana góry Brocken). [przypis edytorski]
264. kiep (daw.) — głupiec. [przypis edytorski]
265. wraz (daw.) — naraz, jednocześnie. [przypis edytorski]
266. czyli — czy z partykułą pytajną -li. [przypis edytorski]
267. incognito — zatajając tożsamość. [przypis edytorski]
268. podwiązki nie dostałem — aluzja do brytyjskiego Orderu Podwiązki. [przypis edytorski]
269. obstarny (gw.) — podstarzały. [przypis edytorski]
270. dzierżyć (daw.) — trzymać. [przypis edytorski]
271. prym (daw.) — pierwszeństwo. [przypis edytorski]
272. parweniusz — dorobkiewicz, nieudolnie naśladujący zachowanie elit. [przypis edytorski]
273. perzyna — zgliszcza. [przypis edytorski]
274. nie dostać (daw.) — nie wystarczać, brakować. [przypis edytorski]
275. wilgny — dziś popr.: wilgotny. [przypis edytorski]
276. Lilith — w legendach żydowskich pierwsza żona Adama, demon a. upiór groźny dla kobiet w ciąży. [przypis edytorski]
277. ............................ — miejsce wykropkowane w oryginale. [przypis edytorski]
278. Proktofantazy — z gr.: ten, który fantazjuje przez odbytnicę. Goethe wykpiwa tu berlińskiego literata Fryderyka Nicolai, autora parodii Wertera, podkreślającego nierealność świata duchów i swego osobistego przeciwnika. [przypis edytorski]
279. zmiarkować (daw.) — zorientować się. [przypis edytorski]
280. dorada — tu: rada. [przypis edytorski]
281. jucha — krew. [przypis edytorski]
282. Meduza (mit. gr.) — najmłodsza i najstraszniejsza z trzech Gorgon, zabijająca spojrzeniem. [przypis edytorski]
283. wyświecać się — tu: wyświetlać się. [przypis edytorski]
284. zdolić — dziś popr.: zdołać. [przypis edytorski]
285. Perseusz (mit. gr.) — syn Zeusa i Danae, założyciel Myken, po śmierci przeniesiony na niebo jako gwiazdozbiór; obciął głowę Meduzie. [przypis edytorski]
286. servibilis (łac.) — usłużny. [przypis edytorski]
287. liga — tu: sojusz. [przypis edytorski]
288. intermezzo (wł.) — wstawka o charakterze komicznym. [przypis edytorski]
289. Tytania, Oberon, Puk — postaci ze Snu nocy letniej Szekspira; Ariel — postać z Burzy Szekspira. [przypis edytorski]
290. łoza — zarośla wierzbowe. [przypis edytorski]
291. tutti (wł.) — wszyscy. [przypis edytorski]
292. kobza — ludowy instrument muzyczny, przypominający dudy. [przypis edytorski]
293. Parka (mit. rzym.) — jedna z trzech bogiń przędących i przecinających nić ludzkiego losu; w mit. gr. ich odpowiednikami były Mojry, córki Zeusa i Temidy. [przypis edytorski]
294. reduta (daw.) — bal maskowy. [przypis edytorski]
295. wynaglony — tu: zorganizowany w pośpiechu. [przypis edytorski]
296. ortodoks — tradycjonalista, zwł. w sprawach religijnych. [przypis edytorski]
297. szczwany — chytry. [przypis edytorski]
298. ksenia a. xenia — złośliwe epigramaty w formie dystychu, zwykle wyśmiewające osoby. [przypis edytorski]
299. weredyk (z łac.) — osoba mówiąca prawdę prosto w oczy, nawet gdy jest nieprzyjemna. [przypis edytorski]
300. żywie — dziś popr.: żyje. [przypis edytorski]
301. Orfeusz (mit. gr.) — muzyk, poeta i pieśniarz, który śpiewem swoim poskramiał dzikie zwierzęta i ożywiał martwe przedmioty. [przypis edytorski]
302. dudek (daw., pot.) — głupiec. [przypis edytorski]
303. tęgość — tu: ciężar. [przypis edytorski]
304. pianissimo (wł.) — najciszej. [przypis edytorski]
305. blekot — roślina trująca. [przypis edytorski]
306. dowcip (daw.) — rozum. [przypis edytorski]
307. wywieść — wyprowadzić. [przypis edytorski]
308. dwoić — tu: podwajać. [przypis edytorski]
309. powinny (daw.) — należny. [przypis edytorski]
310. czyli — czy z partykułą pytajną -li. [przypis edytorski]
311. harfa eolska — instrument, którego struny poruszane są przez wiatr. [przypis edytorski]
312. wraz (daw.) — razem, równocześnie. [przypis edytorski]
313. społem — razem. [przypis edytorski]
314. wądół — dolina o podmokłym dnie. [przypis edytorski]
315. iwa — odmiana wierzby. [przypis edytorski]
316. kruża (poet.) — czara. [przypis edytorski]
317. rozwierać — tu: otwierać. [przypis edytorski]
318. brona (daw.) — brama. [przypis edytorski]
319. turnia — szczyt górski. [przypis edytorski]
320. ćma (daw.) — ciemność. [przypis edytorski]
321. roraty — wczesna poranna msza odprawiana w okresie Adwentu. [przypis edytorski]
322. upłaz — stok górski porośnięty trawą. [przypis edytorski]
323. niż — tu: nizina. [przypis edytorski]
324. rozżagwić — rozpalić. [przypis edytorski]
325. niewód — rodzaj sieci rybackiej. [przypis edytorski]
326. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
327. kwapić się (daw) — spieszyć się. [przypis edytorski]
328. kto dobrowolnym chce być banitą? — Mefisto stawia tu zagadkę, której rozwiązaniem jest słowo „błazen”. [przypis edytorski]
329. kryptogram — tu: zagadka. [przypis edytorski]
330. utrefić — ufryzować. [przypis edytorski]
331. raptus puellae (łac.) — porwanie dziewicy. [przypis edytorski]
332. fugare (łac.) — uciekać. [przypis edytorski]
333. jurgieltnik — żołnierz najemny. [przypis edytorski]
334. salwować (daw.) — ratować. [przypis edytorski]
335. inwidia — z łac. invidia: zawiść. [przypis edytorski]
336. sawant — tu: mądry. [przypis edytorski]
337. homo novus (łac.) — dorobkiewicz (dosł.: człowiek nowy). [przypis edytorski]
338. pantarka — perliczka. [przypis edytorski]
339. deputat — wynagrodzenie w naturze. [przypis edytorski]
340. dziesięcina — podatek w naturze, 1/10 plonów oddawana na rzecz kościoła. [przypis edytorski]
341. łoni (daw. a. czes.) — ubiegły. [przypis edytorski]
342. piernat — materac wypełniony pierzem. [przypis edytorski]
343. kiep (daw.) — głupiec. [przypis edytorski]
344. sowizdrzał — sprzyciarz i żartowniś; Till Eulenspiegel, postać z XVI-wiecznej literatury ludowej. [przypis edytorski]
345. prym (daw.) — pierwszeństwo. [przypis edytorski]
346. kacerz (daw.) — heretyk. [przypis edytorski]
347. raptus (daw.) — człowiek gwałtowny. [przypis edytorski]
348. mente captus (łac.) — szalony. [przypis edytorski]
349. rozterk (daw.) — spór, konflikt. [przypis edytorski]
350. siły — dziś popr. forma N.lm: siłami. [przypis edytorski]
351. oracja — przemowa. [przypis edytorski]
352. koloryzować (daw.) — kłamać, zwł. upiększając rzeczywistość. [przypis edytorski]
353. rozłóg (daw.) — rozległa przestrzeń. [przypis edytorski]
354. Słońce to szczere, lite złoto etc. — nazwy planet, zgodnie z tradycją alchemiczną, oznaczają tu metale; Słońce to złoto, Księżyc — srebro, Merkury — rtęć, Wenus — miedź, Mars — żelazo, Jowisz — cyna, Saturn — ołów. [przypis edytorski]
355. luna (z łac.) — księżyc. [przypis edytorski]
356. kołpaczek lisi — tzw. lisia czapa, obwódka wokół księżyca świecącego we mgle lub w wilgotnym powietrzu. [przypis edytorski]
357. koniuktura — właśc.: koniunkcja, pozorne zbliżenie się do siebie dwóch planet widocznych na niebie. [przypis edytorski]
358. wirydarz (daw., z łac.) — ozdobny, ocieniony ogród. [przypis edytorski]
359. płony — jałowy. [przypis edytorski]
360. scjencja — z łac.: scientia, tj. nauka, wiedza. [przypis edytorski]
361. kusy (daw.) — krótki. [przypis edytorski]
362. mandragora — roślina śródziemnomorska, której korzeń, przypominający postać ludzką, uznawano za cudowny talizman. [przypis edytorski]
363. kuraż (z fr.) — odwaga. [przypis edytorski]
364. walny — tu: wielki. [przypis edytorski]
365. ryngraf — medalion z Matką Bożą. [przypis edytorski]
366. żeleźniak — żelazny garnek a. kociołek. [przypis edytorski]
367. saletra — związek azotu, stosowany m.in. w nawozach i do produkcji prochu strzelniczego. [przypis edytorski]
368. czerwieniec — czerwony złoty, dawna złota moneta obiegowa. [przypis edytorski]
369. kolia — naszyjnik w ozdobnej oprawie. [przypis edytorski]
370. likwor — napitek. [przypis edytorski]
371. osędziały — sędziwy (dosł.: osiwiały). [przypis edytorski]
372. memento (z łac.) — przypomnienie; tu mowa o formule „z prochu powstałeś, w proch się obrócisz”. [przypis edytorski]
373.
Darmowe książki «Faust - Johann Wolfgang von Goethe (czy można czytać książki w internecie za darmo .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie
Dodaj komentarz
Uwagi (0)