Darmowe ebooki » Tragedia » Koriolan - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie książek TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Koriolan - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie książek TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 19
Idź do strony:
Marcjuszu, wolę 
Choćby o kuli pójść z drugimi walczyć 
Niż zostać z tyłu. 
  MENENIUSZ
Szlachetna krew! 
  PIERWSZY SENATOR
Idźmy 
Do Kapitolu, tam na nas czekają 
Najlepsi nasi przyjaciele. 
  LARCJUSZ
Idźmy. 
Ty nam przewodnicz, panie, i ty także, 
Cny Kominiuszu, my za wami pójdziem. 
Wam wprzód przystoi. 
  KOMINIUSZ
Szlachetny Marcjuszu! 
  PIERWSZY SENATOR
do obywateli
Dalej, do domu! 
  MARCJUSZ
Nie, niech pójdą z nami. 
Wolskowie mają dość zboża; pozwólcie 
Tym szczurom napaść się w ich spichrzach. Nuże, 
Przezacna zgrajo, pokaż swą waleczność! 
 
Senatorowie, Kominiusz, Marcjusz, Larcjusz i Meneniusz wychodzą. Obywatele wynoszą się chyłkiem. SYCYNIUSZ
Jestże kto bardziej dumny niż ten Marcjusz? 
  BRUTUS
Nie wiem, kogo by z nim porównać. 
  SYCYNIUSZ
Będąc obrani trybunami ludu... 
  BRUTUS
Czy uważałeś26 jego wzrok i gesty? 
  SYCYNIUSZ
Nie, tylko jego przekąsy27. 
  BRUTUS
Gdy go rozdrażnisz, z bogów szydzić gotów. 
  SYCYNIUSZ
Drwić z spokojnego księżyca. 
  BRUTUS
Obecna wojna pożera go. Nie wie, 
Jak się już nadąć, że tak jest waleczny. 
  SYCYNIUSZ
Tego rodzaju ludzie, połechtani 
Bodźcem powodzeń, pogardzają cieniem, 
Po którym chodzą w południe. Dlatego 
Dziwi mnie, że on przy swej wyniosłości 
Pod Kominiuszem nie wzbrania się służyć. 
  BRUTUS
Sławy, o którą mu idzie, a której 
Nieskąpe względy już zyskał, nie można 
Skuteczniej nabyć i łatwiej zarazem, 
Jak stojąc za kimś będącym na czele, 
Bo jeśli się co nie uda, powiedzą: 
„Wódz temu winien” — choć wódz z swojej strony 
Czynił, co tylko człowiek czynić może; 
Głupia krytyka krzyczeć będzie wtedy: 
„O, gdyby Marcjusz był tę rzecz prowadził!” 
  SYCYNIUSZ
Jeżeli się zaś powiedzie, opinia, 
Która tak bardzo sprzyja Marcjuszowi, 
Obierze z zasług Kominiusza. 
  BRUTUS
Z góry 
Można przewidzieć, że połowa chwały 
Kominiuszowej na Marcjusza spłynie, 
Choćby ten na nią nie pracował. Wszystkie 
Zaś jego chyby28 podniosą wysokość 
Zalet Marcjusza, choćby Marcjusz w gruncie 
Bynajmniej na to nie zasłużył. 
  SYCYNIUSZ
Pójdźmy 
Posłuchać, co tam o wyprawie radzą 
I w jaki sposób weźmie się ten człowiek 
Do obecnego przedsięwzięcia. 
  BRUTUS
Idźmy. 
 
Wychodzą. SCENA DRUGA
Koriole. Wnętrze senatu.
Aufidiusz i senatorowie. PIERWSZY SENATOR
Jesteś więc tego zdania, Aufidiuszu, 
Że Rzym przeniknął nasze tajne plany 
I wie, co knujem? 
  AUFIDIUSZ
Inneż zdanie wasze? 
Kiedyż to u nas co bądź umyślono 
I wykonano, żeby wprzód do Rzymu 
Nie doszły o tym słuchy? Przed czterema 
Niespełna dniami miałem stamtąd wieści, 
Których treść na to wychodzi; jak myślę, 
Mam list przy sobie; oto jest, słuchajcie. 
 
czyta
„Zbierają wojska, nie wiadomo jednak, 
Czy je chcą wysłać na wschód, czy na zachód, 
Drożyzna wielka, lud wichrzy i słychać, 
Że wódz Kominiusz, a z nim Marcjusz, dawny 
Wasz nieprzyjaciel, którego jednakże 
Rzymianie bardziej niż wy nienawidzą, 
I Tytus Larcjusz, waleczny Rzymianin, 
Kierują we trzech przygotowaniami 
Do tej wyprawy. Snadź29 ona jest na was. 
Pomyślcie nad tym”. 
  PIERWSZY SENATOR
Nasze wojska w polu. 
Nie wątpiliśmy, że Rzym skory będzie 
Dać nam odpowiedz. 
  AUFIDIUSZ
Ani się wam zdało 
Stosownym plan nasz w tajemnicy trzymać 
Tak długo, ażby śmiało mógł wyjść na wierzch; 
Bo go Rzym w samym zarodzie przewąchał. 
Przez to odkrycie zostajemy zbici 
Z drogi do celu, który się zasadzał 
Na wzięciu kilku miast, nimby się w Rzymie 
O poruszeniach naszych dowiedziano. 
  DRUGI SENATOR
Dzisiaj niezwłocznie, zacny Aufidiuszu, 
Nie tracąc czasu, śpiesz do swoich hufców; 
My tu w Koriolach zostaniem ku straży 
I ku obronie. Jeśli nas oblegną, 
Przyjdź nam na odsiecz; nie sądzę jednakże, 
Abyś ich znalazł przygotowanymi30. 
  AUFIDIUSZ
O, nie uwodźcie się31, mówię wam o tym 
Jako o rzeczy pewnej, więcej powiem: 
Liczne oddziały ich wojsk już są w marszu 
I tu zmierzają. Żegnam was, panowie. 
Jeśli się spotkam z Kajusem Marcjuszem, 
Nie będzie żartów między nami, bośmy 
Przysięgli sobie wzajem póty walczyć, 
Póki jednemu z nas tchu nie zabraknie. 
  WSZYSCY
Niech cię bogowie wspierają! 
  AUFIDIUSZ
I w zdrowiu 
Was utrzymują 
  PIERWSZY SENATOR
Żegnaj! 
  DRUGI SENATOR
Żegnaj! 
  WSZYSCY
Żegnaj! 
 
Wychodzą. SCENA TRZECIA
Rzym. Komnata w domu Marcjusza.
Wolumnia i Wirgilia siedzą na stołkach i szyją. WOLUMNIA

Proszę cię, córko, śpiewaj, a przynajmniej bądź weselsza. Gdyby mój syn był moim mężem, bardziej bym się czuła szczęśliwa w jego nieobecności, która mu jedna sławę, niż w jego objęciach, które by mi świadczyły o jego miłości. Gdy jeszcze małym był chłopięciem, jedynym owocem mego żywota; gdy jego młodość i uroda wszystkich pociągała oczy; gdy inna matka takiego dziecka na całodzienne prośby królów nie byłaby odstąpiła jednej godziny spoglądania na nie, wtedy ja, marząc o jego przyszłości, myśląc, że ta piękna postać bez wieńca chwały byłaby tym, czym marny obrazek zawieszony na ścianie, znajdowałam uciechę w wyszukiwaniu dlań niebezpieczeństw, wśród których mógł się dobić chwały. Wysłałam go na krwawą wojnę, z której wrócił ozdobiony wieńcem dębowym32. Zaprawdę, córko, nie bardziej zadrgałam z radości, słysząc po raz pierwszy, że mi się urodziło dziecię płci męskiej, niż widząc po raz pierwszy, że się to dziecię pokazało mężem.

WIRGILIA

Lecz gdyby był zginął, o pani, gdyby był zginął!

WOLUMNIA

Wtedy jego dobre imię zastąpiłoby mi było miejsce syna i w nim bym się była odrodziła. Szczerze ci wyznaję, że gdybym miała dwunastu synów, z których by każdy stał na równi w mym sercu i każdy był mi tak drogi jak twój i mój kochany Marcjusz, wolałabym, żeby jedenastu szlachetnie umarło za ojczyznę, niż żeby jeden poza bitwą zmarniał na łożu rozkoszy.

Wchodzi Domownica. DOMOWNICA
Pani, szlachetna sąsiadka, Waleria, 
Przyszła odwiedzić was. 
  WIRGILIA
Błagam cię, pani, 
Pozwól mi odejść. 
  WOLUMNIA
Zostań. Zdaje mi się, 
Że słyszę odgłos trąb twojego męża, 
Że widzę, jak w tej chwili Aufidiusza 
Targa za włosy, a przed nim Wolskowie 
Jak dzieci przed lwem stronią; zdaje mi się, 
Że jestem przy tym, jak tupie i woła: 
„Za mną tu, tchórze! Was w trwodze poczęto, 
Chociaż byliście w Rzymie narodzeni”. 
I łuskokrytą33 ręką obcierając 
Skrwawione czoło, postępuje naprzód, 
Na kształt żniwiarza, który postanowił 
Zżąć wszystko albo utracić zarobek. 
  WIRGILIA
Skrwawione czoło! O, chroń go, Jowiszu34! 
  WOLUMNIA
Milcz, głupie dziecko! Krwawe znamię bardziej 
Ozdabia męża niż złote trofea. 
Piersi Hekuby, karmiące Hektora35, 
Mniej były piękne niż Hektora czoło, 
Gdy zeń krew ciekła pod ciosami Greków. 
Powiedz Walerii, żeśmy ją gotowe 
Przyjąć, jak zawsze. 
 
Wychodzi Domownica. WIRGILIA
O nieba, zasłońcie 
Mego małżonka przed tym Aufidiuszem! 
  WOLUMNIA
Dziecinne modły! On zegnie zuchwały 
Kark Aufidiusza i zdepce go nogą. 
 
Domownica wprowadza Walerię i jej towarzyszkę. WALERIA
Zacne niewiasty, bądźcie pozdrowione! 
  WOLUMNIA
Luba sąsiadko. 
  WIRGILIA
Miło mi widzieć was. 
  WALERIA

Jakże się macie? Zakute z was domatorki. Cóż to, szyjecie, widzę? Śliczne rąbki36, na poczciwość! Jakże się miewa twój mały synek, Wirgilio?

WIRGILIA

Dziękuję wam, łaskawa pani, zdrów jest, do usług waszych.

WOLUMNIA

Wolałby patrzeć na połysk mieczów i słuchać odgłosu trąb niż siedzieć przy swoim ochmistrzu37.

WALERIA

Walny38 chłopiec, prawdziwy syn swego ojca. Przeszłej środy przyglądałam mu się przez pół godziny, ma coś tak pewnego w sobie. Widziałam, jak pogonił za złotobarwnym motylem; schwytał go i puścił, dalejże znowu w pogoń za nim, i znowu go schwytał. Schwytawszy go znowu, czy to z gniewu, że upadł, czy to z innej jakiej przyczyny, zacisnął zęby i zgniótł go; powiadam wam, zgniótł go bez litości.

WOLUMNIA

To z ojca te raptusy.

WALERIA

Doprawdy, rzadkie dziecko.

WIRGILIA

Ladaco39, pani.

WALERIA

Odłóżcie na bok robotę i pójdźcie ze mną: muszę was dziś rozpróżniaczyć.

WIRGILIA

Wybacz, kochana pani, nie wyjdę na krok z domu.

WALERIA

Ani na krok?

WOLUMNIA

Wyjdzie, wyjdzie.

WIRGILIA

Przepraszam cię, matko: nie wyjdę, nie przestąpię progu domu, dopóki mój pan nie powróci z wojny.

WALERIA

Wstydź się, nierozsądnie czynisz, więżąc się tak w domu. Pójdź, odwiedzimy leżącą połogiem przyjaciółkę.

WIRGILIA

Życzę jej prędkiego wydobrzenia i odwiedzę ją w modłach moich, ale do niej pójść nie mogę.

WOLUMNIA

Dlaczego? Powiedz dlaczego?

WIRGILIA

Nie dla oszczędzenia sobie fatygi ani dla braku życzliwości ku niej.

WALERIA

Chcesz być drugą Penelopą40; powiadają jednak, że wszystkie jej prace pod niebytność Ulissesa41 posłużyły tylko do rozplenienia molów w Itace. Pójdź, chciałabym, żeby ten twój rańtuch42 tak był czuły jak twoje palce, ażebyś go z litości kłuć przestała. Pójdź, pójdź z nami.

WIRGILIA

Nie, kochana pani, wybacz mi; doprawdy nie pójdę.

WALERIA

Daj się namówić, a ja ci za to udzielę wybornych nowin o twym mężu.

WIRGILIA

Jeszcze ich być nie może, pani.

WALERIA

Jako żywo, nie żartuję; tej nocy nadeszły wieści od niego.

WIRGILIA

O pani! Czy podobna?

WALERIA

Tak jest, rzeczywiście; słyszałam to od jednego z senatorów. Rzecz się ma tak: Wolskowie wysłali wojsko, przeciw któremu pociągnął Kominiusz z częścią naszych sił. Twój mąż i Tytus Larcjusz rozłożyli się pod Koriolami; nie wątpią bynajmniej o pomyślnym skutku wyprawy i spodziewają się położyć wkrótce koniec tej wojnie. Wszystko to, na honor, szczerą jest prawdą; a teraz, proszę cię, pójdź z nami.

WIRGILIA

Miej mnie za wytłumaczoną, łaskawa pani; będę ci we wszystkim posłuszna prócz w tym jednym.

WOLUMNIA

Daj jej pokój, w takim usposobieniu, jak jest teraz, popsułaby nam dobry humor.

WALERIA

W istocie, i ja tak sądzę. Bądź więc zdrowa. Pójdźmy, szanowna przyjaciółko. Proszę cię, jeszcze raz, Wirgilio, wypraw za drzwi posępność i pójdź z nami.

WIRGILIA

Nie, kochana pani; rzetelnie powiadam, że nie mogę. Życzę wam dobrej zabawy.

WALERIA

Kiedy tak, bądźże zdrowa.

Wychodzą. SCENA CZWARTA
Pod Koriolami.
Przy odgłosie trąb wchodzą z chorągwiami Marcjusz, Larcjusz, dowódcy i żołnierze, ku nim nadbiega Goniec. LARCJUSZ
Nadchodzą wieści stamtąd. O co idzie, 
Że się już starli? 
  MARCJUSZ
Konia mego stawiam 
Przeciw twojemu, że jeszcze nie. 
  LARCJUSZ
Zgoda. 
Czy wódz nasz starł się już z nieprzyjacielem? 
  GONIEC
Stoją naprzeciw siebie, ale jeszcze 
Nie przemówili do siebie i słowa. 
  LARCJUSZ
Koń twój należy do mnie. 
  MARCJUSZ
Przyjmij odkup. 
  LARCJUSZ
Ani go sprzedam, ani go daruję, 
Pożyczyć ci go wszakże gotów jestem 
Na jakie pół sta43 lat. Wezwijmy miasto 
Do poddania się. 
  MARCJUSZ
Dalekoż stąd stoją 
Obydwa wojska? 
  GONIEC
O półtorej mili. 
  LARCJUSZ
Będziemy ich więc, a oni nas słyszeć. 
A teraz, Marsie44, dodaj nam szybkości, 
Abyśmy mogli nie otarłszy mieczów, 
Ruszyć na pomoc naszym braciom w polu. 
Nuże, surmacze45, dajcie znak. 
 
Dają znak do rozmówienia się. Na murach ukazuje się kilku senatorów i mieszczan.
Tullus Aufidiusz jestli46 w murach waszych? 
Odpowiadajcie. 
  PIERWSZY SENATOR
Nie ma go i nie ma 
Nikogo, co by się lękał was bardziej 
Niż on, który się wcale was nie lęka. 
Słyszycie odgłos naszych trąb? 
 
Odgłos trąb w oddali.
Wzywają 
One do walki dzielną naszą młodzież. 
Zburzym te mury prędzej, niżby one 
Miały nas zamknąć jak bydło. Te bramy 
Zdają się wprawdzie zatarasowane, 
Ale podparte są tylko trzcinami; 
Otworzą się wnet same. Czy słyszycie? 
 
Powtórny odgłos trąb i wrzawa w oddaleniu.
Tam jest Aufidiusz, słyszycie, jak hula 
Wśród waszych hufców rozbitych? 
  MARCJUSZ
Już walczą! 
  LARCJUSZ

Niech ten zgiełk będzie nam hasłem. Hej, drabin!

Bramy Korioli otwierają się nagle i Wolskowie wchodzą na scenę. MARCJUSZ
Nie boją się nas i wychodzą. Dalej! 
Zasłońcie serca tarczami i walczcie 
Przy serc pomocy, pewniejszej niż tarcze. 
Naprzód, waleczny Tytusie! Te łotry 
Wyraźną sobie igraszkę z nas stroją. 
Czuję po całym ciele pot wściekłości. 
Dalej, żołnierze! Naprzód! Kto się cofnie, 
Będzie w mych oczach
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 19
Idź do strony:

Darmowe książki «Koriolan - William Shakespeare (Szekspir) (czytanie książek TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz