Don Carlos - Fryderyk Schiller (życzenia dla biblioteki .TXT) 📖
Krótki opis książki:
Don Carlos to dramat autorstwa Fryderyka Schillera, którego głównym bohaterem jest Don Carlos, książę austriacki, syn Filipa II.
Z powodów politycznych król wziął za żonę ukochaną Carlosa, co staje się powodem ogromnego cierpienia księcia. Uczuciem za to darzy go Eboli, księżniczka i dama dworu królowej. Zraniony Don Carlos pragnie wyjechać do Flandrii i dowodzić jej armią. W dramacie Schillera występują prawdziwe postacie historyczne, jednak autor dokonał pewnych zmian, czyniąc z głównego bohatera nie obłąkanego młodzieńca, a idealistę i liberała, głoszącego swoje (i Schillera) poglądy.
Dzieło powstało w 1787 roku. Na podstawie dramatu powstały libretta do oper, z których najsłynniejszą jest ta skompnowana przez Verdiego.
Fryderyk Schiller to niemiecki poeta, filozof, dramaturg drugiej połowy XVIII wieku. Był przedstawicielem tzw. okresu Sturm und Drang, czyli Burzy i naporu. Zasłynął przede wszystkim jako autor Zbójców, Dziewicy Orleańskiej i Ody do radości. Jego twórczośc była inspiracją m.in. dla Adama Mickiewicza.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Fryderyk Schiller
- Epoka: Romantyzm
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Don Carlos - Fryderyk Schiller (życzenia dla biblioteki .TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Fryderyk Schiller
się Mercado.
pokazuje pierścień — Carlos trwa w milczeniu
Dzisiaj jeszcze królowa mówić z wami życzy.
Ta rozmowa przedmiotu ważnego dotyczy.
CARLOS
Ważnego mnie już dzisiaj nic z światem nie wiąże.
MERCADO
Od markiza zlecenie ma oddać wam, książę,
CARLOS
powstaje spiesznie
Co? Natychmiast.
Chce iść z Mercado.
MERCADO
Nie, książę — teraz niepodobna —
W nocy znajdzie się chwila ku temu sposobna.
Tu przystęp jest podwójną wartą obsadzonym,
Więc w to skrzydło pałacu wejść niepostrzeżonym
Jest całkiem niepodobna. Można by rzecz całą
Narazić.
CARLOS
Więc...
MERCADO
Jest rada, ale jest zuchwałą.
Królowa ją znalazła i wam ją podaje.
Jest niezwykłą, a nawet szaloną się zdaje.
CARLOS
Jakaż więc?
MERCADO
Bardzo dawno wieść krąży na dworze —
O czym wiecie zapewne — że w północnej porze,
Tam gdzie w zamku przechodnie ciągnie się sklepienie,
Ukazują się zwykle w szacie mnicha cienie
Cesarza nieboszczyka. Lud legendzie wierzy —
Na wartach trudno wstrzymać strwożonych żołnierzy.
Jeśli się odważycie na takie przebranie,
W nim książę wpośród straży łatwo się dostanie
Do królowej podwoi, które wam wręczony
Klucz otworzy. Postacią świętą osłoniony
Przejdziesz bez zaczepienia. Lecz potrzeba księciu
Natychmiast postanowić — a gdy w przedsięwzięciu
Wytrwacie, tedy maskę w waszym gabinecie
Wraz z odzieniem potrzebnym gotowe znajdziecie.
Ja spieszę do królowej, bo tam pewnie wzrasta
Jej niepokój.
CARLOS
A więc czas?
MERCADO
Godzina dwunasta.
CARLOS
Powiedz zatem królowej, niech mnie oczekuje.
Mercado odchodzi.
SCENA SIÓDMA
Carlos, Hrabia Lerma.
LERMA
Niech książę swą osobę co prędzej ratuje!
Król na was gniewem pała, ostrzegam was skrycie,
Że tu chodzi o wolność — bodaj i o życie.
O więcej nie pytajcie. Wykradłem się tylko,
By uprzedzić nieszczęście krótką choćby chwilką.
CARLOS
Jestem w ręku Wszechmocy.
LERMA
Ile wnosić mogę
Z napomknienia królowej, macie, książę, drogę
Otwartą do Brukseli — a więc bez zwlekania
Uciekajcie dziś jeszcze. Ucieczkę osłania
Rokosz, który królowa sama podnieciła;
Dziś się na was nie targnie żadna gwałtu siła.
U kartuzów w klasztorze są konie pocztowe,
A tu broń, gdybyś znalazł przeszkody jakowe.
Oddaje Carlosowi sztylet i krócicę.
CARLOS
Dzięki ci, hrabio!
LERMA
W głębi serca czuję
Waszą sprawę dzisiejszą. Tak już nie miłuje
Żaden dzisiaj przyjaciel! Tam teraz za wami
Wszyscy się patryjoci zalewają łzami —
Więcej rzec mi nie wolno.
CARLOS
Ten, co tu nieżywym,
Hrabio Lerma! Nazwał was człowiekiem uczciwym.
LERMA
No, raz jeszcze, mój książę — szczęść wam w drodze, Boże!
Przyjdą czasy piękniejsze; ale wtedy może
Już mnie tutaj nie będzie. A zatem, w tej dobie
Przyjmcie hołd mój poddańczy.
Klęka na jedno kolano.
CARLOS
bardzo poruszony, stara się Lermę powstrzymać
Nie w takim sposobie...
Nie tak, hrabio! To rzewność w sercu moim nieci,
A mnie hartu potrzeba.
LERMA
całuje rękę Carlosa z uczuciem
Królu moich dzieci!
O! Dzieciom moim wolno będzie legnąć w grobie
Za ciebie. Mnie wzbronione. Wspomnijcie mnie sobie
Patrząc na moich synów.
Wracajcie z pokojem
Do Hiszpanii. A kiedy będziesz w prawie swojem
Siąść po królu Filipie na monarszym tronie,
Zasiądź na nim człowiekiem.
Już i wasze skronie
Cierń boleści poranił. Jednak ręki krwawej
Nie podnoś na rodzica! Książę! Tej niesławy
Nie dopuszczaj na siebie. Nie czekając skonu
Filip drugi był strącił twego dziada z tronu.
Tenże Filip strwożony swoim własnym czynem,
Nie dziw, że dziś wzajemnie truchleje przed synem.
Pomnij na to, mój książę! Niech ci niebo hojne
Zlewa błogosławieństwo!
Oddala się śpiesznie, Carlos zrazu chce odejść w przeciwną stronę, zwraca się jednak nagle, pada raz jeszcze na kolana przed zwłokami Markiza, obejmuje go, potem oddala się z więzienia.
SCENA ÓSMA
Przedpokój królewski.
Książę Alba i Książę Feria wchodzą zajęci rozmową.
ALBA
Miasto już spokojne.
Jakżeś króla zostawił?
FERIA
W najgorszym humorze,
Zamyka się przed nami i cokolwiek może
Przytrafić się, on nie chce z nikim mówić słowa.
Od tej zdrady markiza taka zaszła nowa
Zmiana w jego naturze, że się darmo kuszę
Poznać dawnego króla.
ALBA
Jednak ja wejść muszę —
Oszczędzać go nie mogę. Tak ważne odkrycie
Przed chwilą uczynione...
FERIA
O jakim mówicie
Odkryciu?
ALBA
Mnich z klasztoru kartuzów wszedł zdradnie
Do mieszkania infanta. Snadź, nadto dokładnie
Badał on śmierć markiza, bo aż podejrzany
O ciekawość zbyteczną, został przytrzymany.
Papiery bardzo ważne odkryto w habicie.
Przestraszony — gdy widział, że chodzi o życie,
Wyznał, że markiz Poza zlecił najsurowiej,
Aby je do rąk własnych złożył infantowi,
Jeśli przed zajściem słońca sam się doń nie zgłosi.
FERIA
I cóż?
ALBA
Jeden z tych listów właśnie nam donosi,
Że książę ma opuścić stolicę świtaniem.
FERIA
Czy podobna?
ALBA
Że okręt jest gotów i na nim
Ma z Kadyksu odpłynąć — że jest pożądany
Przez całe Niderlandy, by rozkuć kajdany,
Które ich do nas wiążą.
FERIA
Ha! Cóż to ja słyszę!
ALBA
Że flota Solimana, w innym liście pisze,
Już Rodos opuściła, by nasze okręta187
Niepokoić na Morzu Śródziemnym. Przyjęta
Umowa tak zapewnia.
FERIA
Doprawdy?
ALBA
Te listy
Dzisiaj mi odkrywają powód oczywisty,
Dla którego Maltańczyk świat cały obieżał.
W tej podróży nic więcej tylko ten cel leżał,
Aby państwa północy skłonić do obrony
Wolności Flamandczyków.
FERIA
Cel niezaprzeczony!
ALBA
W końcu są tam przy listach plany nakreślone
Do wojny, skutkiem której chcą mieć odłączone
Niderlandy na zawsze od naszej korony.
Plan szatański, zaprawdę — cudnie ułożony.
Nic w nim nie pominięto; tak opór, jak siłę
Obliczono rachunkiem — i wszystkie zawiłe
Wyjaśniono teorie i wskazano rady:
Jakie związki zawierać — z jakimi sąsiady.
FERIA
A, to zdrajca zawzięty!
ALBA
W końcu jest wspomnianym,
Że książę ma z królową przed jutrzejszym ranem
Rozmówić się koniecznie.