Dziewica Orleańska - Fryderyk Schiller (książka czytaj online txt) 📖
Krótki opis książki:
Dziewica Orleańska to dramat wierszem autorstwa Fryderyka Schillera z 1801 roku. Opowiada losy Joanny D'Arc, począwszy od jej przystąpienia do armii francuskiej.
Joanna D'Arc, przez Kościół katolicki uznana za świętą, była bardzo młodą, pobożną kobietą, która złożyła śluby czystości i przystąpiła do wojska. Schiller nie odtwarza życiorysu Joanny w sposób dokładny, w akcję dramatu wplata wątek miłosny i rozterki z tym związane, zmienia także okoliczności śmierci głównej bohaterki. Dramat pozostaje pełnym patosu utworem, podkreślającym bohaterskość Joanny.
Fryderyk Schiller to niemiecki poeta, filozof, dramaturg drugiej połowy XVIII wieku. Był przedstawicielem tzw. okresu Sturm und Drang, czyli Burzy i naporu. Zasłynął przede wszystkim jako autor Zbójców, Dziewicy Orleańskiej i Ody do radości. Jego twórczośc była inspiracją m.in. dla Adama Mickiewicza.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Fryderyk Schiller
- Epoka: Romantyzm
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Dziewica Orleańska - Fryderyk Schiller (książka czytaj online txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Fryderyk Schiller
nienawidzić?
KAROL
Dość!
FILIP
Nie! Występek powinien się wstydzić!
KAROL
Dość! Wszystko przeszło, wszystko przebaczono!
Był to błąd losu, wpływ gwiazdy złowrogiej.
FILIP
biorąc go za rękę
Naprawię wszystko, wierzaj mi, naprawię!
Francyję całą złożę pod twe nogi,
Żadnej wsi, żadnej lepianki ubogiej
Nie będzie braknąć twych przodków dzierżawie!
KAROL
Gdyśmy złączeni, któż nas zachwiać zdoła.
FILIP
Ach, nie wiesz, królu, jak ciężkie zgryzoty
Truły mi duszę śród twych wrogów koła!
wskazując na Agnieszkę
Czemuś mi tego nie przysłał anioła?
Sam by jej widok wrócił mię do cnoty.
Lecz teraz, teraz żaden podstęp wroga,
Żadna moc piekieł, nic nas nie rozdwoi!
Tutaj się kończy moich błędów droga
Pokój mój, czuję, jest na piersi twojej!
ARCYBISKUP
stając pomiędzy nimi
A więc, książęta, pokój między wami!
Francyja znowu, jak feniks z popiołu,
Wzniesie się, blizny zakryje laurami:
Praca i ziemia bogata darami
Wrócą zamożność i miastu, i siołu53.
Lecz ci, co przez was i dla was zginęli,
Tysiące ziomków, czyż z mogił swych wstaną?
Lecz łzy, co przez was i dla was wylano,
Któż je powróci tym, co je wyleli?
Zakwitnie może przyszłe pokolenie,
Lecz przeszłe przez was było łupem zbójców;
Pomyślność synów nie wskrzesi ich ojców,
Krew ich na wasze opadła sumienie!
Obyż54 z niej przecie wyszła wam przestroga.
By, nim spór kiedy zaczniecie orężny,
Pomnieli naprzód na ludzi i Boga!
Bo wojnę łatwo rozkiełzna potężny,
Lecz wojna nie jest jako sokół, który,
Pojmawszy zdobycz, posłusznemi pióry
Wraca do łowca na dzwonek mosiężny.
Nie! Sęp to dziki, co się krwią rozjada
I gardzi głosem człowieka — i biada
Tym, co go puszczą! A nie zawsze z nieba
Cudowna pomoc zstępuje, gdy trzeba.
FILIP
Tak, królu, anioł walczy przy twym boku!
Lecz gdzież jest ona?
KAROL
Kędy jest Dziewica?
Czyżby się szczęścia chroniła widoku,
Co nam jej własna zjednała prawica?
ARCYBISKUP
Nie dla niej, panie, zgiełk dworskiej zabawy.
Gdy jej powinność nie woła na bitwy,
Gdy nic nie może dla Francyji sławy,
W ustroniu za nią przesyła modlitwy,
I w Bogu tylko, przez Boga natchniona,
Żyje dla Boga.
DUNOIS
Lecz otóż i ona!
SCENA IV
Ciż i Joanna (w pancerzu, ale bez hełmu i z wieńcem we włosach)
KAROL
Pójdź, pójdź, kapłanko w tym świątecznym stroju,
Pójdź stwierdzić związek spojony przez ciebie!
FILIP
Onaż55 to? Niegdyś tak groźna w potrzebie,
Tak dziś łagodna jak anioł pokoju!
Widzisz, spełniłem, com obiecał tobie.
Nie wart żem dzięków?
JOANNA
O, dziękuj sam sobie!
O, dziękuj Panu, że dziś gwiazdą jasną
Jaśniejesz przed Nim; ty, coś wczoraj jeszcze,
Groźna kometa, nad ojczyzna własną
Rozsiewał światło krwawe i złowieszcze.
patrząc dokoła
Wszyscy tu, widzę, radzi i weseli,
A tam smutnego spotkałam w przedsieniu,
Co się kryć musi i szczęścia nie dzieli!
FILIP
Któż jest tak winnym, że się nie ośmieli
Dziś nawet w naszem ufać przebaczeniu?
JOANNA
Możeż56 on ufać? O, powiedz, że może,
I niech się w pełni twa zasługa ziści!
Bo, gdy chcesz godnie spełnić dzieło boże,
Pełń je do końca! Kropla nienawiści
Sam zdrój zbawienia zamienia w truciznę.
Zdaj miłosierdziu twej zemsty spuściznę!
FILIP
Teraz rozumiem.
JOANNA
I przebaczysz, książę?
Tak, tak! Przebaczysz! Pójdź tu, du Chatelu!
otwiera drzwi i wprowadza du Chatela, który zatrzymuje się opodal
Kto tu odpuścił winowajcom wielu,
Z wielu go grzechów Pan w niebie rozwiąże.
FILIP
Joanno, wszystko uczynię dla ciebie,
Ale ty nie wiesz, jakiej chcesz ofiary!
JOANNA
Wiem, że jak słońce dla wszystkich na niebie,
Jak rosa z nieba, jak wszystkie swe dary
Niebo zarówno dla wszystkich swych dzieci —
Tak miłosierdzie, które jest od Boga,
Na wszystkich spada i dla wszystkich świeci.
Wiem, że przebaczyć i miłować wroga
Jest to zwycięstwo nad wszystkie zwycięstwa.
Natchnienie łaski, boskość człowieczeństwa!
FILIP
O niepojęta, skąd ci moc nade mną?
do du Chatela
Zbliż się! Przebaczam! Duchu mego ojca,
Przebacz mi równie, że twój wróg zabójca
Ściska dłoń syna, co cię pomścić miała!
A wy, bogowie śmierci, których ramię
Sięga szeroko, niech wasz gniew nie pała,
Żem wam złożony ślub mej zemsty łamię!
W waszych tam państwach, gdzie serce nie bije,
Wszystko niezmienne, niezachwiane, wieczne;
Lecz póki człowiek tu czuje i żyje,
Wpływ chwili musi rodzić czucia sprzeczne.
KAROL
do Joanny
Com ci nie winien, posłanniczko Boga!
Tyś zawróciła koło mej fortuny;
Ty mi powracasz brata; ty z rąk wroga
Wydzierasz berło; ty wojny pioruny
Gasisz nad nami! Któryż z ziemskich króli
Tyle dobrodziejstw jak warte odpłaci?
JOANNA
Bądź ludzkim w szczęściu, jakeś był w niedoli!
Boga za ojca, bliźnich miej za braci!
Najuboższemu spośród twego ludu
Czyń sprawiedliwość! Strzeż praw i swobody,
A nie pogardzaj niskim! Bo od trzody
Bóg tobie zesłał spełnicielkę cudu!
Francyja tobie ukorzy się cała
I będziesz ojcem królów pokolenia;
I wielka będzie ich moc i ich chwała,
Dopóki pycha serca i myślenia
Nie zbluźni Bogu i ludem nie wzgardzi.
Bo wtenczas!... Wtenczas i Bóg się zatwardzi,
I skąd ci pomoc, spod wieśniaczej strzechy,
Wyzwie mścicieli za mocarzów grzechy!
FILIP
Gdy ci otwarte przeznaczenia księgi,
Czytaj z nich, święta, przyszłość mego domu!
JOANNA
Obok królewskich tron jego potęgi
Chce wznieść się wyżej; nie lęka się gromu
Boga, ni ludzi. Grom przecież uderzy,
Grom przeznaczenia! Lecz się nie bój zbytnio!
Dom twój nie upadł! Nie z miecza rycerzy,
Z łona dziewicy szczep jego odkwitnie
I na dwóch tronach w pełni majestatu
Króluje, widzę, znajomemu światu,
Ha, i nowemu, który wola boża
Kryje dziś jeszcze za zasłoną morza!
KAROL
O, mów, czy węzeł, co nas dzisiaj wiąże,
W przyszłe też wieki dwa bratnie narody
Połączać będzie?
JOANNA
O królu! O książę!
Mocarze ziemi, strzeżcie się niezgody!
Nie budźcie jędzy! Niech w swych lochach drzemie!
Bo, raz zbudzoną, kto zdoła powstrzymać?
Z jadu jej smocze rozrodzi się plemię,
Z pożaru pożar będzie się rozdymać!
Dość! Obłok stanął u przyszłości progu.
Cieszcie się z dzisiaj, jutro zwierzcie Bogu!
AGNIESZKA
Święta Dziewico, ty wiesz myśli moje,
Powiedz, co przyszłe rokują mi lata?
JOANNA