Darmowe ebooki » Tragedia » Dziewica Orleańska - Fryderyk Schiller (książka czytaj online txt) 📖

Czytasz książkę online - «Dziewica Orleańska - Fryderyk Schiller (książka czytaj online txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Fryderyk Schiller



1 ... 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
Idź do strony:
style="margin-left: 1em">W każdym, zda się, ulubiony 
Głos z wiatrami ku mnie tchnie! 
 
Oby mnie porwał szał wojny człowieczej! 
Oby usłyszeć świst strzał i szczęk mieczy! 
śród nich by może na nowo ożyła 
Duszy mej siła! 
Lecz te dźwięki! Lecz te nuty! 
Myśl ich echem tylko brzmi. 
Dusza mdleje od tęsknoty, 
Serce taje w żalu łzy! 
 
po pauzie z żywością
Miałażem70 zabić? Mogłażem71 go zabić, 
Widząc te oczy, ten wyraz oblicza?... 
O, wprzód bym na się cios wolała zwabić! 
Zbrodniąż jest72 ludzkość i litość dziewicza? 
Ha, ludzkość, litość! Czuła żeś je wprzódy, 
Gdy cię posłano nieść mord na morderce? 
Czuła żeś litość, gdy Walijczyk młody 
Błagał cię o nią? Milcz, milcz, podłe serce! 
Nie kłam przed Bogiem! On zna prawdy skrytość. 
Nie kłam nikczemnie! To nie była litość!... 
 
Na cóż mi było patrzeć w jego lice? 
Bóg chce mieć ślepe woli swej narzędzia. 
Jam śmiała spojrzeć! Przeklęte źrenice! 
Z ojca i stróża został tylko sędzia! 
 
głos fletów odzywa się znowu. — Joanna pogrąża się w smutną zadumę
Obym cię nigdy, lasko pastusza, 
Nie zamieniła na miecz wojowniczy! 
Czemuż cię, czemu prosta moja dusza 
Słuchać musiała, dębie tajemniczy?! 
Królowo Niebios, oby twój przeczysty 
Nigdy przede mną nie zjawił się blask! 
Odbierz go, odbierz twój wieniec gwiaździsty! 
Jam jest grzesznica, niegodna twych łask. 
 
Jam widziała śmiertelnemi 
Chwałę niebios oczyma; 
Przecież cel mój jest na ziemi, 
W niebie dla mnie go nie ma! 
 
Ciężkie, ciężkie powołanie, 
O Wszechmocny, na mnieś włożył73! 
Jaż74 zatwardzić jestem w stanie 
Serce, któreś tkliwem stworzył? 
 
Chcesz okazać moc twą światu, 
Masz twe duchy, masz anioły! 
Ich z twej chwały majestatu 
Na śmiertelne ślij padoły! 
Im zleć woli twojej czyny! 
Im, wybranym, co bez winy, 
Co bez serca, nieskalani, 
Nieśmiertelni, niezachwiani 
Ziemską trwogą, ni rozpaczą, 
Ani czują, ani płaczą! 
Nie dziewicy, nie pasterce, 
Kładź ten ciężar na jej serce! 
 
Co mi do losów, krajów i króli? 
Co mi do ludów niezgody? 
Swobodna, rada z ubogiej doli, 
Wesoło pasłam me trzody. 
 
Tyś mię wyrwał spod mej strzechy 
Ty na krwawy popchnął bój! 
Mojeż75 za to będą grzechy?... 
Ach, to nie był wybór mój! 
  SCENA II
Agnieszka Sorel i Joanna AGNIESZKA
wbiega w najwyższem poruszeniu i, postrzegając Joannę, rzuca się jej na szyję; lecz nagle cofa się i upada na kolana przed nią
Nie, nie tak! W prochu... 
  JOANNA
usiłując ją podnieść
Co czynisz? 
  AGNIESZKA
Wesele, 
Zbytek wesela przepełnił mą duszę. 
Szukam cię; z Bogiem podzielić je muszę, 
Niewidomego czczę w tobie, aniele! 
Pójdź, skończ twe dzieło, ty, sprawczyni cudu! 
Król, pan mój, Karol, śród swych parów koła, 
Wodzowie, wojsko, tłum radosny ludu 
Czekają na cię, by iść do kościoła. 
Ja to widziałam! Ja słyszałam z dala 
Okrzyk tryumfu narodu i miasta! 
O, zbytek szczęścia tłoczy mię, przywala!... 
Ratuj mię, wspieraj, bom słaba niewiasta. 
 
Joanna podnosi ją z wolna w milczeniu — Agnieszka wpatruje się w nią i po chwili
Aleś ty smutna? Szczęścia, coś nam dała, 
Nie dzielisz sama? Nie dziw! Twoja dusza, 
Co nieśmiertelny blask niebios widziała, 
Ziemską się naszą radością nie wzrusza. 
 
Joanna ujmuje ją gwałtownie za rękę, ale wnet ją znowu opuszcza
O, gdybyś chciała czuć sercem kobiety!... 
Lecz precz ten oręż! Precz hełm z twego czoła! 
Nie gardź słodszemi płci twojej zalety! 
Miłość się zbliżyć nie śmie i nie zdoła, 
Póki w twych ręku lśni miecz archanioła. 
  JOANNA
Czego chcesz po mnie?  
  AGNIESZKA
Złóż oręż i zbroję, 
Daj się miłości z twem sercem oswoić! 
Stań się niewiastą! 
  JOANNA
Ja mam się rozbroić? 
Teraz? O, wiedź mię na mordy i boje! 
Na groty wrogów! Tam ja się rozbroję, 
Tam! Ale teraz! Murem, nie żelazem, 
Kryć mi się od was... i od siebie razem! 
  AGNIESZKA
Dunois kocha ciebie. Ach, czyż szczera 
Miłość serc takich ma goreć daremnie? 
Pięknie jest zyskać miłość bohatera, 
Lecz piękniej stokroć kochać go wzajemnie! 
 
Joanna odwraca się ze wstrętem
Wzdrygasz się? Cóż to? Miałażbyś76 się brzydzić 
Hołdem rycerza? Nie! Możesz odrzucić, 
Możesz nie kochać: lecz go nienawidzić!... 
Nie! Nigdy, nigdy! Nienawiść ocucić 
Może ten tylko, co nam chce wydzierać 
Cel uczuć naszych. Ty go jeszcze nie masz, 
Lecz w najgodniejszych, chciej, możesz wybierać! 
  JOANNA
Żałuj mię! Jestem biedniejsza, niż mniemasz. 
  AGNIESZKA
Ty? I cóż jeszcze braknie szczęściu twemu? 
Stargałaś kraju niewolnicze pęta, 
Król przez cię stoi zwycięzcą śród Remu, 
Tyś jest boginią twej ojczyzny, święta! 
Milion serc dla cię jednem czuciem płonie. 
Król w całym blasku swego majestatu 
Nie jest tak wielkim jak ty, której skronie 
Bóg opromienił swą łaską tajemną! 
  JOANNA
Milcz! Dość! O ziemio, rozstąp się pode mną! 
  AGNIESZKA
Joanno! Przebóg! Cóż ta rozpacz dzika 
Znaczy w twych ustach? Ach, komuż z nas, komu 
Czuć dzisiaj radość, gdy cię żal przenika? 
Mnie to, mnie trzeba płonąć ogniem sromu. 
Mnie, com przy tobie tak niska i mała, 
Że nie śmiem spojrzeć do twej wysokości! 
Bo znaj mą słabość! Nie ojczyzny chwała, 
Nie szczęście braci, nie tryumf jedności, 
Nie to, nie, wzrusza duszę moją biedną! 
Nim tylko jednym i sobą zajęta, 
We wszystkiem widzi, czuje tylko jedno: 
On pan tych ludów, on cel tego święta! 
Jemu koronę i laurowy wianek 
Zesłało niebo! On mój, mój kochanek! 
  JOANNA
O, tyś szczęśliwa! Szczęśliwa dziewico! 
Kochasz, gdzie wszystko kocha razem z tobą. 
Miłość twa nie drży przed ludzką źrenicą, 
Ona ci szczęściem i razem ozdobą. 
Słyszysz ten okrzyk, to radości echo, 
One bolesnym nie rażą cię wstrętem. 
Pociecha braci jest twoją pociechą, 
Święto narodu jest twych uczuć świętem. 
We wszystkiem tylko masz nowe ogniwo 
Szczęścia twojego z ojczyzną szczęśliwą; 
A on, najwyższy, jak słońce na niebie, 
Świecąc dla wszystkich, kocha tylko ciebie! 
  AGNIESZKA
rzucając się jej na szyję
Joanno, jam się myliła! Ty czujesz, 
Ty znasz, co miłość! Ty mnie tak pojmujesz! 
Wszystkieś tajniki mej duszy przenikła. 
Dotąd cię tylko czcić byłam nawykła, 
Teraz cię kocham! O, gdybyż wzajemnie! 
  JOANNA
wyrywając się jej z objęć
Odstąp, nieszczęsna! Uciekaj ode mnie! 
Chroń się zabójczej tchu mego zarazy, 
Idź, bądź szczęśliwa! 
  AGNIESZKA
Dziwne twe wyrazy! 
Badać ich nie śmie dusza, czcią przejęta. 
Aleś ty dla mnie zawsze niepojęta! 
Nie dziw! Któż z ludzi zrozumie lub zgadnie, 
Co w duszy świętych ukrywa się na dnie? 
  JOANNA
Świętych? Niebaczna! Tyś czysta, tyś święta! 
Gdybyś zajrzała w otchłań mego serca, 
Każdy twój wyraz zdałby się bluźnierca! 
  SCENA III
Też, Dunois, du Chatel i La Hire (z chorągwią Joanny) DUNOIS
Szukamy ciebie, Joanno! Król żąda, 
Byś pierwsza przed nim święte niosła znamię, 
Bo, jak sam czuje, chce, niech świat ogląda, 
Że twoje tylko zbawiło go ramię. 
  LA HIRE
Oto chorągiew! Śpiesz, bo chwila droga! 
  JOANNA
Ja iść przed królem? Ja ją nieść?... 
  DUNOIS
Któż inny 
Śmiałby się mniemać, że jest dość niewinny, 
By miał tknąć znamię posłanniczki Boga? 
Tyś z niem do zwycięstw przodkowała w boju, 
Ty nam wskaż drogę szczęścia i pokoju! 
 
La Hire chce jej podać chorągiew — Joanna odwraca się z drżeniem. JOANNA
Precz z nią! Precz! 
  LA HIRE
Cóż to? Czyż ci nie znajomy 
Sztandar twój własny! Obraz Matki Bożej? 
 
Rozwija chorągiew. JOANNA
poglądając z przerażeniem na nią
Ach, tak! To Ona! Patrzcie, jak się sroży! 
Jak z ócz jej biją płomieniste gromy! 
  AGNIESZKA
Co ci jest? Przebóg! Urojeń mamidło. 
Czcza jakaś mara obłąkała ciebie. 
Patrz, wszak to tylko ziemskie malowidło, 
Sama Najświętsza z aniołami w niebie! 
  JOANNA
Przyszła żeś znowu, by gromić grzesznicę? 
Karz, karz! Jam winna! Jam cierpieć gotowa! 
Ale te gniewu twego błyskawice... 
Któż je wytrzyma? 
  DUNOIS
Przebóg! Co za mowa! 
  LA HIRE
zdziwiony do du Chatela
Cóż sądzisz o tem?  
  DU CHATEL
Nie śmiem rzec, co myślę, 
Lecz nie od dzisiaj już mię ta myśl trwoży. 
  DUNOIS
Jaka myśl?  
  DU CHATEL
Sam jej nie chcę badać ściśle. 
Bóg daj, niech tylko król koronę włoży! 
  LA HIRE
Jak to? Czyż powiew tajemniczej trwogi 
Z sztandaru twego i ciebie pochłania? 
O, niechaj przed nim drżą Francyji wrogi! 
Nam on jest zawsze godłem zmartwychwstania! 
  JOANNA
Tak! Prawdę mówisz! Tak! Niechaj drżą wrogi! 
 
słychać marsz koronacyjny za sceną DUNOIS
Bierz więc chorągiew! Śpiesz, bo czas jest drogi! 
 
Zmuszają ją do wzięcia chorągwi — Joanna porywa ją na koniec z gwałtownością i odchodzi; wszyscy za nią. SCENA IV
Otwarty plac przed kościołem katedralnym.
Tłum ludu zapełnia głąb sceny; ze środka jego wychodzą Bertrand, Stefan i Klaudian. Słychać z daleka muzykę koronacyjnego marszu. BERTRAND
Słyszycie granie? To oni! Już blisko! 
Pójdźmy pod kościół! Tam najlepiej z boku 
Będziemy widzieć całe widowisko. 
  STEFAN
Gdzie tam! Nie sposób przecisnąć się w tłoku! 
Zostańmy lepiej, gdzie stoim; toć przecie 
I stąd coś ujrzym. 
  KLAUDIAN
Jak żyję na świecie, 
Nigdym nie widział tyle razem ludu. 
  BERTRAND
Cóż za dziw? Któż by nie chciał widzieć cudu, 
Nie święcić święta narodowej sławy? 
A rzecz też słuszna, aby król nasz prawy 
Nie mniejszy przecież miał orszak, niżeli, 
Co go w Saint-Denis królem zrobić chcieli; 
I by mu każdy, w czyich piersiach bije 
Serce francuskie, krzyknął dziś: „Niech żyje!”. 
  SCENA V
Ciż, Anna i Aniela (podchodzą do nich) ANIELA
Ach, moja Anno, będziem ją widziały! 
Serce me, czuję, to raz drży, to skacze. 
  ANNA
Ujrzym ją w blasku wielkości i chwały! 
  ANIELA
Wiesz ty co, siostro? Póki nie zobaczę, 
Nie mogę jakoś wierzyć w sobie szczerze, 
Żeby ta, którą cały świat ogłasza, 
Której słuchają sam król i rycerze, 
Żeby to była ona, siostra nasza! 
 
Marsz słychać coraz bliżej. ANNA
Wątpisz? Za chwilę obaczymy same. 
  BERTRAND
Już idą! Przeszli tryumfalną bramę! 
  SCENA VI
Muzycy z obojami i fletami idą na czele orszaku. — Za nimi dzieci, ubrane biało, z palmami w ręku. — Za niemi dwaj heroldowie. — Dalej poczet halabardzistów. — Członkowie magistratu w uroczystych togach. — Dwaj marszałkowie z laskami w ręku. — Książę burgundzki, niosąc miecz koronacyjny. — Dunois z berłem. — Inni dygnitarze z koroną, jabłkiem i laską sądową, inni z ofiarnemi darami. — Za nimi rycerze ze swojemi godłami. — Chłopcy chóralni z kadzielnicami. — Dwaj biskupi ze świętą ampułką. — Arcybiskup z krucyfiksem w ręku. — Za nim Joanna z chorągwią; idzie z wolna niepewnym krokiem ze spuszczoną głową, siostry na jej widok dają sobie nawzajem znaki radości i podziwienia. — Za nią król pod baldachimem, niesionym przez czterech baronów. — Dalej dworzanie i żołnierze zamykający orszak. — Po wejściu pochodu do kościoła muzyka ustaje. SCENA VII
Anna, Aniela, Klaudian, Stefan i Bertrand ANNA
Widziałeś siostrę?  
  KLAUDIAN
Ta, co szła we zbroi? 
Z chorągwią w ręku? 
  ANNA
Tak jest, tak! To ona! 
Nie myśli pewno, że ją widzą swoi. 
  ANIELA
Ależ, mój Boże, jaka zamyślona! 
Jak cała drżąca! Jakby czuła trwogę. 
Widząc ją, nawet cieszyć się nie mogę. 
  ANNA
Kto by mógł myśleć, znając ją w Dom-Remy, 
Gdy za trzodami chodziła po polu, 
Że ją tak ujrzym oczyma naszemi, 
W takiej świetności i pierwszą po królu? 
  ANIELA
Pamiętasz przecie, co się ojcu śniło, 
Że w Reims jej będziem kłaniać się w kościele. 
Toż Reims,
1 ... 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
Idź do strony:

Darmowe książki «Dziewica Orleańska - Fryderyk Schiller (książka czytaj online txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz