Dziewica Orleańska - Fryderyk Schiller (książka czytaj online txt) 📖
Krótki opis książki:
Dziewica Orleańska to dramat wierszem autorstwa Fryderyka Schillera z 1801 roku. Opowiada losy Joanny D'Arc, począwszy od jej przystąpienia do armii francuskiej.
Joanna D'Arc, przez Kościół katolicki uznana za świętą, była bardzo młodą, pobożną kobietą, która złożyła śluby czystości i przystąpiła do wojska. Schiller nie odtwarza życiorysu Joanny w sposób dokładny, w akcję dramatu wplata wątek miłosny i rozterki z tym związane, zmienia także okoliczności śmierci głównej bohaterki. Dramat pozostaje pełnym patosu utworem, podkreślającym bohaterskość Joanny.
Fryderyk Schiller to niemiecki poeta, filozof, dramaturg drugiej połowy XVIII wieku. Był przedstawicielem tzw. okresu Sturm und Drang, czyli Burzy i naporu. Zasłynął przede wszystkim jako autor Zbójców, Dziewicy Orleańskiej i Ody do radości. Jego twórczośc była inspiracją m.in. dla Adama Mickiewicza.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Fryderyk Schiller
- Epoka: Romantyzm
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Dziewica Orleańska - Fryderyk Schiller (książka czytaj online txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Fryderyk Schiller
jaka jestem, wyznać się nie boję.
TALBOT
Tej sławy, pani, nikt ci nie zaprzeczy.
IZABELA
I nie przed wami będę się tłumaczyć!
Uczucie dla was jest słowem bez rzeczy.
Żegnam was! Oby nigdy nie zobaczyć!
Odchodzi.
SCENA III
Talbot, Filip i Lionel
TALBOT
To mi niewiasta!
LIONEL
A teraz, czas drogi!
Radźcie, co czynić, co przedsięwziąć mamy!
Cofać się, czyli36, ochłonąwszy z trwogi,
Iść wstecz, wczorajszej powetować plamy?
FILIP
Nadtośmy słabi37, popłoch nazbyt świeży!
TALBOT
Popłoch ten powstał z płonnej wyobraźni;
Lecz niech się z widmem oko w oko zmierzy,
Żołnierz przesądnej wnet zbędzie bojaźni.
Moja więc rada: dodawszy odwagi,
Zgromadzić wojsko i wieść do rozprawy.
FILIP
Rozważcie tylko!
LIONEL
Co tu do rozwagi,
Gdy trzeba umrzeć lub pomścić niesławy!
TALBOT
Tak jest, stanęło: z pierwszych kurów pianiem
Wrócim za rzeką na spotkanie wroga.
Ja sam, najpierwszy, z tem widmem szataniem
Zmierzyć się muszę i z pomocą Boga,
Czy się mnie czekać odważy szalona,
Ufam, że skończy swe gusła i czary,
Czy pierzchać będzie: wojsko się przekona,
Jak zabobonnej ulękło się mary.
LIONEL
Nie, nie! Mnie, wodzu, zostaw bój ten łatwy!
A ja ci ręczę: bez dobycia broni,
Wobec wojsk obu, ten postrach dla dziatwy
Jak lalkę żywcem uniosę w mej dłoni.
FILIP
Wieleś obiecał!
TALBOT
Ze mną pojedynek
Nie tak łagodne wróży jej uściski.
Lecz czas, wodzowie! Czas pójść na spoczynek!
O świcie w drogę, a świt już jest bliski!
Odchodzą.
SCENA IV
Joanna z chorągwią w ręku, w hełmie i pancerzu, zresztą38 w szatach niewieścich, Dunois, La Hire, rycerze i wojsko ukazują się na wierzchołku skał; zstępują z wolna i zapełniają scenę.
JOANNA
do rycerzy, którzy ją otaczają, podczas gdy wojsko ciągnie dalej naprzód
Skały przebyte! Tu są ich obozy.
Na nic nam teraz noc i tajemnica!
Niech z trąb i z piersi głos śmierci i zgrozy
Zbudzi ich! Hasłem jest: Bóg i Dziewica!
WSZYSCY
uderzając mieczami o tarcze
Bóg i Dziewica!
trąby i kotły
STRAŻE
za sceną
Do broni! do broni!
JOANNA
A teraz ognia! Zapalić namioty!
Przy blasku łuny, gdy ich strach rozgoni,
Wpadną nam oślep na miecze i groty.
Za mną!
żołnierze wybiegają, ona chce podążyć za nimi.
DUNOIS
zatrzymując ją
Joanno, uczyniłaś swoje!
Przewiodłaś wojsko niedeptanym szlakiem,
Nam teraz zostaw krwawe kończyć boje.
LA HIRE
Przodkuj przed nami ze zwycięstwa znakiem.
Lecz nie bierz sama zabójczego miecza!
Los wojny ślepy i modłów nie słucha.
Dość nas, gdzie siła wystarczy człowiecza!
JOANNA
Kto mi śmie radzić, kto wstrzymywać ducha,
Co mnie prowadzi? W nim wasze zwycięstwo!
Strzała tam leci, gdzie ją wypuszczono:
Ja tam iść muszę, gdzie niebezpieczeństwo!
Nie tu, nie dziś mi zginąć przeznaczono!
Póki wróg w kraju, a król nie na tronie,
Ten, co mię posłał, walczy w mej obronie!
Odchodzi.
LA HIRE
Dunois, bądźmy blisko ku odsieczy
I puklerz dla niej złóżmy z naszych mieczy!
Odchodzą.
SCENA V
Angielscy żołnierze uciekają przez scenę, potem Talbot
ŻOŁNIERZ PIERWSZY
Śmierć, śmierć nam wszystkim! Dziewica w obozie!
ŻOŁNIERZ DRUGI
To niepodobna! Śród skał, o tej porze?...
ŻOŁNIERZ TRZECI
Z obłoków spadła na ognistym wozie!
ŻOŁNIERZ PIERWSZY
Nie walczyć z diabłem!
INNI ŻOŁNIERZE
Ratuj się, kto może!
Uciekają.
TALBOT
wbiegając
Stójcie! Nie słyszą! Strach pozbył wędzidła,
Stargany urok czci i posłuszeństwa!
Jak gdyby piekło swe wszystkie straszydła
Rzuciło w pogoń: jeden wir szaleństwa
Ogarnął wszystkich, mężny i nikczemny
Pierzcha zarówno, znikąd do oręża
Garstki nie zebrać, głos wodzów daremny!
Wróg bez oporu rani i zwycięża!
Jaż tylko jeden pomiędzy wszystkimi
Zdrowe mam zmysły? Mnież jednego pali
Wstyd za ich wszystkich? Uciekać przed tymi,
Cośmy w dwudziestu bitwach pokonali!...
I któż jest ona? Nietknięta żelazem,
Niezwyciężona! Na czyj wzrok Gorgony
Najśmielsi nasi kamienieją głazem,
A lwią odwagą tchnie Frank ośmielony?
Kuglarkaż39 cudów kłamanych obrazem
Wydrze mi z ręku tylu zwycięstw plony?
Moc bohaterów złamie czarownica?...
ŻOŁNIERZ
wpadając
Dziewica! Wodzu, ratuj się! Dziewica!
TALBOT
przebijając go
Ha, nikczemniku! Masz za twą przestrogę!
I śmierć każdemu, co roznosi trwogę!
Odchodzi.
SCENA VI
Rozległy widok.
Widać obóz angielski w płomieniach — głos trąb, ucieczka i pogoń — po chwili wchodzi Montgomery.
MONTGOMERY
sam
Gdzież się udam, nieszczęsny? Jak ujdę pogoni?
Tu wódz zapamiętały z krwawym mieczem w dłoni
Grozi swoim i gwałtem zwraca na miecz wroga,
Tam ona! Niepożyta40, jak mór i pożoga,
Szerzy śmierć! O, ja nędzny! O, na cóż mi było
Iść za burzliwe morze! Serce mię łudziło
Nadzieją łatwej sławy na francuskiej wojnie.
A teraz! O, czemu żem nie został spokojnie
W domu moim rodzinnym, gdzie mię matka tkliwa,
Płacząc, zatrzymać chciała, gdzie mię próżno wzywa
Maryja moja!...
Joanna ukazuje się w oddaleniu
Przebóg, to ona! Z płomieni,
Na tle czerwonej łuny wznosi się śród cieni,
Jak z gorejących piekieł czarne widmo nocy!
Ujrzała mię! W mej duszy czuję wzrok jej mocy!
Biada mi! Nogi moje w pętach jej uroku
Wikłają się i mdleją, wzrok mój w jej widoku
Utkwił zaczarowany! O, straszne katusze:
Bać się śmierci i wiedzieć, że ją ponieść muszę!
Joanna postępuje nieco ku niemu i zatrzymuje się
Zbliża się! Precz ode mnie, nieszczęśliwa broni!
Miecz mój jej nie pożyje, tarcz mię nie zasłoni;
Moc piekieł walczy przez nią! Lecz przecież ma duszę,
Jest niewiastą: w jej sercu może litość wzruszę.
Podczas gdy chce iść na jej spotkanie, Joanna szybko zbliża się ku niemu.
SCENA VII
Joanna i Montgomery
JOANNA
Zginąłeś! Krew angielska w żyłach twoich płynie.
MONTGOMERY
padając na kolana
Wstrzymaj się! Jam bezbronny! U nóg twych jedynie
Chcą błagać ocalenia. Widzisz młodość moją,
Ulituj się! Raz pierwszy wyszedłem na boje,
Czcza chwała mię uwiodła. Przebacz mej młodości!
Weź mię jeńcem! Mój ojciec, pan bogatych włości,
W pięknym Waliji kraju, nad brzegiem Sawerny,
Da złota, ile zechcesz, da okup niezmierny,
Gdy się dowie, że żywy uszedłem pogromu.
Jam syn jego jedyny, ostatni szczep domu!
JOANNA
Nieszczęsny, zły twój anioł dał cię w moje ręce!
Prędzej byś w krokodylej ocalał paszczęce,
W szponach tygrysich, litość wyżebrał u lwicy.
Dzieci jej wprzód zabiwszy! Lecz, kto miecz Dziewicy
Ujrzał, ten zginąć musi. Próżna twa otucha!
Jam nie jest z tego świata; wyższa wola ducha
Rządzi mną, nieugięta; nie może ujść żywy,
Kogo mi raz w moc poda wojny bóg straszliwy.
MONTGOMERY