Dziewica Orleańska - Fryderyk Schiller (książka czytaj online txt) 📖
Krótki opis książki:
Dziewica Orleańska to dramat wierszem autorstwa Fryderyka Schillera z 1801 roku. Opowiada losy Joanny D'Arc, począwszy od jej przystąpienia do armii francuskiej.
Joanna D'Arc, przez Kościół katolicki uznana za świętą, była bardzo młodą, pobożną kobietą, która złożyła śluby czystości i przystąpiła do wojska. Schiller nie odtwarza życiorysu Joanny w sposób dokładny, w akcję dramatu wplata wątek miłosny i rozterki z tym związane, zmienia także okoliczności śmierci głównej bohaterki. Dramat pozostaje pełnym patosu utworem, podkreślającym bohaterskość Joanny.
Fryderyk Schiller to niemiecki poeta, filozof, dramaturg drugiej połowy XVIII wieku. Był przedstawicielem tzw. okresu Sturm und Drang, czyli Burzy i naporu. Zasłynął przede wszystkim jako autor Zbójców, Dziewicy Orleańskiej i Ody do radości. Jego twórczośc była inspiracją m.in. dla Adama Mickiewicza.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: Fryderyk Schiller
- Epoka: Romantyzm
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Dziewica Orleańska - Fryderyk Schiller (książka czytaj online txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Fryderyk Schiller
i wioska
Ulecą z dymem, ona znów nam hojnie
Nagrodzi stratę. Bo, gdzie szczera praca,
Gdzie ufność w Bogu, szczęście prędko wraca.
Odchodzą wszyscy prócz Joanny.
SCENA IV
JOANNA
sama
Góry wy moje, wy pola rodzinne,
Joanna wiecznie, wiecznie żegna was!
Przeszły jej lata, jej mary dziecinne.
Swobody serca przeszedł dla niej czas.
Z wami me były zabawy niewinne:
Tu mi z wiatrami mroczny śpiewał las;
Tu zdrój, kryształy przetaczając płynne,
Dźwiękiem harmonii słodki zwabiał wczas7;
Tu, łąk tych wonnym owiana oddechem,
Pieśnią z tych dolin rozmawiałam echem.
Kwitnijcie w ciszy i miłej pogodzie,
Mnie tam w kraj burzy i piorunów zwą!
Trzody wy moje, igrajcie w swobodzie,
Pasterka wasza traci wolę swą!
Innej ja teraz przewodniczyć trzodzie
Pójdę na pola, ludzką zlane krwią!
Pcha mię i ciągnie moc wyższego ducha,
Nie żądza sławy, nie szczęścia otucha.
Bo Ten, co niegdyś ogniem na Horebie
W duszę Mojżesza swoją wolę tchnął
I Izajasza, pacholę, do siebie
Wzniósł i z przyszłości chmurę przed nim zdjął,
On, wszechmogący na ziemi i niebie,
On mnie, pasterkę, za swą sługę wziął.
I z drzewa tego tchem wiatru rzekł do mnie:
«Idź i na ziemi daj świadectwo o mnie!
Uzbrój twe serce, jak twą pierś dziewiczą,
Piersi i serce w twardą odziej stal!
A wzgardź miłością i ziemską słodyczą,
Zamrzyj na ziemskie wesele i żal!
Ani się chwałą daj unieść zwodniczą,
Ale mnie tylko każdem dziełem chwal!
Bo ja to będę, co sławy wojennej
Na skronie twoje dam wieniec promienny.
I, gdy wróg hardy moc Francyji zetrze,
Gdy zadrżą przed nim rycerze i król,
Ty mą chorągiew roztoczysz na wietrze,
Ty, jak żniwiarka plony bujnych pól,
Zmieciesz ich wojska, a strach jak powietrze
Wejdzie w ich piersi; pomścisz wstyd i ból
Ojczyzny twojej i, przez cię zbawioną,
W Reims króla swego uwieńczysz koroną!»
Bóg znak swej woli miał mi zesłać w porę —
Hełm ten jest znakiem. On go zesłał mnie!
Nieziemski ogień we krwi mojej gore.
Nieziemski? męstwo w piersiach moich tchnie.
Ty mi daj, Panie, stałość i pokorę,
Bym mogła godnie spełnić dzieło Twe!
Głos trąb wojennych już słyszę w mem uchu:
Stało się! Wiedź mię, tajemniczy Duchu!
Odchodzi.
Podoba Ci się to, co robimy? Wesprzyj Wolne Lektury drobną wpłatą: wolnelektury.pl/towarzystwo/
AKT PIERWSZY
Obóz króla Karola pod Chinon.
SCENA I
Dunois i Du Chatel
DUNOIS
Nie! Zostać dłużej nie chcę i nie mogę,
Opuszczam króla, co się sam opuszcza.
Cóż bym tu czyni!? Radę i przestrogę
Obrazą tronu zwie dworaków tłuszcza.
A we mnie serce zalewa się łzami,
Widząc, jak wrogi dzielą naszą ziemię,
Jak ku nim miasta wychodzą z kluczami,
Jak lud nasz cierpi i — jak tu król drzemie!
Słyszę, że bliska zguba Orleanu:
Rzucam się na koń; z brzegów oceanu
Pędzę, przybywam, drżąc, zali już może
Król nie zwiódł bitwy, pewny, że już stoi
Na czele wojska; a on tu, na dworze,
Z trubadurami swoją arfę stroi,
Śpiewa ballady lub u stóp Agnieszki
Wzdycha i świetne wyprawia biesiady.
Jakby na świecie nie było zamieszki!...
To nadto! Idę w konetabla ślady:
Opuszczam wojsko i kraj! Ale biada!
Biada nam wszystkim!
DU CHATEL
Cicho! Król na progu.
SCENA II
Ciż i król Karol
KAROL
Konetabl miecz swój odesłał i składa
Urząd swój w ręce nasze. Dzięki Bogu!
Mniej będzie jednym8, co z całego świata
Nieradzi, wszystkim mistrzować by chcieli.
DUNOIS
Nie tak mnie małą zda się jego strata,
Mąż taki dzisiaj wart tysiąc minstreli...
KAROL
Dunois, mówisz przez ducha przekory:
Póki był z nami, waśniłeś z nim nieraz.
DUNOIS
Prawda, że lubił i rad wszczynał spory,
Nie wiedząc nigdy, co wybrać; lecz teraz
Wybrał najlepsze i w czas się oddala
Z miejsc, w których pobyt bez sławy i celu.
KAROL
Dunois zawsze szlachetny: wychwala
Tylko za oczy! Słuchaj, Du Chatelu,
Od króla René przybyli posłowie,
Króla wesołych pieśni i pasterzy;
Trzeba ich przyjąć: wszyscy trzej bardowie,
Każdemu złoty łańcuch dać należy.
do Dunois
Czego się śmiejesz?
DUNOIS
Że łatwo królowi
Ze słów królewskich wić złote łańcuchy.
KAROL
do Du Chatela
Cóż to?
DU CHATEL
Niestety! Gorzką prawdę mówi.
Skarb twój, o królu, od dawna już suchy!
KAROL
To się postaraj skąd nie bądź! Śpiewacy
Nie mogą od nas odejść nieuczczeni.
Oni nam słodzą trud królewskiej pracy,
Ich sprawą berło laurem się zieleni.
Duch ich sam twórca swych wietrznych pałacy,
Rządzi z nich sławą w czasie i przestrzeni.
Stąd się wieszcz z królem równać może śmiele:
Obadwaj stoją na ludzkości czele.
DU CHATEL
Królu i panie, oszczędzałem ciebie,
Póki sam mogłem dać pomoc i radę,
Lecz dziś wzgląd musi ustąpić potrzebie,
Nie stać cię, panie, ach, nie na biesiadę,
Nie na podarki, lecz na chleb powszedni!
Niepłatne wojsko burzy się; niejedni
Broń już rzucili; ledwie wiem co ranku,
Jak dzień opatrzyć twój i dworzan twoich.
KAROL
Obmyśl więc sposób: zastaw w jakim banku
Dochody celne lub które z dóbr moich.
DU CHATEL
Cło na trzy lata zastawione z góry.
KAROL
Ziem przecież pięknych mamy jeszcze wszędzie.
DUNOIS
Tak, póki zechce Bóg i Salisbury!
I niech no jeszcze Orlean zdobędzie,
Wtenczas ci chyba z królem René w parze
Wziąć kijek w rękę... i grać na fujarze.
KAROL
Zawsze swój dowcip ostrzysz na tym królu —
On przecież jeden pomni nas w złym czasie.
DUNOIS
Mała pociecha, gdy zamiast wojsk w polu,
Nasz sprzymierzeniec sam swe owce pasie!
KAROL
Jest to żart tylko, zabawa niewinna!
Nęci go urok pasterskiej prostoty,
Ich szczera radość, ich miłość niewinna.
Chce sobie w życiu przypomnieć wiek złoty.
Lecz, co prawdziwie wielkiego zamierza,
To jest zwrot owych bohaterskich czasów,
Gdy miłość była natchnieniem rycerza,
A piękność celem i sędzią zapasów.
W tych czasach starca żyje duch młodzieńczy,
I, jak je dawne pieśni przekazały,
Chciałby je wskrzesić, wznieść jak gmach wspaniały,
Z mgły przezroczystej i kolorów tęczy.
Dwór swój uczynił tych wieków obrazem,
Gdzie rycerz musi hołdować piękności,
Gdzie piękność tkliwa i skromna zarazem,
A sąd osobny przestrzega wierności.
Sąd ten dziś właśnie, za króla rozkazem,
Śle mi dyploma na Księcia Miłości.
DUNOIS
Któż jej potęgę czuć może nade mnie,
Com jest jej razem dowodem i czynem?
Przez nią krew książąt płynie tylko we mnie
I Orleańskim nazywam się synem.
Lecz w ojcu moim mam wzór, jak należy
Skarbić jej łaski, w ojcu moim, który,
Jak serca niewiast, na czele rycerzy
Umiał zdobywać nieprzyjaciół mury.
Jeśliż więc, królu, chcesz piastować godnie
Nowy twój urząd, ucz się jego czynów!
Wdziej hełm na skronie, a dłoń z sercem zgodnie
Niech nam przypomną sławę paladynów!
Bo, jak czytałem, nie owiec pasterze,
Jak ów król René, za okrągłym stołem,
Lecz w twardych zbrojach i laurach rycerze