Darmowe ebooki » Tragedia » Dziewica Orleańska - Fryderyk Schiller (książka czytaj online txt) 📖

Czytasz książkę online - «Dziewica Orleańska - Fryderyk Schiller (książka czytaj online txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Fryderyk Schiller



1 ... 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ... 17
Idź do strony:
class="h4">JOANNA
Stójcie!  
  FILIP
Ha, nędzna, strach ci mojej dłoni! 
 
naciera na Dunois
Broń się, bo zginiesz! 
  JOANNA
Rozłącz ich, La Hirze! 
Dość już z stron obu bratniej krwi przelano. 
Dość! Lecz nie oręż tę walkę rozstrzygnie. 
Inaczej o tem w gwiazdach napisano! 
I biada temu, kto go pierwszy dźwignie, 
Kto nie uwierzy i kto nie usłucha 
Z ust moich głosu wszechmocnego ducha! 
  DUNOIS
Po co wstrzymujesz cios mój sprawiedliwy? 
Krew niechaj zdrajcy wstyd Francyji zmaże! 
  JOANNA
rozłączając ich, staje znowu wpośrodku
Złóżcie broń! Mówię, Bóg, Pan litościwy, 
Nie chce krwi waszej, mnie z nim mówić każe. 
Co chcesz, Filipie? Zważ i przeciw komu 
Stoisz z orężem w bratobójczej dłoni? 
On, jak ty, książę francuskiego domu, 
On jest twój ziomek i towarzysz broni! 
Jam też nie obca: córka jednej ziemi. 
Wszyscy, na których następujesz głowę, 
Twoi są. Powróć, stań pomiędzy niemi, 
A poznasz wszystkich! Serca ich gotowe 
Kochać cię, ręce uściskać, kolana 
Zgiąć się przed tobą, bo nawet w potrzebie 
Święta nam w tobie krew naszego pana, 
Oręż nasz ostrza mieć nie śmie dla ciebie! 
O, pójdź! Wróć do nas! Czyż dla cię bez ceny 
Są cześć i miłość, serc najdroższe dary? 
  FILIP
Dość, dość, obłudna! Śpiew zdradnej syreny 
Insze w głąb piekła niech wabi ofiary! 
Mnie nie ułudzą szatańskie mamidła: 
Przezorny rozum zatkał moje uszy 
I oczu twoich zalotnicze sidła. 
Jak z gładkiej zbroi, zemkną się z mej duszy! 
Teraz my z sobą, Dunois! Do broni! 
Mąż z mężem walczy żelazem, nie słowy... 
  DUNOIS
Złą snać42 ma sprawę, kto się prawdy chroni. 
Wysłuchaj pierwej! Jam zawsze gotowy. 
  JOANNA
Patrz wkoło, książę, i sądź, czy nas trwoga, 
Czy nas potrzeba u stóp twoich zgina? 
Jednym płomieniem gore obóz wroga, 
Trupem się jego zasłała równina, 
Głos trąb wojennych, jako piorun Boga, 
Rozprasza resztę: naszą jest godzina! 
Jako zwycięzcy, sławą i weselem 
Chcemy się z dawnym dzielić przyjacielem. 
O, wracaj do nas! Dość mściwej niechęci! 
Z nami jest słuszność i błogosławieństwo. 
Wy nie widzicie, lecz duchowie święci 
Walczą za nami! Bóg nam dał zwycięstwo. 
Bóg ci przeze mnie swą wolę ogłasza, 
Przeze mnieć43 Jego chce dźwignąć prawica. 
Jak ten nasz sztandar, biała sprawa nasza; 
Godłem i hasłem jej: Bóg i Dziewica! 
  FILIP
Umiem znać kłamstwa mamiące wykręty, 
Ale jej mowa prosta jest, jak dziecka! 
Czyżby i pozór niewinności święty 
Wykłamać mogła piekieł moc zdradziecka? 
Nie słucham więcej! Dunois, do broni! 
Ucho me, czuję, jest słabsze od dłoni. 
  JOANNA
Zwiesz mię szatanką! Szatańskież44 to dzieło 
Rozbrajać zemstę, koić serc trucizny? 
Piekłoż45 chce zgody? Onoż46 mię natchnęło 
Żądzą pokoju, miłością ojczyzny? 
Lub się więc zmienił porządek natury, 
Że dobrą sprawę wspierać muszą piekła: 
Albo, jeżeli jest prawdą, com rzekła, 
Skąd me natchnienie, jeżeli nie z góry? 
Kto zstąpił ku mnie, ku biednej pasterce, 
I męstwo w piersiach dziewicy rozniecił, 
Nadludzki zamiar tchnął w dziecinne serce 
I duszę światłem nadziemskiem oświecił? 
Jam nie wzrastała przed królów obliczem, 
Obca mym ustom sztuka słów mamiąca; 
Przecież, gdy trzeba, gdy tchem tajemniczym 
Duch mię owionie, jakby w blasku słońca 
Widzę przed sobą cały świat widomy, 
Wiem wszystkie rzeczy, czuję mimo woli 
Przeszłość i przyszłość narodów i króli, 
A słowa moje wstrząsają jak gromy! 
  FILIP
głęboko poruszony podnosi na nią oczy i przygląda jej ze zdziwieniem i rozrzewnieniem
Co mi się dzieje? Co za dziwna zmiana! 
Mocże47 to czarów to wzruszenie budzi? 
Nie! Ta mię postać, ten mię wzrok nie łudzi! 
Serce mi mówi: tyś z nieba zesłana! 
  JOANNA
On już wzruszony! Stało się! Wzruszony! 
Twoja w tem, Panie, a nie moja siła! 
Chmura się gniewu we łzy roztopiła, 
Pogodą serca świeci wzrok natchniony! 
Precz z tym orężem! Łączmy łzy ze łzami! 
On płacze! Boże, dzięki Ci! — On z nami! 
 
Miecz i chorągiew wypadają z jej dłoni; bieży do niego z otwartemi ramionami i ściska go z namiętną gwałtownością — La Hire i Dunois rzucają również miecze i śpieszą uściskać księcia.
Informacje o nowościach w naszej bibliotece w Twojej skrzynce mailowej? Nic prostszego, zapisz się do newslettera. Kliknij, by pozostawić swój adres e-mail: wolnelektury.pl/newsletter/zapisz-sie/
AKT TRZECI
Obóz królewski w Chalons nad Marną. SCENA I
Dunois i La Hire DUNOIS
Jesteśmy bracia, towarzysze broni, 
Tyleśmy razem wspólnej krwi przeleli, 
Nierozerwani w złej i dobrej toni — 
Nasże48 dziś miłość kobiety rozdzieli? 
  LA HIRE
Posłuchaj, książę!  
  DUNOIS
Wiem, kochasz Dziewicę, 
Idziesz twą miłość objawić królowi, 
Prosić go o nią. Król ci nie odmówi: 
Król zna twą wierność, twą dzielną prawicę. 
Lecz ja, wiedz o tem: wprzód, niźli ją cudzą 
Ujrzę, La Hirze!... 
  LA HIRE
Wysłuchaj mię, książę! 
  DUNOIS
Nie wdzięki lica oczy moje łudzą, 
Nie płochy urok serce moje wiąże. 
Serce to, w bojach zdziczałe od młodu, 
Ze strzał miłości urąga pod zbroją. 
Lecz ta cudowna zbawczyni narodu, 
Ta bohaterka, ta być musi moją! 
Przysiągłem sobie przed obliczem nieba, 
Bo siłę tylko zdoła pojąć siła, 
A w duszy mojej czuję, że jej trzeba 
Współczucia drugiej, co by równą była. 
  LA HIRE
Któż by twych zasług był tak nieświadomy, 
Iżby śmiał z tobą stawać do zawodu? 
Ale zważ, książę, czy stan jej poziomy 
Godzien jest twego imienia i rodu? 
  DUNOIS
Mojego rodu? Ona jest dziecięciem 
Boskiej natury śród ziemskich padołów! 
Onaż49 by równać nie śmiała się z księciem, 
Oblubienica niebieskich aniołów, 
Którą nad wszystkie ziemskich koron blaski 
Otacza jaśniej święty promień łaski, 
Co wszelką wielkość, wszelką jasność ziemi 
Widzi poziomą pod stopami swemi? 
O, tam, gdzie ona na niedoścignionej 
Swej wysokości świeci śród gwiazd koła, 
Tam — weź za szczeble wszystkie świata trony — 
Dojść nie potrafisz bez skrzydeł anioła! 
  LA HIRE
Król więc rozstrzygnie. 
  DUNOIS
Nie! Jej własna wola! 
Ona, co wolność wróciła krajowi, 
O losie swoim niech sama stanowi! 
  SCENA II
Ciż, Król, Arcybiskup, Agnieszka Sorel, du Chatel i Chatillon KAROL
do Chatillona
Sam więc przybędzie uznać mię za króla? 
Hołd mi swój złożyć? 
  CHATILLON
Dziś jeszcze tu stanie. 
Wysłał mię przodem, ażebym ci, panie, 
Niósł jego lenną cześć i pozdrowienie. 
  AGNIESZKA
O, piękne słońce dnia, co nam przynosi 
Pokój i zgodę, i krzywd przebaczenie! 
  CHATILLON
Dwustu rycerzy składa orszak księcia, 
Z nimi przed tobą kolano uniży. 
Rozumie jednak, że gdy się już zbliży, 
Ty jak brat brata przyjmiesz go w objęcia. 
  KAROL
Niczego w życiu nie pragnę goręcej. 
  CHATILLON
Książę też prosi, by o tem, co było, 
Teraz i nigdy nie wspominać więcej. 
  KAROL
Serce mu moje wszystko przebaczyło. 
  CHATILLON
Przebaczyć równie raczysz wszystkim, którzy 
Z nim przeciw tobie śmieli podnieść bronie. 
  KAROL
Francyja wszystkim serce swe otworzy, 
Wszystkich jak dzieci przytuli na łonie. 
  CHATILLON
Z matką też twoją, jeśli żądać będzie, 
Przyzwolić, panie, zechcesz na ugodę. 
  KAROL
Oby chęć syna mieć chciała na względzie! 
Ona to ze mną, nie ja z nią spór wiodę. 
  CHATILLON
Dwunastu świadków z pierwszych mężów kraju 
Z obu stron wspólne zaręczą przymierze. 
  KAROL
Niech i tak będzie.  
  CHATILLON
A podług zwyczaju, 
Gdy arcybiskup przy świętej ofierze 
Między was jedną hostyję rozdzieli, 
Sami przysięgą stwierdzicie układy. 
  KAROL
Niech mi tak święci pomogą anieli, 
Jak w sercu mojem nie ma cienia zdrady! 
Cóż jeszcze książę żąda po mnie50? 
  CHATILLON
rzucając spojrzenie na du Chatela
Panie, 
Widzę tu męża, którego spotkanie 
Mogłoby zatruć pierwszych wzruszeń chwile! 
  KAROL
Rozumiem. 
do du Chatela Musisz odejść, du Chatelu! 
 
du Chatel oddala się w milczeniu — Król przeprowadza go oczyma, na koniec śpieszy za nim i ściska go
Nie miej mi za złe! Ach, ty mi nie tyle 
Poświęcić chciałeś, wierny przyjacielu! 
 
du Chatel odchodzi CHATILLON
Resztę warunków ten pargamin51 mieści. 
  KAROL
do Arcybiskupa
Przyjmuję wszystkie, nie badając treści. 
Zwrot przyjaciela cóż godnie opłaci? 
 
do Dunois i La Hire
Wy ze stem jeźdźców idźcie spotkać braci! 
Hełmy swe kwieciem niech stroją żołnierze, 
A miasto postać godową przybierze. 
Podczas gdy święty głos dzwonów ogłosi, 
Że Burgund pokój Francyji przynosi! 
 
głos trąb za sceną — Paź wchodzi
Co to jest?  
  PAŹ
Książę burgundzki przybywa. 
  DUNOIS
Śpieszmy go spotkać! 
 
Odchodzi z La Hirem i Chatillonem. AGNIESZKA
O chwilo szczęśliwa! 
  KAROL
do Agnieszki
Ty płaczesz, luba! Ach, i we mnie serce 
Ściska się, myśląc, ile krwi rodzinnej, 
Ile łez przelać musiał lud niewinny, 
Nim on kres bratniej położył rozterce. 
Lecz nie dziś o tem! Dzień po nocy błyska, 
Po burzy słońce i nam zajaśnieje. 
  ARCYBISKUP
u okna
Co za tłum! Orszak ledwo się przeciska. 
Otóż i Filip! Lud na kształt mrowiska 
Kupi się wkoło, z radości szaleje, 
Klęczą przed koniem, podnoszą ramiona! 
Ha, cóż to? Z konia porwali na ręce! 
Niosą w tryumfie! A kwiaty i wieńce 
Zaćmiły niebo jak chmura zielona. 
  KAROL
Dobry lud! Jakże prędko zapomina 
Krzywd swych i kraju, krwi ojców i dzieci! 
Miłość się jego, jak gniew, ogniem nieci, 
Wszystkiem dla niego obecna godzina! 
Dość łez, najmilsza! Uzbrój serce w stałość. 
Wróć pokój twarzy! Bo wszystko w tej porze, 
Zbyteczna radość, jak zbyteczna żałość, 
Równie go zdrażnić jak zawstydzić może. 
  SCENA III
Ciż, Filip, Dunois, La Hire, Chatillon i dwaj inni rycerze z orszaku księcia
Filip zatrzymuje się w miejscu — Król chce iść na jego spotkanie, ale go książę uprzedza, a w chwili, gdy chce ugiąć przed nim kolano, król bierze go w swe objęcia. KAROL
Pośpiech twój tylko uprzedził nas, książę! 
Chciałem cię spotkać, lecz szybkie masz konie. 
  FILIP
Nie dziw! Do mojej powinności dążę. 
 
ściska i całuje w czoło Agnieszkę
Wybacz, kuzynko, ale w mojej stronie 
Jest to obyczaj, któremu bez sporu 
Piękność ulega. 
  KAROL
Podług naszych wieści 
Na dworze twoim szukać trzeba wzoru 
Wdzięcznej godności i krasy niewieściej. 
  FILIP
Ze wszystkich skarbów burgundzkiej krainy 
To jest najdroższe, czem ją niebo darzy. 
  KAROL
Lecz ty sam, książę, przyznaj się do winy, 
Albo się musisz oczyścić z potwarzy. 
Że lekceważąc miłość i jej wiarę, 
Nie wierzysz w wierność. 
  FILIP
Najcięższą swą karę 
Ma samo w sobie każde odszczepieństwo! 
Błogo ci, królu, żeś się w tem z natchnienia 
Pięknego serca ustrzegł doświadczenia! 
 
postrzega Arcybiskupa, podaje mu rękę
Witaj, pasterzu! Twe błogosławieństwo 
Niech stwierdzi węzły braterskiego związku! 
Dawnom cię widział, bo, chcąc spotkać ciebie, 
Trzeba iść, widzę, drogą obowiązku. 
  ARCYBISKUP
O dniu radosny! Teraz mię do siebie 
Pan niech powoła! Cóż bym więcej żądał 
Widzieć na ziemi, gdym ten dzień oglądał? 
  FILIP
do Agnieszki
Mówią, kuzynko, żeś swe diamenty 
Przedać kazała, by mię ścigać zbrojnie. 
O, nie wiedziałem, że duch tak zawzięty 
Mieszka w twem sercu. Lecz już koniec wojnie! 
Wraca się wszystko, co było stracone: 
Pociechy serca i ozdoby stroju. 
Patrz, twe klejnoty są też znalezione!... 
 
bierze z rąk dworzanina szkatułkę i podaje ją otwartą Agnieszce
Na wojnę ze mną były przeznaczone, 
Przyjm je ode mnie za godło pokoju! 
 
Agnieszka waha się, spoglądając na króla. KAROL
Przyjm! Jest to zakład podwójnej świętości: 
Braterskiej zgody i szczerej miłości. 
 
Agnieszka, płacząc, usuwa się na stronę, król także usiłuje ukryć silne wzruszenie i wszyscy patrzą z mocnem wzruszeniem na obydwóch książąt. FILIP
spojrzawszy po kolei na wszystkich, rzuca się w objęcia króla
Królu mój! 
 
W tejże chwili trzej burgundzcy rycerze ściskają się z Arcybiskupem, Dunois i La Hirem — Król i Filip pozostają przez czas niejaki we wzajemnych uściskach. FILIP
Jaż52 cię mogłem
1 ... 5 6 7 8 9 10 11 12 13 ... 17
Idź do strony:

Darmowe książki «Dziewica Orleańska - Fryderyk Schiller (książka czytaj online txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz