Darmowe ebooki » Tragedia » Dziewica Orleańska - Fryderyk Schiller (książka czytaj online txt) 📖

Czytasz książkę online - «Dziewica Orleańska - Fryderyk Schiller (książka czytaj online txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Fryderyk Schiller



1 ... 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
Idź do strony:
class="h4">ARCYBISKUP
Raz przecie, książę, zwalcz posępność myśli! 
Chceszże88 twój naród opuszczać w potrzebie, 
Dziś, gdyśmy znowu na ten koniec przyszli, 
Że musim upaść i zginąć bez ciebie? 
  DUNOIS
Zginąć? Któż winien, że Francyja ginie, 
Że jak łeb smoczy wróg się znów odradza? 
Ja was mam bronić? Kto wygnał zbawczynię, 
Ten was niech broni, ten niech dziś zaradza! 
Jam tylko jeden, a tych jest tak wielu! 
  DU CHATEL
Książę, ojczyzna wzywa twojej broni. 
  DUNOIS
Ty milcz! Rad twoich nie chcę, Du Chatelu! 
Ty byłeś pierwszy, któryś zwątpił o niej. 
  ARCYBISKUP
Któż z nas nie zwątpił? Kto z nas nie wykroczył, 
Gdy samo niebo przeciw niej się zdało? 
Przestrach obłąkał, przesąd nas omroczył! 
Lecz omamienie nazbyt krótko trwało. 
Pomnimy teraz, jaką była z nami, 
Jej świętą skromność, jej anielskie cnoty! 
Niesłuszność naszą uznaliśmy sami, 
Gniewąe twój jeszcze ma zwiększać zgryzoty? 
  DUNOIS
Ona fałszywa!... Gdyby tajemnicza 
Prawda się chciała ukazać na ziemi, 
Wziąć by musiała rysy jej oblicza! 
Jeśli są jeszcze między śmiertelnemi 
Szczerość, niewinność, czystość nieskażona — 
To ich obrazem jedna chyba ona! 
  ARCYBISKUP
Bóg sam zna prawdę; bo rozum człowieczy 
Dojść jej w tym razie na próżno się kusi. 
Lecz jak bądź kolwiek obrócą się rzeczy, 
To jedno z dwojga w końcu wypaść musi: 
Że, albo w pomoc przyzwaliśmy czary, 
Albośmy świętą wygnali niegodnie. 
A to czy owo są to równe zbrodnie, 
Które pozostać nie mogą bez kary. 
  SCENA VIII
Ciż i Giermek, — potem Rajmund GIERMEK
do Dunois
Wieśniak tu jakiś z waszą wysokością 
Chce mówić. Mówi, że jest od Dziewicy. 
  DUNOIS
Śpiesz! Wiedź go tutaj! 
  ARCYBISKUP
O, z jakąż radością 
Ujrzymy wreszcie koniec tajemnicy! 
 
Giermek otwiera drzwi, Rajmund wchodzi. DUNOIS
idąc naprzeciw niemu
Tyś od Dziewicy? Gdzież jest, mów, gdzie ona? 
  RAJMUND
O, szczęście moje, żem was znalazł wreszcie, 
Szlachetny książę i że tu jesteście, 
Ojcze wielebny! W was cnoty obrona. 
  DUNOIS
Gdzież jest Dziewica?  
  ARCYBISKUP
Powiedz nam, mój synu! 
  RAJMUND
Ach, panie, ona nie jest czarownicą! 
Niesłuszny wyrok był króla i gminu. 
Świadczę się Bogiem i Bogarodzicą: 
Ona niewinna! 
  DUNOIS
O, wiem, że niewinna! 
Lecz gdzież jest ona? 
  RAJMUND
Ach, panie jedyny! 
Toć, gdy wam o niej przyszła już myśl inna, 
Brońcież jej, brońcie, bo zginie bez winy. 
  DUNOIS
Zginie? Nieszczęsny, mów, co się z nią stało? 
  RAJMUND
W Lesie Ardeńskim, gdzieśmy się chronili, 
Wojsko angielskie jeńcem ją zabrało! 
Sam byłem świadkiem, jak ją prowadzili. 
  ARCYBISKUP
O, nieszczęśliwa! 
  DUNOIS
Do broni! Do broni! 
Kto Francuz, za mną! Ogniem i żelazem 
Idźmy ją zbawić albo zginąć razem! 
  ARCYBISKUP
wznosząc ręce ku niebu
Boże, błogosław sile jego dłoni! 
 
odchodzą wszyscy SCENA IX
Wieża strażnicza z oknem u góry.
Joanna, Lionel, Fastolf i Izabela FASTOLF
wchodząc z pośpiechem
Nie ma sposobu! Bunt coraz się szerzy, 
Tłum krwi jej pragnie. Nie oprzem się dłużej, 
I albo głowę jej zrzućmy z tej wieży, 
Lub ją wnet wojsko zdobędzie i zburzy. 
  IZABELA
wchodząc
Ratuj się, wodzu! Już stawią drabiny. 
Co tu się wahać? Ratunek jedyny: 
Wydać ją; zbrodnię niech krwią swą odpłaci, 
Inaczej zginiem z rąk własnych współbraci. 
  LIONEL
Ha, niech szturmują! Uchodź stąd, królowo! 
Bo ja się raczej w tych gruzach zagrzebię, 
Niż ulec zgrai! Joanno, rzecz słowo, 
Rzecz, żeś jest moją, a jak Bóg na niebie, 
Choćby świat cały chciał być twoim katem, 
Walki za ciebie nie zlęknę się z światem! 
  IZABELA
Czyś ty szalony?  
  LIONEL
do Joanny
Twoi cię wygnali, 
Twoi skazali na wstyd i sromotę. 
Podli! O twoją wprzód rękę żebrali, 
A potem wierzyć nie śmieli w twą cnotę! 
Lecz jam ci został. Ja wszystkim dostoję. 
Ja, twój obrońca! Niegdyś życie moje, 
Dałaś mi wierzyć, że ci było drogiem. 
A jam natenczas był tylko twym wrogiem! 
Dziś, prócz mnie, innych nie masz przyjacieli. 
Wszystko nas łączy. 
  JOANNA
Nie! Wszystko nas dzieli! 
Wróg ludu mego zawsze będzie moim! 
Lecz, gdy się ku mnie serce twoje skłania, 
Dowiedź to czynem! A stronom oboim 
Przyjaźń ta będzie godłem pojednania. 
Cofnij twe wojsko! Zaniechaj napaści! 
Oswobódź jeńców! Wróć nam nasze właści. 
Wróć łup nieprawy i przysięgą szczerze 
Zatwierdź umowę! A wtedy ci wzajem 
Król mój przeze mnie zaręczy przymierze 
I Bóg grom zemsty wstrzyma nad twym krajem. 
  IZABELA
Zuchwała! W więzach chcesz nam dawać prawa! 
  JOANNA
I śpiesz się, radzę, aby czas nie minął! 
Bóg wam niewiecznie w moc Francyję dawa; 
Nie przez gniew nad nią będzie wiecznie słynął! 
W proch już runęła broni waszej sława, 
Pod mieczem naszym kwiat rycerstwa zginął; 
Śpiesz się, powiadam! Bo i reszcie biada! 
Wyrok wasz: pokój lub śmierć i zagłada! 
  IZABELA
do Lionela
I tyż bezkarnie zniesiesz te bluźnierstwa? 
  SCENA X
Ciż i Dowódca (wchodząc śpiesznie) DOWÓDCA
Wodzu! W imieniu wojska i rycerstwa 
Błagamy, przebacz uniesienia chwilę! 
Francuzi na nas idą w całej sile, 
Bronią ich cała połyska równina. 
Wróć nam hetmanić! 
  JOANNA
natchniona
Przyszła więc godzina! 
Sprawiedliwości twej stało się zadość! 
  FASTOLF
Nieszczęsna, poskrom tę niewczesną radość. 
Wprzód nim my zginiem, głowie twojej biada! 
  JOANNA
Lud mój zwycięży, a ja umrę rada! 
Umrę szczęśliwa, że ich dość beze mnie! 
  LIONEL
Nędzni! W stu bitwach pierzchali nikczemnie, 
Nim ta cudowna stanęła za nimi! 
Toć prócz niej jednej pogardzam wszystkimi! 
Pójdźmy, Fastolfie! Uczują po chwili, 
Żeśmy ci sami, co pod Crequi byli. 
Ty ją, królowo, miej tutaj w swej straży, 
Nim Bóg czy szatan los bitwy przeważy. 
  FASTOLF
Co? Czarownicę chcesz w tyle zostawić? 
  JOANNA
Tak cię więc trwoży bezbronna niewiasta? 
  LIONEL
do Joanny
Słowo, że sama nie zechcesz się zbawić? 
  JOANNA
Ja?... Z każdą chwilą chęć swobody wzrasta. 
  IZABELA
Hola! W potrójne okuć ją łańcuchy! 
Że stąd nie ujdzie, ja wam ręczę głową. 
 
żołnierze okuwają ciało i ramiona Joanny w ciężkie łańcuchy LIONEL
do Joanny
Zmuszasz nas! Widzisz, próżne twe otuchy! 
Lecz jeszcze pora! Jedno twoje słowo, 
A wnet ci sami, co krwi twojej pragną, 
U stóp twych w prochu harde czoła nagną. 
  FASTOLF
natarczywie
Czas śpieszyć, wodzu!  
  JOANNA
do Fastolfa
Śpiesz, śpiesz, śmierć cię wzywa! 
 
Słychać głos trąb — Lionel wybiega. FASTOLF
Królowo! Pomnij, gdyby się los wojny 
Przeciw nam zwrócił... 
  IZABELA
dobywając sztylet
O to bądź spokojny, 
Klęski wojsk naszych nie obaczy żywa. 
  FASTOLF
do Joanny
Słyszałaś? Teraz módl się za twojemi! 
 
Odchodzi. SCENA XI
Izabela, Joanna i Żołnierze JOANNA
Ja się nie modlić? Żadna moc na ziemi, 
Żadna twa groźba nie wzbroni mi tego! 
Boże, to trąby! To pieśń ludu mego! 
Śmiało, mój ludu! Z tobą ramię boże, 
Z tobą Dziewica! Ach, ona nie może, 
Nie może swego sztandaru rozwinąć, 
Nie może z wami zwyciężać lub ginąć! 
Lecz duch jej wolny z niewolniczej cieśni 
Buja nad wami z echem waszych pieśni! 
  IZABELA
do jednego z żołnierzy
Wstąp tam ku oknu i patrz, co się dzieje! 
 
żołnierz wstępuje ku oknu w górze. JOANNA
Śmiało, mój ludu! Śmiało! Miej nadzieję! 
Bóg nie opuści twojej dobrej sprawy! 
  IZABELA
Co widzisz?  
  ŻOŁNIERZ
Widzę obłoki kurzawy, 
Lecz nic w niej dojrzeć nie mogę na błoniu. 
Ha! Widzę, widzę! Już się zwarli z nami. 
Jakiś szaleniec na arabskim koniu, 
W tygrysiej skórze leci z żandarmami. 
  JOANNA
Dunois! Boże, Twa moc niech go wspiera! 
  ŻOŁNIERZ
Jazda burgundzka na nasz most naciera. 
  IZABELA
Przekleństwo zdrajcom!  
  ŻOŁNIERZ
Lord Fastolf go broni. 
Co za rzeź! Widzę: zeskakują z koni, 
Wręcz się ścinają. 
  IZABELA
Nie widzisz delfina? 
Znaków królewskich? 
  ŻOŁNIERZ
Nie! Cała równina 
Znowu się kurzu zakryła obłokiem. 
  JOANNA
Oby on mojem mógł poglądać okiem 
Lub jam tak mogła, jak on, patrzeć z góry! 
Wzrok by mój przebił te mgły i te chmury. 
Nic by tam, nic by nie skryło się przed nim! 
  ŻOŁNIERZ
Bój najzaciętszy wre przy szańcu średnim. 
Wszyscy tam nasi. 
  IZABELA
A nasz sztandar? 
  ŻOŁNIERZ
W górze! 
  JOANNA
Oby mi spojrzeć, choć przez szparę w murze! 
Wzrok by mój bitwą rządził na wsze strony! 
  ŻOŁNIERZ
Nieba! Co widzę! Wódz nasz otoczony! 
  IZABELA
podnosząc sztylet na Joannę
Giń!  
  ŻOŁNIERZ
prędko
Już jest wolny! Widzę w chmurach pyłu 
Lord Fastolf z jazdą zabiega im z tyłu. 
Już, już są blisko, ledwie mały przedział! 
  IZABELA
opuszczając sztylet
Ha! Twój to anioł, a nie on powiedział! 
  ŻOŁNIERZ
Pierzchają — widzę — pierzchają! 
  IZABELA
Kto? 
  ŻOŁNIERZ
Oni! 
Tłum się w bezładzie rozsypał po błoni. 
Lord sprawił szyki i w pogoń się puścił. 
  JOANNA
Boże mój, Boże, takżeś mię opuścił? 
  ŻOŁNIERZ
Kogoś rannego prowadzą w tę stronę. 
Wódz, widać, jakiś, bo tłum za nim bieży. 
  IZABELA
Nasz czy francuski? 
  ŻOŁNIERZ
Czoło ma zwieszone, 
A w tłoku dojrzeć nie mogę odzieży. 
Ha, cóż to? Omdlał? Hełm zdjęli mu z głowy — 
Dunois! 
  JOANNA
z kurczowym wysiłkiem wstrząsając kajdanami
Boże! Skrusz mi te okowy! 
  ŻOŁNIERZ
Patrz, patrz! Ktoś w płaszczu błękitnym ze złotem. 
  JOANNA
żywo
To król!  
  ŻOŁNIERZ
Koń jego, dosięgniony grotem, 
Wspina się, nasi opadli go z bliska. 
 
Joanna śledzi te słowa w namiętnem poruszeniu
Broni się — widzę — miecz raz po raz błyska. 
Znikł! 
  JOANNA
Czyż Bóg teraz cudu nie uczyni?! 
  IZABELA
śmiejąc się szyderczo
Teraz masz porę, zbawiaj go, zbawczyni! 
  JOANNA
w najgwałtowniejszem poruszeniu rzuca się na kolana i modli się gwałtownym naglącym głosem
Słuchaj mię, Boże! Bo wzywam Ciebie, 
Ojcze na niebie, 
Duszą wierzącą, 
Wiarą gorącą! 
Ach, nie dla siebie wzywam Cię, Panie! 
Nad ludem moim miej zlitowanie! 
Ty sieć pajęczą w stalne obręcze, 
Ty więzy zmienisz w sieci pajęcze, 
Boś Ty Wszechmocny! Bo to się stanie, 
Co Ty chcesz, Panie! 
Samson wydany na urąganie, 
W więzach u wrogów, jak ja w tej chwili, 
Wołał do Ciebie: oni szydzili, 
A on Ci ufał, stary i ślepy! 
I dałeś siłę, że twarde sklepy 
Zrzucił na wrogów, boś Pan nad pany! 
  ŻOŁNIERZ
Tryumf nasz! Tryumf! 
  IZABELA
Cóż jest? 
  ŻOŁNIERZ
Król pojmany! 
  IZABELA
Ha, zginął wreszcie nienawistny wróg! 
  JOANNA
porywając się z ziemi
Francyja żyje, bo ze mną jest Bóg! 
 
Wstrząsa oburącz i rozrywa łańcuchy — w tejże chwili rzuca się na stojącego u drzwi żołnierza, wyrywa mu z rąk miecz i wybiega — wszyscy zostają w osłupieniu. SCENA XII
Ciż sami prócz Joanny IZABELA
po długiem milczeniu
Prawdaż89 to była? Czy mi się to śniło? 
Jak mogła zerwać potrójne łańcuchy? 
Nie! Ludzką tego nie zdołała siłą! 
Widzisz ją? 
  ŻOŁNIERZ
Widzę. Zda się, że złe duchy 
Pędzą ją wichrem! Już tonie w natłoku, 
Rozrywa szyki, bystrzejsza od wzroku 
Jest tu, jest ówdzie... wszędzie zda się razem! 
Jak błyskawicą wywija żelazem! 
Francuzi ku niej zbiegają się, stają, 
Pędzą na naszych. Zmięszali się zgrają; 
Biada nam! Nasi ustępują z pola! 
  IZABELA
Przeklęta!  
  ŻOŁNIERZ
Wpadła na wiodących króla! 
Co za rzeź! Boże, lord Fastolf upada! 
Lionel wzięty! 
  IZABELA
Dość! Nie kończ!  
  ŻOŁNIERZ
O biada! 
Królowo, uchodź, ich jazda tu bieży! 
 
Schodzi. IZABELA
dobywając miecza
Brońcież się90, nędzni! 
  SCENA XIII
Ciż i La Hire z wojskiem
żołnierze angielscy składają
1 ... 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
Idź do strony:

Darmowe książki «Dziewica Orleańska - Fryderyk Schiller (książka czytaj online txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz