Darmowe ebooki » Komedia » Cyrano de Bergerac - Edmond Rostand (gdzie czytac ksiazki txt) 📖

Czytasz książkę online - «Cyrano de Bergerac - Edmond Rostand (gdzie czytac ksiazki txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Edmond Rostand



1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ... 28
Idź do strony:
na gości. Mały stoliczek w kącie, zarzucony papierami. W chwili podniesienia się kurtyny siedzi przy nim Ragueneau i pisze. SCENA PIERWSZA
Ragueneau, Pasztetnicy; później Liza.
Ragueneau siedzi przy małym stoliku, z miną natchnioną, liczy na palcach i pisze. PIERWSZY PASZTETNIK
wnosząc półmisek z pieczystym, przystrojonym w ogon pawi
Pieczony paw!... 
  DRUGI PASZTETNIK
z półmiskiem ciasta
Ciasteczka!... 
  TRZECI PASZTETNIK
z blatem175 placków
Placki migdałowe!... 
  CZWARTY PASZTETNIK
z babką
Babka!... 
  KUCHCIK
z półmiskiem
Duszone mięso!... 
  RAGUENEAU
odkłada pióro i podnosi głowę
Promienie różowe 
Świtu błyszczą na rondlów miedzi jak polewa... 
Każ milczeć temu Bogu, który w tobie śpiewa 
O, Ragueneau!... Godzina lutni później spłynie; 
Trzeźwa godzina pieca trzyma berło ninie176... 
wstaje, przygląda się jakiemuś półmiskowi i do jednego z kucharzy 
Ten sos tu jest za krótki!... Przedłużyć go można... 
  KUCHARZ
O ile?... 
  RAGUENEAU
O trzy stopy177... 
 
Oddala się. KUCHARZ
zdziwiony
Co?... Jak?... 
  KUCHCIK
wnosząc półmisek
Prosię z rożna!... 
  RAGUENEAU
stanąwszy przed kominem
Odwróć oczy, o, boska muzo, pełne czarów, 
By ich nie zaczerwienił skwar kuchennych żarów!... 
do jednego z pasztetników, pokazując mu ciastka 
W tych ciastkach całkiem krzywo siedzi konfitura: 
Hemistychy178 po bokach, a w środku cezura179!... 
do drugiego, pokazując mu pasztet niedokończony 
Uwieńczyć dachem trzeba te grzankowe mury!... 
do Kuchcika, który siedząc na ziemi, wdziewa na rożen sztuki drobiu 
A ty, co drób na rożnie mieścisz różnopióry, 
Przełóż skromne kurczęta wspaniałym indykiem, 
Jak Malherbe180 długie wiersze króciutkim wierszykiem, 
Tutaj stopę przedłużaj, a tam znowu skracaj, 
I strofki pieczystego przy ogniu obracaj!... 
  INNY UCZEŃ
wnosząc półmisek przykryty serwetą
Jegomość! Z brioszowego181 ciasta i ze sera 
Upiekłem niespodziankę dla was... Patrzcie!... 
 
Odkrywa półmisek, na którym widnieje duża lira z ciasta. RAGUENEAU
zachwycony
Lira!... 
  UCZEŃ
Struny jej, patrzcie jeno, z czystego karmelu!... 
  RAGUENEAU
wzruszony
A laur ze strączków grochu!... 
daje mu pieniądz jakiś 
Masz, mój przyjacielu!... 
Wypij za moje zdrowie dobrą wina flaszkę!... 
spostrzegając wchodzącą Lizę 
Ale sza!... Oto jejmość182!... Pieniądz schowaj w taszkę183, 
I zmykaj!... 
do Lizy, pokazując jej lirę z miną zakłopotaną 
Patrz, waćpani, to ładne?... 
  LIZA
To śmieszne!... 
 
Kładzie na bufecie stos torebek z papieru. RAGUENEAU
Aaa!... Tutki184?... Dzięki!... 
przypatruje im się 
Boże!... Me książki ucieszne!... 
Wiersze moich przyjaciół podarte, pocięte!... 
O, waćpani wznowiłaś tu dzieło przeklęta! 
Aby w tutki zawijać pączki i krokantki185, 
Rozdarłaś Orfeusza186, jak niegdyś bachantki187!... 
  LIZA
A toż lepszego zrobić nie sposób użytku 
Z tego, co wpływa w zamian jadła i napitku, 
Jakie waść każesz dawać tym nędznym piszczykom188!... 
  RAGUENEAU
uroczyście
Mrówko!... Nie bluźń natchnionym tym pasikonikom!... 
  LIZA
Nim się w konszachty wdałeś waść z tymi półgłówki, 
Nie lżyłeś od bachantki mi, ani od mrówki... 
  RAGUENEAU
Do tego użyć wierszy!... 
  LIZA
Phi!... 
  RAGUENEAU
Mdleję ze zgrozy!... 
Jakiż tedy użytek robisz aśćka z prozy?... 
  SCENA DRUGA
Ciż sami. Dwoje dzieci, które weszły do paszteciarni. RAGUENEAU
Co dać dzieciom?... 
  PIERWSZE DZIECKO
Trzy ciastka!... 
  RAGUENEAU
obsługując
Parzone na winie... 
Rumiane... prosto z pieca... 
 
Chce je wręczyć. DRUGIE DZIECKO
Niech waćpan zawinie!... 
  RAGUENEAU
stropiony, na stronie
Niestety w tutki one zawijać je muszę!... 
bierze jedną z torebek, a w chwili, gdy ma włożyć ciastka, czyta 
„Już złotowłosy Febus189 napina swą kuszę...” 
Nie ten... 
odkłada ją na bok, bierze inną, a w chwili, gdy ma włożyć ciastka, czyta 
„Jako Ulisses190...” Nie!... 
 
Ta sama gra. LIZA
niecierpliwie
Cóż tak powoli?... 
  RAGUENEAU
Już! już!... 
wziął trzecią torebkę, przypatruje jej się, i z rezygnacją 
Wiersz do Filidy191!... A jednak to boli 
Zawijać ciastka w rymy... 
do dziecka 
Masz tu, moje dziecię!... 
  LIZA
drwiąco
Bogu dzięki, że w końcu namyślił się przecie! 
 
Wyłazi na stołek i ustawia półmiski na górnych półkach kredensu. RAGUENEAU
korzystając z tego, że się odwróciła, przywołuje dzieci, będące już u drzwi
Pst! pst!... Słuchajcie, dziatki, wróćcie mi woreczek, 
A zamiast trzech w papierze, dam wam sześć ciasteczek!... 
Dzieci zwracają torebkę, biorą żywo ciasteczka i odchodzą. Ragueneau wyprostowuje papier i czyta uroczyście 
„Filis...” Na tym imieniu brzydka plama tłusta!... 
„Filis okrutna!”... 
 
Cyrano wchodzi szybko. SCENA TRZECIA
Ragueneau, Liza, Cyrano; później Muszkieter. CYRANO
Która tam godzina?... 
  RAGUENEAU
z ukłonem służbistym
Szósta!... 
  CYRANO
Mam czas... 
 
Wchodzi do środka sklepu. RAGUENEAU
idąc za nim
Brawo!... Widziałem... 
  CYRANO
Co, mój przyjacielu?... 
  RAGUENEAU
Walkę waszmości... 
  CYRANO
Którą?... 
  RAGUENEAU
W Burgundzkim Hotelu!... 
  CYRANO
z lekceważeniem
A, tak, mój pojedynek!... 
  RAGUENEAU
Gdzie stal rymem dzwoni!... 
  LIZA
Wciąż mówi o tej bitwie... 
  CYRANO
Niech zdrów mówi o niej! 
  RAGUENEAU
dając sztych pochwyconym rożnem
„Będzie sztych...” 
  CYRANO
Która teraz?... 
  RAGUENEAU
pozostając w pozycji, spogląda na zegar
Szósta trzy minuty!... 
dając sztych, jak wyżej 
„Będzie sztych!...” Ha, wyborne, „będzie sztych!...” i skłuty!... 
podnosząc się 
O, napisać balladę!... 
  LIZA
do Cyrana, który przechodząc obok bufetu, uścisnął jej był rękę uprzejmie
Waść ma krew na dłoni?... 
  CYRANO
To nic!... 
  RAGUENEAU
Waszmość w terminach192 byłeś?... 
  CYRANO
Niech Bóg broni!... 
  LIZA
wygrażając mu palcem
Ej, czy waszmość nie kłamie? 
  Cyrano
żartobliwie
Z nosaż mi się kurzy? 
W tym razie dym by musiał okrutnie być duży!... 
zmieniając ton 
Czekam tutaj na kogoś; jeśli mi nie skrewi193, 
Pozostawisz nas samych... 
  RAGUENEAU
Żal mi!... Waszmość nie wie: 
Poeci moi przyjdą... 
  LIZA
ironicznie
Na pierwsze śniadanie!... 
  CYRANO
Oddalisz ich skinieniem, gdy ci dam wezwanie... 
Godzina?... 
  RAGUENEAU
Pięć po szóstej!... 
  CYRANO
siada z gorączkowym pośpiechem przy stoliku i biorąc papier do ręki
Pióra!... 
  RAGUENEAU
podając mu wyjęte z za ucha
Jest łabędzie!... 
  MUSZKIETER
z wąsem zabójczym, wchodzi i głosem stentorowym194
Czołem!... 
  LIZA
podchodzi ku niemu z żywością CYRANO
odwracając się
Co tam?... 
  RAGUENEAU
Przyjaciel mej żony, jak wszędzie 
Głosi, wojownik straszny.... 
  CYRANO
odsuwając Ragueneau’a gestem
Cyt!... Napiszę... złożę... 
Podam jej.... i ucieknę!... Tchórz!... Lecz wielki Boże! 
Czyż zdołałbym powiedzieć jej słowo choć jedno 
Z tych wszystkich, co mi głowę rozsadzają biedną, 
Podczas gdy w liście... 
bierze pióro do ręki 
Dobrze!... Więc piszmy list ony195, 
Stokrotnie pomyślany, stokroć przerobiony, 
Tak, iż spowiedź mej duszy... 
wskazując na serce 
...dawno tu gotowa, 
I mogę ją odpisać, nie zmieniając słowa!... 
 
Pisze. Za szybami okazują się sylwetki chudych postaci, które się krzątają tam i sam, jakby się wahały wejść. SCENA CZWARTA
Ragueneau, Liza, Muszkieter, Cyrano (zajęty pisaniem przy małym stoliku).
Poeci czarno ubrani, pończochy opadłe, trzewiki zabłocone. LIZA
wchodząc, do Ragueneau’a
Brudasy jegomości!... 
  PIERWSZY POETA
wchodząc, do Ragueneau’a
Parnasowa196 gwiazdo!... 
  DRUGI POETA
potrząsając jego dłonią
Orle kucharzy!... 
węsząc 
Mile woni197 twoje gniazdo!... 
  TRZECI POETA
Kolega mój po piórze!... 
  CZWARTY POETA
Mój po lutni bracie!... 
  PIĄTY POETA
Apollo pasztetniku!... 
  PIERWSZY POETA
Febie parzygnacie!... 
  RAGUENEAU
otoczony, całowany, ściskany
Jak to z nimi od razu człek rozmawia śmiele!... 
  PIERWSZY POETA
Spóźnilim się, spotkawszy w drodze ludu wiele 
Przy bramie Nesle... 
  DRUGI POETA
Jak ryby sprawione, pod wieżą 
Z otwartym brzuchem trupy ośmiu zbójów leżą... 
  CYRANO
podnosząc głowę na chwilę
Myślałem: tylko siedmiu... 
  RAGUENEAU
do Cyrana
Kto im ścielił łoże? 
Czy wasza miłość nie wie?... 
  CYRANO
niedbale
Ja?... Nie!... 
  LIZA
do muszkietera
A waść?... 
  MUSZKIETER
podkręcając wąsa
Może!... 
  CYRANO
pisząc na stronie. Od czasu do czasu wymawia, mrucząc, wyraz jakiś
„Kocham Cię...” 
  PIERWSZY POETA
Powiadają, że te nieboszczyki 
Poraził jeden człowiek... 
  CYRANO
pisząc
„...oczu twych promyki...” 
  DRUGI POETA
Zbójów było tam siła198. Niby zżęte kłosy 
Leżą na bruku pałki, piki... 
  CYRANO
ta sama gra
„...me niebiosy...” 
  PIERWSZY POETA
O, to było ciekawe!... Na całej ulicy 
Leżą tam kapelusze... 
  CYRANO
ta sama gra
„...w przesłodkiej tęsknicy...” 
  PIERWSZY POETA
Zdziałać to mógł jedynie olbrzym jakiś srogi... 
  CYRANO
ta sama gra
„A gdy twój głos posłyszę, to omdlewam z trwogi...” 
  DRUGI POETA
ściągając ciastko
Coś napisał, Ragueneau?... 
  CYRANO
ta sama gra
„...wpatrzony jak w tęczę...” 
 
Zatrzymuje się chwilę, mając list podpisać; potem składa go żywo, chowa do kieszeni i wstaje.
Nie potrzeba podpisu. Sam jej go doręczę. 
  RAGUENEAU
do drugiego poety
Pewien przepis na ciastko przystroiłem w rymy... 
  TRZECI POETA
stając przy półmisku pączków ze śmietaną
A tak, przepis na ciastka!... Prosimy! prosimy!... 
  CZWARTY POETA
przypatrując się brioszce, którą ściągnął
Tej brioszce czepek na łbie dziwacznie się boczy!... 
 
Zdejmuje go zębami. PIERWSZY POETA
Spod cykatowych199 powiek strzelają z uboczy 
Na mnie tego piernika migdałowe oczy!... 
 
Zabiera go. TRZECI POETA
ściskając z lekka pączek ze śmietaną
Ten pączek jak w uśmiechu usteczka otwiera!... 
  DRUGI POETA
nadgryzając lirę z ciasta
Słuchamy!... Po raz pierwszy żywi mnie dziś lira!... 
  RAGUENEAU
przygotowuje się do deklamacji, kaszle, poprawia czapkę na głowie i staje w pozycji.
Przepis wierszem... 
  DRUGI POETA
do pierwszego, potrącając go łokciem
Ty śniadasz?... 
  PIERWSZY POETA
do drugiego
Jem, co jest gotowe!... 
  RAGUENEAU
Przepis, jak się torciki robi migdałowe. 
 
Bij na piankę jajek kilka, 
A gdy przejdzie czasu chwilka, 
Ściśnij w dłoni swej cytrynę 
Odrobinę. 
 
Kiedy spłynie sok na piankę, 
Niechaj dłużej nikt nie czeka, 
I z migdałów słodkich mleka 
Doda szklankę!... 
 
Mając dzieła już połowę, 
Rozrób ciasto śmietankowe, 
I pilnując ściśle normy — 
Włóż do formy! 
 
Przy czym szybko niech twój palec 
Z tego ciasta zrobi walec, 
I otoczy nim jej boki — 
W krąg szeroki!... 
 
Do samego teraz środka 
Niechaj spłynie pianka słodka. 
I skończona oto heca, 
Oprócz pieca. 
 
Nim godzina jednak minie, 
Jeśli dobry żar w kominie, 
Pyszny torcik migdałowy — 
Masz gotowy!...200 
  JEDEN Z POETÓW
dławiąc się
Hompf!... 
  INNI POECI
z pełną gębą
Przewyborne!... Pyszne!... 
 
Idą w głąb sklepu, zajadając. CYRANO
który zauważył ich postępowanie, podchodząc do Ragueneau
Czerwony jak rydze, 
Tokujesz, nic nie wiedząc, a oni żrą... 
  RAGUENEAU
przytłumionym głosem, uśmiechając się
1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ... 28
Idź do strony:

Darmowe książki «Cyrano de Bergerac - Edmond Rostand (gdzie czytac ksiazki txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz