Darmowe ebooki » Komedia » Rozbity dzban - Heinrich von Kleist (jak efektywnie czytać książki .TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Rozbity dzban - Heinrich von Kleist (jak efektywnie czytać książki .TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Heinrich von Kleist



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 13
Idź do strony:
pod klucz go wzięto 
i cały dom mu opieczętowano. 
Już on tam jakby nieboszczyk na marach, 
ktoś nawet urząd wziął już po nim w spadku.  
  ADAM
Patrzcie, do kata! Huncwot był zeń sprośny, 
ale człek poczciw, jak mi żywot miły, 
i kompan zacny, przyznać mu to muszę, 
chociaż rozpustnik, rozpustnik nie lada. 
Jeśli dziś radca był tam w owej Holli, 
źle się nieborak musiał czuć w swej skórze.  
  JASNOTKA
I z tej też tylko, mówił chłop, przyczyny 
dotąd się jeszcze radca tu nie zjawił. 
W południe jednak ma tu być niechybnie.  
  ADAM
W południe? Dobrze. Święć się więc, przyjaźni 
Wszakże to ręka rękę, mówią, myje. 
Wiem ci ja, kumie, że was urząd łechce 
i żeście go też, jak mało kto, godni. 
Ale dziś, mój kumie, dziś nie pora jeszcze. 
Dziś jeszcze puśćcie mimo warg ten kielich!  
  JASNOTKA
Urząd? Mnie? Łechce? E, za cóż mnie macie?  
  ADAM
Wiem też, że miłe wam są mowy składne 
i żeście ongi w amsterdamskiej szkole 
nad Cyceronem niepróżno ślęczeli. 
Lecz dziś ukróćcie chęci swoje skore! 
Nieraz się jeszcze sposobność nadarzy 
sztuką się swą popisać krasomówczą. 
  JASNOTKA
Cóż znowu, kumie! Dajcie, proszę, pokój!  
  ADAM
Ongi, wiadomo wam, że milczał nawet 
wielki Demosten3. Jego pójdźcież śladem, 
ja zaś, aczkolwiek nie król Macedonii, 
wdzięczność swą jednak okazać potrafię. 
  JASNOTKA
Idźcie, powtarzam, z podejrzeniem takim! 
Czym kiedy słówkiem choć?... 
  ADAM
Bo wówczas, kumie, 
w ślad za tym wielkim i ja pójdę Grekiem. 
Wszak o procentach, składkach, depozytach 
można by również niezłą sklecić mówkę. 
Lecz któż by takie toczyć chciał okresy4? 
  JASNOTKA
A cóż zatem?  
  ADAM
Cóż? Że mnie to nie dotyczy, 
a tak, do diabła, nie dotyczy wcale! 
Choćby się nie wiem co powiedzieć dało, 
fraszka to tylko, co się zlęgła w nocy, 
lecz przed dniem wścibskim pierzcha precz. 
  JASNOTKA
Zapewne. 
  ADAM
Bo i dlaczegożby, na honor, sędzia, 
choć na sędziowskim stolcu nie zasiada, 
w powadze zawsze chadzać miał, jak niedźwiedź? 
  JASNOTKA
I ja tak myślę.  
  ADAM
Chodźmyż tedy, kumie! 
Chodźmy na chwilę do registratury 
ułożyć nieco stosy aktów, co tam 
jak wieża Babel sterczą.  
  SCENA II
Wchodzi SŁUŻĄCY. Ci sami. Potem dwie DZIEWKI. SŁUŻĄCY
Szczęść wam Boże, 
cny panie sędzio! Pan mój, radca Walter, 
kłania się pięknie. Wnet tu sam przybędzie.  
  ADAM
Aj, wielkie nieba! Czy już z Hollą gotów?  
  SŁUŻĄCY
Z Hollą? A jużci, skorośmy tu, w Hajsum. 
  ADAM
Hej, Małgoś! Ludka! 
  JASNOTKA
Spokojnie! Spokojnie! 
  SŁUŻĄCY
Jutro zaś...  
  ADAM
Kumie! 
  JASNOTKA
do Adama:
Każcie podziękować. 
  SŁUŻĄCY
...jedziem stąd dalej, do Hussahe. 
  ADAM
Jutro!? 
Aj aj, co począć, co począć mam?  
 
Chwyta za swą odzież. DZIEWKA PIERWSZA
wchodzi.
Jestem. 
  JASNOTKA
Cóż to, kumie? 
Chcecie wdziać spodnie? Czyście oszaleli? 
Wdziejcież wpierw kabat!  
  DZIEWKA DRUGA
wchodzi.
Jestem. 
  ADAM
ogląda się.
Co? Gdzie? Kto? Pan radca?  
  JASNOTKA
Do licha, kumie! Toż to dziewka przecie.  
  ADAM
Żabot! Płaszcz! Kołnierz!  
  DZIEWKA PIERWSZA
Kamizelkę wprzódy! 
  ADAM
Co? Tam do kroćset! Zdziej mi kabat, nuże5! 
  JASNOTKA
do Służącego:
Pan radca gościem nam najmilszym będzie. 
Chciejcież oświadczyć mu, żeśmy gotowi 
przyjąć go tutaj, choćby zaraz, w sądzie.  
  ADAM
Do diabła tam! I to mu też oświadczcie, 
że sędzia Adam uniżenie prosi, 
by mu pan radca wybaczył łaskawie...  
  JASNOTKA
Wybaczył?  
  ADAM
Tak, wybaczył właśnie. 
Czy jest już może w drodze do nas?  
  SŁUŻĄCY
Zaśby! 
Jeszcze w gospodzie. Na kowala czeka. 
Bo, że wam powiem, powóz nam, wiecie, pękł na dwoje. 
  ADAM
Aj, wyśmienicie! Więc się kłaniam pięknie. — 
Kowal leń! Znam go! — Niech wybaczy, proszę, 
bom nóg dziś niemal i karku nie skręcił. 
Patrzajcież sami, jak potwór wyglądam, 
a każdy, wiecie, przestrach niespodziany 
od urodzenia biegunkę mi sprawia. 
Chorym więc, chory. 
  JASNOTKA
Czyście bez zmysłów? 
Do Służącego: 
Z miłą go chęcią tu oczekujemy. 
  ADAM
Aj, tam do kata!  
  JASNOTKA
Co wam? 
  ADAM
Bierz to licho! 
Tak mi jest, jakbym już naprawdę 
połknął pigułkę.  
  JASNOTKA
Tego jeszcze brakło, 
byście mu tyłkiem drogę oświecali.  
  ADAM
Hej, Ludka, Małgoś! Gdzieżeś, worku z kośćmi!  
  DZIEWKI OBIE
A dyć jesteśmy już, sędzio!  
  ADAM
Precz, mówię! 
Ser, masło, szynkę, kiełbasy i flaszki 
z registratury sprzątnąć mi, co żywo! 
Nie ty, nie! Tamta! Aj, tak, ty, ty, gapo! 
Do kroćset! Małgoś! Ona, słyszysz? Ludka 
ma iść, stajenna, do registratury!  
 
Dziewka pierwsza wychodzi. DZIEWKA DRUGA
Mówcież, bo jakoże was wyrozumieć?  
  ADAM
Stul gębę! Precz! Perukę przynieś! Słyszysz? 
Marsz! Z biblioteki! Chybaj6 stąd piorunem!  
 
Dziewka druga wychodzi. JASNOTKA
do Służącego:
W drodze się pewnie nic złego 
nie przygodziło panu radcy, tuszę. 
  SŁUŻĄCY
Nic wielkiego. Wóz się nam wywrócił.  
  ADAM
Do kroć!... Aj, noga!... Butów nie nawdzieję...  
  JASNOTKA
Co? Wielkie nieba! Wywrócił, mówicie? 
Nikt jednak szwanku, wierzyć chcę... 
  SŁUŻĄCY
Broń Boże! 
Dyszel się tylko złamał wpół, a pan mój 
rękę wykręcił.  
  ADAM
Obyż kark był skręcił! 
  JASNOTKA
Rękę, mówicie? A kowal czy przyszedł? 
  SŁUŻĄCY
Jużci — do dyszla.  
  ADAM
Pewnie lekarz, kumie. 
  JASNOTKA
Lekarz?  
  SŁUŻĄCY
Do dyszla? 
  ADAM
Cóż znowu! Do ręki. 
  SŁUŻĄCY
Z Bogiem, panowie! — Bzika mają chyba.  
 
Wychodzi. ADAM
Aj aj, wstyd, kumie, wstyd doprawdy!  
  JASNOTKA
Czemu? 
  ADAM
Zakłopotanie widzę w waszej twarzy.  
 
Dziewka pierwsza wchodzi. ADAM
Co trzymasz w łapie?  
  DZIEWKA PIERWSZA
Kiełbasę brunszwicką. 
  JASNOTKA
Zakłopotanie?  
  ADAM
To akta sieroce! 
Odnieś to zaraz do registratury!  
  DZIEWKA PIERWSZA
Kiełbasę? 
  ADAM
Brednie! Papiery, powiadam, 
te, co w nie tu kiełbasa owinięta!  
  JASNOTKA
Pomyłka tylko, nieporozumienie.  
  ADAM
I gdzież peruka?  
  DZIEWKA DRUGA
wchodzi.
W szafie z niej ni śladu. 
  ADAM
Ni śladu? Proszę, i czemuż ni śladu?  
  DZIEWKA DRUGA
A boście wczoraj...  
  ADAM
Cóż? 
  DZIEWKA DRUGA
...wieczorem 
wrócili przecie do dom bez peruki. 
  ADAM
Ja — bez peruki?  
  DZIEWKA DRUGA
Dyć to prawda, sędzio, 
wszak i Ludmiła przyświadczyć też może! 
Druga zaś, wiecie, jest u perukarza.  
  ADAM
Ja bym?...  
  DZIEWKA DRUGA
Sumiennie! 
  ADAM
Bez peruki? 
  DZIEWKA DRUGA
Jużci. Ano, 
z łysą do domu wróciliście głową, 
jeszczeście niby tak mówili, wiecie, 
żeście upadli; krew wam myłam z głowy. 
  ADAM
A, bezwstydnico ty jedna!  
  DZIEWKA DRUGA
Na duszę! 
  ADAM
Stul pysk, powiadam! Ani źdźbła w tym prawdy! 
  JASNOTKA
Tak? Więc tę ranę już od wczoraj macie?  
  ADAM
Od wczoraj ranę? Dziś dopiero! 
Perukę miałem wczoraj i, na honor, 
wchodząc do domu — przez przypadek tylko 
wraz z kapeluszem zdjąłem ją z ciemienia. 
O czym tu bzdurzy dziewka ta? Nie wiem nic zgoła! 
Precz, do stu diabłów, coś im przynależna! 
Precz, mówię, precz mi do registratury! 
Dziewka pierwsza wychodzi. 
A ty, Małgosiu, goń do zakrystiana, 
proś, niech on mi dziś peruki swej pożyczy. 
Powiedz, że w mojej kocica dziś rano 
zległa, aj, tak, już wiem, niechluja taka 
jeszcze pod łóżkiem utytłana leży. 
  JASNOTKA
Kocica?  
  ADAM
Właśnie. Jakom żyw! Pięć kociąt 
wydała na świat, czarne dwa i żółte, 
jedno jak śnieg bialutkie; czarne 
potopić każę w rzece Vecht, cóż robić? 
Czy chcecie, kumie, może jedno z nich? 
  JASNOTKA
W peruce? 
  ADAM
Tak, tak, na honor! Tu ją — niech mnie czarci! — 
tu ją na stołku zawiesiłem wczoraj, 
kładąc się spać, zaś w nocy, gdym przypadkiem 
stołkiem potrącił, peruka upada... 
  JASNOTKA
Za czym kocica w pysk ją cap!  
  ADAM
Na duszę! 
  JASNOTKA
Niesie pod łóżko i pomiot w niej składa.  
  ADAM
W pysk? Nie!  
  JASNOTKA
Więc jakże? 
  ADAM
Kocica? Cóż znowu? 
  JASNOTKA
Zatem wy sami?  
  ADAM
Ja? W pysk? Wolne żarty! 
Dzisiaj ją nogą trąciłem pod łóżko, 
kiedym zobaczył... 
  JASNOTKA
Wybornie! 
  ADAM
Kanalie! 
Gzi się i koci to, gdzie miejsca stanie!  
  DZIEWKA DRUGA
chichocząc:
Mam odejść już, sędzio?  
  ADAM
Idź, a pozdrów pięknie 
kumę kościelną, jejmość Czarnołatkę. 
Dziś jeszcze, powiedz, perukę jej zwrócę 
cało, bez szkody. Jemu zaś ni mru-mru! 
Czy zrozumiałaś?  
  DZIEWKA DRUGA
Zrobię, jak się patrzy. 
 
Wychodzi. SCENA III
ADAM, JASNOTKA. ADAM
Jakieś mnie, kumie, złe przeczucia dręczą.  
  JASNOTKA
I czemuż to, proszę?  
  ADAM
Wszystko wspak mi idzie. 
Czy na dobitek nie dziś roki7 jeszcze? 
  JASNOTKA
Dawno już strony przed drzwiami czekają.  
  ADAM
Sen miałem, wiecie, że mnie ktoś pozywał 
i przed sędziowski gwałtem ciągnął stolec, 
zaś na tym stolcu ja, ja sam siedziałem 
i od sobaków sobie i hultajów 
srodzem wymyślał, po czym szyję własną 
sam na żelazną zasądziłem kunę8. 
  JASNOTKA
Wy — sami siebie?!  
  ADAM
Aj, tak, na uczciwość! 
Potem się obaj, sędzia i pozwany, 
w jedną jak gdyby stopilim osobę 
i w las czmychnąwszy, noc przespalim w lesie. 
  JASNOTKA
I jakże sobie — sen ten tłumaczycie? 
  ADAM
Sen, mówią, mara, ale pewny jestem, 
że się los na mnie spiknął.  
  JASNOTKA
Próżna trwoga. 
Byleście tylko dziś, w obliczu radcy, 
wedle przepisów wymierzali prawo, 
aby ten sen o potępionym sędzi 
tak się czy inak żywą nie stał jawą. 
  SCENA IV
Radca WALTER wchodzi. Ci sami. WALTER
Szczęść Boże wam, panie sędzio Adamie!  
  ADAM
Aj, witam, panie, witam w naszym Hajsum. 
I któż by się, o sprawiedliwe nieba, 
mógł tak radosnych spodziewać odwiedzin? 
Jeszcze bym dziś o ósmej z rana we śnie 
o takim wielkim nie śmiał marzyć szczęściu! 
  WALTER
Trochę tu może zbyt nagle przychodzę, 
toteż w tej mojej podróży służbowej, 
którą dla dobra państwa przedsięwziąłem, 
tym się zaprawdę kontentować muszę, 
jeśli mnie dobrzy gospodarze moi 
życzliwym bogdaj pożegnają słowem. 
Choć ja, Bóg świadkiem, już gdy w próg wstępuję, 
szczere im z sobą pozdrowienie wnoszę. 
Oto Najwyższy Trybunał w Utrechcie 
poprawić pragnie wymiar praw w żuławach, 
gdzie się, niestety, zda szwankować nieco. 
Surowa kara czeka winę wszelką. 
Lecz moja misja nie jest jeszcze sroga. 
Patrzeć nam tylko, nie karać. Więc choćbym 
nie wszystko jeszcze znalazł, jak należy, 
cieszyć się będę, gdy stan znośnym znajdę. 
  ADAM
Pogląd, zaiste, piękny to i chlubny! 
Bo bez wątpienia znajdzie wasza miłość 
w starej praktyce nagannym niejedno, 
a choć od czasu Karola Piątego9 
praktyka ta w Niderlandach istnieje, 
w dziedzinie myśli cóż się ostać zdoła? 
Świat, mówią, ciągle mądrzejszym się stawa. 
Dziś, wiem to, wszystko Pufendorfa10 czyta. 
Atoli Hajsum —
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 13
Idź do strony:

Darmowe książki «Rozbity dzban - Heinrich von Kleist (jak efektywnie czytać książki .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz