Darmowe ebooki » Komedia » Rozbity dzban - Heinrich von Kleist (jak efektywnie czytać książki .TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Rozbity dzban - Heinrich von Kleist (jak efektywnie czytać książki .TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Heinrich von Kleist



1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Idź do strony:
chroni was jedynie. 
Zakończcie sesję!  
  ADAM
Żywić chcę nadzieję... 
  WALTER
Żadnej nadziei! Tylko się wycofać!  
  ADAM
Więc to ja, sędzia, miałbym, zdaniem panów, 
zgubić perukę pośród winogradu?  
  WALTER
A niech Bóg broni! Wszak wasza spłonęła, 
jako Sodoma i Gomora, wczoraj.  
  JASNOTKA
Nie, wasza miłość, to raczej kocica 
wczoraj wieczorem w niej się okociła!  
  ADAM
Chociaż mię pozór, panowie, potępia, 
nie bądźcie, proszę, zbyt rychli w swym sądzie 
Wszakże o cześć mą idzie lub dyshonor! 
Póki dziewczyna milczy, nie wiem zgoła, 
jakim mnie prawem możecie obwiniać. 
Tu na sędziowskim siedzę stolcu w Hajsum 
i na stół kładę tę perukę oto. 
Kto by śmiał twierdzić, że należy do mnie, 
przed główny sąd go pozywam w Utrechcie!  
  JASNOTKA
Hm, wszak peruka jest na waszą miarę, 
jakby na waszym urosła ciemieniu!  
 
Wkłada mu ją na głową. ADAM
Oszczerstwo!  
  JASNOTKA
Ejże? 
  ADAM
Na barki nawet jako płaszcz za luźna, 
a co dopiero na mą głowę! Proszę!  
 
Przegląda się w lustrze. RUPRECHT
To ci dopiero łotr, do kroć piorunów!  
  WALTER
Zamilcz!  
  MARTA
To mi sędzia zatracony! 
  WALTER
Raz jeszcze pytam: chcecie skończyć sami 
czy ja mam skończyć?  
  ADAM
Cóż mam zatem czynić? 
  RUPRECHT
do Ewy:
Czy to on, Ewuś?  
  WALTER
Jak śmie ten tam łobuz! 
  WIT
Cichaj tam!  
  ADAM
Poczekaj, jeszcze ci 
dojadę, bestio ty jedna!  
  RUPRECHT
Końskie kopyto! 
  WIT
Stul pysk!  
  WALTER
Hej, woźny! 
  RUPRECHT
Czekaj, dam ja tobie! 
Już mi ty piaskiem nie zasypiesz oczu!  
  WALTER
Czy wam, mój sędzio, brak dowcipu39 nagle, 
by wydać wyrok?  
  ADAM
Wyrok? Najchętniej. 
Wyrok bez zwłoki gotów jestem wydać.  
  WALTER
Wydajcież zatem.  
  ADAM
Rzecz więc wyświetlona. 
Wiadomym przeto wszystkim wobec czynię, 
że winowajcą jest ten łotr tam, Ruprecht. 
  WALTER
Początek, niezły. Cóż dalej?  
  ADAM
Ja, sędzia, 
na kunę40 za to gardło mu zasądzam, 
a że się nadto wobec sędzi swego 
śmiał w nieprzystojny zachowywać sposób, 
przeto go wtrącam w loch zakratowany 
na okres, który później się oznaczy. 
  EWA
Ruprechta?  
  RUPRECHT
W loch? 
  EWA
Na kunę? 
  WALTER
Cicho, dzieci! 
Cicho, nie trapcie się! — Czyście gotowi?  
  ADAM
A co do dzbana, to mi wszystko jedno, 
niech zań zapłaci albo nie! 
  WALTER
Wybornie! 
Tak więc nareszcie sesja zakończona, 
a Ruprecht się do Utrechtu odwoła.  
  EWA
Ruprecht się ma do Utrechtu odwołać?  
  RUPRECHT
Ja?  
  WALTER
Tak, do kata! A do tego czasu... 
  RUPRECHT
Mam siedzieć w lochu?  
  EWA
Gardło ma dać w kunę? 
Czyście wy, panie, także sędzia? Teraz 
wszystko mi jedno, teraz powiem wszystko! 
  WALTER
Zamilcz!  
  EWA
To on, co siedzi tam, bezwstydny, 
On sam...  
  WALTER
Milcz, słyszysz, do pioruna! Jemu 
ni włos nie spadnie z głowy!  
  EWA
Tak. Ruprechcie 
To sędzia rozbił dzban!  
  RUPRECHT
On!? A, ty!... 
  MARTA
Sędzia? 
  BRYGIDA
Ten tam?  
  EWA
Tak, tak, Ruprechcie! To on, sędzia, 
u twojej Ewki wczoraj był w komorze 
i na mą cześć nastawał! Taki sędzia! 
Chwyćże go teraz i wal, co się wlezie! 
  WALTER
powstaje.
Stać! Kto mi burdy!...  
  EWA
Nam już wszystko jedno! 
Kuna i tak cię, Ruprechcie, nie minie. 
Chwyć go za kark i na łeb z trybunału!  
  ADAM
Za pozwoleniem, panowie!  
 
Ucieka. RUPRECHT
Trzymaj go.  
  EWA
Łap! Chwytaj! Prędzej! 
  ADAM
Co? Gdzie?  
  RUPRECHT
Kuternoga! Do kroćset! 
  EWA
Masz go?  
  RUPRECHT
Niech go piorun trzaśnie! 
Płaszcz tylko został mi w rękach.  
  WALTER
Precz! Woźny!  
  RUPRECHT
wali w płaszcz.
A masz tu, drabie, raz i drugi, 
skoroś mi z karkiem umknął, nędzny tchórzu!  
  WALTER
Cicho, łobuzie ty nieokrzesany! 
Jeszcze się dziś na tobie wyrok spełni, 
jeśli mi zaraz się nie uspokoisz!  
  WIT
Cichaj, przeklęty chłystku ty!  
  SCENA XII41
Ci sami bez Adama. Wszyscy przechodzą na przód sceny. RUPRECHT
Ewuniu! 
Jakże sromotnie dziś cię obraziłem! 
A jakże, Ewuś, do pioruna, wczoraj! 
Serce ty moje, dziewczę moje złote, 
czy mi ty jeszcze w życiu swym przebaczysz?  
  EWA
rzuca się do stóp Waltera.
Ratujcie, panie, bez was my straceni! 
  WALTER
Straceni? Czemu?  
  RUPRECHT
Co to, Ewuś, znaczy!? 
  EWA
Wybawcie wy mi Ruprechta od branki! 
Wiem ci ja dobrze, że ten zaciąg, panie — 
sam mi to sędzia w sekrecie powiedział — 
do Wschodnich Indii idzie, skąd, wiadomo, 
jeden na trzech powraca tylko żywy. 
  WALTER
Do Wschodnich Indii? Czyś przy zmysłach, panno?  
  EWA
Nie przeczcie, panie! Tak, tak, do Bantamu42. 
Oto tu list do urzędów z tajemną 
o pospolitym ruszeniu instrukcją, 
co ją niedawno wydał rząd w tej sprawie. 
Widzicie tedy, że wiem wszystko, panie. 
  WALTER
bierze list i czyta.
O, niesłychanie podstępne oszustwo! 
Przecież to list fałszywy jest, na honor! 
Proszę was, panie pisarzu, powiedzcie, 
jestże to owo zarządzenie, które 
niedawno wam tu z Utrechtu przysłano?  
  JASNOTKA
To, wasza miłość? Patrzaj, co za lis szczwany! 
Świstek to lichy, co go sam zmajstrował! 
Wszystkie zaciągi werbowane w kraju 
rząd do wewnętrznej przeznacza obrony; 
do Wschodnich Indii nikt ich słać nie myśli. 
  EWA
Prawda to, panie?  
  WALTER
Na honor! 
  EWA
O Boże! 
  WALTER
Na dowód zaś zaręczam ci mym słowem, 
że gdyby było tak, jak mówisz, panno, 
to ja ci z wojska Ruprechta wykupię. 
  EWA
powstaje.
O, jakże nędznie mnie ten łotr okłamał! 
Bo tym mi właśnie strapieniem okrutnym 
zadręczał serce. Wczoraj w nocy przyszedł 
atest mi niby wręczyć dla Ruprechta, 
dowodził mi, że atest taki właśnie, 
w którym się stwierdza chorobę udaną, 
od wszelkiej służby Ruprechta uwolni. 
Uczył, zapewniał i do mej komory 
wkradł się, by atest, mówił, wygotować, 
potem zaś z takim żądaniem bezwstydnym 
zwrócił się do mnie, że usta dziewczęce 
nigdy by tego powtórzyć nie śmiały.  
  BRYGIDA
A to mi, patrzcie, hultaj, oczajdusza!  
  RUPRECHT
Nie myśl już o nim, drogie moje dziecię! 
Nie myśl o koniu tym z kopytem! Widzisz, 
gdyby koń właśnie rozbił dzban w twej izbie, 
tyle bym był zazdrosny co i teraz.  
 
Całują się. WIT
I ja tak mówię, więc się uściskajcie 
i żyjcie odtąd w zgodzie i miłości! 
Na Świątki zasię, da Bóg, ślub, gdy chcecie. 
  JASNOTKA
u okna
Ha! Patrzcie, patrzcie, jak tam sędzia Adam 
przez oziminę kopytem zadziera, 
jakby przed kołem gnał i szubienicą, 
i niby miotłą śnieg za sobą zmiata.  
  WALTER
Jestże to sędzia? 
  JASNOTKA
Sędzia, wasza miłość. 
  KILKU
Na szosę wybiegł. Patrzcie! Patrzcie! Patrzcie, 
jak mu peruka smaga kark jak biczem.  
  WALTER
Panie pisarzu! Gońcie za nim, żywo! 
I tu go, proszę, sprowadźcie z powrotem! 
Nie chcę, by zło ucieczką swą pogorszył. 
W urzędowaniu wprawdzie go zawieszam 
i wam do dalszych zlecam rozporządzeń 
urząd tutejszy sprawować, wszelako 
jeśli, jak tuszę, kasy są w porządku, 
nie chcę go wcale do dezercji zmuszać. 
Idźcie więc, proszę, i tu go przywiedźcie! 
 
Jasnotka wychodzi. SCENA OSTATNIA
Ci sami bez Jasnotki. MARTA
A ja, dostojność wasza, gdzież to, proszę, 
siedziby rządu szukać mam w Utrechcie? 
  WALTER
I w jakim to celu? 
  MARTA
urażona
W jakim? Hm, nie wiem... Ale ten dzbanuszek 
zaśhy swojego nie miał znaleźć prawa?  
  WALTER
Aj, prawda, dzbanek! Tak, na Wielkim Rynku, 
sesje zaś w każdy wtorek są i piątek.  
  MARTA
Dobrze! Za tydzień stanę tam niechybnie!  
 
Wszyscy wychodzą. WARIANT43 SCENA XII
Ci sami — bez Adama. Wszyscy przesuwają się ku przodowi sceny. RUPRECHT
Aj, Ewuś! 
Jakże sromotnie dziś cię obraziłem, 
a jakże, aj, do kroć piorunów, wczoraj! 
Czy mi ty w życiu swym przebaczysz kiedy? 
Serce ty moje, dziewczę moje złote! 
  EWA
Idź sobie precz!  
  RUPRECHT
Przeklęty nicpoń ze mnie! 
Własną bym pięścią teraz się wygrzmocił! 
Wiesz co, Ewuniu? Słuchaj, me kochanie: 
zaciśnij w kułak piąstkę swą, do kata, 
i luń mnie w gębę, jak się patrzy! Dobrze? 
Inak spokoju nigdy już nie zaznam. 
  EWA
Nie chcę cię znać.  
  RUPRECHT
A to ci gamoń ze mnie! 
Myślałem sobie, że to Lebrecht, za czym 
tu, do sędziego, idę, kiep, by przed nim 
na krzywdę swą użalić się rzetelnie, 
a to on sam był, sędzia zatracony! 
Jeszcze na kunę gardło mi zasądza! 
  WALTER
Ha, gdyby panna zaraz wczoraj matce 
wyznała była prawdę, jak należy, 
zaoszczędziłaby sądowi hańby, 
a sobie mniemań o swej czci — dwuznacznych. 
  RUPRECHT
Toć jej wstyd było. Wybaczcie jej, panie! 
Sędzią jej był, więc szczędzić go musiała. 
Wszelako teraz wszystko dobrze będzie.  
  EWA
Wstyd? Co? I czemuż? 
  RUPRECHT
Nie? To co innego. 
Ale czy tak, czy owak było, to już 
zatrzymaj, Ewuś, jako chcesz, przy sobie. 
Co nam też po tym? Kiedyś mi to, myślę, 
sama opowiesz pod bzem, na ławeczce, 
kiedy na nieszpór dzwonić będą dzwony. 
A teraz chodź już i daj się przebłagać. 
  WALTER
Hm, co nam po tym? Ja inaczej sądzę: 
jeżeli sobie panna Ewa życzy, 
żebyśmy w jej niewinność uwierzyli, 
to nam tu sprawę o rozbiciu dzbanka 
ze szczegółami i w związku opowie. 
Jedno jej słówko, tak na wiatr rzucone, 
jeszcze w mych oczach sędziego nie wini.  
  RUPRECHT
Mów, zatem, Ewuś, mów! Wszakżeś niewinna. 
Czegóż więc chciało końskie to kopyto? 
Toć gdyby dzbanek właśnie koń był rozbił, 
tyle bym był zazdrosny co i teraz.  
  EWA
I cóż stąd, że się niewinną opowiem, 
gdyśmy oboje zgubieni na zawsze?  
  RUPRECHT
Zgubieni, mówisz?  
  WALTER
Czemuż to zgubieni? 
  RUPRECHT
Dałbym swą szyję, że o pobór idzie.  
  EWA
pada Walterowi do stóp.
Skoro nam wy nie pomożecie, panie, 
tośmy straceni.  
  WALTER
Skoro wam?... 
  RUPRECHT
O Jezu! 
  WALTER
Powstań, me dziecię!  
  EWA
Nie, nie pierwej, panie, 
póki nam jawnie nie udowodnicie, 
że macie serce naprawdę tak dobre, 
jak wam to z lic i z oczu patrzy. 
  WALTER
Chętnie ci, dziecię me, dowiodę tego, chętnie, 
ale choć w duszy wierzę ci, ty wprzódy 
dowieść mi musisz, że twoje niewinne. 
  EWA
Dowiodę wam, dowiodę, panie.  
  WALTER
Mów więc! 
  EWA
Wszak wiecie, panie, że rząd wydał prawo, 
by na stu ludzi w każdej wsi na wiosnę 
wezwać pod broń dziesięciu co najtęższych. 
Wiadomo ano, że Hiszpan nijako 
z Niderlandczykiem pogodzić się nie chce 
i bicz tyraństwa, w strzępy już porwany, 
znowu by na nas chciał ukręcić! Za czym 
po wszystkich drogach ciągną wojska mnogie, 
aby odeprzeć od wybrzeży naszych 
okręty, które wróg nam śle na zgubę, 
a pod ten czas ruszenie pospolite 
obsadza bramy w opuszczonych miastach. 
  WALTER
Tak jest w istocie.  
  EWA
Tak mówią. 
  WALTER
Cóż dalej? 
  EWA
Raz
1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Idź do strony:

Darmowe książki «Rozbity dzban - Heinrich von Kleist (jak efektywnie czytać książki .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz