Darmowe ebooki » Komedia » Cyrano de Bergerac - Edmond Rostand (gdzie czytac ksiazki txt) 📖

Czytasz książkę online - «Cyrano de Bergerac - Edmond Rostand (gdzie czytac ksiazki txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Edmond Rostand



1 ... 11 12 13 14 15 16 17 18 19 ... 28
Idź do strony:
class="stanza-spacer">  KAPUCYN
List, pani! 
  CHRYSTIAN
List? 
  KAPUCYN
Z pieczęcią własną 
Świątobliwego pana! Więc i w jego liście 
O święte rzeczy chodzić musi, oczywiście! 
  ROKSANA
do Chrystiana
To de Guiche pisze... 
  CHRYSTIAN
On śmie?... 
  ROKSANA
To po raz ostatni... 
zrywając pieczęć 
Kocham cię i jeżeli... 
czyta przy świetle latarni półgłosem 
„Pani. Strzał armatni 
Dał znak. Warczą już bębny. Regiment podpina 
Pancerze. Ruszy w pochód, nim minie godzina. 
Myślę, żem go wyprzedził, a ja w tym momencie, 
Nieposłuszny ci, pani, kryję się w konwencie... 
Kapucynów i — przyjdę, choćbym miał być skaran... 
Wieść ślę naprzód, przez mnicha głupiego jak baran, 
Który się na tych rzeczach nie rozumie zgoła... 
Nadto mi się uśmiechły twe usta anioła... 
Muszę ujrzeć je znowu! Oddal więc każdego 
Natrętnika i przyjmij od sługi winnego, 
Lecz który przebaczenia czeka... 
et caetera313...” 
do Kapucyna 
Posłuchajże, mój ojcze, co list ten zawiera. 
Wszyscy się przybliżają. Roksana czyta głośno 
„Mościa panno! 
Trza ulec woli kardynała, 
Choćby ci się ta twardą i nieznośną zdała. 
Spieszę uprzedzić o tym i ta jest przyczyna, 
Dla której w piękne ręce ślę przez kapucyna 
List ten, wybrawszy perłę całego konwentu. 
Mądry jest i dyskretny. On tegoż momentu 
Błogosławieństwo... 
przewraca kartę 
...ślubne udzieli wam w domu, 
Gdyż Chrystian ma twym mężem zostać po kryjomu. 
Posyłam go, choć znam wstręt, jaki masz do niego. 
Więc, zgódź się, mościa panno, z wolą Najwyższego, 
I przyjmij, wierne służby, które... 
et caetera”. 
  KAPUCYN
Godny pan! A mówiłem, że list ten zawiera 
Rzeczy święte! Wiedziałem i byłem bez trwogi... 
  ROKSANA
cicho do Chrystiana
No jakże? Umiem czytać listy? 
  CHRYSTIAN
Hum! 
  ROKSANA
głośno, z rozpaczą
O srogi 
Losie!... 
  KAPUCYN
kierując światło latarni na Cyrana
To wasza miłość?... 
  CHRYSTIAN
Nie. Ja. 
  KAPUCYN
kieruje światło na Chrystiana i widząc jego urodę, mówi tonem wątpliwości
Ależ... 
  ROKSANA
żywo
Jeszcze 
Nieskończone jest owo poselstwo złowieszcze! 
odwraca list i czyta 
„Postscriptum314: A na konwent chciej dać sto dukatów315”. 
  KAPUCYN
Godny pan! Ba!... Pan z panów! Z godnych antenatów316! 
do Roksany 
Zrezygnuj się waćpanna!... 
z cicha 
Sto dukatów w złocie!... 
  ROKSANA
głosem męczennicy
Muszę!... A cóż mi czynić niebogiej sierocie!... 
Podczas gdy Ragueneau otwiera drzwi domu Kapucynowi, którego Chrystian do wejścia zaprasza, Roksana mówi z cicha do Cyrana 
De Guiche ma tutaj przybyć. Wstrzymaj go, kuzynie, 
Póki ślub... 
  CYRANO
Hm... Rozumiem... 
do Kapucyna 
Ojcze kapucynie! 
Jak długo to tam potrwa? 
  KAPUCYN
Z kwadrans. 
  CYRANO
popychając wszystkich ku drzwiom
Ja zostaję. 
Idźcie! 
  ROKSANA
do Chrystiana
Pójdź! 
 
Wchodzą. CYRANO
zamyśla się
Jak go wstrzymać?... Mam! Kolumba jaje317. 
Wskakuje na ławkę i po murze na balkon się wdziera 
Dobry plan! 
Teorbany odzywają się żałobnym marszem. 
Hm... mężczyzna... 
ponure tremolo318 
Hm... Gonią na oko... 
Jakaś gruba zwierzyna! 
Staje na balkonie, opuszcza brzeg kapelusza, naciska go na oczy, odpina szpadę, drapuje319 się w płaszcz, wychyla i patrzy w dół. 
...Nie. Nie za wysoko. 
Siada okrakiem na balustradzie, przyciąga długą, zwieszającą się zza muru gałąź i chwyta ją oburącz, gotów do skoku. 
...Spokojną atmosferę lekko wzburzyć muszę... 
  SCENA JEDENASTA
Cyrano, De Guiche. DE GUICHE
wchodzi zamaskowany, macając wśród ciemności
...Co tam ten mnich przeklęty robi?... 
  CYRANO
Na mą duszę, 
A głos? Wnet by go poznał! 
puszcza się jedną ręką gałęzi i czyni ruch, jakby obracał niewidzialny klucz w zamku 
Krik... Krak... Już gotowo! 
Cyrano Bergeraca głos bierze i słowo. 
  DE GUICHE
zwrócony ku domowi Roksany
To tu. Ale jak ciemno! Jak komin ulica... 
 
Zbliża się, chce wejść, Cyrano skacze z balkonu, trzymając się gałęzi, która się ugina pod nim, tak że Cyrano zawisa między drzwiami domu a de Guichem. Wtedy puszcza gałąź i ciężko, jak gdyby z wielkiej wysokości pada, rozpłaszcza się na ziemi i przez chwilę, jakby ogłuszony, nieruchomo leży. DE GUICHE
uskakując w tył
Wszelki duch... 
podnosi głowę, ale gałąź już się odprostowała, a De Guiche, oszołomiony, nie widzi nic prócz firmamentu 
...Skąd ten człowiek spada?... 
  CYRANO
siada i mówi akcentem Gaskończyka
Ja? Z księżyca! 
  DE GUICHE
zdumiony
Z księżyca? 
  CYRANO
Cóż to? Noc? Dzień? 
  DE GUICHE
Czyli320 stracił zmysły?... 
  CYRANO
Co za kraj jest i pora? — Chcę respons321 mieć ścisły! 
  DE GUICHE
Waść... 
  CYRANO
Zupełniem322 ogłuszon! Bo też dla szlachcica 
Spaść z księżyca!... 
  DE GUICHE
Ależ waść... 
  CYRANO
zrywając się z pasją
Do kroćset, z księżyca! 
  DE GUICHE
cofając się
Dobrze, dobrze, spadasz waść! 
do siebie 
Fiksat323 jakiś, widzę. 
  CYRANO
następując na niego
I to nie w metaforze żadnej! Ja nie szydzę! 
  DE GUICHE
Ależ... 
  CYRANO
...Choć czym324 wiek leciał, czyli też godzinę 
Z tej bomby szafranowej — jeśli wiem, niech zginę! 
  DE GUICHE
Wierzę, wierzę, puść mnie waść!... 
  CYRANO
A waszmość bądź szczery! 
Nic mi nie skrywaj! Miasta, wieku, nawet ery! 
Spadam tak niespodzianie... Chciałbym wiedzieć przy tem, 
Gdzie właściwie mam honor być aerolitem325? 
  DE GUICHE
Tam do licha! 
  CYRANO
...W tym pędzie, łatwo pojmiesz wasze, 
Nie wybierałem drogi. Wpadam, jak trzmiel w kaszę, 
Wprost nie wiem, na jakiego planetę326 w tym spadku 
Ściągnął mnie punkt ciężkości mojego pośladku! 
  DE GUICHE
Ależ powiadam waści... 
  CYRANO
z krzykiem przerażenia, przed którym de Guiche znów się cofa
Ha!... Czy śnię, czy marzę?... 
Jam w kraju, w którym ludzie czarne mają twarze! 
  DE GUICHE
mimowolnie podnosi ręce do twarzy
Jak to?... 
  CYRANO
Więc ja w Algierze?... A waść tu — krajowiec?... 
  DE GUICHE
namacawszy maskę
To maska. 
  CYRANO
uspokojony nieco
Więc w Genui lub w Wenecji?... Powiedz!... 
  DE GUICHE
usiłując przejść
Puść waść! Czeka mnie dama! 
  CYRANO
zupełnie uspokojony
Dama?... Jestem w domu! 
Więc ja spadłem w Paryżu? Hę? Jak się to komu 
Podoba? 
  DE GUICHE
śmiejąc się mimo woli
Ot, wesołek! 
  CYRANO
Waść się śmiejesz? 
  DE GUICHE
Śmieję, 
I chcę przejść! 
  CYRANO
Paryż! Proszę! A to mi się dzieje!... 
z zupełną swobodą otrzepuje się, kłania, szasta, śmieje i przybiera ton paryżanina 
Więc Paryż! Jakżem szczęśliw! Wasza miłość raczy 
Darować... Taka podróż, dalibóg327, coś znaczy! 
Właśnie ostatnią trąbą przybywam z mej drogi... 
ogląda się po sobie 
Jeszcze z Lwa konstelacji mam sierść u ostrogi, 
Jeszcze na mnie eteru328 nieco się zostało, 
I w oczach gwiaździstego pyłu mam niemało... 
Ogromnie taka podróż niszczy toalety! 
zbiera coś niewidzialnego 
Patrz, cześć wasza! Na weście329 jeszcze włos z komety. 
 
Zdmuchuje. DE GUICHE
zniecierpliwiony
Mój mości... 
  CYRANO
w chwili gdy de Guiche chce go minąć, wystawia nogę, jakby dla pokazania czegoś i zatrzymuje go w ten sposób
A ot mi Niedźwiedzicy Wielkiej ząb do ikry 
Łydkę przebił... Patrz, waszmość, co za casus330 przykry, 
Kiedy się to stać mogło? Wiem! Mam! Gdym Trójzęba 
Neptuna331 uchodzący332, pośród Wag stanął dęba, 
I siadł w szali, co dotąd mój ciężar wskazuje... 
Co to za tarapaty, gdy człek podróżuje! 
De Guiche chce się przedrzeć, Cyrano chwyta go za guzik 
A nos!... Gdybyś cześć wasza mój nos w palcach ścisnął, 
Strumień mleka by z niego natychmiast wytrysnął! 
  DE GUICHE
Mleka? 
  CYRANO
Tak. Z Mlecznej Drogi. 
  DE GUICHE
wściekle
Piekło!... 
  CYRANO
Niebo właśnie!... 
...A czy wie też cześć wasza, iż Syrius333, nim zaśnie, 
Pakuje na łysinę ogromną szlafmycę?... 
Tak, tak! 
poufale 
Widziałem także Niedźwiedzicę, 
Nie gryzie. Nie ma jeszcze zębów... 
śmiejąc się 
Lecz gdym mijał 
Lirę, przerwałem strunę. Długom ją nawijał, 
Na kwintę334... 
z dumą 
Lecz to wszystko w księdze będzie stało! 
A gwiazdki-asteroidy335, których kopę całą 
Po kieszeniach mam w płaszczu, w weście... gdzie nie baczę336, 
W księdze tej służyć będą mi za odsyłacze. 
  DE GUICHE
Dobrze. Lecz koniec końców... 
  CYRANO
...A wasza cześć do mnie 
Przyjdziesz, żądny wiedzy, jak żak słuchać skromnie. 
Z czego zrobiony księżyc, co się na nim czyni, 
Kto mieszka w okrągłościach tej błyszczącej dyni... 
  DE GUICHE
krzycząc z pasją
Ależ nie. Ja chcę... 
  CYRANO
...Wiedzieć, jakem się tam dostał? 
Miałem sposób, któremu nie każdy by sprostał! 
  DE GUICHE
zniechęcony
Wariat jest! 
  CYRANO
pogardliwym tonem
Jam głupiego orła nie małpował, 
Co go Regiomontanus337 niezdarnie sformował, 
Ani gołębia, którym Architas338 się wsławił! 
  DE GUICHE
Wariat uczony... 
  CYRANO
Obum za sobą zostawił! 
De Guiche zdołał nareszcie przejść i ku drzwiom zmierza. Cyrano idzie za nim, gotów go za kark pochwycić 
Na sześć sposobów mogę lazur nieobjęty 
Zgwałcić... 
  DE GUICHE
odwraca się
Sześć? 
  CYRANO
...Mogę nagi jak turecki święty, 
Uzbroiwszy się w flaszki pełne srebrnej rosy, 
Którą w majowy ranek spłakały niebiosy, 
Wyjść na żar słońca, iżby potężną swą siłą, 
Ssąc rosę, i mnie z rosą wessało, wypiło... 
  DE GUICHE
uderzony, robi krok ku Cyranowi
To prawda! To już jeden!  
  CYRANO
czyniąc krok w tył, by go od domu odciągnąć
Mogę, miłość wasza, 
Bez uzdy i na oklep dosiąść Boreasza, 
Rozrzedziwszy wiatr w skrzyni z cedru, mości panie, 
Palącymi zwierciadły o dwudziestościanie! 
  DE GUICHE
robi krok nowy
To dwa.  
  CYRANO
cofa się ciągle
...Mogę, mechanik tęgi, jak się patrzy, 
Grzbiet szarańczy, o cynglach ze stali, dosiadłszy, 
Strzał po strzale z saletry dając, użyć jazdy 
Po tych błękitnych błoniach, gdzie pasą się gwiazdy. 
  DE GUICHE
idzie za nim, nie spostrzegając się i licząc na palcach
To trzy... 
  CYRANO
I z dymem mogę, co rwie się do góry, 
Zamknąwszy go w glob339 mocny, zerwać się pod chmury! 
  DE GUICHE
coraz bardziej zaciekawiony
Cztery...  
  CYRANO
Iż Febus z woła szpik ssie, znane waści?... 
Ergo340: ciągnie mnie w górę, gdy szpik mnie namaści! 
  DE GUICHE
ciągle idąc za nim
Prawda! Pięć... 
  CYRANO
który mówiąc, odprowadził go ku ławce stojącej w drugiej stronie placyku
...Mogę, wreszcie, na żelaznej blasze 
Stanąć, kawał magnesu wziąć, rozumiesz wasze, 
I cisnąć nim w powietrze! Sposób doskonały, 
Bo za magnesem blacha leci na kształt strzały! 
Oczywiście, mieć trzeba magnesy w zapasie, 
I ciskać je w tej mierze, jak przystojne341 zda się. 
  DE GUICHE
Sześć! Prawda! Sześć sposobów nowych na wzlatanie! 
Którego żeś waść użył? 
  CYRANO
chełpliwie
Siódmego, mosanie! 
  DE GUICHE
Dlaboga! Powiadajże! 
  CYRANO
Niech wasza cześć zgadnie! 
  DE GUICHE
A to ucieszny kondel342! Człek nie wie, gdzie padnie! 
  CYRANO
naśladując rzut i szum
1 ... 11 12 13 14 15 16 17 18 19 ... 28
Idź do strony:

Darmowe książki «Cyrano de Bergerac - Edmond Rostand (gdzie czytac ksiazki txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz