Darmowe ebooki » Komedia » Cyrano de Bergerac - Edmond Rostand (gdzie czytac ksiazki txt) 📖

Czytasz książkę online - «Cyrano de Bergerac - Edmond Rostand (gdzie czytac ksiazki txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Edmond Rostand



1 ... 12 13 14 15 16 17 18 19 20 ... 28
Idź do strony:
fali szerokimi, tajemniczymi gestami i głosem
Humm!... Humm!... 
  DE GUICHE
Powiadaj prędzej!... 
  CYRANO
A wasza cześć może 
Już zgadłeś? 
  DE GUICHE
Ale gdzie tam! 
  CYRANO
To prosta rzecz — morze! 
Gdy księżyc co najpilniej ciągnął z wód gardzieli 
Falę, padłem na piasek po morskiej kąpieli 
I głową naprzód — o tym pamiętać potrzeba, 
Bo we włosach najdłużej wody — chlust do nieba! 
Tandem343: wzbiłem się w górę prosto, jak anieli... 
Notandum344: głową naprzód, po morskiej kąpieli. 
Gdy wtem znienackam utknął na... 
  DE GUICHE
Na... 
 
siada zaciekawiony na ławce CYRANO
głosem naturalnym
Mości panie, 
Kwadrans minął, ślub wzięty. Skończone gadanie. 
Uwalniam waszą miłość. 
  DE GUICHE
zrywając się
Olaboga! Czy pijaną 
Głowę mam, czyli głos ten... 
Drzwi domu otwierają się. We drzwiach ukazują się pokojowcy345 z zapalonymi świecznikami. Czyni się jasno. Cyrano zdejmuje kapelusz 
Ten nos!... To — Cyrano! 
  CYRANO
z ukłonem
Do usług, mości hrabio! Właśnie też w tej chwili 
Oblubieńcy pierścienie ślubne zamienili! 
  DE GUICHE
Kto? Co?... 
Odwraca się. Obraz. Za pokojowcami Chrystian i Roksana idą, trzymając się za ręce. Kapucyn drepce za nimi uśmiechnięty. Ragueneau niesie wysoko osadzoną latarnię. Oszołomiona Ochmistrzyni w nocnym letniczku346 zamyka ten orszak. 
Nieba! 
  SCENA DWUNASTA
Ciż sami, Roksana, Chrystian, Kapucyn, Ragueneau, pokojowcy. Ochmistrzyni. DE GUICHE
do Roksany
To pani?... 
poznając Chrystiana z osłupieniem 
To on?... Mąż i żona?... 
kłaniając się Roksanie z przesadną admiracją347 
Mój respekt, piękna damo, szpaczkami karmiona348! 
do Cyrana 
Czołem, czołem, mospanie, wynalazco lotów! 
Świętego u wrót raju zatrzymać byś gotów... 
A zakonotuj, radzę, to, coś mi powiadał! 
Bo nużby który sposób naprawdę się nadał. 
  CYRANO
z ukłonem
Nie omieszkam. Ta rada to już liść wawrzynu! 
  KAPUCYN
wskazuje Hrabiemu kochanków, potrząsając z zadowoleniem długą, białą brodą
Pięknąś parę, ni słowa, skojarzył, mój synu! 
  DE GUICHE
patrząc na niego wzrokiem lodowatym
Tak. 
do Roksany 
Radzę męża pożegnać, najpiękniejsza pani! 
  ROKSANA
Co?... 
  DE GUICHE
do Chrystiana
Śpiesz waść z regimentem! Wszyscy już wysłani! 
  ROKSANA
Jak to?... Teraz?... Na wojnę?... 
  DE GUICHE
Ależ — bez wątpienia. 
  ROKSANA
Wszak kadeci zostają?  
  DE GUICHE
Idą. Rzecz się zmienia. 
wyjmuje z kieszeni opieczętowany pakiet 
Oto rozkaz. 
podaje go Chrystianowi 
Śpiesz, waszmość, chorągiew już czeka. 
  ROKSANA
rzucając się w objęcia Chrystiana
Chrystian!  
  DE GUICHE
do Cyrana szyderczo
O, noc poślubna jest jeszcze daleka! 
  CYRANO
do siebie
I myśli, że mi mówi coś bardzo przykrego! 
  CHRYSTIAN
do Roksany
Twoje usta!... O, jeszcze!... 
  CYRANO
Dość już! Dosyć tego! 
  CHRYSTIAN
trzymając w objęciach Roksanę
O, jak trudno rzucić!... O, ty nie wiesz o tem! 
  CYRANO
odciągając go
Wiem. Marsz. 
 
Słychać bębny. DE GUICHE
odchodząc w głąb
Regiment już rusza. 
  ROKSANA
do Cyrana, nie puszczając Chrystiana, którego Cyrano odciąga
O, strzeż go z powrotem! 
O przyrzecz, że nie będzie życia hazardował! 
  CYRANO
Spróbuję. Lecz przyrzekać?... Chybabym go schował. 
  ROKSANA
Że będzie się oszczędzał!... 
  CYRANO
Rad bym przyrzec, ale... 
  ROKSANA
Że się w tym oblężeniu nie zaziębi wcale! 
Że dotrzyma mi wiary... 
  CYRANO
Ależ... oczywiście! 
  ROKSANA
Że będzie często pisał! 
  CYRANO
Słowo! List po liście! 
 
Zasłona.
AKT CZWARTY

Gaskońscy kadeci.

(przekład M. Konopnickiej)

Posterunek chorągwi kapitana Carbon de Castel-Jaloux w obozie pod Arras.
W głębi przerzynający całą scenę szaniec. Poza nim kraj widnokrężnie równy, pokryty oblężniczymi robotami. W oddaleniu rysują się na horyzoncie mury miasta Arras, sylwety jego wież i dachów.
Na pierwszym planie namioty, broń w kozłach349, bębny, itp. Ogniska. Gaskońscy kadeci śpią owinięci w płaszcze. Czuwa tylko Le Bret i Carbon de Castel-Jaloux. Obaj wychudli i bardzo bladzi. Chrystian śpi w burce350 wśród innych Kadetów na przodzie sceny. Twarz jego oświetla ognisko. SCENA PIERWSZA
Chrystian, Carbon de Castel-Jaloux, Kadeci; później Cyrano. LE BRET
To straszne!... 
  CARBON
Żeby na ząb! 
  LE BRET
Siarczyste! 
  CARBON
daje znak, aby nie mówił głośno
Klnij z cicha... 
Zbudzisz ich! 
do Kadetów 
Śpijcie, śpijcie! 
do Le Breta 
Kto śpi — syt... 
  LE BRET
Do licha, 
Bezsenny taki obiad! A ja nie śpię właśnie! 
Co za głód!... 
 
W oddaleniu raz po raz pada kilka muszkietowych strzałów. CARBON
A, żeby ich!... A niech piorun trzaśnie!... 
do Kadetów, którzy podnoszą głowy 
Śpijcie, śpijcie! 
 
Słychać nowe, bliższe strzały. JEDEN Z KADETÓW
rzucając się
Czy diabli... 
  CARBON
To nic, nic! To warta. 
To Cyrano powraca... 
  GŁOS WARTY
w oddaleniu
Kto idzie, do czarta? 
  GŁOS CYRANA
Bergerac! 
  GŁOS WARTY
stojącej na szańcu
Do pioruna, kto idzie?... 
  CYRANO
ukazuje się na okopie
Cymbale, 
Bergerac, mówię! 
 
Schodzi z szańca. Le Bret biegnie ku niemu z niepokojem. LE BRET
Rannyś? 
  CYRANO
Nie krzycz tak! Ja?... Wcale? 
Przywykły mnie już chybiać te hetki-pętelki! 
  LE BRET
Ależ to jest szaleństwo czyste! Boże wielki?... 
Dla listu życie stawiać na hazard co rana? 
  CYRANO
zatrzymując się przed Chrystianem
Kiedym przyrzekł! 
przypatruje mu się 
Śpi chudziak! Oj, żeby Roksana, 
Jak jej kanaczek351 tutaj głodem mrze, wiedziała!... 
A zawsze, hultaj, piękny! 
  LE BRET
Godzina niecała 
Do pobudki! Spać ruszaj! 
  CYRANO
Nie zrzędź, nie zrzędź, stary! 
A wiedz, żem znalazł u nich takie mysie szpary, 
Gdzie co noc są urżnięci. Tamtędy przechodzę. 
  LE BRET
No to mógłbyś nam przynieść choć chleba po drodze! 
  CYRANO
Jak ptak trza tam być lekkim! Lecz wracam z nowiną: 
Jeśli mnie wzrok nie myli, to nasi lub zginą 
Dziś, albo jeść dostaną. 
  LE BRET
Powiadaj, dlaboga! 
  CYRANO
Nic pewnego. Zobaczysz. 
  CARBON
Co za hańba! Wroga 
Oblegać, a samemu ogłodzonym zostać! 
  LE BRET
Diablo skomplikowaną wzięły rzeczy postać! 
Wpadliśmy w pastkę352, z której nikt się nie wybiega: 
My oblegamy Arras, nas — Infant353 oblega. 
  CYRANO
śmiejąc się
Warto, by znów z kolei ktoś obległ Infanta... 
  LE BRET
Mnie wcale nie do śmiechu! 
  CYRANO
Ho! Ho!... 
  LE BRET
Dla furfanta354 
Takiego, ważyć co dzień życie na posługi, 
By list zanieść! 
widząc, że Cyrano idzie ku namiotowi 
Gdzie idziesz? 
  CYRANO
Idę pisać drugi. 
 
Podnosi płótno i znika w namiocie. SCENA DRUGA
Ciż sami oprócz Cyrana.
Dzień obrzasł. W powietrzu jasność różana. Arras wyzłaca się na widnokręgu. Rozlega się strzał armatni, po którym bezpośrednio następuje bicie w bębny, zrazu w znacznej odległości na lewo. Inne bębny odzywają się bliżej, i tak kolejno odpowiadając sobie, zbliżają się coraz, wybuchają razem prawie że na samej scenie, po czym oddalają się ku stronie prawej, przebiegając obóz i budząc go. Wrzawa. Zamieszanie. Ludzie zrywają się ze snu. Daleka komenda oficerów. CARBON
z westchnieniem
Już hejnał!... 
Kadeci poruszają się i przeciągają pod płaszczami. 
Śnie pożywny, kończysz się, niestety! 
Z góry wiem, czym dzień przyjmą niebogie355 kadety. 
  PIERWSZY KADET
podnosząc się i siadając
Jeść!...  
  DRUGI KADET
Zdycham z głodu! 
  INNI
Aaa!... 
  CARBON
Wstawać, wiara! Kogo 
Mam podnieść?... 
  TRZECI KADET
Do cnam356 osłabł... 
  CZWARTY KADET
Ni ręką, ni nogą! 
  PIERWSZY KADET
przeglądając się w napierśniku pancerza
Język żółty... Niestrawna tutaj atmosfera... 
  INNY
Moja czapka barońska za kawałek sera! 
  INNY
Za zraz pieczeni herb mój: krzyż i dwie podkowy! 
  INNY
Ja, jeśli natychmiast mój sok żołądkowy 
Nie przerobi mi kwarty chylu357, to, do biesa, 
Cofam się w cień namiotu, wzorem Achillesa358. 
  INNY
Chleba!... 
  CARBON
podchodzi do namiotu Cyrana i woła półgłosem
Cyrano!... 
  WSZYSCY
Chleba!... 
  GŁOSY
Zdechnąć przyjdzie z czczości359! 
  CARBON
jak wyżej, półgłosem, u wejścia do namiotu
Dlaboga, ratuj! Ty, co słyniesz z wesołości, 
Pójdź ich rozruszać trochę! 
  DRUGI KADET
rzucając się ku pierwszemu, który coś żuje
Co tam, u kaduka360, 
Gryziesz? 
  KADET
A kłaki z działa361. Arcyprzednia sztuka! 
Usmażono je wczoraj na mazi z maźnicy362... 
Na honor, mało zwierza jest w tej okolicy! 
  INNY
wchodząc
Byłem na polowaniu. 
  INNY
podobnie
Ja z wędką na skarpie. 
 
Kadeci zrywają się i rzucają na przybyłych. KADECI
I cóż?... Coś przyniósł?... Bażant?... Dawaj prędzej! Karpie?... 
Dawaj!... 
  RYBAK
Jest miętus... 
  ŁOWIEC
Wróbel. 
  WSZYSCY
rozjątrzeni
A żeby was diabli!... 
Zbuntujmy się! 
  CARBON
Cyrano! 
 
Czyni się dzień biały. SCENA TRZECIA CYRANO
wychodzi z namiotu spokojny. Za uchem pióro, w ręku książka
Cóż tam? 
do jednego z kadetów 
Waść od szabli 
Rapcie363 po piętach wleczesz?... 
  KADET
Brzuch mi uciekł w pięty. 
  CYRANO
Kubek w kubek, tak jak mnie! Casus niepojęty! 
  KADET
No, i uciska waści? 
  CYRANO
Nie. Podwyższa znacznie. 
  DRUGI KADET
Głodnym, że gryzłbym ziemię! 
  CYRANO
Niejeden ją zacznie 
Gryźć dziś jeszcze! 
  TRZECI KADET
Mnie z czczości to aż burczy w brzuchu... 
  CYRANO
A to capstrzyk364 odbębnim dziś na nim, mój zuchu! 
  INNY
Mnie z głodu w uszach dzwoni... 
  CYRANO
Kłamiesz, głodomorze! 
Kto głodny, ten jest głuchy, więc słyszeć nie może! 
  INNY
Oj, jeść!... Choć na oleju... 
  CYRANO
zdejmując mu hełm i wskazując na głowę
A mój asindzieju! 
O, kapuściana głowa! Brak tylko oleju! 
  INNY
Jeść! Jeść! Co by tu pogryźć?... 
  CYRANO
rzucając mu książkę
Masz, molu! Iliada365! 
  INNY
A pan minister wojny366 w Paryżu zasiada 
Cztery razy do stołu... 
  CYRANO
Więc choć kuropatwą 
Mógłby waści obesłać?... 
  KADET
I winem! To łatwo. 
  CYRANO
Richelieu czy też burgund367?... Waści na co łaska? 
Eminencja, co we łbie zawraca? Do diaska... 
  INNY
Jak pies głodnym! 
  CYRANO
Łap muchy! Dobra psu i mucha! 
  INNY
Chleba!... 
  CYRANO
Tak, to dla brzucha. A co chcesz dla ducha?... 
  KADET
wzruszając ramionami
Zawsze
1 ... 12 13 14 15 16 17 18 19 20 ... 28
Idź do strony:

Darmowe książki «Cyrano de Bergerac - Edmond Rostand (gdzie czytac ksiazki txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz