Stracone zachody miłości - William Shakespeare (Szekspir) (biblioteka techniczna online TXT) 📖

Uwagi: 0

Słowa kluczowe:

Skarżyć się

Krótki opis książki:

„Nie trzeba mówić tyle o miłości, wszelkie księgi są pełne miłości, tak wielu autorów, że straconym zachodem byłoby mówić o miłości”— John Florio, First Fruits

Szekspir nie przejął się zbytnio opinią swego znajomego, nauczyciela języków na dworze królewskim, i pokusił się o napisanie kolejnego utworu na temat miłości, komedii o nietypowym zakończeniu, obfitującej w słowne gry i aluzje.

Król Nawarry nakłania swoich trzech przyjaciół, by oddać się tylko księgom i nauce. Przez trzy najbliższe lata mają krótko sypiać, skromnie jadać, raz w tygodniu pościć oraz, co najważniejsze, nie stykać się z kobietami. Ułożony przez nich regulamin nie pozwala na dopuszczanie kobiet na bliżej niż milę od zamku. Wszyscy kawalerowie przysięgają przestrzegać uzgodnionych reguł, lecz niebawem okazuje się, że o czymś zapomnieli. Wysłana z misją dyplomatyczną francuska księżniczka jest już w drodze i lada chwila zjawi się ze swoją świtą. Niełatwo będzie dotrzymać przysięgi wobec obozującej w królewskich posiadłościach pięknej księżniczki i jej uroczych dwórek.

Przeczytaj książkę

Podziel się książką:

Czytasz książkę online - «Stracone zachody miłości - William Shakespeare (Szekspir) (biblioteka techniczna online TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)

Idź do strony:

class="verse">Ludzie jej dają Rozaliny imię.

Pytaj się o nią i w białe jej ręce

Oddaj to pismo opieczętowane.

Daję ci z góry twą gratyfikację.

Daje mu pieniądze. ŁEPAK

Gratyfikacja! O słodka gratyfikacjo! Lepsza od remuneracji o jedenaście groszy i dwa szelągi lepsza. O najsłodsza gratyfikacjo! Wykonam wszystko co do litery. Gratyfikacja — remuneracja.

Wychodzi. BIRON

I być to może? Biron zakochany!

Ja, co miłości biczem dotąd byłem,

Ja, ja miłosnych westchnień kat okrutny,

Krytyk, stróż nocny wszystkich zakochanych,

Ja, dumny pedant, ja ochmistrz surowy

Chłopięcia wszystkich ćmiącego przepychem,

Ślepego dziecka ciągle skwierczącego,

Starca i dziecka, olbrzyma i karła,

Kupida, króla miłosnych wierszydeł,

Rąk załamanych wszechwładnego pana,

Namaszczonego króla wszystkich westchnień,

Rządcy próżniaków, wszystkich malkontentów

I wszystkich spódnic groźnego książęcia,

Wielkiego wodza i imperatora,

Co woźnych tyle na swej trzyma służbie!

O moje biedne, małe moje serce!

I ja mam zostać jego adiutantem,

I ja się w jego ubrać mam kolory

Na wzór obręczy jarmarcznego skoczka!

Co? Ja mam kochać? Ja żony mam szukać,

Którą potrzeba, jak niemiecki zegar,

Wciąż reperować, bo ciągle się psuje,

Zawsze źle idzie, źle godziny znaczy,

Choć go pilnujesz wciąż i regulujesz?45

Ze trzech najgorszą pokochać szalenie,

Pustą dziewczynę, o brwiach z aksamitu,

Co zamiast oczu ma dwie kule smoły,

Która, przysięgam, figla mi wypłata,

Choćby sam Argus46 był jej eunuchem?

Do niej mam wzdychać! Dla niej sen postradać!

Modlić się do niej! Ha, to ciężka plaga,

Którą za karę Kupido mi zesłał,

Że się ważyłem mało dotąd cenić

Jego wszechwładną, straszną, małą władzę.

Będę więc kochał, pisał, wzdychał, prosił,

Błagał i jęczał, na nic żal nie zda się:

Ten kocha panią, a tamten jej Kasię.

Wychodzi.

Informacje o nowościach w naszej bibliotece w Twojej skrzynce mailowej? Nic prostszego, zapisz się do newslettera. Kliknij, by pozostawić swój adres e-mail: wolnelektury.pl/newsletter/zapisz-sie/

AKT CZWARTY SCENA PIERWSZA

Inna część parku. Wchodzą Księżniczka, Rozalina, Maria, Katarzyna, Boyet, panowie, służba, Gajowy. KSIĘŻNICZKA

Czy to król konia swojego tak spinał

Po spadzistości góry?

BOYET

Nie wiem, pani,47

Ale, jak sądzę, to nie król Nawarry.

KSIĘŻNICZKA

Kto on jest kolwiek, czynem swoim dowiódł,

Że myśli jego drapią się wysoko.

Dzisiaj stanowczą odbiorę odpowiedź,

Z sobotnim słońcem wracamy do Francji.

Gajowy, pokaż mi teraz drzew kępę,

W której się mamy skryć, żeby mordować.

GAJOWY

Tu, na tej lasu zarosłej krawędzi,

Najlepsze miejsce na strzał najpiękniejszy.

KSIĘŻNICZKA

Zapewne myślisz, że gdy piękność strzela,

I strzał nazywać trzeba najpiękniejszym.

GAJOWY

Nie, pani moja, nie myślałem o tym.

KSIĘŻNICZKA

Co? Chwalisz naprzód, a cofasz się potem?

Chwało piękności, jak jesteś niepewną!

Nie jestem piękną?

GAJOWY

Jesteś nią, królewno.

KSIĘŻNICZKA

Próżno mnie teraz malujesz słowami,

Brzydkiej piękności nie darz pochwałami.

Jak lustro obraz oddałeś z szczerotą;

Za brzydkie słowa piękne przyjmij złoto.

GAJOWY

Wszystko jest piękne, pani, co jest twoje.

KSIĘŻNICZKA

Patrz, ma szczodrota zbawia piękność moją.

Kacerstwo48 godne w tej grasować porze:

Ręka, co daje, brzydką być nie może.

Daj mi łuk teraz. Wśród strzelców wesela

Najgorzej robi, kto najlepiej strzela.

Ja zawsze z chwałą wyjdę z polowania.

Chybię? To litość zabijać mi wzbrania.

Trafię? To sztuki dowód doskonały,

Nie żeby zabić, ale dla pochwały.

Tak w ludzkich sprawach dzieje się nierzadko,

Czarnych jest zbrodni chwała nieraz matką;

Nieraz za blaskiem, za wrzawą, za chwałą

Serc naszych siłę wytężamy całą.

Jak ja dla chwały, co mnie teraz łechce,

Strzelam do stworzeń, których krzywdy nie chcę.

BOYET

Czy nie dla chwały dumne pragną panie

Mężów pod swoje podbić panowanie?

KSIĘŻNICZKA

Tylko dla chwały, a godne są chwały

Panie, co panów swych podbić umiały.

Wchodzi Łepak. BOYET

Zbliża się członek uczonego bractwa.

ŁEPAK

Dzień dobry całej kompanii. Powiedzcie mi, proszę, piękne panie, która tu z was trzyma czoło?

KSIĘŻNICZKA

Powinien byś ją sam rozpoznać, przyjacielu, gdy inne są „bezczelne”.

ŁEPAK

Która jest największa pani, najwyższa?

KSIĘŻNICZKA

Najszersza i najdłuższa.

ŁEPAK

Masz rację, pani, najszersza, najdłuższa;

Co prawda, nie grzech. Gdyby kibić twoja

Tak była cienka jak mądrość jest moja,

Każdej z tych dziewek przepaska, choć wąska,

Byłaby dobra dla ciebie przewiązka.

Tyś jest tu pani, boś najstateczniejsza.

KSIĘŻNICZKA

Mów, czego pragniesz, a o resztę mniejsza.

ŁEPAK

Do Rozaliny rąk bilet przynoszę,

Pisał go Biron.

KSIĘŻNICZKA

Daj mi list ten, proszę,

Oddam, gdzie trzeba. Dziękuję, kurierze,

Tego kapłona Boyet nam rozbierze

Jak dobry krajczy.

BOYET

Nie tracę więc chwili.

Z koperty widzę, że się kurier myli,

List ten pisany jest do Żakinetty.

KSIĘŻNICZKA

Mniejsza do kogo, zawsze do kobiety;

Więc bez skrupułu list ten odczytamy.

Odłam pieczątkę, a słuchajcie, damy.

BOYET

czyta

„Na niebo, że jesteś piękna, to najnieomylniejsza prawda, prawda, że jesteś urodna, czysta prawda, że jesteś najmilejsza. Piękniejsza niż piękność, urodniejsza niż uroda, prawdziwsza niż prawda, sama ulituj się nad swoim heroicznym wasalem. Wielkomyślny i wszechwładny król Kofetua rzucił oko na zgubną i niewątpliwą żebraczkę Zenelofanę; on by to słusznie mógł powiedzieć: veni, vidi, vici, co anatomizowane na pospolity język (o, podły i ciemny pospolity język) znaczy videlicet: przyszedł, raz, obaczył, dwa, podbił, trzy.49 Kto przyszedł? Król. Po co przyszedł? Obaczyć. Po co obaczył? Aby podbił. Do kogo przyszedł? Do żebraczki. Kogo obaczył? Żebraczkę. Kogo podbił? Żebraczkę. Ostateczny wypadek jest zwycięstwo. Po czyjej stronie? Po stronie króla. Branka jest zbogacona, a kto ta branka? Żebraczka. Na katastrofę przyszło małżeństwo, a na kogo spadło, czy na króla? Nie, na oboje w jednym albo na jednego w obojgu. Tym królem ja jestem, bo tak wymaga porównanie; ty tą żebraczką, bo tak świadczy twoje niskie położenie. Mamże nakazać ci miłość? Mógłbym. Mamże zmusić cię do miłości? Byłbym w stanie. Mamże błagać cię o miłość? To moje postanowienie. Na co zmienisz twoje łachmany? Na falbany. Na co łaty? Na bławaty. A siebie? Na mnie. Tak więc, oczekując twojej odpowiedzi, profanuję moje usta na twojej nodze, moje oczy na twoim obrazie, a moje serce na wszystkich twoich członeczkach.

Twój, w najczulszych zamiarach dla twojej służby

Don Adriano de Armado”

Ach, czyli50 słyszysz, baranku ubogi,

Jak lew nemejski51 ryczy nie na żarty?

W pokorze ducha rzuć mu się pod nogi,

Może poigra, gdy wróci obżarty,

Lecz gdy się oprzesz, zębem bez litości

W czarnej jaskini pokruszy twe kości.

KSIĘŻNICZKA

Ptak, co to pisał, jakie nosi skrzydło?

Czy lepsze kiedy czytałeś piśmidło?

BOYET

Styl ten nie obcy dla mego jest ucha.

KSIĘŻNICZKA

Któż go zapomni, gdy go raz podsłucha?

BOYET

Nowy Monarcho52, to Hiszpan Armado,

Co bawi króla z całą jego Radą.

KSIĘŻNICZKA

Powiedz, przez kogo list ten był pisany?

ŁEPAK

Przez mego pana.

KSIĘŻNICZKA

Gdzie miał być oddany?

ŁEPAK

Mój pan dostojny pisał go do pani.

KSIĘŻNICZKA

Kto pan ten, powiedz, a kto jest ta pani?

ŁEPAK

Pan ten jest Biron, uczciwe panisko,

A Rozalina pani jest nazwisko.

KSIĘŻNICZKA

Jest tu pomyłka, lecz nie mówmy o tem:

do Rozaliny

Weź to na teraz, drugi przyjdzie potem.

Wychodzą Księżniczka z orszakiem. BOYET

Kto to poluje, chciałbym się dowiedzieć.

ROZALINA

Jeżeli nie wiesz, mogę ci powiedzieć.

BOYET

O, powiedz, Boyet pokornie cię prosi.

ROZALINA

Ta właśnie, która łuk i strzały nosi.

BOYET

Pani rogate poluje bydlęta,

Lecz gdy się kiedyś doczekamy święta,

Że męża weźmiesz, o zakład, w tym lecie

Nie chybią rogi na szerokim świecie.

Co, czy trafiłem?

ROZALINA

Jednak, przyjacielu,

Ja lepiej trafię.

BOYET

Gdzie jeleń na celu?

ROZALINA

Jeśli się jeleń po rogach poznaje,

To ty nim jesteś. Jak ci się to zdaje?

MARIA

W samo cię czoło trafiła, Boyecie.

BOYET

Ją trafią niżej. Trafiłem cię przecie.

ROZALINA

Czy mam ci powtórzyć starą przypowiastkę, która była już człowiekiem, kiedy Pepin53, król francuski, był jeszcze w pieluchach, gdy mowa o „trafisz”?

BOYET

To ja ci odpowiem równie starą, która była już kobietą, kiedy Guinewra54, królowa Brytanii, była jeszcze małą dziewczynką, gdy mowa o „trafisz”?

ROZALINA

śpiewa

Przysięgam, nie trafisz, nie trafisz, nie trafisz,

Nie trafisz, nie trafisz, mój panie.

BOYET

śpiewa

Jeśli nie trafię, nie trafię, nie trafię,

To inny cię trafić, cię trafić jest w stanie.

Wychodzą Rozalina i Katarzyna. ŁEPAK

Co za wyborni strzelcy, na uczciwość moję!

MARIA

A w samo centrum tarczy trafili oboje.

BOYET

O centrum mówi pani? Jeśli wolno radzić,

Radziłbym dla pewności kołek w centrum wsadzić.

MARIA

Darmo niepewną ręką w cel trafić się kusisz.

ŁEPAK

Jeśli w centrum chcesz trafić, przybliżyć się musisz.

BOYET

Gdy moja dłoń zawiedzie, twoja pewniej strzeli.

ŁEPAK

I kołek w centrum tarczy na dwoje rozdzieli.

MARIA

Za tłuste twoje żarty, skończmy więc je, proszę.

ŁEPAK

Za mocna jest na pałki, wyzwij ją na kule.

BOYET

Boję się. Piękne słówko, żegnamy się czule.

Wychodzą Boyet i Maria. ŁEPAK

Prostak! Na moją duszę, głupiuchne panisko!

Jak go ja i te panie stawiliśmy nisko!

To mi dowcip prawdziwy, co tak łatwo rośnie,

Tak się grzecznie rozwija, stosownie, a sprośnie.

Armado, to mi człowiek! Równego mu nie ma,

Jak pięknie z damą idzie i wachlarz jej trzyma!

Z jaką gracją całunek przez rękę jej wyda!

A w przysięgach miłosnych jak wielki i modny!

A dopieroż paź jego! Sługa pana godny,

Ten drobny niuch dowcipu, patetyczna gnida!

Hola, hola!

Słychać krzyk strzelców za sceną; wybiega. SCENA DRUGA

Inna część parku. Wchodzą Holofernes, Nataniel, Tępak. TĘPAK

Przewielebne polowanie, zaprawdę, i dokonane ze świadectwem dobrego sumienia.

HOLOFERNES

Jeleń był, jak wiesz, sanguis — we krwi, dojrzały jak reneta wisząca teraz, niby klejnot na uchu coelo — firmamentu, błękitu, nieba, a otóż jak leśne jabłko, spadające na powierzchnię terrae, gruntu, pola, ziemi.

NATANIEL

Wyznaję, mądry Holofernesie, że słodka jest rozmaitość w twoich epitetach, jak na literata przystoi55; mogę cię jednak zapewnić, że to był jeleń łowny.

HOLOFERNES

Dobrodzieju Natanielu, haud credo56.

TĘPAK

Nie był to haud credo, ale koziołek.

HOLOFERNES

Co za barbarzyńskie wyrażenie! Jest to przecie rodzaj insynuacji, że tak powiem, in via, w drodze tłumaczenia, żeby facere57, że się tak wyrażę, replikę, albo raczej ostentare58, pokazać, że się tak wyrażę, pokazać jego sposób myślenia, sposób niestrojny, nieokrzesany, niewykształcony, surowy, niećwiczony albo raczej nieuczony, albo najraczej zielony; wziąć moje haud credo za jelenia!

TĘPAK

Powiedziałem, że jeleń nie był haud credo, ale koziołek.

HOLOFERNES

Dwa razy warzona prostoto59! bis coctus!60 — O, potworne nieuctwo, jakże potwornie wyglądasz!

NATANIEL

Nigdy się on nie karmił łakociami, które w książkach rosną,

nigdy on nie jadł papieru, że tak powiem, nie pił atramentu.

Dowcip jego pusty, to bydlę czułe tylko w najcieleśniejszych swoich częściach.

Dlatego Bóg stworzył jałowe rośliny, byśmy wdzięczność znali,

My, ludzie dowcipu i gustu, żeśmy lepsze owoce wydali,

Bo jak próżność i głupstwo nie przystoją mnie, com chował się w szkole,

Tak prostakom nie przystoi chcieć uczonych grać rolę.

Lecz omne bene61 mówię, jak to stary doktor naucza,

Niejeden deszcz znieść może, choć mu wiatr dokucza.

TĘPAK

Skoroście takie mędrki, zgadnijcie: gdy się Kain rodził,

Kto miał już miesiąc, choć dziś tygodni pięciu nie dochodzi.

HOLOFERNES

Dictynna:

Idź do strony:

Darmowe książki «Stracone zachody miłości - William Shakespeare (Szekspir) (biblioteka techniczna online TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!

Dodaj komentarz