Darmowe ebooki » Dramat szekspirowski » Stracone zachody miłości - William Shakespeare (Szekspir) (biblioteka techniczna online TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Stracone zachody miłości - William Shakespeare (Szekspir) (biblioteka techniczna online TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)



1 ... 3 4 5 6 7 8 9 10 11 ... 14
Idź do strony:
class="verse" style="margin-left: 2em">Ujrzała różę na grzędzie, 
Z którą igra wiatr miłosny — 
I z westchnieniem się przemyka 
W jedwabne kwiatka osłony, 
A kochanek zasmucony 
Chciałby cieniem być wietrzyka. 
Wietrzyk może cię całować; 
Jakbym chciał tak triumfować! 
Lecz przysięga mojej dłoni 
Uszczknąć z cierni twej cię broni! 
Ciężkie prawo dla krwi młodej, 
Na miłości chciwej miody. 
Nie bierz mi za grzech, kochanko, 
Że z przysiąg igraszkę robię; 
Jowisz87 przysiągłby przy tobie, 
Że Junona88 jest Cyganką89, 
O swym by zapomniał niebie, 
Został śmiertelnym dla ciebie. 
 
Z tą odą, bilet, w prostszej trochę mowie, 
Mojej miłości smutki jej wypowie, 
Ach, gdyby król mój i jego wasale 
Mym złym przykładem kierować się chcieli! 
Hańbę mą zmniejsza, kto mą hańbę dzieli: 
Gdzie wszyscy grzeszą, nie grzeszy nikt wcale. 
  LONGAVILLE
pokazuje się
Nie ma litości miłość twa, Dumainie, 
Gdy chcesz na drugich przelać twe cierpienie. 
Wyglądaj blado! Ja bym się rumienił, 
Gdybym tak nagle słowo moje zmienił.  
  KRÓL
pokazuje się
Więc wstydź się teraz, jak on w miłość wkuty, 
Dwa razy grzeszysz, robiąc mu wyrzuty. 
Nie, nie, Longaville Marii nie kocha, 
W czułych sonetach do ócz jej nie szlocha; 
Nie miał na piersiach załamanych dłoni, 
Aby mu serce nie uciekło do niej. 
W krzaku tym skryty wszystko podsłuchałem 
I za was obu wstydzić się musiałem. 
Znam uczuć waszych poetyczną miarę,  
Widziałem nawet westchnień waszych parę; 
Wiem, jak się w rymach waszych przemieniały  
Na złoto włosy, oczy na kryształy.  
 
do Longavilla
Tyś był dla raju słowo gotów złamać.  
 
do Dumaina
Dla twej piękności Jowisz gotów kłamać. 
Nie wiem, co powie Biron, gdy usłyszy, 
Czym dane słowo jest dla towarzyszy. 
Jak srogo dowcip jego na was wsiędzie! 
Jak triumfować i śmiać się z was będzie! 
Nie chciałbym nawet i za góry złota, 
By równa o mnie doszła go sromota. 
  BIRON
Niech więc obłuda chłostę swą dostanie, 
Przebacz mi, błagam, królu mój i panie. 
 
złazi z drzewa
Jak śmiesz, ujęty sam w miłości pęta, 
Za miłość karcić biedne niebożęta? 
Królu, czy oczy twe nie są rydwanem, 
A łzy zwierciadłem pewnej księżnie danem? 
Nie gwałcisz słowa, a mgliste sonety 
Składają tylko biedne wierszoklety. 
Pojąć nie mogę, jak was wstyd nie pali, 
Żeście tak łatwo złapać się im dali; 
Ty w jego, w twoim król źdźbło ujrzał oku, 
Ja w trzech źrenicach dostrzegłem bierwiono90; 
Co za komedię widziałem szaloną 
Westchnień i jęków, łez gorzkich potoku! 
Jakżem się cały od wstydu czerwienił, 
Gdy się w mych oczach król w komara zmienił! 
Alcyd91 w mych oczach siekł frygę92 biczykiem, 
Mądry Salomon został tanecznikiem, 
Sam Nestor93 w pliszki grał z pacholętami, 
Surowy Tymon94 bawił się łątkami95! 
Gdzie boleść twoja, powiedz mi, Dumainie? 
Ty, Longavillu, gdzie twoje cierpienie? 
Królu, gdzie twoje? Wszystkie w głębiach serca. 
Pijcie tyzannę96. 
  KRÓL
Zły z ciebie szyderca. 
Postrzegam, żeśmy zdradzili się sami.  
  BIRON
Mnie, a nie sobie jesteście zdrajcami, 
Mnie, co z uczciwą duszy mej prostotą 
Złamanie przysiąg sądziłem sromotą, 
Com się zapisał do zmiennego koła 
Jak chorągiewka na dachu kościoła. 
Kto mnie i kiedy na sonecie schwyta? 
Kiedy mnie wzdychać nauczy kobieta? 
Lub kiedy ludzie oskarżyć mnie mogą, 
Że wpadłem w zachwyt przed ręką lub nogą, 
Przed twarzą, okiem, ustami lub nosem, 
Kibicią, piersią, czołem albo włosem, 
Łydką lub palcem... 
  KRÓL
Co za cwał szalony! 
Czy to uczciwiec, czy złodziej tak bieży?  
  BIRON
O, puść mnie, czułych monarcho pasterzy, 
Bo przed miłością uciekam strwożony.  
 
Wchodzą Żakinetta i Łepak. ŻAKINETTA
Bóg z tobą, królu!  
  KRÓL
Co poseł powiada? 
  ŁEPAK
Wyraźna zdrada.  
  KRÓL
Co tu robi zdrada? 
  ŁEPAK
Co? Nic nie robi.  
  KRÓL
Gdy tak, poseł z zdradą, 
Niech sobie razem tam, gdzie chcą, pojadą.  
  ŻAKINETTA
Weź list ten, królu, może ci się przydać; 
Ksiądz proboszcz mówi, że w nim zdradę widać.  
  KRÓL
oddając list Bironowi
Weź list, Bironie, i czytaj nam głośno. 
Kto ci go wręczył?  
  ŻAKINETTA
Łepak. 
  KRÓL
A kto tobie? 
  ŁEPAK
Dał mi go Dun Adramadio, Dun Adramadio.  
  KRÓL
A to co znowu? Czemu drzesz te karty?  
  BIRON
Nie ma w nich zdrady; to są czyste żarty. 
  LONGAVILLE
Patrzcie, jak gniewem płoną jego lice, 
Poznać by warto listu tajemnice.  
  DUMAIN
Birona ręka i podpis Birona.  
 
Zbiera kawałki listu. BIRON
do Łepaka
Jędzo, na hańbę moją urodzona, 
Zgrzeszyłem, królu! Wyznaję, wyznaję. 
  KRÓL
Co?  
  BIRON
Czwarty głupiec do kwadratu staje: 
My trzej w kompanii króla jegomości, 
Śmierciśmy godni — złodzieje miłości. 
Odpraw tych ludzi, wyznam prawdę czystą.  
  DUMAIN
Czterech nas teraz.  
  BIRON
Idziemy parzysto. 
Niech te turkawki wrócą na gniazdeczko.  
  KRÓL
Wracaj do domu razem z tą dzieweczką.  
  ŁEPAK
Wracamy, panie. Błogosław wam Boże! 
Nie dla nas miejsce na zdrajców soborze.  
 
Wychodzą Łepak i Żakinetta. BIRON
Niech mi z was każdy rękę teraz poda. 
Młodzi, młodości nie przeszliśmy miary, 
Za gwiazd wpływami morska płynie woda, 
Krwi młodej rozkaz nie ostudzi stary. 
Człek przeznaczeniom swym nie może kłamać, 
Dlatego słowo musieliśmy złamać. 
  KRÓL
Więc list miłosne rozpowiadał męki?  
  BIRON
Kto Rozaliny boskie ujrzał wdzięki 
I jak Gwebr97, zaraz, gdy słońce iskrzyste 
Od wschodu bramy otworzy złociste, 
Nie upadł ślepy, a usty niememi 
W pokorze ducha nie całował ziemi? 
Gdzie wzrok jest orli, co wytrzymać zdoła 
Palący ogień boskiego jej czoła, 
I blaskiem jego nie padnie olśniony? 
  KRÓL
Co mówisz? Szał cię unosi szalony. 
Jedno jest słońce na niebios sklepieniu — 
Kochanka moja, pani twej kochanki; 
Wszystkie piękności jak wierne poddanki 
Szlakiem jej krążą w pokornym milczeniu, 
Wszystkie się grzeją ogniem jej oblicza 
I świecą światłem, które im pożycza. 
  BIRON
Więc się już Biron Bironem nie zowie, 
To nie są oczy, tylko szkiełko w głowie. 
Dzień dniem jedynie przez jej jest źrenice; 
Co Bóg piękności na tej ziemi stworzył, 
Jakby na jarmark zbiegło na jej lice, 
I z wszystkich wdzięków wdzięk jeden się złożył, 
Któremu nigdy na niczym nie braknie, 
Czego najchciwsza żądza chciwie łaknie. 
O, gdybym posiadł wszystkich mówców czary! 
Lecz nie, nie dla niej są blichtry wymowy! 
Niech kupiec chwali przedajne towary, 
Ją krzywdzi, kto ją chwalić pragnie słowy. 
Pustelnik zgięty pod setką jesieni 
Niech spojrzy na nią — do młodości wróci, 
Bo w jej się wzroku zima w wiosnę zmieni 
I starzec kulę jak dziecko odrzuci. 
Ona jest słońcem, przez które świat żyje. 
  KRÓL
Piękność twa czarna jak hebanu kije. 
  BIRON
O rajskie drzewo! Jeśli jest jak ona, 
Błogosławieństwem z drzewa tego żona. 
Przynieście Biblię, a przysięgę złożę, 
Że być pięknością piękność ta nie może, 
Która się na jej nie kształciła wzorze, 
Bo każdej twarzy białość będzie marna, 
Jeśli nie będzie jak twarz mojej czarna. 
  KRÓL
Duby! Wszak czarność piekła jest znamieniem, 
Żeni się z nocą, trwogą i więzieniem. 
Jasną jak jasny dzień piękność być musi.  
  BIRON
Niż duch światłości łatwiej diabeł kusi. 
Jeżeli czarność odziała jej lica, 
To znak żałoby, że kosa98 kradziona 
I twarz malarską sztuką nawiedziona, 
Fałszywym wdziękiem kochanków zachwyca. 
Dziś czarność wszelkiej piękności jest wzorem, 
I krew fałszywym zda się dziś kolorem. 
Zmienia się moda, a lica przed laty 
Dumne, że kwitły na nich róży kwiaty, 
Zaczną się czarną farbą dziś malować, 
Aby jej czoła heban naśladować.  
  DUMAIN
Za jej się wzorem czernią kominiarze.  
  LONGAVILLE
I jej blaskami jaśnieją węglarze.  
  KRÓL
Adonisami zostali Murzyni.  
  DUMAIN
I świec nie trzeba, bo noc światłość czyni.  
  BIRON
Niechaj się deszczu piękność wasza strzeże, 
Pokost jej zmyje i piękność zabierze.  
  KRÓL
Ale się za to deszcz ten twojej przyda, 
Bo, prawdę mówiąc, ujrzeć mi się zdarzy, 
Niemało dzisiaj nieumytych twarzy, 
Z których się każda jaśniejszą mi wyda. 
  BIRON
Wieki nie starczą o jej mówić pięknie.  
 
  KRÓL
Człowiek ten, widzę, diabła się nie zlęknie.  
  DUMAIN
Kto lichy towar drożej cenić zdoła?  
  LONGAVILLE
pokazując na swój trzewik
Oto jest portret twojego anioła.  
  BIRON
Twymi oczyma wybrukuj ulice, 
Bruk ten niegodny nóżki jej całować.  
  DUMAIN
Po takim bruku chodzące dziewice 
Mogą i głową na dół spacerować.  
  KRÓL
Wszystko to dobrze — kochamy się przecie.  
  BIRON
I wszyscy dane złamaliśmy słowo.  
  KRÓL
Teraz, Bironie, czas ruszyć wymową 
I dowieść, żeśmy niewinni jak dziecię.  
  DUMAIN
Odkryj tekst jaki, jakie prawo stare. 
  LONGAVILLE
I diabła jakim oszukaj fortelem.99 
  DUMAIN
I wymyśl balsam na naszą niewiarę.  
  BIRON
Mam więcej, niźli potrzeba, dowodów, 
Słuchajcie tedy, miłości żołnierze: 
Naprzód, do czego przysięga nas wiąże? 
Uczyć się, pościć, od kobiet uciekać; 
Lecz to królewskiej młodości jest zdradą. 
Bo czyż żołądek młody może pościć? 
Tysiące chorób rodzi wstrzemięźliwość. 
Znowu, wertować księgi przysięgając, 
Każdy najlepszej księgi się wyprzysiągł. 
Możecież jeszcze marzyć, ślepić, ślęczyć? 
Czyżbyście kiedy, królu i panowie, 
Wielkiej nauki szczery grunt znaleźli 
Bez pierwszej książki — bez kobiecej twarzy? 
Ja prawdę w oczach kobiety znalazłem; 
W nich jest podstawa, w nich szkoła jedyna, 
Z której wytryska ogień prometejski. 
Alboż nie wiecie, że długie ślęczenie 
Więzi w arteriach subtelniejsze duchy. 
Jak długa podróż — trudy nieustanne 
Niweczą dzielność silnego wędrowca. 
Potem, kto przysiągł kobiety nie widzieć, 
Ten przysiągł, że swych oczu użyć nie chce, 
Ten nawet przysiągł, że się nie chce uczyć, 
Bo gdzie ten pisarz, w którego jest dziełach 
Piękności więcej niż w kobiety oku? 
Wszelka nauka jest naszym nabytkiem; 
Gdzie my, tam z nami nasza jest nauka; 
Gdy się więc w kobiet oku przeglądamy, 
Czy nie widzimy tam naszej nauki? 
Do nauk równie przysięga nas wiąże, 
Lecz my najlepszych ksiąg się wyprzysięgli, 
Bo, czyżbyś, królu, albo wy, panowie, 
Zdołali znaleźć w ołowianej pracy 
Ogień natchnienia, którego wam skarby 
Oczy piękności zlały tak obficie? 
Inne nauki w mózgu tylko siedzą; 
Dlatego, kto im poświęcił swą pracę, 
Ubogie tylko zbiera na nich żniwo, 
Lecz miłość, której kobiet oko uczy, 
Nie w jednym mózgu żyje wmurowana, 
Lecz jak myśl szybka wśród żywiołów ruchu 
Do wszystkich naszych zdolności przecieka 
I dwoi wszystkie potęgi i siły 
Wszystkie nad zwykłe podnosi granice. 
Oczy kochanka, miłością rozlśnione, 
Znoszą promienie, w których orzeł ślepnie; 
Kochanek słyszy, czego nie podchwyci 
Nawet złodzieja podejrzliwe ucho, 
Kochanka stokroć czulsze dotykanie, 
Niż są ślimaka macki delikatne. 
Miłości język zawstydzi Bachusa100, 
A czy odwagą nie jest Herkulesem, 
Chciwie na drzewo Hesperyd101 się pnącym? 
Jak sfinks subtelna, a dźwięczna jak lutnia, 
Której strunami złoty włos Apolla102. 
Gdy miłość mówi, jej głos Olimp cały 
Do snu kołysze harmonijnym echem. 
Nigdy poeta nie śmie pióra dotknąć, 
Póki w miłości łzach go nie umoczy, 
A wtedy wzrusza dzikich ludzi serca, 
Miękczy tyranów dusze nieugięte. 
Tegom się w oczach kobiety nauczył; 
Z nich tryska czysty ogień prometejski, 
To szkoły, księgi, sztuki i nauki, 
Którymi wiecznie świat karmi się cały, 
Bez których wszystko płaskie i nikczemne. 
Głupcy, i wy się kobiet wyprzysięgli! 
Zaprawdę, jeśli dotrzymacie słowa, 
Przez chęć nauki w głupców się zmienicie. 
A więc przez mądrość, wszystkim drogą ludziom, 
A więc przez miłość, której ludzie drodzy, 
Przez ludzi, którym byt winne kobiety, 
I przez kobiety, których tworem ludzie, 
Złammy przysięgę, aby się ocalić, 
Lub wszyscy zginiem, przysiędze tej wierni. 
Krzywoprzysięstwo takie jest religią: 
Wszak prawo całe na miłości stoi, 
Możemyż grzeszyć, gdy słuchamy prawa? 
  KRÓL
Więc naprzód, bracia! Pomóż, Kupidynie!  
  BIRON
Więc naprzód, naprzód, rozwińcie sztandary! 
Więc śmiało naprzód! Pamiętajcie tylko, 
Byśmy je zawsze pod słońcem trzymali. 
  LONGAVILLE
Do dzieła teraz, już słów było dosyć, 
Chcecie w umizgi iść
1 ... 3 4 5 6 7 8 9 10 11 ... 14
Idź do strony:

Darmowe książki «Stracone zachody miłości - William Shakespeare (Szekspir) (biblioteka techniczna online TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz