Stracone zachody miłości - William Shakespeare (Szekspir) (biblioteka techniczna online TXT) 📖
„Nie trzeba mówić tyle o miłości, wszelkie księgi są pełne miłości, tak wielu autorów, że straconym zachodem byłoby mówić o miłości”— John Florio, First Fruits
Szekspir nie przejął się zbytnio opinią swego znajomego, nauczyciela języków na dworze królewskim, i pokusił się o napisanie kolejnego utworu na temat miłości, komedii o nietypowym zakończeniu, obfitującej w słowne gry i aluzje.
Król Nawarry nakłania swoich trzech przyjaciół, by oddać się tylko księgom i nauce. Przez trzy najbliższe lata mają krótko sypiać, skromnie jadać, raz w tygodniu pościć oraz, co najważniejsze, nie stykać się z kobietami. Ułożony przez nich regulamin nie pozwala na dopuszczanie kobiet na bliżej niż milę od zamku. Wszyscy kawalerowie przysięgają przestrzegać uzgodnionych reguł, lecz niebawem okazuje się, że o czymś zapomnieli. Wysłana z misją dyplomatyczną francuska księżniczka jest już w drodze i lada chwila zjawi się ze swoją świtą. Niełatwo będzie dotrzymać przysięgi wobec obozującej w królewskich posiadłościach pięknej księżniczki i jej uroczych dwórek.
- Autor: William Shakespeare (Szekspir)
- Epoka: Renesans
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Stracone zachody miłości - William Shakespeare (Szekspir) (biblioteka techniczna online TXT) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)
Satis quod sufficit.104
NATANIELChwalę Boga za ciebie, kochany panie. Twoja argumentacja przy obiedzie była bystra i sentencjonalna, wesoła bez rozpusty, dowcipna bez przesady, śmiała bez bezczelności, uczona bez zarozumiałości i oryginalna bez kacerstwa. Rozmawiałem ja quondam105 z królewskim towarzyszem, który się tytułuje, mianuje lub nazywa Don Adriano de Armado.
HOLOFERNESNovi hominem tanquam te.106 Charakter jego dumny, słowa wyrokujące, wyostrzony język, ambitne oko, chód majestatyczny, a całe postępowanie próżne, śmieszne i junackie. Zbyt jest wymuskany, wyfiokowany, zbyt dziwny, że tak powiem, za wielki peregrynat107, jeśli mi wolno tak się wyrazić.
NATANIELOryginalny i wyborowy epitet.
Nić swojej gadatliwości cieniej przędzie niż wątek swojej argumentacji. Nienawidzę tego rodzaju fanatycznych fantastów, tego rodzaju nietowarzyskich, wybrednych kompanów, tego rodzaju katów ortografii, którzy mówią, jakby się należało mówić „rózeczka” zamiast „rózedżka”, „d”, „ż”, „k”, „a”, a nie „c”, „z”, „k”, „a”; oni wymawiają „obuty” zamiast „obzuty”, a „magister” skrócili na „majster”. To abhominacja, a jakby oni powiedzieli „abominacja”109; to mi prawie insanię110 insynuuje; ne intelligis, domine?111 To robi mnie frenetykiem, lunatykiem112.
NATANIELLaus Deo, bone intelligo.113
HOLOFERNESBone? „Bone” za „bene”, Pryscjan114 trochę pokiereszowany, ale mniejsza o to.
Videsne quis venit?115
HOLOFERNESVideo et gaudeo.116
ARMADOPacholcze!
HOLOFERNESQuare117 „pacholcze”, a nie „pachołku”?
ARMADOMężowie pokoju, szczęśliwe spotkanie.
HOLOFERNESNajwaleczniejszy z żołnierzy, salutujemy.
ĆMAByli na wielkiej uczcie języków i pokradli okruszyny.
ŁEPAKDługo żyli tych słów wybierkami. Dziwi mnie tylko, że cię dotąd pan twój nie połknął zamiast słowa, bo o całą głowę nie jesteś tak długi jak honorificabilitudinitatibus118; łatwiej cię połknąć niż ostrygę.
ĆMACicho! Zaczynają dzwony.
ARMADOWszak piśmienny z asana człowiek?
ĆMATak jest, tak jest, uczy dzieci abecadła. Co jest „e”, „b”, wspak sylabizowane, z rogiem na głowie?
HOLOFERNESPueritia119, „be”, z rogiem w dodatku.120
ĆMABe, głupi baran z rogami. Patrz, jaki uczony!
HOLOFERNESQuis, quis121, ty spółgłosko?
ĆMA„J” i pierwsza samogłoska, jeśli ty odpowiesz, a „T” i ostatnia, jeśli ja.
HOLOFERNESObaczmy. Ja...
ĆMABaran. Teraz na mnie kolej, ta, te, ti, to, tu, ty.
ARMADONa słone fale Śródziemnego Morza, dobry przycinek, sprytny wybuch dowcipu! Pif, paf, dopiekł mu do żywego, raduje się moje serce, prawdziwy dowcip.122
HOLOFERNESDysputujesz jak dziecko. Poszedłbyś lepiej bawić się frygą.
ĆMATo pożycz mi twojego rogu, bym sobie frygę wystrugał, a biczem popędzę twoją niesławę circum circa123: fryza z rogala rogu!
ŁEPAKGdybym za całą fortunę grosz posiadał, dałbym ci go na piernik. Weź więc, co mam; to cała remuneracja, którą od twojego pana dostałem, ty torebko dowcipu, ty gołębie jaje rozumu. Ach, czemu się nie podobało niebu, żebyś moim był bękartem! Jakby się tobą radował twój ojciec! Zuch z ciebie, umiesz wszystko ad drągiem, to jest, na palcach.
HOLOFERNESCzuję fałszywą łacinę, ad drągiem zamiast ad unguem124.
ARMADOMajstrze preambula125, zostawmy tu tych barbarzyńców. Czy nie edukujesz młodzieniaszka w wielkim domu na szczycie góry?126
HOLOFERNESAlbo montis, pagórka.
ARMADOJak ci się podoba, niech będzie i montis zamiast góry.
HOLOFERNESTak jest, sine dubio127.
ARMADOMości panie, jest najgorętszym życzeniem i pragnieniem jego królewskiej mości powitać księżniczkę w jej pawilonie, na dzisiejszego dnia tyłku, który pospólstwo nazywa popołudniem.
HOLOFERNESTyłek dnia, mości panie, jest to wyrażenie szlachetne, stosowne, właściwe i odpowiednie na popołudnie. Wyraz jest dobrze uszczkniony, wybrany, słodkobrzmiący i dokładny, to poświadczam, to ja poświadczam.
ARMADOKról ten jest to pan szlachetny, mój poufały, wierzaj mi, mój przyjaciel poufały. Ale jaka nasza zażyłość, nie mówmy o tym — proszę tylko o dyskrecję.
Nakryj, proszę, głowę. Co do innych ważnych i poważnych projektów głębokiej treści, możesz mi wierzyć — ale nie mówmy o tym — muszę ci jednak powiedzieć, że czasami podoba się jego królewskiej mości oprzeć się na moim biednym ramieniu i królewskim swoim palcem ciągnąć mnie za moje ekskrementy, to jest moje wąsy — ale, kochany panie, nie mówmy i o tym. Na honor, co mówię, nie są bajki. Podoba się czasem jego królewskiej mości zaszczycić oznakami poufałości Armada żołnierza, podróżnika, który niemało widział świata, ale nie mówmy ani o tym — koniec końców — tylko, kochany panie, proszę o sekret — życzeniem jego królewskiej mości jest, abym ofiarował księżniczce — kochane kurczątko! — jakie rozkoszne widowisko, spektakl, maskaradę, paradę albo fajerwerk. Otóż ja, przekonany, że nasz ksiądz pleban i ty, kochany panie, jesteście jedyni ludzie do takiego rodzaju erupcji, wybuchów radości, że się tak wyrażę, uwiadamiam was o wszystkim i proszę o pomoc.
HOLOFERNESNależy przedstawić jej dziewięciu bohaterów.128 Wielebny Natanielu, idzie tu o uroczystość, o widowisko mające się przedstawić na tyłku dnia tego przy naszej pomocy; to rozkaz króla i prośba tego walecznego, dostojnego i uczonego szlachcica w przytomności księżniczki. Otóż, moim zdaniem, nic właściwszego, jak przedstawić jej dziewięciu bohaterów.
NATANIELA gdzie znajdziemy ludzi dość godnych reprezentować godnie tych bohaterów?
HOLOFERNESJozue — ty sam, wielebny dobrodzieju, będziesz Jozuem; ja albo waleczny ten szlachcic Judaszem Machabeuszem129; ten pachołek, biorąc na uwagę rozmiary jego członków albo stawów, może ujść za Pompejusza Wielkiego130, paź będzie Herkulesem.
ARMADOZ przeproszeniem, jest w tym pomyłka. Nie ma w nim dość mięsa na wielki palec tego bohatera; on mniejszy od końca jego maczugi.
HOLOFERNESProszę o posłuchanie. Paź będzie przedstawiał Herkulesa w małoletności. Rola jego ograniczy się na uduszeniu węża, a ja napiszę stosowną do tego orację.
ĆMAWyborny projekt! Jeśli przypadkiem syknie jaki słuchacz, będziesz mógł wykrzyknąć: „Wybornie, Herkulesie! Dusisz, widzę, węża!”. Tym sposobem afront zmienisz na pochwałę, co nie lada komu się uda.
ARMADOA co do reszty bohaterów?
HOLOFERNESJa sam trzech się podejmuję.
ĆMAO trzykroć dzielny bohaterze!
ARMADOCzy wiecie, co wam powiem?
HOLOFERNESSłuchamy.
ARMADOJeśli się to nie uda, damy im pantomimy. Chodźcie tylko ze mną.
HOLOFERNESDalej, bracie Tępaku, przez cały ten czas nie przebąknąłeś jednego słowa.
TĘPAKI nie zrozumiałem jednego.
HOLOFERNESAllons!131 znajdzie się i dla ciebie robota.
TĘPAKPrzydam się może do tańca albo do czego innego, albo będę bił w bębenek bohaterom, gdy zaczną wybijać hołupce.
HOLOFERNESTępa z ciebie sztuka, uczciwy Tępaku. Do dzieła! Idźmy!