Sen nocy letniej - William Shakespeare (Szekspir) (czytaj txt) 📖

Uwagi: 0

Słowa kluczowe:

Skarżyć się

Krótki opis książki:

Starożytne Ateny. Trwają przygotowania do ślubu Tezeusza i Hipolity, w które zaangażowane jest całe miasto. Aktorzy przygotowują sztukę, by uświetnić uroczystość.

Równolegle rozgrywają się inne miłosne perypetie — ojciec Hermii nie zgadza się na jej małżeństwo z Lizandrem. Młodzi postanawiają uciec do lasu, a wraz z nimi Demetriusz, adorator Hermii oraz Helena, nieszczęśliwie zakochana w Demetriuszu. Historie miłosne trochę się komplikują…

Sen nocy letniej to najsłynniejsza komedia autorstwa Szekspira. Spotykają się w niej dwa światy — ludzki oraz baśniowy, reprezentowany przez leśne duchy i elfy, które nie pozostają obojętne wobec rozterek bohaterów. Sen nocy letniej to jednak nie tylko baśniowy humor, lecz także gorzkawy komentarz w kwestii dobrego wyboru partnerów oraz relacji młodych z rodzicami, kierującymi ich życiem. Komedia powstała pod koniec XVI wieku i była wielokrotnie wystawiana na scenie.

Przeczytaj książkę

Podziel się książką:

Czytasz książkę online - «Sen nocy letniej - William Shakespeare (Szekspir) (czytaj txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)

Idź do strony:

class="paragraph">Musi który z nas mur przedstawiać. Trzeba, żeby się poprószył gipsem, albo gliną, albo wapnem, na znak, że jest murem, a musi swoje palce tak trzymać; przez tę szparę Piram i Tyzbe będą do siebie szeptali. PIGWA

Jeśli się to da zrobić, wszystko pójdzie dobrze. A teraz niech siądzie każdy syn swojej matki i recytuje swoją rolę. Piramie, zaczynaj; jak skończysz, wleź za krzak, i tak każdy z kolei wedle swojej roli.

Wchodzi Puk w głębi. PUK

Co za dreliszki143 tutaj hałasują,

Tak blisko wróżek królowej kolebki?

Ha, grają sztukę, więc będę ich widzem,

A na przypadek może i aktorem.

PIGWA

Mów, Piramie, przybliż się, Tyzby.

PIRAM

Jak kwiatów bezsamicznych pachnące wyziewy —

PIGWA

Balsamicznych, balsamicznych!

PIRAM

— balsamicznych144 pachnące wyziewy,

Dla mnie ust twoich oddech zapachu ma tyle.

Lecz cicho! Słyszę wrzawę, zaczekaj tu chwilę,

Zobaczę, skąd ta wrzawa i wracam niebawem.

Wychodzi. PUK na str.

Nie, takiego Pirama świat jeszcze nie widział!

TYZBE

Czy na mnie teraz kolej?

PIGWA

A na kogóż, jeśli nie na ciebie? Należy ci zrozumieć, że wyszedł zobaczyć wrzawę, którą słyszał i wróci za chwilę.

TYZBE

Promienisty Piramie, biały lilii krzaku,

Lica twe są rumiane, niby listki róży,

Rozkoszny młodzieniaszku, miluchny żydziaku,

Wierny jak rumak, który biegiem się nie nuży,

Przyjdę do ciebie, drogi, na Nygusa145 grobie.

PIGWA

Na Ninusa146 grobie, człowieku. Ale to nie teraz należało ci mówić, to twoja odpowiedź Piramowi. Recytujesz od razu całą twoją rolę, nie czekając na pytanie. Czas ci wrócić, Piramie, twoja kolej minęła, należało ci stanąć na „biegiem się nie nuży”.

Wchodzą: Puk i Denko z oślą głową. TYZBE

Wierny jak rumak, który biegiem się nie nuży.

PIRAM

Gdybym był pięknym, Tyzbe, twoim byłbym tylko —

PIGWA

Potworne dziwy! To figiel diabelski, mości panowie, uciekajmy! Rety!

Wybiegają wszyscy. PUK

Pognam was, a ze strachu każdy rozum straci,

Będzie się po bagniskach, krzakach, cierniach błąkał,

W niedźwiedzia, konia, ognia, psa, wieprza postaci

Będę ryczał, rżał, palił i szczekał i chrząkał.

Wychodzi. DENKO

Czemu oni uciekają? To jakieś hultajstwo z ich strony, żeby mi strachu napędzić.

Wchodzi Ryjak. RYJAK

O Denko, co się z tobą stało? Co ja widzę na tobie?

DENKO

Co widzisz? Widzisz swoją własną oślą głowę, czy nie prawda?

Wychodzi Ryjak — Wchodzi Pigwa. PIGWA

Bóg z tobą, Denko, Bóg z tobą! Jesteś przedzierzgnięty147wychodzi.

DENKO

Przewąchałem ich hultajstwo. Chcą ze mnie zrobić osła, przestraszyć mnie, jeśli się im uda. Ale ja sobie będę tu spacerował i śpiewał, aby słyszeli, że się nie boję.

śpiewa

Kos z swym piórem czarnym, lśniącym,

Ze swym dziobem cytrynowym,

Drozd ze świstem swoim brzmiącym,

Królik148 z skrzydłem motylowym.

TYTANIA budząc się

Jakiż mnie anioł z słodkich budzi marzeń?

DENKO śpiewa

Zięba i wróbel na dachu,

I kukułka czarnobrzucha,

Której mąż niejeden słucha,

Nie śmiąc krzyknąć: „Nie!” ze strachu —

...bo i któż by zważał na pieśń tak głupiego ptaka? kto by chciał ptakowi kłamstwo zadawać, choćby wrzeszczał z całego gardła „kuku”?

TYTANIA

O, śpiewaj jeszcze, słodki śmiertelniku,

Bo piosnka twoja uszy me zachwyca,

Jak twoja postać zachwyca me oczy!

Twój wdzięk mnie wyznać mimowolnie zmusza,

Że lgnie do ciebie cala moja dusza.

DENKO

Zdaje mi się, mościa pani, że to nie dowodzi wcale twojego wielkiego rozumu; choć prawdę mówiąc, rozum i miłość rzadko chodzą w parze za naszych czasów. Tym większa szkoda, że jaki uczciwy sąsiad nie chce ich pojednać. Jak widzisz, że i ja też mogę dowcipkować przy sposobności.

TYTANIA

Bo dowcip149 w tobie równy twej piękności.

DENKO

Bynajmniej. Ale gdybym miał dosyć dowcipu, żeby się z tego lasu wydostać, miałbym go dosyć na moje potrzeby.

TYTANIA

O, z tego lasu nie chciej się wydostać,

Czy chcesz, czy nie chcesz, musisz tutaj zostać.

Wszechwładną panią w wróżek jestem kraju,

Dzielnice moje w wiecznym kwitną maju,

A ja cię kocham. Zostań tylko z nami,

Tysiące wróżek będą ci służkami,

Znosić ci będą perły skryte w morzu,

Śpiewać, gdy uśniesz na kwiecistym łożu.

Tak cię oczyszczą z wszystkich żużli ziemi,

Że będziesz z duchy latał powietrznymi.

Hej, Pajęczynko! Ćmo, Groszkowy Kwiatku, Musztardko!

I WRÓŻKA

Jestem.

II WRÓŻKA

Jestem.

III WRÓŻKA

Jestem.

IV WRÓŻKA

Pani?

WSZYSTKIE

Co nam rozkażesz? Dokąd mamy lecieć?

TYTANIA

Bądźcie uprzejme, służcie temu panu,

Niech wasze tańce będą mu zabawą,

Agrest, morele, morwy jego strawą,

I winogrona, i figi zielone,

I pszczół torebki miodem napełnione;

Ich udka, woskiem oblane jarzącym,

W oku świetlika zapalone lśniącym,

Będą pochodnią, gdy zechce kochanek

Iść spać wieczorem, albo wstać, gdy ranek.

Powiewem z skrzydeł motylich wachlarzy

Światło miesięczne150 od śpiącego twarzy

Niezmordowaną ręką odwiewajcie,

Teraz mu pokłon należny oddajcie.

I WRÓŻKA

Witaj, śmiertelniku!

II WRÓŻKA

Witaj!

III WRÓŻKA

Witaj!

IV WRÓŻKA

Witaj!

DENKO

Dziękuję wam z całego serca, mości panowie. Powiedz mi, proszę, twoje dostojne nazwisko.

PAJĘCZYNKA

Pajęczynka.

DENKO

Postaram się o twoją bliższą znajomość, dobry panie Pajęczynko, a jeśli się kiedy w palec skaleczę, nie będę z tobą robił ceremonii151. A twoje nazwisko, uczciwy szlachcicu?

GROSZKOWY KWIAT

Groszkowy Kwiatek.

DENKO

Poleć mnie, proszę, pani Łuszczynce, twojej matce, i panu Strączkowi, twojemu ojcu. Dobry panie Groszkowy Kwiatku, i z tobą także pragnę wejść w bliższe stosunki. Twoje nazwisko, mości panie, jeśli łaska?

MUSZTARDKA

Musztardka.

DENKO

Mości panie Musztardko, dobrze mi jest znana twoja cierpliwość. Iluż to paniczów z twojego domu pożarła ta paskudna olbrzymka sztuka mięsa! Możesz mi wierzyć, że twoja rodzina niemało mi już łez wycisnęła. Pragnę bliższej z tobą znajomości, mości panie Musztardko.

TYTANIA

Wiedźcie go teraz do mojej altany.

Księżyc na ziemię patrzy zapłakany,

A gdy on płacze, kwiat każdy łzy roni

Po dziewiczości jakiej pogwałceniu.

Zwiążcie drogiemu język i w milczeniu

Do mej go wonnej prowadźcie ustroni.

Wychodzą. SCENA II

Inna część lasu.

Wchodzi Oberon. OBERON

Czy też Tytania już się obudziła?

Kto pierwszy stanął w rozbudzonej oczach,

W sercu jej miłość zapalił szaloną? Wchodzi Puk.

To mój posłaniec. Mów, jakieś tej nocy

Wyprawiał dziwy w tym zaklętym borze?

PUK

Pani ma w strasznej kocha się potworze.

Blisko altany kwiecistej, uroczej,

Gdzie sen znużonej pani zamknął oczy,

Banda ateńskiej czeladzi152 surowa153,

Która się we dnie po warsztatach chowa,

Zbiegła się ćwiczyć w dramatycznym dziele,

Którym chce uczcić monarchy wesele.

Największy dudek154, który deklamował

Rolę Pirama, gdy się w gąszczu schował,

Niby wychodząc po scenie skończonej,

Dał mi sposobność, że niespostrzeżony

Ośląm mu głowę na ramiona rzucił,

A gdy mój aktor do swej Tyzby wrócił,

Na niespodziany widok tabor155 cały,

Jak dzikie gęsi, gdy strzelca ujrzały,

Albo jak stado kawek czarnopióre,

Na odgłos strzelby, kracząc leci w górę,

W trwodze na wszystkie rozbija się strony,

Tak zniknął tabor aktorów spłoszony.

W popłochu jeden na drugiego pada,

Wzywa pomocy, wrzeszcząc: rozbój! zdrada!

Wielki strach rozum odebrał im mały,

Na bandę zbójców las przemienił cały,

Gdy cierń im zrywa czapki i rękawy,

Im się wydaje, że to zbójców sprawy.

Gdy wszyscy pierzchli156, Piram z oślą głową

Sam jeden z naszą pozostał królową,

A gdy zbudzona głowę swą podniosła,

Na pierwszy widok pokochała osła.

OBERON

Nadspodziewanie rzeczy nam się wiodą.

Lecz czy miłości pokropiłeś wodą,

Jak nakazałem, Ateńczyka oko?

PUK

Tak jest. Znalazłem śpiącego głęboko,

Przy jego boku ateńską dziewicę,

Której, zbudzony, najpierw ujrzał lice.

Wchodzą: Demetriusz i Hermia. OBERON

Cicho! Nasz młodzian zbliża się w te strony.

PUK

To jest kobieta; lecz młodzian zmieniony.

DEMETRIUSZ

Czemu kochanka odpychasz surowo?

Dla gorzkich wrogów gorzkie chowaj słowo.

HERMIA

Jak małą słowo dla ciebie jest karą!

Tyś wieczną smutków zrobił mnie ofiarą.

Gdy krew Lizandra dłonie twe wylały,

We krwi po kostki zanurz się już cały

I mnie też zabij!

Jak słońce dniowi, on mi wiernie służył,

Mógłże mnie odbiec, kiedy sen mnie znużył?

Prędzej uwierzę, że ktoś całą ziemię

Na wskroś157 przewiercił, że księżyca brzemię158

Na drugą stronę przez tę przeszło studnię,

Pogodę słońca zaćmiło południe.

To być nie może; tyś go zabił zdradą:

Twarz zbójcy musi, jak twoja, być bladą.

DEMETRIUSZ

Twarz zabitego, jak moja, jest białą;

Twe okrucieństwo mnie zamordowało,

Lecz wieczna piękność, zbójco, na twym czole

Błyszczy jak Wenus w swych sióstr bledszych159 kole.

HERMIA

Wskrzesić Lizandra mego czy to w stanie?

Wróć mi go, błagam, wróć mi, dobry panie!

DEMETRIUSZ

Przód160 psom na strawę dałbym jego kości.

HERMIA

Precz, podły kundlu! Dziewiczej skromności

Ty mnie zmusiłeś granice przekroczyć.

Tyżeś śmiał czystą krew jego wytoczyć,

Nić jego życia twym przeciąć orężem?

Przestań więc odtąd nazywać się mężem.

Choć raz bądź szczery: czyż ci serca stało161

Obudzonemu w oczy spojrzeć śmiało?

Czyliś śpiącego zabił? Jakie męstwo!

I żmija takie odnosi zwycięstwo;

To żmii sprawa, nigdy żądło gadu162

Więcej od ciebie nie sączyło jadu.

DEMETRIUSZ

Hamuj twój zapał; próżny gniew twój wielki;

Jam krwi Lizandra nie wylał kropelki,

I moim zdaniem Lizander twój żyje.

HERMIA

Więc powiedz, błagam, gdzie się teraz kryje?

DEMETRIUSZ

Jakiej nagrody mógłbym za to czekać?

HERMIA

Sprzed moich oczu na zawsze uciekać.

Na dno się ziemi przed twym okiem skryję;

Widzieć cię nie chcę, czy umarł, czy żyje wychodzi.

DEMETRIUSZ

Próżno ją gonić w pierwszej gniewu sile,

Wolę tu zostać i spocząć na chwilę.

Dusza tym silniej czuje smutku ciążę163,

Kiedy mu z długu sen się nie wywiąże;

Może mu teraz zadatek przyniesie,

Gdy czekać będę na niego w tym lesie kładzie się.

OBERON

Ach, coś ty zrobił! Dłoń twa oszukana

Zwilżyła oczy biednego młodziana,

I gdy niewiernym został przeniewierca,

Wlałeś niewiarę do wiernego serca.

PUK

Taki jest gorzki wyrok przeznaczenia:

Gdzie jeden wierny, milion wiarę zmienia.

OBERON

Od wiatru szybszy, szukaj po tym borze,

Gdzie się ateńska Helena kryć może;

Smutki bladością lica jej pokryły,

Westchnienia świeżą z jej żył krew wypiły.

Jaką bądź sztuką164 przywiedź tu dziewicę;

PUK

Lecę; me skrzydło powietrze przecina,

Szybsze od strzały z łuku Tatarzyna wychodzi.

OBERON

Wsiąknij, kwiatku mój czerwony,

Strzałą Kupida raniony,

Śpiącego oczaruj oko;

A gdy ujrzy ją za chwilę,

Niech w niej widzi blasku tyle,

Co w tych gwiazdach tam wysoko.

Niech na wszystkie swe cierpienia

Błaga od niej wybawienia.

Wchodzi Puk. PUK

Armii wróżek kapitanie,

Helena bieży165 w te strony,

Za nią młodzik odurzony,

Błagający o kochanie;

Wielka nas zabawa czeka.

Co głupszego od człowieka!

OBERON

Ustąp, bo wrzawa tych ludzi

Demetriusza ze snu zbudzi.

PUK

Gdy dwóch jednej się przymila,

Co za pyszna krotofila166!

Nie znam piękniejszej zabawy,

Jak pogmatwane tak sprawy.

Wchodzą: Lizander i Helena. LIZANDER

Nie mów, że szydząc, przysięgi ci kłamię;

Od łez szyderstwo ucieka spłoszone,

Śluby miłości we łzach urodzone

Czystej, rodzimej prawdy noszą znamię.

Zwieszże szyderstwem przysięgę namiętną,

Gdy widzisz na niej wiecznej prawdy piętno?

HELENA

Coraz się silniej w własne chwytasz kluby167.

Przeklęta wojna przez piekło zbudzona,

W której pod wiary ciosem wiara kona!

Nie mnie,

Idź do strony:

Darmowe książki «Sen nocy letniej - William Shakespeare (Szekspir) (czytaj txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!

Dodaj komentarz