Sen nocy letniej - William Shakespeare (Szekspir) (czytaj txt) 📖
Krótki opis książki:
Starożytne Ateny. Trwają przygotowania do ślubu Tezeusza i Hipolity, w które zaangażowane jest całe miasto. Aktorzy przygotowują sztukę, by uświetnić uroczystość.
Równolegle rozgrywają się inne miłosne perypetie — ojciec Hermii nie zgadza się na jej małżeństwo z Lizandrem. Młodzi postanawiają uciec do lasu, a wraz z nimi Demetriusz, adorator Hermii oraz Helena, nieszczęśliwie zakochana w Demetriuszu. Historie miłosne trochę się komplikują…
Sen nocy letniej to najsłynniejsza komedia autorstwa Szekspira. Spotykają się w niej dwa światy — ludzki oraz baśniowy, reprezentowany przez leśne duchy i elfy, które nie pozostają obojętne wobec rozterek bohaterów. Sen nocy letniej to jednak nie tylko baśniowy humor, lecz także gorzkawy komentarz w kwestii dobrego wyboru partnerów oraz relacji młodych z rodzicami, kierującymi ich życiem. Komedia powstała pod koniec XVI wieku i była wielokrotnie wystawiana na scenie.
Przeczytaj książkę
Podziel się książką:
- Autor: William Shakespeare (Szekspir)
- Epoka: Renesans
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Sen nocy letniej - William Shakespeare (Szekspir) (czytaj txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 William Shakespeare (Szekspir)
wolno,
Kobieta tylko słuchać zalot102 zdolną.
Pójdę za tobą, gorzkie piekła męki
Na niebo zmienię, ginąc z drogiej ręki.
Wychodzą: Demetriusz i Helena.
OBERON
Niedługo, nimfo, pomsty będziesz czekać;
Wkrótce on gonić, ty będziesz uciekać.
Wchodzi Puk.
Witaj, wędrowcze, czy przyniosłeś kwiatek?
PUK
Oto jest, królu.
OBERONWięc daj mi go, proszę.
Znam brzegi wonne, macierzanką słane,
Gdzie w cząbrów cieniu fiołki103 schowane,
Górą bogaty baldachim rozbity,
Z róż jerychońskich104 i szypszyny105 szyty,
Tam, długich tańców rozkoszą zmęczona,
Tytania szuka snu śród kwiatów łona;
Tam wąż wylinę106 składa cętkowatą,
Która by mogła wróżek mych być szatą.
Ledwo jej oczy ten sok zwilży śpiące,
Szpetnych ją złudzeń napełnią tysiące.
Weź i ty kroplę, a szukaj po kniei,
Znajdziesz dziewicę, która bez nadziei
Kocha młodziana; zwilż jego źrenice,
Daj tylko baczność107, by naprzód jej lice
Ujrzał zbudzony. Łatwo go w tym borze
Poznasz po jego ateńskim ubiorze.
Jeśli się wszystko po mej woli stanie,
Miłość i wzgarda zamienią mieszkanie.
Nim kur108 zapieje, bądź tutaj z powrotem.
PUK
Wszystkie rozkazy twoje spełnię lotem109.
Wychodzą.
SCENA III
Inna część lasu.
Wchodzi Tytania z Orszakiem.
TYTANIA
Dalej do tańca, wróżki, i do pieśni!
Na ćwierć minuty rozlećcie się potem:
Część w pączkach róży zabijać robaki,
Z nietoperzami o skórzane skrzydła
Dla moich sylfów110 na szaty wojować,
Część niech krzykliwą odgania stąd sowę,
Na orszak moich duchów hukającą.
Przódy111 mnie słodką ukołyszcie pieśnią,
A potem — każda do swojej roboty.
Pieśń
I
I WRÓŻKA
Precz stąd, węże dwużądliste,
Precz stąd, żmijo, precz zjadliwa,
Padalce, jeże kolczyste112!
Pani nasza tu spoczywa.
CHÓR
Filomelo113, ty pieśniami
Do snu lulaj ją tu z nami,
Lula, lula, lulaby114; lula, lula, lulaby.
Niech żadna czarów potęga
Słodkiej pani nie dosięga,
Więc dobranoc, lulaby!
II
II WRÓŻKA
Precz stąd, przędzące115 pająki,
Długonogie precz kosarze116,
Czarne żuki, chrząszcze, bąki.
Precz ślimaku z glistą w parze!
CHÓR
Filomelo117, ty pieśniami
Do snu lulaj ją tu z nami,
Lula, lula, lulaby; lula, lula, lulaby.
Niech żadna czarów potęga
Słodkiej pani nie dosięga,
Więc dobranoc, lulaby!
II WRÓŻKA
Lećmy! przymknęła źrenice;
Zostawmy jedną strażnicę.
Wychodzą Wróżki — Tytania zasypia — Wchodzi Oberon.
OBERON
Niechaj serce twe owładnie,
wyciska kwiat na jej powieki
Kto ci pierwszy w oczy wpadnie.
Schnij z miłości, schnij, szalona,
Czy to kota, czy to dzika,
Czy to rysia, czy bartnika118
Ujrzysz naprzód rozbudzona.
Niechaj teraz sen cię łudzi,
Aż cię potwór jaki zbudzi wychodzi.
Wchodzą: Lizander i Hermia.
LIZANDER
Mdlejesz119 znużona, po tym błądząc lesie,
A ja ci wyznam, że zgubiłem drogę;
Wstrzymaj tu, Hermio, znużoną twą nogę,
Aż nam dzień jasny zbawienie przyniesie.
HERMIA
Dobry Lizandrze, idź spocząć na stronie;
Ja na tych kwiatach złożę moje skronie.
LIZANDER
Niech darń120 ta jednym będzie dla nas łożem,
Jak jedną duszę we dwóch ciałach tworzym.
HERMIA
Lizandrze, jeśli kochasz Hermionę,
Z dala ode mnie idź spocząć na stronę.
LIZANDER
Niewinnej myśli nie tłumacz surowo,
Niech miłość pojmie miłości mej słowo.
Chciałem powiedzieć, że miłości siła
Dwa przódy serca na jedno stopiła,
Że jednych przysiąg związane łańcuchem,
Dwa przódy ciała, jednym żyją duchem,
Gdy więc przy tobie moją złożę głowę,
To tylko drugą złożę twą połowę.
HERMIA
Mego honoru byłoby skrzywdzeniem
Wierność kochanka krzywdzić podejrzeniem.
Lecz, przyjacielu, kochanka cię błaga,
Oddal się tyle, co skromność wymaga
Od cnotliwego męża121 i dziewczyny.
Tak dobrze. Teraz, dobranoc, jedyny!
A w sercu twoim chowaj miłość stałą,
Póki się z duszą nie rozdzieli ciało.
LIZANDER
Amen! Niech Bogi122 twe ziszczą błaganie,
Niechaj z miłością i życie ustanie.
Cały swój pokój niech sen na cię zleje!
HERMIA
Nie, nie, połową niech twą skroń owieje!
Zasypiają — Wchodzi Puk.
PUK
Darmo szukam, darmo lecę,
Ateńczyka nie ma w borze,
Na którego bym powiece
Sprawdził, co ten kwiatek może.
Lecz co widzę? W nocy cieniu
Poznaję go po odzieniu.
To on, co z wzgardą odpycha
Biedne dziewczę kochające,
A to ona, marząc, wzdycha
Na wilgotnej rosą łące.
Biedne dziecko spać nie śmiało
Przy swojego kata boku.
Kładę teraz na twym oku
Siłę czarów moich całą.
Odtąd wzdychaj, kochaj stale,
Niech od ócz123 twych sen ucieka.
Zbudź się, skoro się oddalę,
Bo Oberon na mnie czeka wychodzi.
Wbiegają: Demetriusz i Helena.
HELENA
Stój, choćbyś własną miał zabić mnie dłonią!
DEMETRIUSZPrzestań daremną dręczyć mnie pogonią!
HELENAChceszli124 samotną zostawić mnie w lesie?
DEMETRIUSZKrok jeden dalej zgubę ci przyniesie wychodzi.
HELENAStraciłam siły wśród marnej gonitwy:
Tym mniejsza łaska, im dłuższe modlitwy.
Gdzie bądź jest teraz, jak Hermia szczęśliwa125!
Niebieski urok w oczach jej spoczywa.
Skąd blask jej źrenic? Nie łzy jej go dały,
Bo moje stokroć więcej ich wylały.
Nie, nie, niedźwiedzic szpetność mnie obleka,
Bo na mój widok zwierz dziki ucieka,
I on też, moim strwożony widokiem,
W gęstwiny boru szybkim leci krokiem.
A ja zwierciadła kłamstwu śmiałam wierzyć,
Z Hermii urodą piękność moją mierzyć!—
Któż to? Lizander! Czy zamordowany,
Czyli śpi tylko? Nie ma krwi ni rany.
Jeżeli żyjesz, zbudź się, zbudź, przez Boga!
LIZANDER
budząc się
Dla ciebie w ogień rzucę się, o droga
Heleno! Cudem natury stworzona,
Serce twe widzę na wskróś126 twego łona.
Gdzie jest Demetriusz? Ach, z jaką rozkoszą
Tę darń127 krwią jego ręce moje zroszą!
HELENA
Lizandrze, ta ci groźba nie przystoi.
Cóż, że do Hermii marnie wzdycha twojej?
Czyż ci nie dosyć, że dusza jej cała
Dla ciebie tylko wiecznym ogniem pała128?
LIZANDER
O nie, nie dosyć! Ze łzą żalu w oku
Liczę dnie129 przy jej przenudzone boku.
Nie Hermii pierś ta, lecz Heleny Nie Hermii pierś ta, lecz Heleny szuka:
Któż za gołębia nie oddałby kruka?
Wolą człowieka rozum tylko rządzi,
A rozum ciebie najgodniejszą sądzi.
Jak każdy owoc w swej porze dośpiewa130,
Tak mej młodości rozum dziś dojrzewa;
Gdy się do szczytu ludzkiej wiedzy dostał,
Dziś rozum woli mej hetmanem131 został,
I w złotej księdze miłości — twym oku
Czytać chce powieść miłości uroku.
HELENA
Skąd to szyderstwo? Jakiej winy karą132
Twojej pogardy stałam się ofiarą?
Toż ci nie dosyć, że ma biedna dusza
Nie potrafiła z oczu Demetriusza
Wyrwać jednego słodkiego spojrzenia?
Szyderstwem moje zwiększyć chcesz cierpienia?
Czy ciężkiej dla mnie krzywdy w tym nie widzisz,
Że zalotami z nieszczęśliwej szydzisz?
Lecz bądź mi zdrowy! Choć wyznać ci muszę,
Ze szlachetniejszą dawałam ci duszę133.
Ach, że kobietę, którą jeden rzuca,
Jeszcze szyderstwem swym drugi zasmuca wychodzi.
LIZANDER