Darmowe ebooki » Dramat antyczny » Oresteja - Ajschylos (gdzie można czytać książki przez internet za darmo .txt) 📖

Czytasz książkę online - «Oresteja - Ajschylos (gdzie można czytać książki przez internet za darmo .txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Ajschylos



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 20
Idź do strony:
class="verse">Uwieńczon gałązkami oliwnymi101, zmierza. 
A suchy, dżdżu spragniony kurz, co pod dostatkiem 
Obsypał go, brat bliźni błota, jest mi świadkiem, 
Że niemym posłem nie jest i że nie przez blaski 
I dymy watr102 wierchowych udzieli nam łaski 
Radosnej, albo... O tym ani wspomnąć nie chcę, 
Albowiem gdy go widzę, nadzieja mnie łechce, 
Że z dobrem tym niebawem dobro się połączy! 
A kto naszemu miastu życzyć byłby rączy 
Odmiennie, ten niech — mówię, a to prawda szczera — 
Swojego zaślepienia sam owoce zbiera! 
 
Zjawia się Poseł. POSEŁ
Rodzinna ziemio Argos, witaj mi! Nareszcie 
Po latach aż dziesięciu jestem w moim mieście. 
Ta jedna mi się z wszystkich nadziei spełniła! 
A jużem prawie zwątpił, czy ta ziemia miła 
Dla kości mych swe wnętrze najdroższe otworzy. 
Witajcie, moje łany! Witaj, blasku boży 
Słoneczny i ty, Zeusie, stróżu tej krainie, 
I ty, pytyjski władco103, święty Apollinie! 
Pociski twoje na nas już się nie powalą, 
A byłeś nam niechętny nad Skamandru falą104. 
Bądź odtąd naszym zbawcą, podtrzymuj nam zdrowie! 
I was pozdrawiam wszystkich, o walki bogowie! 
A przedsię ciebie, pośle, posłów czci i chwało, 
Hermesie!105... Spod oszczepów powracamy cało, 
Więc radzi nas przyjmijcie, bohaterzy zmarli106, 
Wy, coście nas do tego bojowania parli! 
Witajcie mi, przysionki królewskie, ty, drogi 
Mój zamku, wy, ołtarze, wy, promienne bogi! 
Jeżeli kiedykolwiek, to już dzisiaj właśnie 
Niech oko waszej łaski dla niego nie gaśnie, 
Albowiem Agamemnon, książę władczej mocy, 
Przynosi wam i wszystkim światłość pośród nocy. 
Przyjmijcie go jak męża, co trojańskie niwy 
Przeorał onymć107 pługiem, który Zeus mściwy 
Powierzył jego ręce: już tam ni ołtarzy, 
Ni żadnych świątnic bogów wzrok nie zauważy. 
Do szczętu wyniszczono nasienie tej ziemi! 
Dziś wraca ten, co dłońmi narzucił silnemi 
Na Troję ciężkie jarzmo, wraca pierworodny  
Szczęśliwy syn Atreja, czci największej godny 
U ludzi... Przedsię Parys razem z miastem swojem 
Nie może się pochlubić czynem, by go znojem 
Nie spłacił słusznej kary: winien był kradzieży, 
Rabunku, i dziś za to sam pohańbion leży, 
Ojczysty dom i kraj swój podeptany widzi —  
Podwójnie za grzech jego cierpią Priamidzi108. 
  PRZODOWNIK CHÓRU
Wysłańcze wojsk achajskich, witaj u tych progów!  
  POSEŁ
O szczęście! Nawet śmierć dziś przyjmę z ręki bogów! 
  PRZODOWNIK CHÓRU
Co — powiedz! — tak tęskniłeś do ojczystych włości?  
  POSEŁ
Że łzy mam dzisiaj w oczach z nadmiernej radości.  
  PRZODOWNIK CHÓRU
I wyście tego bolu109 poznali rozkosze?  
  POSEŁ
Co znaczy to? Ja nie wiem, wytłumacz mi, proszę! 
  PRZODOWNIK CHÓRU
Za waszą w trop boleścią i nasz ból się miota. 
  POSEŁ
Tęsknotę twą budziła naszych wojsk tęsknota? 
  PRZODOWNIK CHÓRU
Że nieraz jęki głuche rozdzierały duszę. 
  POSEŁ
A skądże takie w domu nadmierne katusze? 
  PRZODOWNIK CHÓRU
Milczenie już od dawna najlepszy mój lekarz. 
  POSEŁ
Któż gnębił cię w czas wojny? Na kogo narzekasz? 
  PRZODOWNIK CHÓRU
Z rozkoszą i ja dzisiaj byłbym umrzeć gotów. 
  POSEŁ
Zadowoleni bądźmy z szczęśliwych obrotów — 
Choć, prawda, czas tak długi zło i dobro płodzi. 
A o kim, oprócz bogów, powiedzieć się godzi, 
Że nigdy trosk nie zaznał? My zaś jakież chwile 
Miewali dolegliwe! Ileż trudów, ile! 
Ciasnota na okręcie, niewygodne leże, 
Co moment jakieś skargi, jakieś żale świeże. 
Na lądzie jeszcze gorzej. Rozbiliśmy płótna 
Tuż obok murów wroga: wilgoć łąk okrutna 
I rosa, spadająca z pochmurnych niebiosów, 
Moczyły nam odzienie; w czochry110 naszych włosów 
Dostało się robactwo. A któż nie pamięta 
Tych strasznych zim, gdy z mrozu ginęły ptaszęta, 
Tych śniegów, które Ida sypała bez miary? 
A one letnie spieki, południowe żary, 
Gdy morze, bez powiewu, bez najmniejszej fali 
W sen cichy się układa?... Dziś nikt się nie żali, 
Minęły wszystkie trudy — dla tych, którzy w grobie 
Dziś legli i zapewne już nie życzą sobie 
Zmartwychwstać. Ale po cóż tych, co padli w boju, 
Wymieniać? A zaś żywi po cóż by o znoju 
Pamiętać mieli dzisiaj? Żegnajcie nam, troski! 
Nad bólem zapanował wszakże promień boski 
Zwycięstwa! Onoć dzisiaj przemożną zdobyczą 
Dla szczątków wojsk argiwskich. Blaski słońca krzyczą, 
Radosne niosąc wieści przez lądy i wody: 
Argiwski oto naród wziął trojańskie grody 
I mnogie swoje łupy w wieczną cześć Helladzie 
Na bogów swych ołtarzach z kornym sercem kładzie! 
Ktokolwiek to usłyszy, winien głosić sławę 
I wojsk, i wodzów naszych, przedsię dzięki prawe 
Zeusowi trzeba złożyć: on to był w tym całem 
Zwycięstwie najmożniejszy. Tyle rzec wam miałem. 
  PRZODOWNIK CHÓRU
Przekonan twymi słowy, chętnie się ukorzę —  
I starość jeszcze czegoś nauczyć się może. 
Ten dom i Klitajmestra juścić do radości 
Największy mają powód, lecz i we mnie gości 
Nie mniejsze dzisiaj szczęście, uciecha najszczersza. 
  KLITAJMESTRA
która podczas słów powyższych wyszła z pałacu, otoczona świtą
Okrzyki przeradosne wznosiłam ja pierwsza, 
Gdy gończy płomień ognia dotarł dziś do mojej 
Komnaty z nowinami o upadku Troi. 
Niejeden z was podrwiwał: „Jakże wierzyć można  
Pozorom? Myśl niewieścia zbyt jest nieostrożna, 
Zbyt lekka, jeśli sądzi po blasku pochodni 
O zgubie Ilijonu!”. Tak ci najniegodniej  
Przepłochą mnie nazwano. Lecz ja, na te słowa 
Nie bacząc, wbrew przyganie byłam ci gotowa 
Obiaty złożyć bogom od razu. Po mieście 
Okrzyki się podniosły — zwyczajnie niewieście, 
Pochopne wesołości — a pośród ołtarzy 
Ofiarny, wonny ogień kadzideł się jarzy. 
Lecz po cóż słów mi twoich? Za chwilę sam książę 
O wszystkim mi opowie. A teraz podążę, 
Ażeby jak najlepsze zgotować przyjęcie 
Mężowi, który idzie. Bo, powiadam święcie, 
Cóż może być milszego dla oddanej żony 
Ponad to, gdy z wyprawy wraca ocalony 
Małżonek w bramy domu? Idź, powiedz królowi, 
By śpieszył się! Gród cały hucznie go pozdrowi, 
A w domu wierna żona niecierpliwie czeka 
Tak, jako ją zostawił. Wszelakiej daleka 
Zdrożności względem niego, tylko złemu wroga, 
Ni pies, u domowego warowała proga. 
Tak! W niczym niezmieniona, precz od myśli zdradnej, 
Choć długie przeszły lata, pieczęci mu żadnej 
Nie naruszyła. Owszem, miłosne rozkosze  
Z kim innym tak jej obce — powiedzieć mu proszę! —  
Jak obcą i nieznaną jest sztuka barwienia 
Żelaza — i w tym, myślę, zbyt się nie przecenia 
Kobieta, jeśli prawda w jej słowie się mieści. 
 
Odchodzi. PRZODOWNIK CHÓRU
Słyszałeś, co ci rzekła. Nad ten mózg niewieści 
Zapewne nikt ci sprawy jaśniej nie wyłoży. 
A teraz powiedz, pośle, czy zdrowy i hoży 
Powraca tutaj ku nam wraz z wojskami swemi 
Menelaj, luby władca tej ojczystej ziemi? 
  POSEŁ
Nie umiem kłamstwa mieszać z radością, jeżeli 
Nie wolno z niej obdzierać drogich przyjacieli111. 
  PRZODOWNIK CHÓRU
Więc w słowie twym, co miłe, z prawdą się nie zgadza? 
By rozdźwięk taki ukryć, gdzie znajdzie się władza? 
  POSEŁ
Znikł mąż ten spośród wojów achajskich szeregu, 
Znikł razem z swym okrętem. Mówięć bez wybiegu. 
  PRZODOWNIK CHÓRU
Czy w waszych oczach ruszył spod murów Ilionu? 
Czy burza go odcięła, ta zwiastunka skonu? 
  POSEŁ
Ni łucznik wielce sprawny trafiasz w samo sedno: 
Odkryło ogrom klęski twoje słowo jedno. 
  PRZODOWNIK CHÓRU
A jakież o tym zdanie wśród innych żeglarzy? 
Czy uszedł zdrów? Czy uległ burz potędze wrażej? 112 
  POSEŁ
Nikt pewnych nie ma wieści, prócz jednego Słońca —  
Żywiciel ziemi, Helios, świadomy jest końca113. 
  PRZODOWNIK CHÓRU
Jak było z tym orkanem, co wasze okręty  
Nawiedził, w gniewie bożym tak srodze poczęty? 
  POSEŁ
Czyż godzi się zakłócać dnia słoneczne blaski 
Złowróżbną wiadomością, tracić rozkosz łaski 
Niebiańskiej? Jeśli poseł ze smutkiem na skroni 
Do grodu rodzinnego z nowiną przygoni. 
O klęsce wojsk, gdy powie, jaka wspólna rana 
Została jego miastu biednemu zadana 
Na skutek ran przemnogich, które mężom, w pole 
Z domostwa wywołanym na wojenne bole, 
Ciął Ares obosiecznym, ulubionym biczem, 
Podwójnych nieszczęść sprawca114 — jeżeli z obliczem 
Posępnym taki poseł do swoich przybieży, 
Złą wieścią obładowan, czyż go nie należy 
Powitać straszną pieśnią Erynij115? Lecz jeśli, 
Przybywszy, swoim ziomkom ucieszonym skreśli 
Szczęśliwy obrót walki, jakżeż ma on wtedy 
Rzecz dobrą łączyć razem z grozą krwawej biedy, 
Zmuszony przypominać, jaka burza sroga 
Spłynęła na Achajów nie bez gniewu boga116? 
Tak, ogień razem z wodą, dwa żywioły sprzeczne, 
Kłócące się wzajemnie, tym razem w bezpieczne 
Przymierze weszły z sobą, aby wspólną mocą 
Nieszczęsne zgnieść Argiwy. Zguba przyszła nocą. 
Od Tracji zadął wicher117 i począł okręty 
Rozbijać o okręty. Orkan niepojęty. 
Smagając rozhukane fale biczem gradu 
I deszczu, porwał statek i zgubił bez śladu 
W pomrokach. Lecz gdy słońce zabłysło w przestworze, 
Egejskie myśmy wówczas zobaczyli morze, 
Osiane kwiatem trupów i floty szczątkami. 
My tylko uszli cało. Jakiś bóg nad nami  
Zlitował się, nie człowiek, po odmęcie wody 
Na tramie118 ocalałym uniósł nas bez szkody — 
Wyżebrał nas czy wykradł. Szczęście nam przy sterze 
Usiadło, że ni fala nasze kotwie119 bierze, 
Ni rzuca nas ze statkiem na wybrzeżne skały. 
Lecz choć uszliśmy z życiem, przecież dzień nas biały 
Radością nie napełniał, owszem, troski nowe 
O wojsko rozpierzchnięte obiegły nam głowę. 
Ktokolwiek z nich żyw jeszcze, o tym tylko baczy, 
Że myśmy potraceni. Możeż być inaczej? 
I my tak samo o nich myślimy tej chwili. 
Bodajby jak najlepiej bogowie zrządzili 
To wszystko! Ale wierzaj, że z tej gorzkiej nędzy 
Pierwszego Menelaja powitasz co prędzej, 
Jeżeli go gdziekolwiek widzi promień słońca 
Przy życiu i przy wzroku: rodu jego końca 
Nie pragnie jeszcze Zeus, jest jeszcze otucha, 
Że wróci... To słyszący prawdy duch twój słucha. 
  CHÓR
Któż pierwszy to imię, któż 
W cichy, spokojny, 
Zła nieświadomy puścił świat? 
Zgodne z posiewem burz, 
Snać niewidzialny wynalazł je duch, 
Przeczuwszy los, 
Który na ziemię tę padł. 
Miasta walący cios, 
Rozbijający w puch 
Rycerzy zastęp zbrojny 
I druzgocący okręty — 
Oto, co znaczy 
To imię, pełne rozpaczy! 
Gdy wstała z miękkiego łoża 
Helena, sprawczyni wojny, 
Gdy, na zachodzie wszczęty, 
Poniósł ją wicher przez morza 
Odmęty, 
Pospieszył za nią wślad 
Nad Simoidu120 brzeg. 
Na bujny puszcz manowiec 
Wszelaki odważny łowiec, 
Wszelaki krwi żądny człek. 
 
Ale złowróżbny ten ślub, 
Urodzon z winy, 
Co praw gościnnych kłóci mir121,  
Miał wnet wykopać grób. 
Aby weń strącić Ilionu gród. 
Zeusa gniew 
Przytłumił dźwięki lir. 
Zdusił radosny śpiew, 
Którym niebaczny lud 
Witał te zaślubiny: 
Jakkolwiek nierychliwy, 
Groźnie przybieży 
I zgasi hymny dziewierzy122. 
O miasto ty Priamowe, 
Smutnej dożyłoś godziny! 
Ogrodzie ty sędziwy, 
Na twoją starą głowę 
Od niwy, 
Gdzie krwi się rozpienił wir, 
Klątewny się wali strach! 
Parys — tak naród łka blady —  
Winien jest naszej zagłady. 
On wiarołomca i gach! 
 
Wychował ci pewien człek 
Lwie szczenię, 
Z pustynnych zabrane leż123. 
Od piersi matki odjęty. 
Nieraz ten młody zwierz, 
Jak dziecko zgoła, 
Na łonie jego legł. 
Pomiędzy pacholęty 
I między starszymi wesoła, 
Przekrotochwilna124 zabawa: 
Na łapkach przed nimi stawa, 
Do stóp się żenie125, 
Liże mu ręce, 
Gdy głodny, oczy niemowlęce 
Pokornie k’niemu podnosi, 
O strawę prosi. 
 
Ale dorósłszy, w ten czas 
Objawił 
Swoich rodziców krew. 
Płacąc tak za opiekę, 
Wpadł rozjuszony lew 
Pomiędzy trzodę, 
Mięsem się jagniąt pasł, 
Posoki wylał rzekę. 
Przestrach napełnił zagrodę, 
Rozpierzchły się domowniki, 
A zwierz wciąż szalał dziki, 
We krwi się pławił. 
Tak z woli boga 
Dla wszystkich straszna wstała trwoga, 
Gdy nieszczęść groźny wróżbita 
W progi zawita. 
 
Weszła ci w gród Ilionu 
Nadobna, hoża, 
Spokojna, by cichy błękit morza... 
Klejnot najdroższy pomiędzy klejnoty126, 
Oczu promienny pocisk złoty, 
Miłości czarowny kwiat. 
Lecz urok szybko zbladł — 
Kara żyje! 
Ślub zapowiedzią stał się skonu 
Cnej Priamidów chwały. 
Zeus, pomstą rozgorzały 
Za praw gościnnych srom, 
Sam ci wprowadził ją w dom, 
Ni krwawą Eryniję! 
 
Stare powiada przysłowie: 
„Bogactw dostatek 
Bez dziedziczących nie mrze dziatek, 
A między kwiaty szczęścia wszak się plemi 
Zielsko niedoli”. Jać się z temi 
Słowy nie godzę, lecz wciąż 
Twierdzę, że grzeszny mąż 
Płodzi grzechy 
I że w pokoleń się osnowie 
Przebija ojców wina127, 
Że zbożna zaś rodzina 
Zbożny wydaje plon: 
Dla świata ci będzie on 
Krynicą cnej pociechy. 
 
Pycha, z nieszczęściem ludzi 
Wciąż igrająca, pychy wielkiej 
Nowy, we winy bogaty 
Obraz na światło budzi — 
Aż przyjdzie chwila, gdy z zbrodni 
Świeży się płód128 zapłodni: 
Rodu zatraty 
Sprawca posępny, 
Niezwyciężony, niedostępny 
Powstanie demon, syn Aty129 
Z obliczem swej rodzicielki.  
 
Lecz Sprawiedliwość, co rada 
Jasnymi
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 20
Idź do strony:

Darmowe książki «Oresteja - Ajschylos (gdzie można czytać książki przez internet za darmo .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz