Oresteja - Ajschylos (gdzie można czytać książki przez internet za darmo .txt) 📖
Jedyna z zachowanych w całości trylogii antycznego teatru greckiego, tragiczna opowieść o klątwie ciążącej nad rodem Atrydów.
Na zamku w Argos królowa Klitajmestra wyczekuje powrotu męża z wojny. Rozpalane na szczytach gór sygnały ogniowe przenoszą wzdłuż wybrzeży wiadomość: Troja zdobyta! Po długich dziesięciu latach walk król Agamemnon, naczelny wódz Achajów, wraca do domu. Nie przypuszcza jednak, że żona nie wybaczyła mu dawnej zbrodni. Dziesięć lat temu zgromadzona w Aulidzie wielka achajska flota bezczynnie oczekiwała na wiatr, nie mogąc odpłynąć w stronę Troi. Żeby przebłagać obrażoną boginię, która zesłała ciszę morską, Agamemnon zabił w ofierze najstarszą córkę, Ifigenię… Zwycięski król, powracając spod Troi, nie myśli także o tym, że do Argos docierały wieści o jego wojennych brankach i nałożnicach. Wraca do domu z kolejną kochanką, trojańską wieszczką Kasandrą. Nie wie, że pod jego nieobecność Klitajmestra dała się uwieść namowom jego kuzyna Ajgistosa. Klitajmestra chce zemsty za śmierć córki, a jej kochanek nie zawaha się przejąć tronu…
- Autor: Ajschylos
- Epoka: Starożytność
- Rodzaj: Dramat
Czytasz książkę online - «Oresteja - Ajschylos (gdzie można czytać książki przez internet za darmo .txt) 📖». Wszystkie książki tego autora 👉 Ajschylos
357. Podobnie postąpiłeś w domu Feresowym: od śmierciś kazał Mojrom wybawiać człowieka — Apollo, chcąc się odwdzięczyć za pewne przysługi królowi Admetowi, synowi Feresa, postanowił, iż Admet uniknie śmierci, o ile znajdzie się istota ludzka, która, gdy przyjdzie jego pora, umrze zamiast niego. Taka istota znalazła się — była to jego żona Alkestis. [przypis redakcyjny]
358. prastare boginie — tj. Mojry, boginie przeznaczenia. [przypis redakcyjny]
359. Uwolnion oskarżony! Równa ilość głosów — w przypadku równej ilości głosów skazujących i uniewinniających areopag wydawał wyrok uwalniający od kary; uważano, że Atena jako opiekunka tego sądu oddaje głos na korzyć oskarżanego (tzw. kamyk Ateny). [przypis edytorski]
360. największy pomiędzy wielkimi zbawcami — Zeus. [przypis redakcyjny]
361. omrocze a. omrocz (daw.) — mrok, ciemność. [przypis edytorski]
362. A choć mnie w swym ślepem omroczu grób pogrzebie, jeszczeć swej potęgi użyję przeciw śmiałkom — dusza zmarłego, szczególnie króla, po śmierci osiąga nową, nadnaturalną potęgę. Z kultu takich zmarłych wyłoniła się wiara w herosów. Herosowie albo pomagają w walkach, i wtedy garść bohaterów może zwyciężyć całe wojsko, lub też mogą nasłać na wojsko strach, złamać jego męstwo. Dlatego też przed każdą wyprawą starano się przede wszystkim o zjednanie łaski herosów. Zwycięstwo np. pod Maratonem im przypisywano. Cały ten ustęp mowy Orestesa ma znaczenie polityczne, stwarza podłoże religijno-mitologiczne dla przymierza Aten z Argos. [przypis redakcyjny]
363. plemić (daw.) — wydawać plony, rodzić, płodzić, rozmnażać; plemić się: plenić się, mnożyć się. [przypis edytorski]
364. mór (daw.) — zaraza, dżuma. [przypis edytorski]
365. płonić się (daw.) — czerwienić się. [przypis edytorski]
366. widny (daw.) — widoczny, dający się widzieć. [przypis edytorski]
367. Wspaniałym pochodem (...) mężowie i niewiasty uczczą cię — uroczysty pochód w święto Panatenajów, w którym brał udział cały naród, uwieczniony został na fryzie Partenonu, świątyni Ateny na Akropolu ateńskim. [przypis edytorski]
368. siedziba Erechteja — Erechtejon, świątynia na Akropolu ateńskim, miejsce kultu związanego z legendarnymi początkami Aten, poświęcona Atenie, Posejdonowi i Erechteuszowi, mitycznemu królowi-herosowi. [przypis edytorski]
369. żenie (daw., gw.) — rzuca. [przypis edytorski]
370. azaliż (daw.) — czyż. [przypis edytorski]
371. Pejto (mit. gr.) — bogini namowy. [przypis redakcyjny]
372. wygładzić (daw.) — zgładzić, wyeliminować. [przypis edytorski]
373. światowłady (daw.) — światowładny, władający światem. [przypis edytorski]
374. krasa (daw.) — piękno. [przypis edytorski]
375. Pokłady srebrnych żył oby nie miały końca! — pokłady srebra w Laurion, płd. Attyce, ok. 50 km od Aten, systematycznie eksploatowane od końca VI w. p.n.e., były jednym z głównych źródeł dochodów państwa ateńskiego; nowo odkryta żyła srebra posłużyła m.in. do sfinansowania wielkiej floty, która odparła inwazję perską w bitwie pod Salaminą w 480 p.n.e. [przypis edytorski]
376. iścić się (daw.) — ziszczać się, spełniać się. [przypis edytorski]
377. szczęsny (daw.) — szczęśliwy, obdarzony szczęściem. [przypis edytorski]
378. przyjacieli — dziś popr. forma D.lm: przyjaciół. [przypis edytorski]
379. poddanym cnej dziewicy — Pallas-Ateny, dziewiczej bogini. [przypis redakcyjny]
380. temu i ojciec sprzyja — tj. ojciec Ateny, Zeus. [przypis redakcyjny]
381. Kranaidzi (mit. gr.) — potomkowie Kranaosa, mitycznego króla ateńskiego, następcy założyciela miasta, Kekropsa. [przypis edytorski]
382. dank (daw., z niem.) — podziękowanie; nagroda. [przypis edytorski]
383. w tę waszą świątynię podziemną — Erynie jako boginie podziemne mają podziemne świątynie. [przypis redakcyjny]
384. Tezejowa ziemia — Ateny, których jednym z mitycznych władców był heros Tezeusz. [przypis redakcyjny]
385. bezdzietne dzieci Nocy — bóstwa podziemne, piekielne moce, uosobienia śmierci, są zawsze bezdzietne. [przypis redakcyjny]
386. pean — hymn, pieśń pochwalna. [przypis edytorski]
Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.
Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.
Jak możesz pomóc?
Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja Nowoczesna Polska
KRS 0000070056
Dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur i pomóż nam rozwijać bibliotekę.
Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.
Ten utwór nie jest objęty majątkowym prawem autorskim i znajduje się w domenie publicznej, co oznacza że możesz go swobodnie wykorzystywać, publikować i rozpowszechniać. Jeśli utwór opatrzony jest dodatkowymi materiałami (przypisy, motywy literackie etc.), które podlegają prawu autorskiemu, to te dodatkowe materiały udostępnione są na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach 3.0 PL.
Źródło: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/ajschylos-oresteja/
Tekst opracowany na podstawie: Ajschylos, Oresteja, Instytut Wydawniczy "Bibljoteka polska", Warszawa [1925]
Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska
Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Opracowanie redakcyjne i przypisy: Aleksandra Kopeć, Wojciech Kotwica.
Okładka na podstawie: Nicolas Rénac@Flickr, CC BY-SA 2.0
ISBN 978-83-288-5358-4
Plik wygenerowany dnia 2021-07-08.
Uwagi (0)