Darmowe ebooki » Dramat antyczny » Oresteja - Ajschylos (gdzie można czytać książki przez internet za darmo .txt) 📖

Czytasz książkę online - «Oresteja - Ajschylos (gdzie można czytać książki przez internet za darmo .txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Ajschylos



1 ... 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Idź do strony:
class="verse">Oto od waszych przeraźliwych twarzy 
Dla mego ludu jasna bije cześć. 
Jeśli przyjaźni dar dla przyjacieli378 
Będziecie miały gotowy, 
Wówczas od prawa dróg 
Nigdy już kraj ten mój się nie oddzieli. 
Tak się nie zdarzy, 
Ażeby mógł 
Potędze ulegać wrażej. 
  CHÓR
Cześć ci, o cześć ci, mój ludu! 
Bóg strzeże twego miasta. 
Poddanym cnej dziewicy379 
Radości kwiat wyrasta: 
Kto z sercem się rozumnym 
Udał pod skrzydła Pallady, 
Temu i ojciec sprzyja380, 
Chroni go od zagłady. 
  ATENA
Wam cześć niech będzie! Szczęsną zwać się mogę, 
Że przy tych światłach świątecznych na czele 
Tego pochodu pokażę wam drogę 
Do waszych kaplic. Z trzód 
Przednie poświęcę jagnięta, 
Ażeby miała ofiarne wesele 
Wasza potęga święta. 
Wszelaką trwogę, 
Więżąc na zawsze wśród swoich podziemi, 
Zwycięstwem darzcie mój lud! 
Hej! Stańcie mi tu, Kranaidzi381! 
Zajmijcie zbożnej tej procesji przód! 
Niech oko ich widzi, 
Jaka się cześć dla nich plemi! 
  CHÓR
Cześć wam, o cześć raz jeszcze 
Wam wszystkim, którzy macie 
Swe schrony w grodzie Pallady, 
Bądź ludzie, bądź też bogowie! 
Nie damy, by wasze życie 
Płonej uległo zatracie, 
Jeśli nas, współmieszkanki, 
W zbożnym uczcicie słowie. 
  ATENA
Za życzeń waszych łaski dank382 wam niosę w darze... 
A teraz przy pochodni płomienistym żarze 
Powiodę was w tę waszą świątynię podziemną383. 
Kapłanki, jak się godzi, pójdą razem ze mną, 
Posągu mego stróże. Pospieszy za niemi 
Wybrany kwiat narodu Tezejowej ziemi384, 
Białogłów świetny orszak, staruszki, chłopięta — 
W swych płaszczach purpurowych, jak wam każe święta 
Ta chwila, przy złocistych płomieniach pochodni 
Zdążajcie, aby uczcić dzisiaj jak najgodniej 
Te nasze przyjaciółki, które bez zawodu 
Szczęśliwy los gotują mężom tego grodu. 
 
Pochód, poprzedzony pochodniami, rusza z Ateną i niewieścią jej świtą na czele, za nimi Sędziowie, potem Chór, a w końcu Lud. ŚPIEW PROCESYJNY
gdy pochód już ruszył
Ku swym przybytkom w tej świcie wspaniałej 
Kroczcie w tych blasków mocy, 
Bezdzietne dzieci Nocy385 — 
A wy śpiewajcie pieśń chwały! 
 
Tam, gdzie podziemnych żlebów sterczą skały, 
Czeka was dom, bogaty 
W modlitwy i obiaty — 
A wy śpiewajcie pieśń chwały!  
 
Życzliwe miastu temu, szlakiem drogi, 
Uczczonej jak najgodniej 
Ogniami tych pochodni, 
W swoje świątynne podążajcie progi — 
Wy nućcie pean386 błogi! 
 
Sojusz dziś zawarł lud Pallady mnogi 
Z przyjaciółkami swemi, 
Zeus, ojciec naszej ziemi, 
Razem z Mojrami wybawił nas z trwogi — 
Wy nućcie pean błogi!  
 
Przekaż 1% podatku na Wolne Lektury.
KRS: 0000070056
Nazwa organizacji: Fundacja Nowoczesna Polska
Każda wpłacona kwota zostanie przeznaczona na rozwój Wolnych Lektur.
Przypisy:

1. Argos — miasto w Grecji, w płn.-wsch. części Płw. Peloponeskiego; jeden z najważniejszych ośrodków Argolidy, krainy hist. w czasach wojny trojańskiej rządzonej przez Agamemnona, naczelnego wodza wyprawy przeciw Troi. [przypis edytorski]

2. Atrydzi (mit. gr.) — Menelaos i Agamemnon jako synowie Atreusza. [przypis redakcyjny]

3. nadoprawdy (daw. gw.) — doprawdy, naprawdę. [przypis edytorski]

4. ni (daw.) — tu: niby, jakby, jak. [przypis edytorski]

5. lud argiwski — mieszkańcy Argos. Ponieważ Argiwowie byli najważniejszą grupą wojowników walczących w wojsku greckim przeciw Troi, ich nazwa w odniesieniu do tych czasów często oznaczała ogół Greków. [przypis edytorski]

6. szczęsny (daw.) — szczęśliwy, obdarzony szczęściem. [przypis edytorski]

7. Ilion — Troja. [przypis edytorski]

8. jać — zaimek osobowy „ja” w połączeniu z partykułą wzmacniającą „ci” skróconą do „-ć”. [przypis edytorski]

9. szóstka potrójna — obraz wzię­ty ze starożytnej gry w kości. [przypis redakcyjny]

10. pypeć (pot.) — krosta na języku. [przypis edytorski]

11. Priam (mit. gr.) — król Troi podczas wojny trojańskiej. [przypis edytorski]

12. aleć (daw.) — spójnik „ale”, wzmocniony partykułą „-ć”. [przypis edytorski]

13. Apollo (mit. gr.) — bóg słońca, sztuki, wróżbiarstwa i gwałtownej śmierci, przewodnik dziewięciu muz. [przypis edytorski]

14. Zeus (mit. gr.) — najważniejszy z bogów, władca Olimpu, brat Posejdona i Hadesa, syn Kronosa, patronujący zjawiskom na niebie, zwłaszcza piorunom. [przypis edytorski]

15. Pan (mit. gr.) — górskie bóstwo trzód. [przypis redakcyjny]

16. władyka (daw.) — władca, pan. [przypis edytorski]

17. Erynie (mit. gr.) — boginie zemsty, pilnujące moralnego porządku świata. [przypis redakcyjny]

18. gościnności możny stróż — tak zwany Zeus Herkejos, pilnujący praw domu i nakazujący gospodarzowi uczcić gościa, gościowi uszanować gospodarza. Jego to obraził Parys, królewicz trojański, porywając i uwożąc ze sobą do Troi Hele­nę, żonę Menelausa, swego gościnnego gospodarza. Atrydzi wyru­szają więc na Troję w imię znieważonych praw Zeusa. [przypis redakcyjny]

19. Aleksander (mit. gr.) — Parys, królewicz trojański. [przypis edytorski]

20. Danaowie — dawna epicka nazwa Greków. [przypis redakcyjny]

21. żertwa (daw.) — ofiara, zwykle przez spalenie. [przypis edytorski]

22. precz — tu: daleko. [przypis edytorski]

23. ni (daw.) — tu: niby, jakby, jak. [przypis edytorski]

24. Ares (mit. gr.) — bóg wojny. [przypis redakcyjny]

25. o trzech nogach — tj. na starość podpierająca się kijem. [przypis edytorski]

26. stawa (daw.) — dziś popr.: staje. [przypis edytorski]

27. córka Tyndareowa — Klitajmestra, córka Tyndareusa i Ledy, małżonka Agamemnona, siostra Heleny. [przypis redakcyjny]

28. iścić się (daw.) — ziszczać się, spełniać się. [przypis edytorski]

29. k’nam a. ku nam (daw.) — do nas, w naszym kierunku. [przypis edytorski]

30. iże (daw.) — że, iż. [przypis edytorski]

31. obiata — ofiara, ślubowanie, obietnica (w sło­wie tym występuje ten sam pierwiastek, co w słowie: „obiecać”). [przypis redakcyjny]

32. możny, królewski ptak — orzeł; starożytni wróżyli z lotu ptaków drapieżnych. [przypis redakcyjny]

33. dwuberłej — dwuberłej, gdyż przywodzili im dwaj królowie: Agamemnon i Menelaos. [przypis redakcyjny]

34. Achajowie — dawna epicka nazwa Greków. [przypis redakcyjny]

35. Teukrowie (mit. gr.) — Trojańczycy; Teukros był według podania pierwszym królem Troi. [przypis redakcyjny]

36. po stronie oszczepu — tj. po prawej stronie, gdyż oszczep noszono w prawej ręce. [przypis redakcyjny]

37. Po stronie oszczepu siedli na wierchu, zajęczycy rozszarpanej jedli niedonoszony płód! — zjawienie się orłów było znakiem wieszczym; zjawienie się ich po prawej stronie było znakiem dobrym, rozszarpywanie zaś zajęczycy mającej płód niedonoszo­ny — złym. Pojawienie się obu znaków budzi więc wątpliwości Atrydów. [przypis redakcyjny]

38. mądry wróż — Kalchas, wróżbita grecki towarzyszący wyprawie na Troję. [przypis edytorski]

39. zniszczon — krótka forma przymiotnika r.m., dziś: zniszczony. [przypis edytorski]

40. Mojry (mit. gr.) — boginie przeznaczenia. [przypis redakcyjny]

41. Artemis a. Artemida (mit. gr.) — dziewicza bogini-łuczniczka, opiekunka zwierzyny łownej, bliźniacza siostra Apollina; jej strzałom przypisywano nagłą śmierć kobiet. [przypis redakcyjny]

42. nadobna pani nasza — Artemis. [przypis redakcyjny]

43. Pajan (mit. gr.) — pierwotnie bóg leczenia, z czasem jego imię stało się przydomkiem bogów związanych z leczeniem: Apollina, a następnie Asklepiosa. [przypis edytorski]

44. nawa (daw.) — statek. [przypis edytorski]

45. ażeby, zagniewana, wyrodnej nie żądała ofiary, co w progi domowe nieprzepartą nienawiść by wniosła. — bogini Artemida za pomocą przeciwnych wichrów zatrzymała w Aulidzie, w Beocji, wojska greckie ruszające pod Troję. Kalchas, wróż­bita achajski, oświadczył, że bogini żąda, aby Agamemnon złożył jej w ofierze własną córkę Ifigenię. Po długim wahaniu Agamemnon zgodził się; czynem tym obudził nienawiść żony swej, Klitajmestry. [przypis redakcyjny]

46. czeka już bowiem zemsta, z krwi wyrosła — w po­jęciu starożytnych każda krew wylana woła o pomstę. [przypis redakcyjny]

47. nieźrzały (daw., gw.) — niedojrzały. [przypis edytorski]

48. Ten, co tak długi czas wszechwładzy rozkosz pił — pierwszym władcą świata był Uranos, strącony przez syna swego, Kronosa. [przypis redakcyjny]

49. wtóry bóg — Kronos, ojciec Zeusa, przez syna pozbawiony władzy. [przypis redakcyjny]

50. li (daw.) — tylko. [przypis edytorski]

51. Chalcyda, właśc. Chalkida, hist. Chalkis — miasto na wyspie Eubei. [przypis edytorski]

52. Aulida (gr. Aulis) — wojska greckie wyruszyły na wy­prawę trojańską z Aulidy, miasta w Beocji. [przypis edytorski]

53. aże (daw.) — aż. [przypis edytorski]

54. Strymon — rzeka w Macedonii; wicher wiał od Strymonu, tj. od północy, unie­możliwiając w ten sposób wojskom greckim wyruszenie właśnie na północ, tj. na Troję. [przypis redakcyjny]

55. o ziem (daw., gw.) — o ziemię. [przypis edytorski]

56. naonczas — wówczas, wtedy. [przypis edytorski]

57. płony (daw.) — jałowy; daremny; dziś: płonny. [przypis edytorski]

58. kośba — koszenie trawy lub zboża; tu przenośnie: mord. [przypis edytorski]

59. by — tu: niby, jakby; jak. [przypis edytorski]

60. by (wargi) klątw nie rzuciły, ni skargi! — słowo przekleństwa rzucone podczas obrządku religijnego na­rusza i unicestwia jego znaczenie: obrządek religijny może się odbywać tylko w zbożnej ciszy. Oprócz tego słowo przekleń­stwa jest szczególnie groźne w ustach umierającego, bo wywo­łuje Erynie. [przypis redakcyjny]

61. przemówić by rada — Ifigenii zakneblowano usta, by nie wymówiła przekleństwa w chwili śmierci. [przypis redakcyjny]

62. onać — zaimek „ona” z partykułą wzmacniającą „-ci”, skróconą do „-ć”. [przypis edytorski]

63. ongi (daw.) — kiedyś, dawniej. [przypis edytorski]

64. Jakie drogi los ten srogi wybrał ci potem, nie wiem — według podania Ifigenia nie została zabita, lecz w ostatniej chwili Artemida podstawiła zamiast niej łanię, a Ifigenię uniosła do dalekiej Taurydy (por. Ifigenia w Tauris Eurypidesa). [przypis redakcyjny]

65. przedsię (daw.) — przecież, jednak. [przypis edytorski]

66. Apia — daw. nazwa Peloponezu, używana zanim półwysep ten został podbity przez mitycznego króla Pelopsa. [przypis edytorski]

67. mię — daw. forma (analogiczna do: cię, się) zaimka w pozycji nieakcentowanej w zdaniu; dziś: mnie. [przypis edytorski]

68. prawdziwać — konstrukcja z partykułą „-ci”, skróconą do „ć”. [przypis edytorski]

69. Hefajstos (mit. gr.) — bóg ognia i kowalstwa, opiekun rękodzielników; kulawy syn Zeusa i Hery. [przypis edytorski]

70. Ida — pasmo górskie w pobliżu Troi. [przypis edytorski]

71. na Lemnos, na Hermesa opokę — Lemnos, wy­spa naprzeciwko wybrzeża trojańskiego, była ulubioną siedzibą Hermesa. [przypis redakcyjny]

72. Athos — szczyt górski w płn.-wsch. Grecji, na Płw. Chalcydyckim. [przypis edytorski]

73. Makistos — góra na wyspie Eubei. [przypis redakcyjny]

74. Euripos — cieśnina morska pomiędzy wyspą Eubeją a lądem. [przypis redakcyjny]

75. Messapios — góra w Beocji. [przypis redakcyjny]

76. opoczysty — skalisty; por. opoka: skała. [przypis edytorski]

77. Asopos — rzeka w Beocji. [przypis redakcyjny]

78. Cyteron — góra na pograniczu Beocji i Attyki. [przypis redakcyjny]

79. wody Gorgony — Gorgopis, jezioro, które miało znajdować się w okolicach Koryntu. [przypis edytorski]

80. Ajgiplankt — góra w Megarydzie. [przypis redakcyjny]

81. Zatoka Sarońska — zatoka pomiędzy Attyką a Argolidą. [przypis redakcyjny]

82. Arachna — góra w Argolidzie. [przypis redakcyjny]

83. płomię (daw.) — dziś r.m.: płomień. [przypis edytorski]

84. widomie (daw.) — widocznie; w widoczny sposób. [przypis edytorski]

85. kruża (poet.) — dzban lub czara. [przypis edytorski]

86. juścić — konstrukcja z partykułą wzmacniającą „-ci”, skróconą do „-ć”; znaczenie: a jakże, pewnie. [przypis edytorski]

87. Jeżeli tylko uczczą opiekuńcze bogi tej twierdzy — głębokie religijne uczucie Greków nakazywało cześć i dla bogów pokonanych wrogów. Słowa te są zarazem przepowiednią: Grecy tych bogów należycie nie uszanowali i przez to poniosą niezliczone klęski w powrotnej drodze. [przypis redakcyjny]

88. zwycięstwy — dziś popr. forma N. lm: zwycięstwami. [przypis edytorski]

1 ... 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Idź do strony:

Darmowe książki «Oresteja - Ajschylos (gdzie można czytać książki przez internet za darmo .txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz