Darmowe ebooki » Tragedia » Dybuk - Sz. An-ski (internetowa biblioteka naukowa .TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Dybuk - Sz. An-ski (internetowa biblioteka naukowa .TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Sz. An-ski



1 2 3 4 5 6 7 8
Idź do strony:
i jako dym kadzideł niechaj popłyną ku Tobie jej wcześniejsze dobre uczynki, jej ból i zasługi jej cnotliwych przodków. Panie świata, usuń z jej drogi wszelkie duchy niszczycielskie i wieczne racz jej dać odpoczywanie w Twoich komnatach. Amen! WSZYSCY

Amen!

LEA (DYBUK)
ogarnięta drżeniem

Zmówcie po mnie Kadisz. Wybiła godzina.

RABI AZRIEL

Senderze! Zmów pierwszy Kadisz.

SENDER

Niechaj wywyższone będzie i uświęcone imię Pańskie na świecie stworzonym wedle Jego woli.

I niechaj wywyższone będzie królestwo Jego przez wszystkie dni naszego żywota i całego Izraela.

I niechaj się to ziści za naszych dni. Amen!

Zegar wybija dwunastą. LEA (DYBUK)
zrywa się z miejsca

Ojej! pada zemdlona na kanapę

RABI AZRIEL

Prowadźcie pannę młodą do ślubu!

Wbiega Michael. MICHAEL
zmieszany

Dopiero co wrócił ostatni goniec. Powiada, że wóz wiozący rodzinę narzeczonego zgubił koło. Idą więc na piechotę. Są już blisko, tam, na wzgórzu. Już ich stąd widać.

RABI AZRIEL
bardzo zdziwiony

Niech się stanie to, co miało się stać! do Sendera Niechaj stara zostanie tu przy Lei, a my wszyscy pójdziemy przywitać pana młodego.

Zatacza dokoła Lei koło od lewej do prawej. Zdejmuje kitel, zawiesza go przy drzwiach i wychodzi trzymając w ręku laskę. Za nim podąża Sender i Michael. Dłuższa pauza. LEA
budzi się, bardzo słabym głosem

Kto tu jest przy mnie? To wy, babuniu? Tak mi ciężko. Pomóżcie mi... Utulcie mnie...

FRADE
głaszcze ją

Nie smuć się, dzieweczko. Tobie nie do smutku. Niechaj smutek dręczy czarnego kota, a ciebie niech święte aniołki obejmują swoimi skrzydełkami.

Rozlegają się dźwięki muzyki weselnej. LEA
cała drżąca chwyta Fradę za rękę

Słyszycie? Tańczą dokoła świętej mogiłki, chcą uradować pochowaną tam męczeńską parę.

FRADE

Nie drżyj, dzieweczko, nie bój się! Nad tobą czuwa straż. Potężna straż. 60 mężnych wojów z obnażonymi mieczami strzeże cię od złego. Święci praojcowie i światłe pramatki mają cię w opiece. powoli przechodzi w skandowany śpiew

Wnet powiodą cię do ślubu, 
Szczęsną bądź, godzino! 
Z raju śpieszy twoja matka, 
Kobieta wszelkich cnót 
W złoto i srebro strojona 
Dwa aniołki ją witają, 
Biorą ją pod ramię, 
Czemuś w jaśni? — ją pytają, 
Skąd w twych oczach blask? 
Powiedz, Chano najmilejsza. 
Chana na to rzecze tak: 
Jakże nie być strojną dziś? 
Toć to święto, ślub mej córki. 
Więc czemu na twym licu cień? 
Czemuś taka blada? 
Chana na to rzecze tak: 
Ach, to święto serce ściska! 
Smutek weń się wtula. 
Obca wiedzie ją drużyna, 
A gdzie ja — matula? 
Oto idzie pod baldachim 
Młódź i starcy pozdrawiają. 
Prorok Eliasz z winem w pucharze 
Kraj błogosławi, jak zwyczaj każe. 
Amen! Amen! Amen! 
 
Zasypia, dłuższa pauza. LEA
z zamkniętymi oczyma, ciężko wzdycha. Otwiera oczy

Kto tu tak ciężko wzdycha?

GŁOS CHANANA

Ja.

LEA

Słyszę twój głos, ale cię nie widzę.

GŁOS CHANANA

Dzieli nas zaklęty krąg.

LEA

Głos twój brzmi słodko jak łkanie skrzypiec wśród ciszy nocnej. Powiedz, ktoś ty?

GŁOS CHANANA

Zapomniałem. Tylko przez twoją pamięć mogę odzyskać własną.

LEA

Przypominam sobie... Serce moje wyrywało się ku świetlanej Gwieździe... W ciche noce płakałam ze szczęścia. We śnie widziałam zawsze jedną postać... czyś ty nią był?

GŁOS CHANANA

Ja.

LEA

Przypominam sobie. Miałeś miękkie, jakby łzami zroszone włosy i smutne łagodne oczy... Miałeś długie i cienkie palce... Dzień i noc myślałam tylko o tobie. pauza, smutno Tyś jednak odszedł i światło moje zgasło i dusza moja zwiędła. I byłam jako wdowa opuszczona. A wtedy obcy mężczyzna zbliżył się do mnie... Potem ty wróciłeś i w sercu moim zakwitło życie śmierci i radość smutku. Dlaczegoś mnie znowu opuścił?

GŁOS CHANANA

Zniszczyłem wszystkie przegrody i zapory. Wzniosłem się ponad śmierć. Zburzyłem porządek i wszystkie od wieków panujące prawa. Zmagałem się z potężnymi i bezlitosnymi mocami.

A kiedy zgasła we mnie ostatnia iskra siły, opuściłem ciało, aby powrócić do twojej duszy.

LEA
czule

Wróć do mnie, mój oblubieńcze, mój mężu... Umarłego będę cię nosiła w mym sercu i w nocnych snach razem będziemy kołysali nasze nienarodzone dzieci... Będziemy im szyli koszuleczki, będziemy im nucili pioseneczki.

śpiewa płaczliwie
Baju, baju me dziateczki, 
Bez kołyski, bez pieluszek, 
Martwe, wcale nie zrodzone 
Poza czasem utracone. 
 
Za sceną rozlega się marsz weselny, coraz bliższy. Lea drży.
Chcą mnie powieść do ślubu z obcym... 
Chodź do mnie mój oblubieńcze! 
  GŁOS CHANANA

Opuściłem twoje ciało i wracam do twojej duszy.

Ukazuje się na ścianie w bieli. LEA
radośnie

Krąg przełamany! Widzę cię, mój luby. Chodź do mnie!

CHANAN
jak echo

Chodź do mnie!

LEA
z okrzykiem radości

Idę do ciebie.

CHANAN
jak echo

Idę do ciebie.

GŁOSY
za sceną

Prowadźcie pannę młodą do ślubu!

Marsz weselny. Lea zostawia na kanapie czarny płaszcz i cała w bieli w takt marsza zbliża się do Chanana. Przystaje i jakby zlewa się z jego postacią. Wchodzi rabi Azriel z laską w ręku, za nim Meszułach. Zatrzymują się przy drzwiach. W drzwiach stają Sender i Frade oraz pozostali. LEA
głosem jakby z daleka

Ogromna światłość rozlewa się dokoła. Na wieki złączona jestem z tobą, mój ty przeznaczony... razem wznosimy się coraz wyżej, wyżej i wyżej...

Ściemnia się coraz bardziej. RABI AZRIEL
opuszczając głowę

Za późno...

MESZUŁACH

Niech będzie pochwalony Sędzia Prawdy.

Robi się coraz ciemniej, z daleka słychać cichy śpiew.
Za jaką sprawą i czemu 
Dusza duszka spada 
Z najwyższych wyżyn 
W otchłań ciemną 
Bo już w upadku drga 
Wzlot duszy ku wyżynom. 
 
Przypisy:

1. bima (hebr.) — podest z pulpitem usytuowany w centralnej części synagogi. [przypis edytorski]

2. tałes — duży, prostokątny materiał nakładany do modlitwy na głowę lub ramiona, w którego rogach znajdują się frędzle (cicis). [przypis edytorski]

3. tefilin — dwa skórzane pudełka, w których znajdują się zwitki pergaminu z cytatami z Tory. Nakładają je do modlitwy jedynie mężczyźni w zwykły dzień tygodnia. [przypis edytorski]

4. kańczug — krótki bicz spleciony z rzemienia. [przypis edytorski]

5. Sitra Achra (hebr.) — dosł. druga strona, a oznacza siły zła. [przypis edytorski]

6. Golem — postać ulepiona z gliny, w którą zostało tchnięte życie. [przypis edytorski]

7. kabała — mistyka, ezoteryka. [przypis edytorski]

8. Gemara — zbiór rabinicznych objaśnień kodeksu prawa obyczajowego. [przypis edytorski]

9. „grzech czyha u bram” — cytat z Bereszit (Księga Rodzaju) 4, 7. [przypis edytorski]

10. Simchat Tora — Radość Tory, święto obchodzone zaraz po święcie Sukkot. [przypis edytorski]

11. Mazl tow! — szczęścia, gratulacje. [przypis edytorski]

12. żupica — krótki płaszcz do jazdy konnej. [przypis edytorski]

13. kabalista — znawca kabały. [przypis edytorski]

14. Beit Hamidrasz (hebr. beit hamidrasz, także: bet ha-midrasz, bet midrasz, besmedresz) — dosł. dom nauki; pomieszczenie przeznaczone do studiów talmudycznych dla chłopców i dorosłych mężczyzn, zaopatrzone w bibliotekę; także miejsce modlitw (była w nim arka na Torę) oraz noclegownia. [przypis edytorski]

15. szofar — instrument muzyczny zrobiony z baraniego rogu. [przypis edytorski]

16. kadisz — składnik wszystkich ważnych modlitw w judaizmie; również modlitwa. [przypis edytorski]

Wesprzyj Wolne Lektury!

Wolne Lektury to projekt fundacji Nowoczesna Polska – organizacji pożytku publicznego działającej na rzecz wolności korzystania z dóbr kultury.

Co roku do domeny publicznej przechodzi twórczość kolejnych autorów. Dzięki Twojemu wsparciu będziemy je mogli udostępnić wszystkim bezpłatnie.

Jak możesz pomóc?


Przekaż 1% podatku na rozwój Wolnych Lektur:
Fundacja Nowoczesna Polska
KRS 0000070056

Dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur i pomóż nam rozwijać bibliotekę.

Przekaż darowiznę na konto: szczegóły na stronie Fundacji.

Ten utwór jest udostępniony na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa - Na Tych Samych Warunkach 3.0.PL

Źródło: http://wolnelektury.pl/katalog/lektura/anski-dybuk

Tekst opracowany na podstawie: Szymon Anski, Dybuk. Między dwoma światami. Legenda dramatyczna w 4 aktach, tłum. Michał Friedman, wyd. Teatr Rozmaitości, Warszawa 2003.

Wydawca: Fundacja Nowoczesna Polska

Publikacja zrealizowana w ramach projektu Wolne Lektury (http://wolnelektury.pl). Reprodukcja cyfrowa wykonana przez Fundację Nowoczesna Polska z książki udostępnionej przez Fundację im. Michała Friedmana. Dofinansowano ze środków Programu Archiwistyka Społeczna Narodowego Instytutu Audiowizualnego.

Opracowanie redakcyjne i przypisy: Natalia Judzińska, Wojciech Kotwica.

Okładka na podstawie: Agata Środa, CC BY SA

ISBN 978-83-288-3030-1

 

Plik wygenerowany dnia 2021-07-08.

1 2 3 4 5 6 7 8
Idź do strony:

Darmowe książki «Dybuk - Sz. An-ski (internetowa biblioteka naukowa .TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz