Darmowe ebooki » Tragedia » Noc listopadowa - Stanisław Wyspiański (biblioteka cyfrowa za darmo TXT) 📖

Czytasz książkę online - «Noc listopadowa - Stanisław Wyspiański (biblioteka cyfrowa za darmo TXT) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Stanisław Wyspiański



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 16
Idź do strony:
pójść posłuchać. 
  KURUTA
Można pójść — ? 
  MAKROT
Można. 
  W. KSIĄŻĘ
Jawno? 
  MAKROT
Niewygodnie. 
  W. KSIĄŻĘ
I cóż tam knują — ? 
  MAKROT
Oni — ? — Knują zbrodnie. 
Trzeba, żeby sam książę podszedł, jak w romansie; 
by mi zaufał, poległ... 
  W. KSIĄŻĘ
Jak na Sanszo-pansie93. 
I dużo ich się schodzi? 
  MAKROT
Garść, partie — gromada. 
To zależy. — 
  KURUTA
I gdzież to? 
  MAKROT
Kto przyjdzie, to gada 
i można stan umysłu w dialogu czytać, 
by tylko umiejętnie podsłuchać, pochwytać. 
Słowa są urywane — lecz myśl jednolita. 
  W. KSIĄŻĘ
Tak gdybym ja tam poszedł sam...? 
  MAKROT
To nie wypada. 
Mój ubiór wyszarzany, brudny, pfuj, jak szuja; 
za dnia przyjść tu nie mogę, psami lokaj szczuje. 
A żyć muszę dla dzieci — mam serce i czuję. 
  W. KSIĄŻĘ
I gdzież to — ? 
  MAKROT
Rzecz doniosła — niejawna, nietajna. 
  W. KSIĄŻĘ
Byłeś tam? 
  MAKROT
Wracam. 
  KURUTA
A, sprytna sobaka94! 
  W. KSIĄŻĘ
Gdzie to? 
  MAKROT
Na Świętojańskiej uliczna kloaka. 
  KURUTA
zaśmiał się
Cha, cha. 
  MAKROT
Spisek odkryłem — wyjawię dowody. 
  W. KSIĄŻĘ
Łajdaku, coś ty chciał — ja mam pójść w łajna? 
  MAKROT
Tam mówiono o księciu słowy szkaradnymi. 
  W. KSIĄŻĘ
I ty, podły, przychodzisz obrzucać mnie nimi? 
  MAKROT
Ja tam stałem na zimnie, o głodzie — z rozkoszą 
chwytałem każde słowo; — powtarzałem duchu: 
stój, postój — czekaj jeszcze, zapłaci dukatem, 
dukatem płacą tym, co donos noszą. 
  W. KSIĄŻĘ
Co? I cóż? — Co przyniosłeś — co? 
  MAKROT
Ja cały w słuchu, 
przy tym brudzie i wstydzie; — no ja z tego żyję, 
Książę płacisz. 
  W. KSIĄŻĘ
rzuca pieniądz
Masz. Gadaj. 
  MAKROT
»Pojednał się z bratem 
i że to jest udane — że jest list od Cara —  
i że trzeba dziś jeszcze« — ot, patrz, krople z czoła... 
  W. KSIĄŻĘ
Gadaj. 
  MAKROT
»Dziś jeszcze trzeba w pysk tego Mogoła«. 
  W. KSIĄŻĘ
Mnie!? 
  MAKROT
Ja tak myślę. 
  W. KSIĄŻĘ
Precz! — Mnie!? 
  MAKROT
To wyraźne —  
bo oto tu są inne donosy ukaźne, 
które wskazują — że się dziś — coś ma pojawić. 
No i wiadomo co — gdzie — to trza zdławić. 
  W. KSIĄŻĘ
Ale co!? — Co?! — Precz-ty! — albo zostań jeszcze chwilę; 
potem wydam rozkazy, ukaz95; — ja tu mile 
przepędzam czas — tak wy mnie napędzacie strachu. 
Tak ja spokoju nie mam — ciągle w szachu. — 
A kto mnie trzyma? — wy — tak to błazeństwo. — 
  MAKROT
Oni się modlić przychodzą na groby 
w dnie narodowej, tak zwanej, żałoby. 
Wtedy ja idę i śpiew intonuję 
razem wspólnie z innymi, nawet popłakuję. 
A w notesie kryjomie imiona spisuję 
osób, które tam klęczą. — I tak na trop spisku 
wpadam z lekka, powoli — na ich cmentarzysku, 
gdy na ich głowy liście spadają zżółkniałe. 
Oto tu mam notaty. 
 
dobywa papierów
Co — ? — Foliały całe? 
Jeśli książę przypomnieć raczy w listopadzie... 
  W. KSIĄŻĘ
Listopad to dla Polski niebezpieczna pora — ? 
  MAKROT
Znacząca. — — 
  W. KSIĄŻĘ
A ty, widzę, jesteś zmora. 
  MAKROT
Tak teraz jest listopad — więc baczne mam słuchy. 
Jest to pora, gdy idą między żywych duchy — 
i razem się bratają. 
  KURUTA
wybucha śmiechem
Cha, cha, cha, 
  W. KSIĄŻĘ
śmieje się
Poeta. 
Nowy Lamartine może? — Patrzaj — szpieg esteta. 
Spisek — codziennie spisek... 
  KURUTA
Bo jest. 
  W. KSIĄŻĘ
Co dzień nowy. 
  KURUTA
Co dzień nowy. 
  MAKROT
Jest wszędzie. 
  KURUTA
W zawiązku. 
  MAKROT
Gotowy. 
  W. KSIĄŻĘ
A wszystko pierzchnie z rankiem — ze dniem — nocne mary. 
Tak wy, strachy — puszczyki dwa — ja nie dam wiary. 
  KURUTA
Wasza Książęca Mość nie drży — człowiek wojenny, 
no to dość; — trzeba, książę, wydać rozkaz dzienny, 
że wsio96 ma być spokojno — spokojnie tam w duszy: 
jak usłyszę w rozkazie — tak strach się rozprószy. 
  W. KSIĄŻĘ
Ty żartowny. 
  KURUTA
Tak ja się na wszystko zgotuję. 
A kto to jutro będzie pan — ? 
  W. KSIĄŻĘ
Tu ja panuję. 
A ty mnie przy mnie milcz — o innym panu. 
  KURUTA
Ja miał na myśli Cara. 
  W. KSIĄŻĘ
Milcz. 
  KURUTA
I zamach stanu. 
Słyszałem pode drzwiami — rozumiem, miarkuję97. 
Myśl genialna —  
  W. KSIĄŻĘ
Słyszałeś — ty — ja cię zakuję 
w kajdany. 
  KURUTA
Tak się dowie Car. 
  W. KSIĄŻĘ
Car się nie dowie. 
Ja się owinę szarfą — szpieg — wszyscy szpiegowie, 
precz wy ode mnie, precz — krew mi wyssali, 
krew moją carską żłopać przyszli tu i tu chłeptali, 
duszę wy moją brali w szpon; — piekła szatani 
i wlekli w noc. — — — 
 
wypędza obydwóch
Ja sam — — skąd czekać mnie zwiastuna? 
i kto wyzwoli z mąk — — ? — 
 
widać łunę
Co to? — — Pożarna łuna —  
— gaśnie — zapada — — — znów snop iskier bucha. 
Cisza. — — i coraz noc; — — i pustość głucha. 
 
dzwoni
A co? 
  OFICER SŁUŻBOWY
wchodzi
salutuje
Raport złożony — pożar ugaszony. 
Na Solcu płonie szopa pusta — trochę słomy. 
  W. KSIĄŻĘ
Słomiany ogień — zgasł —  
  OFICER SŁUŻBOWY
Cztery szwadrony 
powróciły. 
  W. KSIĄŻĘ
Pożaru powód — ? 
  OFICER SŁUŻBOWY
Niewiadomy. 
  W. KSIĄŻĘ
Jak to — ? — Ha — nic — tak — nic nie wiadomo; 
tak — że to wszystko nic — — kto ma łakomą 
duszę — — — czego? — — co? 
 
do oficera
Rozpędzić straże. 
Niech idzie wszystko spać. 
  OFICER SŁUŻBOWY
salutuje
wychodzi W. KSIĄŻĘ
klaska LOKAJE
wchodzą W. KSIĄŻĘ
Gasić lichtarze. 
  POD POSĄGIEM SOBIESKIEGO GOSZCZYŃSKI98
Wiatr dmie, że ogród cicho łka 
za każdym liści szelestem... 
  1 GŁOS
Idą.  
  2 GŁOS
O, teraz słychać gwar... 
  3 GŁOS
W pałacu gasną sale. 
  GOSZCZYŃSKI
Zapada mgła. — — Ty jesteś, bracie? 
  1 GŁOS
Jestem. 
  GOSZCZYŃSKI
Policz nas. 
  1 GŁOS
Szesnastu ludzi. 
  GOSZCZYŃSKI
Po drzewach jakaś arfa gra 
i ogród jęczy tłumem mar. 
  1 GŁOS
Jeśli się książę obudzi..? 
  2 GŁOS
A jeśli nie przyjdą cale99 — ? 
  GOSZCZYŃSKI
Niepokój, ogień piersi żre 
jak Harpia; złość ssie krew. 
Przysięgi, jako słowa czcze; 
na marne poszedł siew. 
  1 GŁOS
Już idą... 
  GOSZCZYŃSKI
Słyszę. 
  3 GŁOS
To szum drzew. 
  1 GŁOS
Nie przyjdą. 
  GOSZCZYŃSKI
W ogród wstąpił czar. 
  1 GŁOS
Będziem wszystko bić w łeb, 
w łeb i na odlew z obu stron. 
  GOSZCZYŃSKI
Gałązki obsiadł lśniący szron 
i coraz gęstsze smugi mgły. 
  1 GŁOS
Już idą — — 
  2 GŁOS
Czy to ty? 
  1 GŁOS
Tak ciemno. 
  GOSZCZYŃSKI
Ulituj się ty Boże nade mną; — 
Sądzisz, że już koszar dopadli? 
  1 GŁOS
Tak sądzę.  
  GOSZCZYŃSKI
Ta cichość mnie zabija. — 
Nie wraca nikt. 
  1 GŁOS
Wicher szumi. 
  GOSZCZYŃSKI
Czas mija. 
  1 GŁOS
Na zimnie stoję godzin dwie. 
  GOSZCZYŃSKI
Milcz. — Ogień piersi pali, 
ręka się niecierpliwa rwie. 
  1 GŁOS
Byleśmy się tam w pałac dostali, 
tego łotra z pościeli zwlec. 
  2 GŁOS
Co powiesz, jakbyśmy go porwali — ? 
  1 GŁOS
Co powiesz, jeśliby zdążył zbiec — ? 
  3 GŁOS
Mgieł gęstwa na ogród spada. 
  GOSZCZYŃSKI
Stoimy jako orłowie w chmurze. 
Drzewa szepcą — miotem gałęzi 
a krzewy w słomianej uwięzi 
przystanęły, równie jako my, 
w oczekiwaniu i lęku. 
  3 GŁOS
Idą mgły. 
  GOSZCZYŃSKI
Wicher powiał szumem... 
  CHÓR
Ogród gada.: 
 
Przystanęli tak bohaterowie młodzi 
na ogrodzie w bolesnej zadumie. 
A oto przy drzew śpiewnym szumie 
posąg staje we świateł powodzi. 
  GOSZCZYŃSKI
Wszakże on wskazuje — — tam. 
  NABIELAK
W stronę Belwederu wskazuje. 
  GOSZCZYŃSKI
Jak gdyby rozkaz daje nam. 
  NABIELAK100
On wie i czuje 
to, co czujemy my. 
  GOSZCZYŃSKI
Widzisz — ręka mu drży. 
  NABIELAK
To księżyc cień rzucił liści 
i cień liści przemknął po ramieniu. 
  GOSZCZYŃSKI
Jak śnieg on biały w tym odzieniu... 
  NABIELAK
Wskazuje tam a patrzy żywem okiem. 
  GOSZCZYŃSKI
Przykuł mnie wzrokiem. 
  NABIELAK
On wie i czuje. 
  GOSZCZYŃSKI
Patrz — drgnął — to koń się wspina — ! 
  NABIELAK
To cienie drzew. 
  GOSZCZYŃSKI
Bije godzina. 
 
Przystanęli tak bohaterowie młodzi 
na ogrodzie w bolesnej zadumie 
a oto przy drzew śpiewnym szumie 
niewiast dwie pośrodkiem przechodzi. 
 
Idą środkiem, śród młodych szeregu, 
idą wolno ujęte uściskiem... 
Nie powstrzymać tajemnic w ich biegu... 
Noc ta dziwnem przemawia zjawiskiem: 
  DEMETER101 Z CÓRKĄ KORĄ102 ŻEGNA SIĘ KORA
Powiedzie mnie Orkus103 w noc, 
w świat ciemny wichrów burz; 
nie zaznam słońca już, 
nie zaznam twoich ust, twych ócz; 
o matko, żegnaj dziecię. 
  DEMETER
Żegnaj mi dziecię, żegnaj córo; 
Orkus cię czeka, Orkus wzywa, 
musisz zejść k’niemu nieodbycie104; 
zejdziesz w kraj śmierci, poślubiona, 
kędy105 cię żenie106 Moc straszliwa, 
Moc niezbłagana, bezlitośna. 
Pomnisz, pamiętasz wielą laty, 
jakom płakała lubej straty 
i skargi wodziłam żałośna. 
  KORA
Orkus mnie wzywa, idę żona, 
przez letni jeno107 czas szczęśliwa, 
gdy z tobą matko, bliska tobie; — 
a oto dzisiaj znów w żałobie, 
drogą, co wiedzie do podziemu, 
idziem i płaczem obie. 
  DEMETER
Pocałuj usta, całuj oczy; 
tak-że się smutkiem lice mroczy 
i całun biały cię otula 
a przedsię108 róż z twych lic nie płoszy — ? 
  KORA
O matko, przykrać ta koszula, 
którą przywdzieję, ślubna jemu, 
przemieszkująca tam w pustoszy. 
O matko,
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 16
Idź do strony:

Darmowe książki «Noc listopadowa - Stanisław Wyspiański (biblioteka cyfrowa za darmo TXT) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz