Darmowe ebooki » Tragedia » Judasz - Kazimierz Przerwa-Tetmajer (gdzie czytac za darmo ksiazki txt) 📖

Czytasz książkę online - «Judasz - Kazimierz Przerwa-Tetmajer (gdzie czytac za darmo ksiazki txt) 📖».   Wszystkie książki tego autora 👉 Kazimierz Przerwa-Tetmajer



1 2 3 4 5 6 7 8 9
Idź do strony:
style="margin-left: 12em">Niemowa? 
  I PRZEKUPIEŃ
Dobrze się o czosnek kłócił.  
  SZALONA
Jak cię zwą? Gdzie taki siew 
wzrósł? Chyba nie pośród nas 
w Galilei? Piekłoś rzucił, 
czyli dążysz tam, jak sowa 
widny i milczący człeku?  
  JUDASZ
drżąc od wrażenia
Jestem z Keriothu, dzień 
drogi od Hebron miasta... 
  SZALONA
Mów! Zali jest ziemi niewiasta 
co na mnie rzuci swój cień? 
Zali w Keriocie lub Hebronie 
widziałeś taką biel łona 
i zaliś widział na łonie, 
że lilia z zazdrości kona? 
Zaliś nad temi miastami 
widział błękity w purpurze, 
gdy oczy wzniosę ku górze 
i niebo przyćmię oczami, 
aby ze wstydu gorzało? 
Zali widziałeś tam ciało 
pełne tak cudnych tajemnic, 
że groby Assyryi ciemnic 
szepcą do siebie nieśmiało, 
że one większych nie mają? 
Zali widziałeś gdzie włosy 
gęste, jak piaski pustynne, 
wśród których na każdym włosie 
jednego człowieka losy 
jak łzy na rzęsach zwisają? 
I usta takie niewinne 
jak jad wężowy na rosie? 
Widziałeś? Mów! 
  JUDASZ
Nie! 
  SZALONA
I cóż na mnie patrzysz tak? 
Czym ja żmija, a tyś ptak?  
 
do młodzieńców
Patrzcie, co za dziwny stwór! 
To potwór! To z piekieł czart! 
Mów człowieku! coś ty wart? 
Czemeś?  
  JUDASZ
Jestem... 
  SZALONA
Jesteś kto? 
Satyr? Zali przybył z gór 
i gajów laurowych Idy 
z fletem lasów greckich bóg, 
koźlej brody, koźlich nóg 
wiodąc dziką rzeszę swą?  
 
uderza go dłonią w pierś
I tyś Satyr? Haha! Hola! 
Dzika chwyta mnie swawola — 
na Astarte! pierś Izydy! 
biodro Wenus! Devów sto! 
Gdyś ty Satyr, łowca ciał: 
jam Nimfa! Bachantek szał! 
Goń mnie! Ha!  
 
chwyta Judasza za rękę jak szalona i ciągnie za sobą w las.
Na Afrodytę! 
Goń, aż pot się będzie lał! 
Jam Nimfa! Ha!...  
 
wybiega w las, ciągnąc za sobą Judasza.
Zasłona spada.
Zasłona się podnosi. SCENA IV
Plac pusty. Uczniowie oprócz Judasza. PIOTR
Już południe. 
Gdzie Judasz? Ot jego kosz. 
Kupił za niemały grosz.  
 
do Andrzeja
Bracie — czy gadałeś z Panem, 
przyszedłszy wprzód?  
  ANDRZEJ
Są zakryte 
myśli Pańskie. Nie rzekł nic, 
choć mnie ujrzał; zszedł pod studnię, 
obmył milcząc twarz i szyję 
i ogarnął włosy z lic, 
poczem powrócił do chaty 
milczący.  
  PIOTR
Nie zgadną czyje 
myśli, co ducha przenika 
Bożego Syna.  
  JAN
Skrzydlaty 
duch leci, jak gołębica 
nad polami, z oczu znika 
jak gołąb w obłoku.  
  PIOTR
Trudno 
pojąć, co z Judą?... Bezludno 
wszędy, targ dawno skończony —  
  JAN
Duch leci jak błyskawica 
nad morzami... jako woda 
w fałach rzeki.  
 
Judasz ukazuje się z lasu.
Judasz idzie! 
Gdzieś był bracie?... Jak strudzony!... 
Spotkałać jaka przygoda?  
  JUDASZ
do siebie
O klątwa!... Hańbo!... O wstydzie!...  
  PIOTR
Kędyś bywał?  
  JUDASZ
Z tamtej strony 
szukałem...  
  PIOTR
My zamodleni 
szli, aż w lesie na polanie, 
gdyśmy siedli, gorejące 
uśpiło nas wszystkich słońce. 
Pierwszy Andrzej wstał.  
  JUDASZ
Jam szukał, 
zabiegłem het — głośnom hukał 
po lesie — 
  JAKÓB
uchylając drzwi chaty
Posiądźmy w sieni. 
Słońce prażyć nie przestanie.  
 
Uczniowie wchodzą do sieni. SCENA V
Judasz, Nieznany. JUDASZ
O klątwa!... O hańbo!... O wstydzie!...  
 
Nieznany pojawia się nagle. Wysoki, owity w płaszcz czarny tkany w złote gwiazdy. Twarz mroczna. Na głowie wieniec czarnych róż. NIEZNANY
Zali tak?  
 
Staje się nagle ciemno. JUDASZ
przerażony
Ktoś jest?! 
  NIEZNANY
Przechodzień. 
  JUDASZ
Nie zbliżaj się!  
  NIEZNANY
Czemu? 
  JUDASZ
Zbrodzień! 
  NIEZNANY
A ty?  
  JUDASZ
Ty wiesz?!... 
  NIEZNANY
Co? 
  JUDASZ
Nic... 
  NIEZNANY
Czemu? 
pytasz zatem?  
  JUDASZ
Widziałeś? 
  NIEZNANY
Co? 
  JUDASZ
Tak: co?...  
  NIEZNANY
Grzech? 
  JUDASZ
Grzech? 
  NIEZNANY
Ktoś ty? 
  JUDASZ
Jam Judasz, z Keriothu...  
  NIEZNANY
Poseł 
Mistrza...  
  JUDASZ
Ty wiesz?... 
  NIEZNANY
Wrogi złemu — 
  JUDASZ
chce krzyczeć, lecz głos nie wychodzi mu z ust
Ktoś jest?! Ktoś ty?! Ktoś ty!? Kto?!... 
Ktoś jest?!  
  NIEZNANY
Krzyk nie zwabi cichy... 
Płyniesz — ale łódź bez wioseł... 
  JUDASZ
Ha!...  
 
chce uciekać ku chacie, lecz kroku zrobić nie może
Jezu!... 
  NIEZNANY
Jeszcze się nie spełniło... 
  JUDASZ
zmiażdżony w duszy przemocą Nieznanego
Co?...  
  NIEZNANY
Co się spełni... 
  JUDASZ
błagalnie
Jam lichy, 
nędzny robak — puść mię —  
  NIEZNANY
Nie!... 
 
Rozjaśnia się. JUDASZ
woła głośno
Klątwa na mnie!!  
 
Obcy znika. SCENA VI
Judasz, Uczniowie wychodzą z chaty. PIOTR
Co się stało?  
  JUDASZ
To wy?!...  
 
opanowując się
Wilk! 
  PIOTR
zdumiony
Wilk? Tu? 
  JUDASZ
Przelatał... 
  JAN
Lecz wołałeś: „klątwa na mię”?  
  JUDASZ
patrząc na Jana złowrogo
Kląłem nań, na wilka...  
  JAN
do Jakóba.
Kłamie. 
  PIOTR
Tu? Wilk? A to chodzi śmiało! 
W pobliż ludzi — w biały dzień!...  
  ANDRZEJ
Spłatał 
gdzie może sztuczkę jakową 
i tu zbiegł ścigany psami — 
  JAN
do Jakóba
Słyszałem wyraźnie słowo — 
tu nie był zwierz —  
  JAKÓB
do Jana
Więc kto? 
  ANDRZEJ
do Judasza
Mami 
czasem w oczach upał zbytni —  
  JUDASZ
chwyta kosz, siląc się na humor
Hej! Tu czosnek! Tu chleb żytni! 
Zielonego grochu strąki — 
figi — kołacz z słodkiej mąki —  
 
częstuje, siląc się panować nad sobą. ANDRZEJ
Panu się przerwać nie godzi?  
  JAN
Kto ducha kradnie, jest złodziej 
gorszy, niż kto skarb ukradnie, 
bo skarb przywrócić jest snadnie, 
lecz duch skradziony nie wraca.  
  JUDASZ
Mówisz?  
  JAN
Mówię: próżna praca, 
kto jest rozrzutnikiem ducha.  
  JUDASZ
Odrasta i trawa sucha.  
  JAN
Lecz nie wzrośnie wypalona.  
  JUDASZ
Gdyby była z nowa siana —  
  JAN
Z nowa byłaby wyrwana, 
jeśli miejsce jest przeklęte.  
  JUDASZ
Święty czyni miejsce święte.  
  JAN
Święty przeklina, co czarta.  
  JUDASZ
Dusza w pokucie uparta.  
  JAN
Dusza grzesząca zgubiona.  
  PIOTR
Nie jest grzech bez przebaczenia.  
  JAN
Demona jest, co Demona!  
  PIOTR
Z ręki Boskiej piekło wstało.  
  JUDASZ
I grzech wstał z Boskiego tchnienia, 
gdy wszystko z Boga powstało.  
  JAN
Piekło powstało z Szatana!  
  JUDASZ
Lecz Szatana stworzył Bóg!  
  JAN
w uniesieniu
By go w otchłań strącić mógł! 
Aby walka była Złego 
z Dobrem i Dobra zwycięztwo! 
Aby była moc i męstwo! 
Aby był bój i Hosanna! 
Aby był tryumf i chwała! 
By ziemia w posadach drżała 
i po piorunowej nocy 
by wstała zorza poranna! 
  JUDASZ
z udaną i zarazem prawdziwą złą pokorą
Mówisz, jak mówią prorocy —  
  JAN
mierząc go wzrokiem
Mówisz, jak mówią wątpiący!  
  JAKÓB
do Jana
Bracie!  
  JUDASZ
oburzony
Jam w wierze gorący 
jak wy! Wierzę w Boga! Więcej 
nie wierzył nikt!! 
  PIOTR
surowo do Jana i Judasza
Dość. 
  JAKÓB
Młodzieńcy 
jakowiś...  
  SCENA VII
Ciż sami. Trzech młodzieńców z otoczenia Szalonej. — Judasz zakrywa twarz. MŁODZIENIEC I
Powiedzcie, proszę, 
nie widzieliście kobiety?  
  PIOTR
Jakiej?  
  MŁODZIENIEC II
Szalonej. 
  MŁODZIENIEC I
Uciekła 
w las —  
  PIOTR
Szalona? 
  MŁODZIENIEC III
Diable łoszę! 
  MŁODZIENIEC I
I człeka z sobą powlekła.  
 
Judasz kryje twarz jeszcze lepiej. PIOTR
Młoda?  
  SCENA VIII
Ciż sami. Szalona wychodzi z lasu. Judasz spostrzegłszy ją powstaje szybko i cofa się za ścianę chaty. SZALONA
do młodzieńców
Haha! Szukacie? 
Otom jest! W godowej szacie! 
Nimfa z satyrem po ślubie! 
Otom jest! Skrzydła cherubie 
obimały pierś włochatą — 
szalony, szalony sen — — 
Mithrze dwa pawie dam za to 
białe i hen, z morskich den, 
dwa sznury pereł bezcenne — 
  JAN
powstając
Pójdź precz, nierządna! W Gehennę!!  
  SZALONA
zdumiona
Ten kto? 
Jak patrzy — źrenice 
u niego: to błyskawice — 
gorzą — jak oczy orła — ha! 
myślisz, że ci się zlęknę?! 
Ty orła masz oczy — jak piękne!! 
Patrz w twarz!! Czy oko me drga?! 
Czy drży przed tobą?! Potęgi! 
Oto się mierzy świat z światem! 
Grom z tęczą! 
Tniesz mieczem twych źrenic? Ja kwiatem! 
Tniesz czołem? Ja łonem! Na wstęgi 
twych spojrzeń płomienie palące 
ja rzucam mych blasków tysiące — 
pochłonę!!... 
 
postępuje naprzód
Czy słyszysz, jak dźwięczą 
spojrzenia ócz naszych krzyż w krzyż?! 
Ustąpisz!!... Krok ku mnie się zbliż! 
Ustąpisz!!... 
Na pomoc, Szatanie! 
Ja muszę pokonać! Szatanie! 
Szatanie! Szatanie! Szatanie! 
 
Uczniowie cofają się przerażeni. Młodzieńcy stoją bezradni. Jan ze skrzyżowanemi rękoma na piersiach patrzy płomieniami w oczy Szalonej. Uchyla się okno chaty i wysuwa się z niej biała ręka, skierowana ku Szalonej. SZALONA
ujrzawszy rękę cofa się i pada w tył z krzykiem.
A!!... 
 
Zasłona spada.
Informacje o nowościach w naszej bibliotece w Twojej skrzynce mailowej? Nic prostszego, zapisz się do newslettera. Kliknij, by pozostawić swój adres e-mail: wolnelektury.pl/newsletter/zapisz-sie/
AKT TRZECI
Ogród cienisty. W głębi dom namalowany na zasłonie, która się może podnieść. Kwiaty, drzewa. Pod grubym pniem ławka. Pora pod zachód słońca. SCENA I
Nun i Hul siedzą na trawie jedząc bób. NUN
starszy, lepiej odziany

Jakoś nie widać tych gościów, co u nasz mają być dzisiaj.

HUL
młodszy, parobek ze wsi, mówi po chłopsku

A któs to ma być?

NUN

A cóż cię to nasza pani nie objaśniła, kiedy cię pożyczała od pana Jorobaama na dzisiaj?

HUL

Nie.

NUN

He! Żebyś ty wiedział!... W czałej okolicy tylko u nasz takie goście bywają! Aż oczy bolą!

HUL

A któs to taki?

NUN

Pan Syn Boży i uczniowie jego.

HUL
rozdziawia gębę nie rozumiejąc

Eee...

NUN

Ma się wiedzieć!

HUL
gapiowato

Jakże on wyglądo? Wielgi?

NUN

Głupiś. Nie twoja głowa w tem. Nasze państwo ma wyszokie sztosonki. Panna mieszkała długie czaszy w Jerozolimie. Tam dopiero! Bywali tam panowie rzymscy, greccy, perszcy, aszyryjszcy, szyryjszcy, egipszcy — aż oczy bolały! To ci nieraz powiem brachu, moja pani, niby nasza pani, nieraz mnie tam poszyłała z lisztem — bo niby się turbowała bardzo o naszą pannę, ale to już przeszło — bo nasza panna — wiesz, niby tego ten, oho! — aż oczy bolały! To byli bogaci panowie! A nasza panna to ci z nimi po perszku, szyryjsku, po rzymsku — to ci tak trzepała, jak ja tu do ciebie mówię! Hoho! Nie w kij dmuchał! Edukaczja! Ale to się wszystko zmieniło. Panna teraz jak święta. O czemże to ja chciałem mówić? Ehe! Pytałeś mi się, czy Pan Syn Boży wielki? A ja ci powiedziałem, żeś głupi. Słuśniem ci powiedział.

HUL

Moze, ale bez co?

NUN

„Bez co?” „Bez co?” Mówi się: cemu? „Bez to”, żeś się pytał. Pan Syn Boży taki jest, jak ty i ja. Ani więksy, ani mniejszy. Ino, że patrzeć nań — aż oczy bolą!

HUL
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Idź do strony:

Darmowe książki «Judasz - Kazimierz Przerwa-Tetmajer (gdzie czytac za darmo ksiazki txt) 📖» - biblioteka internetowa online dla Ciebie

Uwagi (0)

Nie ma jeszcze komentarzy. Możesz być pierwszy!
Dodaj komentarz